IPTPB2/415-2/12-4/JR - Opodatkowanie przychodu uzyskanego z tytułu spłaty w wyniku zniesienia współwłasności lokalu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2011 r. (data wpływu 2 stycznia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 lutego 2012 r. (data wpływu 21 lutego 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu spłaty w wyniku zniesienia współwłasności lokalu - jest prawidłowe.

W dniu 2 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 10 lutego 2012 r., Nr IPTPB2/415-2/12-2/JR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów wystąpił do Wnioskodawcy o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 13 lutego 2012 r., natomiast w dniu 21 lutego 2012 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 17 lutego 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer X położonego w budynku numer Y, przy ulicy W. w S., na podstawie przydziału dokonanego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w 1985 r. przysługiwało rodzicom Wnioskodawcy.

Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 1995 r. Spadek po nim (udział w opisanym wyżej spółdzielczym prawie do lokalu), na podstawie postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy w S. I Wydział Cywilny w dniu 9 lipca 2007 r., nabyli w 3/16 częściach trzej synowie i wnuczka K. H. oraz w 1/4 części żona.

Matka Wnioskodawcy - zmarła w 2011 r. Matka Wnioskodawcy pozostawiła testament i powołała do dziedziczenia w udziałach wynoszących po 1/3 części trzech synów.

Nabycie spadku po matce Wnioskodawcy, na podstawie wyżej wymienionego testamentu zostało stwierdzone postanowieniem wydanym przez Sąd Rejonowy z dnia 2 sierpnia 2011 r.

Z uwagi na niepodzielność spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego zostało dokonane zniesienie współwłasności w ten sposób, że prawo to otrzymał na wyłączną własność jeden ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z postanowieniem wydanym w tej sprawie przez Sąd Rejonowy z dnia 7 września 2011 r. zostały zasądzone spłaty od jednego z braci na rzecz dwóch pozostałych braci w wysokości po 27.187,50 zł, a na rzecz K. H. w wysokości 8.437,50 zł, płatne w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia. Wartość przedmiotu zniesienia współwłasności została ustalona na kwotę 90.000 zł. Wyżej wymienione orzeczenie Sądu uprawomocniło się 29 września 2011 r.

W związku z tym, że brat sprzedał przedmiotowy lokal mieszkalny w grudniu 2011 r., a więc zgodnie z ww. postanowieniem Sądu zamierza przelać na konto Wnioskodawcy kwotę w wysokości 27.187,50 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymaną spłatę, należy wykazać jako przychód uzyskany ze zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu. Opodatkowaniu podlega tylko ta część, którą Wnioskodawca otrzymał w spadku po matce (udział w wysokość: 20/96 części) tj. suma w wysokości 18.750,50 zł, przychód uzyskany ze zbycia udziału po ojcu (udział w wysokości 9/96) o wartości 8.437,50 zł jest zwolniony, gdyż minął pięcioletni okres i w związku z tym Wnioskodawca składa PIT-39 w terminie do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że obowiązek złożenia zeznania wynika z art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy. Zgodnie z art. 45 ustawy, zeznanie składa się w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Należy wykazać przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, tj. przychody z odpłatnego zbycia:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

Podkreślić należy, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jak z powyższego wynika dla opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne znaczenie ma zarówno data nabycia jak i zbycia określonego prawa.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca udziały w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu nabył w spadku po rodzicach, w dwóch terminach. Z uwagi na niepodzielność spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego dokonane zostało zniesienie współwłasności w ten sposób, że na rzecz Wnioskodawcy, zgodnie z postanowieniem Sądu zasądzona została spłata.

Na podstawie art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawcę spadku, jest data śmierci spadkodawcy. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do danego spadku od momentu jego otwarcia. Istotnym zatem dla podatku dochodowego, jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. Zatem, datą nabycia udziału w przedmiotowej nieruchomości będzie odpowiednio - 15 października 1995 r. (data śmierci ojca) i 28 stycznia 2011 r. (data śmierci matki).

Stosownie do art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego - (art. 196 § 2).

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że postępowanie w sprawie zniesienia współwłasności zostało zakończone orzeczeniem sądowym o zniesieniu współwłasności, które uzyskało prawomocność w dniu 29 września 2011 r.

Zatem, umowę odpłatnego zbycia nieruchomości zastępuje postanowienie sądu o zniesieniu współwłasności i przyznaniu prawa własności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli. Możliwość taką przewiduje art. 212 ust. 1 Kodeksu cywilnego. Stanowi on, iż jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana (art. 212 ust. 2 ww. Kodeksu cywilnego). Zgodnie z art. 212 ust. 3 Kodeksu cywilnego jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w celu określenia przychodu uzyskanego w wyniku sądowego zniesienia współwłasności nieruchomości należy przyjąć wartość nieruchomości określoną przez sąd w postanowieniu o zniesieniu współwłasności.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż dokonane w 2011 r. odpłatne zbycie udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu w drodze zniesienia współwłasności nastąpiło w dacie uprawomocnienia się orzeczenia sądu, i tę datę należy uznać za datę odpłatnego zbycia. Ponadto dodać należy, iż orzeczenie sądowe uzyskuje prawomocność z chwilą wyczerpania drogi odwoławczej. Dopiero bowiem z chwilą uprawomocnienia się postanowienia przyznającego dotychczasowym współwłaścicielom części lub jednemu z nich całość rzeczy, własność przechodzi na uczestników wskazanych w postanowieniu. Postanowienie o zniesieniu współwłasności, prawomocność uzyskało we wrześniu 2011 r. i dopiero od tego momentu było wiadomym, że ustalenia w nim zawarte ostatecznie wiążą strony postępowania.

Mając zatem na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca decydując się na odpłatne zniesienie współwłasności, w wyniku którego swoje udziały w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu (nabyte w spadku po ojcu i matce), przeniósł na rzecz jednego ze współwłaścicieli, w zamian za co otrzyma od tego współwłaściciela łączną kwotę 27.187,50 zł, dokonał odpłatnego zbycia swoich udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu w dacie uprawomocnienia się orzeczenia sądu.

Zatem, przychód ze zbycia w dniu 29 września 2011 r. przez Wnioskodawcę udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, w części przypadający na nabycie w 1995 r. nie będzie podlegał w ogóle opodatkowaniu, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast pozostała część przychodu przypadająca na udział nabyty w 2011 r. stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu według zasad obowiązujących w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w dacie nabycia (tj. w 2011 r.) gdyż sprzedaży tego udziału w nieruchomości dokonano przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Natomiast za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Reasumując mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawne, należy stwierdzić, iż tylko dochód ze zbycia udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, nabytych w spadku po matce w 2011 r., będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który należy wykazać w zeznaniu PIT-39 składanym do 30 kwietnia 2012 r.

Przychód uzyskany ze zbycia udziałów nabytych w spadku po ojcu w 1995 r., z uwagi na upływ pięcioletniego terminu nie będzie podlegał opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie należy zastrzec, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tut. Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku, ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, został złożony przez Wnioskodawcę, jako jednego ze współwłaścicieli spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.