IPTPB2/415-321/13-2/TS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2013 r. (data wpływu 19 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty za ustanowienie służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 kwietnia 2013 r. do Izby Skarbowej w Poznaniu - Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wpłynął wniosek z dnia 18 kwietnia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty za ustanowienie służebności przesyłu. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu pismem z dnia 30 kwietnia 2013 r., Nr ILPB2/415-392/13-2/TR, ww. wniosek na podstawie art. 15 i art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) w związku z § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) przekazał do załatwienia zgodnie z właściwością Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim (data wpływu 2 maja 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od 1990 r. Wnioskodawca jestem właścicielem gospodarstwa rolnego i nie prowadzi żadnej innej działalności gospodarczej. Na jednej z Jego działek rolnych, wchodzących w skład gospodarstwa, nr XX, położonej w XX znajduje się gazociąg wysokiego ciśnienia XXX oraz zespół zaporowo-upustowy. Do dnia 3 sierpnia 2012 r., Spółka XX z siedzibą w XX oddział w XX korzystała z gruntu Wnioskodawcy bez żadnej umowy. Jednak w dniu 3 sierpnia 2012 r., Wnioskodawca podpisał z ww. Firmą umowę w formie aktu notarialnego, na mocy której to umowy Wnioskodawca ustanowił służebność przesyłu na rzecz tejże Firmy na czas nieokreślony. Z tytułu ustanowienia tej służebności Wnioskodawca otrzymał od firmy XX jednorazowe odszkodowanie w wysokości 7.000,00 zł oraz jednorazowe odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu Wnioskodawcy za lata ubiegłe w wysokości 3.000,00 zł. Przedstawiciele firmy XX z siedzibą w XX Oddział w XX obecni przy podpisaniu aktu notarialnego zapewniali Wnioskodawcę, że jako właściciel gospodarstwa rolnego dochody, które osiągnie z ww. tytułu, w całości są zwolnione z podatku dochodowego. Po podpisaniu umowy Wnioskodawca wysłał do firmy XX Oddział XX oświadczenie, że jest rolnikiem i działka nr XX, na której znajduje się gazociąg wchodzi w skład Jego gospodarstwa rolnego. Mimo to w lutym bieżącego roku otrzymał PIT-8C wystawiony przez firmę XX, a pytając urzędników w Urzędzie Skarbowym, czy przychód ten podlega opodatkowaniu Wnioskodawca otrzymał odpowiedź twierdzącą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy uzyskany przychód z tytułu ustanowienia służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czy też korzysta ze zwolnienia zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota uzyskanego przychodu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego powyżej 1 ha, a działka na której znajduje się gazociąg wchodzi w skład ww. gospodarstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl regulacji art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 przytoczonej ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod pojęciem budowy urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Służebność gruntowa, o której mowa w analizowanym art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Z kolei, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305^{2 §} 2 Kodeksu cywilnego).

Powyższe przepisy Kodeksu cywilnego wyraźnie wskazują, że co do zasady służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej.

Zauważyć więc należy, iż służebność przesyłu nie jest służebnością gruntową, lecz stanowi odrębny od niej rodzaj służebności. Do wniosku takiego w sposób jednoznaczny prowadzi zarówno literalna jak i systemowa interpretacja zacytowanych przepisów Kodeksu cywilnego. Wyraźną intencją ustawodawcy wprowadzającego do Kodeksu cywilnego regulacje dotyczące służebność przesyłu było oddzielenie tej konstrukcji od pozostałych istniejących w polskim systemie prawnym służebności. Wskazuje na to m.in. układ przestrzenny Kodeksu, tj. dział III księgi drugiej k.c. który podzielony został na trzy rozdziały: rozdział I. Służebności gruntowe, rozdział II. Służebności osobiste, Rozdział III. Służebność przesyłu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego. W dniu 3 sierpnia 2012 r. zawarł ze Spółką XX z siedzibą w XX Oddział w XX umowę w formie aktu notarialnego o ustanowienie służebności przesyłu. Służebność została ustanowiona na czas nieokreślony. Wnioskodawca za ustanowienie służebności otrzymał od Firmy XX jednorazowe odszkodowanie w wysokości 7.000,00 zł oraz jednorazowe odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu za lata ubiegłe w wysokości 3.000,00 zł.

Mając na uwadze powyższe, po analizie zacytowanego art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód poniesionych w uprawach rolnych i drzewostanie. Przepis ten milczy jednak na temat służebności przesyłu, co oznacza, że służebność ta nie korzysta z przedmiotowego zwolnienia, gdyż zwolnieniem tym objęta może być jedynie służebność gruntowa.

Otrzymanie świadczenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu nie stanowi zatem tytułu uprawniającego do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. W związku z powyższym uznać należy, iż omawiane zwolnienie nie będzie mieć zastosowania w niniejszej sprawie.

Wskazać przy tym należy, że stosując wszelkiego rodzaju ulgi podatkowe trzeba mieć na uwadze przepis art. 84 Konstytucji RP, dotyczący zasady powszechności opodatkowania. Z zasady tej wywieść można regułę, że wszelkie przepisy dotyczące zwolnień i ulg podatkowych, stanowiące odstępstwo od tej zasady, wymagają ścisłej ich interpretacji, wykluczając jednocześnie jakąkolwiek interpretację rozszerzającą. Dlatego też niedopuszczalne jest uzupełnianie przepisu prawa w drodze interpretacji o treść, której ten przepis nie zawiera. Co więcej, nie jest dopuszczalnym stosowanie innych sposobów wykładni przepisu prawa w sytuacji, w której wykładnia literalna prowadzi do nie pozostawiających wątpliwości, jednoznacznych wniosków.

Wypłacone świadczenie za ustanowienie służebności przesyłu stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Definicję przychodów z innych źródeł zawiera art. 20 ust. 1 ww. ustawy, który wskazuje, że stanowią je w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty w tym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Powyższe oznacza, iż otrzymana przez Wnioskodawcę kwota rekompensaty za służebność przesyłu - jako przychód z innych źródeł - podlega opodatkowaniu według skali podatkowej i powinna zostać wykazana w zeznaniu podatkowym, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku podatkowego, w którym otrzymano ww. świadczenie.

Do wniosku z dnia 18 kwietnia 2013 r. Wnioskodawca dołączył dokumenty (PIT-8C, akt notarialny). Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Organ upoważniony, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.