IPTPB2/415-127/11-2/ASZ - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2011 r. (data wpływu 13 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej - jest prawidłowe.

W dniu 13 kwietnia 2011 r. do Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej. Pismem z dnia 27 kwietnia 2011 r., Nr IBPB II/2/415-491/11/JG, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazał ww. wniosek, celem załatwienia zgodnie z właściwością przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim (data wpływu 29 kwietnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Na mocy decyzji Starostwa Powiatowego z dnia 3 lipca 2009 r. zwrócono spadkobiercom po małżonkach N., tj. Wnioskodawcy oraz dwóm innym osobom udział w wysokości po 1/3 części każdemu z nich w nieruchomości o pow. 0,0240 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 29/16, stanowiącej dotychczas własność Miasta, dla której Wydział VI Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego prowadzi księgę wieczystą.

Przedmiotowa nieruchomość została w trybie art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r., wywłaszczona na rzecz Miasta, od małżonków N. aktem notarialnym z dnia 9 maja 1967 r., z przeznaczeniem pod budowę Technikum Elektrycznego. W dniu 16 sierpnia 2001 r. Wnioskodawca, jako spadkobierca małżonków N., skierował wniosek do Starosty Powiatu o zwrot przedmiotowej nieruchomości. W związku z tym, że wywłaszczona nieruchomość nie została wykorzystana zgodnie z celem, na który została wywłaszczona, czyli pod budowę Technikum, decyzją z dnia 3 lipca 2009 r. Starosta Powiatu dokonał zwrotu na rzecz spadkobierców po małżonkach przedmiotowej nieruchomości, ustalając jednocześnie wysokość zwaloryzowanego odszkodowania.

Wnioskodawca nadmienia, że spadek po małżonkach N. nabył na mocy postanowień Sądu Rejonowego z dnia 15 grudnia 1987 r. oraz z dnia 20 lutego 1987 r., w udziałach wynoszących odpowiednio: Wnioskodawca 1/3 udziału oraz dwóm innym spadkobiercom po 1/3 udziałów.

Obecnie Wnioskodawca zastanawia się nad sprzedażą zwróconej nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wobec opisanego powyżej stanu faktycznego, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięciu lat od daty nabycia przedmiotowej nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ terminu pięciu lat, jaki upłynął od momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości. Nadmienia, że przedmiotowa nieruchomość wchodziła do masy spadkowej po zmarłych małżonkach N., który to spadek na mocy postanowień Sądu Rejonowego z dnia 15 grudnia 1987 r. oraz z dnia 20 lutego 1987 r., nabyty został w częściach po 1/3 udziału przez: Wnioskodawcę oraz dwóch innych spadkobierców. Zdaniem Wnioskodawcy, termin nabycia przedmiotowej nieruchomości liczony jest od dnia nabycia spadku, czyli od roku 1987. Odpłatne zbycie całości lub części przedmiotowej nieruchomości nie stanowi źródła przychodów, ponieważ zwrot prawa i spadkobrania, na mocy decyzji Starostwa Powiatowego z dnia 3 lipca 2009 r., odwróciły jedynie skutek przejęcia prawa własności przez państwo, a więc w dniu 3 lipca 2009 r. nie nastąpiło nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w roku 1987 - w roku przyjęcia spadku na mocy postanowień Sądu Rejonowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca uważa, że sprzedaż części lub całości przedmiotowej nieruchomości nie stanowi źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięciu lat liczonych od daty nabycia nieruchomości, czyli od roku 1987.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródeł przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Z powyższego wynika zatem, że w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ma moment jej nabycia.

W świetle art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony - do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie natomiast do art. 136 ust. 3 ww. ustawy, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej stosownie do art. 140.

Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych, wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

Z treści wniosku wynika, że nieruchomość została zwrócona spadkobiercom, tj. Wnioskodawcy i dwóm innym osobom, decyzją z dnia 3 lipca 2009 r. W związku z powyższym, w przedstawionym stanie faktycznym, określony decyzją z dnia 3 lipca 2009 r. zwrot nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datami nabycia przez Wnioskodawcę zwróconej nieruchomości są daty nabycia spadku, tj. daty śmierci spadkodawców.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Sąd postanowieniem stwierdza jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Postanowienie o nabyciu spadku potwierdza prawo spadkobiercy do spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, a nie data postanowienia sądu o nabyciu spadku.

Odnosząc powyższe przepisy prawa do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stwierdzić należy, że nie powinno się oceniać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy, jako spadkobiercy, w kategoriach nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie nieruchomości uprzednio wywłaszczonej z uwagi na to, iż nieruchomość nie została wykorzystana na cel, na który dokonano wywłaszczenia należy traktować, jako swoistą restytucję stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Zatem, jeśli sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej, sprzedaż ta nie będzie stanowiła źródła przychodu, bowiem dojdzie do niej po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie przez spadkobierców.

Reasumując, z uwagi na to, że wywłaszczona nieruchomość została zwrócona na rzecz Wnioskodawcy jako spadkobiercy, to czynność ta, jest jedynie przywróceniem stanu własności sprzed wywłaszczenia, a więc nie może być utożsamiana z jakąkolwiek formą nabycia w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Zatem, zwrot Wnioskodawcy udziału w nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód osiągnięty ze sprzedaży udziału w nieruchomości, zwróconego Wnioskodawcy na podstawie decyzji administracyjnej Starostwa Powiatowego z dnia 3 lipca 2009 r., jako spadkobiercy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć jednak należy, że nie w każdym przypadku sprzedaż nieruchomości lub jej części nie w ramach wykonywania działalności gospodarczej i przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot skutkuje brakiem przychodu do opodatkowania. Jak zostało bowiem wskazane na wstępie, w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data jej nabycia. Skoro jednak zwrot wywłaszczonej nieruchomości na rzecz spadkobierców poprzednich właścicieli nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to nie jest istotne, czy sprzedaż zwróconej nieruchomości nastąpiła przed, czy po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym miał miejsce jej zwrot. Istotne znaczenie ma natomiast fakt, czy od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanej nieruchomości minął 5 letni okres, o którym mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Oznacza to, że Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, rozpatrując wniosek z dnia 7 kwietnia 2011 r. (data wpływu 13 kwietnia 2011 r.) wydaje pisemną interpretację wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast pozostali spadkobiercy, chcąc uzyskać indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.