IPTPB2/415-142/14-4/KSM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2014 r. (data wpływu 5 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem złożonym w dniu 18 kwietnia 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 9 kwietnia 2014 r., Nr IPTPB2/415-142/14-2/KSM, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, wystąpił do Wnioskodawczyni o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 16 kwietnia 2014 r., natomiast w dniu 18 kwietnia 2014 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 17 kwietnia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest studentką Fizjoterapii na Politechnice X. Na uczelnię musi dojeżdżać ok. 45 km W trakcie studiów (Wnioskodawczyni studiuje niestacjonarnie i pracuje) pracodawca zmniejszył Jej wymiar czasu pracy z najniższej krajowej na #188; etatu od najniższej krajowej. Wnioskodawczyni podała, że zarabiając 400 zł brutto Jej sytuacja ogromnie się pogorszyła. Wskazała, że zwróciła się z prośbą do władz uczelni o umorzenie czesnego chociaż w części, ze względu na trudną sytuację materialną. Czesne wynosi 2 450 zł/semestr. W odpowiedzi na podanie z dnia 12 stycznia 2013 r. uczelnia wydała dla Wnioskodawczyni decyzję z dnia 11 lutego 2013 r., powołując się na ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i na regulamin Politechniki dotyczący pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz tryb i warunki zwalniania z tych opłat (§ 4 ust. 1). Decyzją tą Rektor Politechniki zwolnił Wnioskodawczynię z połowy opłaty za jeden semestr. W następnym semestrze Wnioskodawczyni ponownie poprosiła o zapomogę i decyzją z dnia 30 września 2013 r. zwolniono Ją z 30% opłaty. Rektor wziął pod uwagę przedstawione dokumenty dotyczące trudnej sytuacji Wnioskodawczyni. Ponadto wskazała, że jednocześnie z początkiem 2014 r. jest osobą bezrobotną i zapłata podatku od pomocy materialnej uzyskanej z uczelni wykracza poza Jej możliwości finansowe.

W uzupełnieniu wniosku złożonym w dniu 18 kwietnia 2014 r., Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z Regulaminem Politechniki, źródłem pochodzenia otrzymanego przez Nią świadczenia w formie umorzenia części opłaty za studia były środki własne uczelni. Dodała, że w decyzji dotyczącej umorzenia Rektor podaje jedynie, że prawo do umorzenia przyznano na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym, jednak, w Regulaminie pobierania opłat jest mowa o uzależnieniu decyzji o przyznaniu środków od stanu finansów danego Wydziału.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy umorzenie części opłaty za studia z powodu trudnej sytuacji materialnej studenta korzysta ze zwolnienia podmiotowego w podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w sytuacji, w której się znalazła powinna korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest to pomoc materialna, której udzieliła Jej uczelnia, prawdopodobnie z własnych środków. Wnioskodawczyni podaje, cyt. "mają zapis w regulaminie opłat o możliwości umorzenia części opłat z powodu trudnej sytuacji materialnej lub życiowej". Wnioskodawczyni wskazała, że uczelnia uznała Jej sytuację za trudną, ponieważ obniżona została Jej część czesnego. W wydanej decyzji powołano się na ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym. Według Wnioskodawczyni sytuacja ta spełnia wszystkie wymienione przez ustawodawcę warunki. Zdaniem Wnioskodawczyni, skoro nie stać Jej na czesne to trudno jest zakładać, ze stać Ją będzie na podatki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Zaprezentowana definicja, mająca swoje źródło w orzecznictwie sądów administracyjnych, znajduje odzwierciedlenie w definicji słownikowej omawianego pojęcia, zgodnie z którą "nieodpłatne świadczenie" oznacza wszelkie świadczenia niewymagające opłaty; takie za które się nie płaci, bezpłatne.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.), uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z:

Senat uczelni publicznej określa zasady pobierania opłat, wiążące rektora przy zawieraniu umów ze studentem, o których mowa w art. 160 ust. 3, oraz tryb i warunki zwalniania - w całości lub części - z tych opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej (art. 99 ust. 3 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest studentką Fizjoterapii na Politechnice. Zwróciła się z prośbą do władz uczelni o umorzenie czesnego chociaż w części, ze względu na trudną sytuację materialną. W odpowiedzi na podanie z dnia 12 stycznia 2013 r. uczelnia wydała dla Wnioskodawczyni decyzję z dnia 11 lutego 2013 r., powołując się na ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i na regulamin Politechniki dotyczący pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz tryb i warunki zwalniania z tych opłat (§ 4 ust. 1). Decyzją tą Rektor Politechniki zwolnił Wnioskodawczynię z połowy opłaty za jeden semestr. W następnym semestrze Wnioskodawczyni ponownie poprosiła o zapomogę i decyzją z dnia 30 września 2013 r. zwolniono Ją z 30% opłaty. Rektor wziął pod uwagę przedstawione dokumenty dotyczące Jej trudnej sytuacji. Źródłem pochodzenia otrzymanego świadczenia w formie umorzenia części opłaty za studia były środki własne uczelni. W decyzji dotyczącej umorzenia Rektor podaje jedynie, że prawo do umorzenia przyznano na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

Z wyżej cytowanych przepisów o szkolnictwie wyższym wynika, że uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane m.in. z kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych. Jednak dziekan, decyzją wydaną zgodnie z uchwałą Senatu uczelni publicznej, może zwolnić w całości lub części z tych opłat m.in. studentów, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.

Należy zauważyć, że tutejszy Organ nie może wypowiadać się w zakresie stwierdzenia, czy zwolnienie studenta z opłat za świadczone usługi edukacyjne na podstawie decyzji Rektora Uczelni można uznać (lub nie) za świadczenie pomocy materialnej dla studenta, ponieważ kwestia ta nie stanowi zagadnienia regulowanego przepisami prawa podatkowego.

Reasumując, jeżeli umorzenie przez uczelnię opłaty za studia niestacjonarne ze względu na trudną sytuację materialną Wnioskodawczyni, miało charakter świadczenia pomocy materialnej określonej w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a źródłem pochodzenia tego świadczenia były środki własne uczelni przyznane na podstawie przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, to stwierdzić należy, że przedmiotowe świadczenie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie powołanego wyżej przepisu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.