IPTPB2/415-138/13-4/AKr - Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2013 r. (data wpływu 26 lutego 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 maja 2013 r. (data wpływu 3 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność - jest prawidłowe.

W dniu 26 lutego 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 13 maja 2013 r., Nr IPTPB2/415-138/13-2/AKr, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 13 maja 2013 r. (skutecznie doręczone w dniu 21 maja 2013 r.). W dniu 3 czerwca 2013 r. (data nadania 28 maja 2013 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na mocy umowy sprzedaży zawartej w dniu 29 marca 2001 r. w formie aktu notarialnego Wnioskodawczyni oraz Jej mąż zakupili (za fundusze dorobkowe do majątku wspólnego) udziały w nieruchomości, wynoszące łącznie 12/120 części nieruchomości położonej w L. przy ul. K. Przedmiotowa nieruchomość, położona jest na działce nr X o powierzchni 2 ary 89 m² zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym. Sprzedający udziały w nieruchomości oświadczyli, że byli w posiadaniu lokalu mieszkalnego nr 4 położonego na I piętrze o powierzchni 35,90 m² składającego się z dwóch pokoi, kuchni, przedpokoju i WC oraz pomieszczeń przynależnych do lokalu mieszkalnego, tj. piwnicy, komórki, strychu. Zgodnie z zapisem ww. umowy sprzedaży lokal mieszkalny wraz z pomieszczeniami przynależnymi został wydany w posiadanie i korzystanie Wnioskodawczyni i Jej męża.

W dniu 15 stycznia 2004 r. na mocy umowy zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawczyni oraz Jej mąż znieśli wspólność majątkową małżeńską, pozostając nadal współwłaścicielami.

W dniu 11 kwietnia 2008 r. wszyscy współwłaściciele nieruchomości zawarli w formie aktu notarialnego umowę ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych. Na podstawie tej umowy została ustanowiona na rzecz Wnioskodawczyni i Jej męża, odrębna własność lokalu mieszkalnego nr 4 położonego na 1 piętrze, który był do Ich dyspozycji od daty zakupu udziałów w nieruchomości tj. od 29 marca 2001 r. Z własnością lokalu mieszkalnego nr 4 związany był udział w częściach wspólnych budynku oraz urządzeniach niesłużących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udział we własności działki nr X obszaru 0,0289 ha wynoszący 48/430 części. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nastąpiło bez spłat i dopłat. Lokal mieszkalny został wyodrębniony z księgi wieczystej nr Y, dla którego została założona księga wieczysta nr Z prowadzona przez Sąd Rejonowy w L. Wydział Ksiąg: Wieczystych. Ponadto w dniu 22 czerwca 2012 r. na podstawie oświadczenia o zmianie sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej, złożonego w formie aktu notarialnego został zmieniony - za zgodą wszystkich współwłaścicieli lokali wyodrębnionych - sposób korzystania z nieruchomości wspólnej. Na mocy złożonego oświadczenia przyznano właścicielowi lokalu mieszkalnego nr 5 nieodpłatnie prawo do korzystania z część strychu.

W dniu 17 sierpnia 2012 r. na podstawie umowy sprzedaży i oświadczenia o ustanowieniu hipoteki zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawczyni oraz Jej mąż sprzedali lokal mieszkalny nr 4, który stanowił Ich współwłasność, w udziałach po #189; części, w związku z wcześniejszym (15 stycznia 2004 r.) wyłączeniem wspólności majątkowej małżeńskiej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni stwierdziła, że sprzedaż w dniu 17 sierpnia 2012 r. lokalu mieszkalnego nr 4 stanowiącego odrębną własność nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię części udziału w nieruchomości (budynku wielomieszkaniowym) w wyniku zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim i wynosił 1/2 części. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz urządzeniach niesłużących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udziałem we własności działki, na której posadowiony jest budynek wielomieszkaniowy w wyniku ustanowienia w dniu 11 kwietnia 2008 r. odrębnej własności lokali mieszkalnych mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał przed jej ustanowieniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania (ostatecznie formułowane w uzupełnieniu wniosku).

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym stanie faktycznym, sprzedaż lokalu mieszkalnego nie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn.zm), opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przedmiotowej sprawie nabycie udziałów w nieruchomości nastąpiło w 2001 r. zaś sprzedaż lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność w chwili sprzedaży w 2012 r. W związku z tym, że zbycie nastąpiło po upływie 5 lat, tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ani zniesienie w dniu 15 stycznia 2004 r. wspólności majątkowej małżeńskiej, ani też ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zarówno zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej jak i ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego są tylko innymi formami własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym przekształcenie wspólności majątkowej małżeńskiej na udziały odpowiadające udziałom w majątku dorobkowym małżeńskim po #189; jak i przekształcenie lokalu mieszkalnego w odrębną własność jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym.

Tak więc, według Wnioskodawczyni, na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z datą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. 29 marca 2001 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu (dochodu) ma moment ich nabycia z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulegały zmianie.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dopiero z chwilą ustania małżeństwa lub zniesienia współwłasności wspólność ta ulega przekształceniu i wówczas małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, aby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (art. 43 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku pochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Natomiast jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 2001 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż zakupili (za fundusze dorobkowe do majątku wspólnego) udział w nieruchomości, wynoszący łącznie 12/120 części nieruchomości zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym, stanowiący lokal mieszkalny nr 4 wraz z pomieszczeniami przynależnymi. W 2004 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż znieśli wspólność majątkową małżeńską, pozostając nadal współwłaścicielami. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię części udziału w nieruchomości (budynku wielomieszkaniowym) w wyniku zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim i wynosił 1/2 części. Natomiast w 2008 r. wszyscy współwłaściciele nieruchomości zawarli umowę ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych. Na podstawie tej umowy została ustanowiona na rzecz Wnioskodawczyni i Jej męża, odrębna własność lokalu mieszkalnego nr 4, z którą związany był udział w częściach wspólnych budynku oraz urządzeniach niesłużących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udział we własności działki nr X wynoszący 48/430 części. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nastąpiło bez spłat i dopłat. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, urządzeniach niesłużących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udziałem we własności ww. działki w wyniku ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał przed jej ustanowieniem. W 2012 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż dokonali odpłatnego zbycia ww. lokalu mieszkalnego nr 4, które nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

Zatem, uwzględniając powyższe oraz przyjmując za Wnioskodawczynią, iż wartość otrzymanej przez Nią części udziału w nieruchomości (budynku wielomieszkaniowym) w wyniku zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim oraz wartość otrzymanej przez Nią, w wyniku ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych, części lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, urządzeniach niesłużących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udziałem we własności działki, na której posadowiony jest budynek wielomieszkaniowy mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał przed jej ustanowieniem uznać należy, że nabycie przez Wnioskodawczynię #189; lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność będącej przedmiotem odpłatnego zbycia w 2012 r. nastąpiło w 2001 r., tj. w dacie nabycia udziału w nieruchomości zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, iż przychód z odpłatnego zbycia w 2012 r. #189; lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność, którego nabycie nastąpiło w 2001 r. nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, albowiem jego zbycie zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie. Co oznacza, że przychód z tego tytułu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo organ podatkowy zauważa, że wydając interpretacje w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego. Organ wydając indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i Jej stanowiskiem. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od stanu faktycznego, który wystąpił w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię, jednego z współwłaścicieli lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego współwłaściciela tego lokalu mieszkalnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.