IPTPB1/4511-615/15-4/MAP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. , poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2015 r. (data wpływu 7 października 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 grudnia 2015 r. (data wpływu 4 stycznia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 7 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 8 grudnia 2015 r., Nr IPTPB1/4511-615/15-2/MAP, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 8 grudnia 2015 r. (data doręczenia 22 grudnia 2015 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 28 grudnia 2015 r. (data wpływu 4 stycznia 2016 r.), nadanym za pośrednictwem..... dnia 29 grudnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej "Wnioskodawca" lub "Spółka"), zajmującą się w głównej mierze specjalistyczną produkcją. Spółka produkuje spawane i obrabiane komponenty wykorzystywane m.in. w górnictwie, magazynowaniu i transportowaniu materiałów oraz w maszynach leśnych. Wnioskodawca wykonuje również montaż komponentów obejmujących podzespoły oraz zespoły końcowe. Do głównych kategorii produktów oferowanych przez Spółkę można zaliczyć m.in.: ciężkie obudowy (np. wózki wysokiego składowania), wysięgniki podnośnikowe (np. wysięgniki wewnętrze i zewnętrze dla wózków wysokiego składowania), maszty nośne (np. wewnętrzne i zewnętrzne maszty dla wózków widłowych) oraz lekkie podkładki (np. stosowane w górnictwie oraz wykorzystywane w maszynach leśnych). W ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, pracownicy Spółki odbywają krajowe i/lub zagraniczne podróże służbowe. W ramach podróży służbowej mają miejsce spotkania biznesowe z przedstawicielami kontrahentów bądź innych podmiotów gospodarczych, z którymi Wnioskodawca zamierza nawiązać współpracę gospodarczą jako dostawca swoich wyrobów bądź jako nabywca surowców/materiałów/półproduktów etc. Spotkania te na ogół mają miejsce w restauracjach/hotelach w porze posiłku (obiad, kolacja), w trakcie którego omawiane są warunki współpracy pomiędzy Spółką, a innym podmiotem. Pracownicy Wnioskodawcy uczestniczą w takich spotkaniach w ramach realizowanych zadań służbowych. W zależności od okoliczności spotkania, zdarza się, że Spółka pokrywa koszty spotkania, tj. koszty usługi gastronomicznej realizowanej przez restaurację/hotel. Wydatek jest dokumentowany fakturą VAT, na której wskazywany jest całkowity koszt usługi gastronomicznej. Faktura jest zazwyczaj opłacana służbową kartą płatniczą pracownika Wnioskodawcy, który uczestniczył w spotkaniu biznesowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku:

Czy Wnioskodawca, działając jako zakład pracy, ma obowiązek obliczyć i pobrać podatek od nieodpłatnie spożywanych posiłków (obiad, kolacja) na Jego koszt, w sytuacji gdy pracownik spożywa je w ramach podróży służbowej uczestnicząc w spotkaniu biznesowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, wobec pracownika biorącego udział w spotkaniu biznesowym, które odbywa się w ramach podróży służbowej, nie powstaje jakikolwiek przychód podatkowy z tego tytułu, że uczestnicząc w takim spotkaniu nieodpłatnie spożywa posiłek (obiad, kolacja) na koszt Spółki (we wniosku wskazano, że "powstaje jakikolwiek przychód podatkowy", jednakże powyższe uznano za oczywistą omyłkę mając na uwadze dalszą część stanowiska Wnioskodawcy oraz uzupełnienie wniosku, w którym Wnioskodawca doprecyzował swoje stanowisko). W konsekwencji Spółka nie wykonuje w powyższym zakresie jakichkolwiek obowiązków jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych. W sytuacji uczestnictwa przez pracowników Wnioskodawcy w spotkaniach biznesowych w ramach odbywanej podróży służbowej, w trakcie których pracownik wraz z innymi uczestnikami spotkania spożywa posiłek, wobec pracownika nie powstaje jakikolwiek przychód podatkowy. Wnioskodawca podkreśla, że uczestnictwo w spotkaniach biznesowych w trakcie odbywania podróży służbowych należy do zadań służbowych pracowników Spółki. Spożywanie posiłków w trakcie spotkań biznesowych stanowi również normalny i oczekiwany przez strony standard biznesowy, ułatwiający nawiązanie współpracy między kontrahentami bądź utrzymanie i rozwijanie szerszej współpracy. W sytuacji, gdy Spółka ponosi koszty spotkania (usługi gastronomicznej), udokumentowanej fakturą VAT, której treść jest ograniczona do wskazania nabytej usługi (tekst jedn.: usługi gastronomicznej), pracownik nie uzyskuje przysporzenia majątkowego, które mogłoby stanowić przychód podatkowy, w szczególności z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe stanowisko jest zgodne z interpretacją przepisów prawa podatkowego w zakresie nieodpłatnych świadczeń (pracowniczych) przedstawionych przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947). Trybunał Konstytucyjny w powyższym wyroku uznał, że przeprowadzona w uzasadnieniu jego wyroku analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii "innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Z uwagi na powyższe, a w szczególności ze względu na to, że:

- pracownikowi Spółki nie może być przypisany przychód podatkowy.

W powyższym przypadku można jedynie mówić o pewnej generalnej korzyści związanej z możliwością spożycia posiłku. Jednakże, skoro nie ma w tym przypadku możliwości ustalenia kryterium wymierności, które wyznaczył Trybunał Konstytucyjny, to niezasadne jest ustalenie wartości przychodu podatkowego dla pracownika wykonującego zadania służbowe.

Wnioskodawca nie widzi w niniejszej sprawie kryteriów, za pomocą których dałoby się dokonać obiektywnej oceny, bowiem ta ocena zawsze będzie mieć charakter subiektywny i zawsze będzie w sferze spekulacji, czy hipotez, a nigdy w sferze konkretów. Natomiast w prawie podatkowym - podmiot, przedmiot i podstawa opodatkowania muszą być konkretne - są to elementarne założenia przy nakładaniu podatków na obywateli, narzucone przez art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca dodał, że wobec pracownika biorącego udział w spotkaniu biznesowym, które odbywa się w ramach podróży służbowej, nie powstaje jakikolwiek przychód podatkowy z tego tytułu, że uczestnicząc w takim spotkaniu nieodpłatnie spożywa posiłek (obiad, kolacja) na koszt Spółki. W konsekwencji tego Wnioskodawca nie wykonuje w powyższym zakresie jakichkolwiek obowiązków jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. nie oblicza i nie pobiera podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawca na marginesie wskazał, że analogiczne rozstrzygnięcia organu podatkowego nastąpiły w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 grudnia 2015 r., Nr ILPB1/4511-1-1393/15-4/AN oraz Nr ILPB1/4511-1-1394/15-4/AN.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jakim jest stosunek pracy, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, z kolei przychodami z tego źródła są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 9 ust. 2 i art. 11 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia "nieodpłatnego świadczenia" zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - generalnie - jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Jak wynika z treści art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, pracownicy Spółki odbywają krajowe i/lub zagraniczne podróże służbowe. W ramach podróży służbowej mają miejsce spotkania biznesowe z przedstawicielami kontrahentów bądź innych podmiotów gospodarczych, z którymi Spółka zamierza zawiązać współpracę gospodarczą jako dostawca swoich wyrobów bądź jako nabywca surowców/materiałów/półproduktów etc. Spotkania te na ogół mają miejsce w restauracjach/hotelach w porze posiłku (obiad, kolacja), w trakcie którego omawiane są warunki współpracy pomiędzy Wnioskodawcą, a innym podmiotem. Pracownicy Spółki uczestniczą w takich spotkaniach w ramach realizowanych zadań służbowych. W zależności od okoliczności spotkania, zdarza się że Wnioskodawca pokrywa koszty spotkania, tj. koszty usługi gastronomicznej realizowanej przez restaurację/hotel. Wydatek jest dokumentowany fakturą VAT, na której wskazywany jest całkowity koszt usługi gastronomicznej. Faktura jest zazwyczaj opłacana służbową kartą płatniczą pracownika Wnioskodawcy, który uczestniczył w spotkaniu biznesowym.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii "nieodpłatnego świadczenia", zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, zgodnie z którym za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W konsekwencji, przyjąć należy, że mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W rozpatrywanej sprawie ponoszenie przez pracodawcę, przyjmując wskazane przez Trybunał Konstytucyjny kryteria oceny, jest świadczeniem poniesionym w interesie pracodawcy, bo to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci prawidłowo i efektywnie wykonanej przez pracownika pracy. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy - pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika są pokrywane przez pracodawcę. Do takich kosztów z całą pewnością należą wydatki związane z zapewnieniem posiłków pracownikowi w trakcie podróży służbowej.

Mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że wartość świadczenia z tytułu nieodpłatnie spożywanych posiłków (obiad, kolacja) przez pracownika uczestniczącego spotkaniu biznesowym, które odbywa się w ramach podróży służbowej, nie generuje po stronie pracownika powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki te ponoszone są bowiem w interesie pracodawcy, a co za tym idzie pracownicy nie otrzymują od Spółki jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. Tym samym, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika w rozumieniu art. 31 powoływanej ustawy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych tut. Organ stwierdza, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydawania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.