IPTPB1/4511-304/15-4/ASZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2015 r. (data wpływu 22 maja 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2015 r. (data wpływu 10 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia straty wygenerowanej przez firmę zmarłego męża zaliczkowo w trakcie roku podatkowego w części dotyczącej:

* straty za 2009 r. - jest nieprawidłowe,

* straty za 2011 r. i 2013 r. - jest prawidłowe.

W dniu 22 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), w związku z czym pismem z dnia 23 lipca 2015 r., Nr IPTPP2/4512-300/15-2/JSz, Nr IPTPB1/4511-304/15-2/ASZ, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 23 lipca 2015 r. (data doręczenia 30 lipca 2015 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 5 sierpnia 2015 r. (data wpływu 10 sierpnia 2015 r.), nadanym dnia 6 sierpnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Firma X prowadzona było jednoosobowo na imię i nazwisko właściciela G. Podatnik G. dla celów prowadzonej działalności gospodarczej w 2005 r. nabył prawo wieczystego użytkowania działki nr A wraz ze zlokalizowanym na niej budynkiem, 1/2 części prawa wieczystego użytkowania działki nr A1 wraz z budowlami na niej się znajdującymi i 421/10000 części prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki nr A2. Zakupu dokonał ze swoich funduszy osobistych bez prawa odliczenia podatku VAT (zakup na podstawie faktury VAT ze stawką ZW). Inne koszty związane z zakupem to 20 491,70 zł (koszty aktów notarialnych, prowizji, opłat).

W okresie od września 2005 r. do czerwca 2006 r. zostały poniesione nakłady w kwocie 387 142,54 zł, od których podatek VAT został odliczony, a więc przekroczyły one 30% wartości nieruchomości. W 2009 r. poniesiono nakłady w wysokości 27 757 zł, od których również podatek VAT został odliczony. Wartość brutto budynku przyjęta do amortyzacji - 680 088,44 zł. Wartość prawa wieczystego użytkowania przyjęta do amortyzacji bilansowej - 50 302,00 zł. W 2008 r. aktem notarialnym z dnia 10 grudnia 2008 r. prawo użytkowania wieczystego działki nr A zostało nabyte na własność przez G. za kwotę 187 270 zł brutto (w tym VAT 33 770 zł według obowiązującej stawki 22%) za wspólne fundusze objęte małżeńską wspólnością ustawową do wspólności ustawowej, na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez G.

W latach 2006-2010 nieruchomość była wykorzystywana dla celów działalności do sprzedaży zwolnionej i opodatkowanej.

W związku z art. 91 na koniec roku były sporządzone do urzędu skarbowego stosowne korekty.

Od 2007 r. nieruchomość w części była również wynajmowana na rzecz G. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

W dniu 16 maja 2014 r. zmarł G., mąż Wnioskodawczyni, który prowadził tę działalność gospodarczą.

Wnioskodawczyni na podstawie umowy notarialnej o dział spadku stała się właścicielką nieruchomości przy ul. K. w L., obejmującej zabudowaną działkę gruntu nr A. Wnioskodawczyni zarejestrowała się w dniu 17 maja 2014 r. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firma X i wpisana jest do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w celu kontynuowania działalności po zmarłym mężu.

Wnioskodawczyni przed dniem 17 maja 2014 r. nie prowadziła działalności gospodarczej, gdyż posiadała status osoby współpracującej. Nie przysługiwało Jej więc prawo do odliczeń podatku VAT, jak również nie ponosiła żadnych wydatków na ulepszenie obiektu.

W dniu 21 kwietnia 2015 r. na podstawie aktu notarialnego zawarła umowę sprzedaży ww. nieruchomości. Sprzedająca oświadczyła, że sprzedaż powyższej nieruchomości zwolniona jest z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług w związku z art. 43 ust. 7a tej ustawy.

W dniu 17 maja 2014 r. Wnioskodawczyni (żona zmarłego) zarejestrowała działalność gospodarczą na swoje nazwisko, w celu kontynuowania działalności firmy zmarłego męża. Firma została zgłoszona do urzędu skarbowego wraz z pismem, że Wnioskodawczyni będzie kontynuowała działalność. Wnioskodawczyni wskazała, że firma prowadzona przez zmarłego męża posiadała na dzień 16 maja 2014 r. straty z działalności gospodarczej za lata: 2009, 2011 i 2013.

Kontynuując działalność uważa, że straty wynikające z działalności gospodarczej męża, wykazane w sporządzonych i złożonych w urzędzie skarbowym zeznaniach podatkowych, ma prawo odliczyć z działalności obecnie prowadzonej na własne imię i nazwisko.

W piśmie z dnia 5 sierpnia 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wskazała, że:

* przychody z Jej działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym,

* dla potrzeb podatku dochodowego prowadzi księgi handlowe,

* dochody z tytułu prowadzonej przez męża Wnioskodawczyni działalności gospodarczej opodatkowane były 19% podatkiem liniowym,

* zmarły mąż za lata: 2009, 2011 i 2013 składał zeznania PIT-36L.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu umowy sprzedaży własności nieruchomości.

2. Czy istnieje możliwość uwzględnienia w rozliczeniu w zobowiązaniach bieżących, jak i w zeznaniach rocznych u Wnioskodawczyni, straty wygenerowanej przez firmę zmarłego męża.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 5 sierpnia 2015 r. Wnioskodawczyni przeformułowała pytanie Nr 2, nadając mu następującą formę:

Czy straty wygenerowane przez zmarłego męża Wnioskodawczyni za wskazane lata, mogą stanowić podstawę do rozliczeń w zobowiązaniach bieżących przy ustalaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego 2015 i w latach następnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku pytanie Nr 2 w zakresie dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w pozostałym zakresie wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, na podstawie art. 97 ustawy - Ordynacja podatkowa:

* wszelkie, zarówno prawa, jak i obowiązki majątkowe spadkodawcy, spadkobiercy podatnika przejmują zawsze i bezwarunkowo,

* prawa o charakterze niemajątkowym przechodzą na spadkobierców, pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek (przy czym dotyczy to tylko uprawnień związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą).

Prawa majątkowe to te prawa, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego. Ponadto mają swój materialny i wymierny kształt. Należy do nich zaliczyć prawo do nadpłaty, prawo do zwrotu podatku lub różnicy podatku naliczonego, prawo do ulg podatkowych, a także prawo do rozliczenia straty w następnych okresach rozliczeniowych, prawo do rozliczenia na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego przez spadkobiercę o wysokość straty z tego źródła przychodu, poniesionego przez spadkodawcę.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w dniu 17 maja 2014 r. zarejestrowała działalność gospodarczą na swoje nazwisko, w celu kontynuowania działalności zmarłego męża. Firma prowadzona przez zmarłego męża posiadała na dzień 16 maja 2014 r. stratę z działalności gospodarczej za lata: 2009, 2011 i 2013.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągniętą w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów, natomiast stosownie do art. 9 ust. 3 cyt. ustawy, o wysokość straty ze źródła przychodów poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Podsumowując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie oraz powołane przepisy prawa podatkowego, Wnioskodawczyni uważa, że prawo do obniżenia, na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego przez spadkobiercę o wysokość straty z tego źródła przychodu, poniesionej przez spadkodawcę jest prawem majątkowym. A zatem, Wnioskodawczyni będzie mogła - przy ustalaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego 2015 i w latach następnych - obniżyć dochód uzyskanej przez siebie z działalności gospodarczej, prowadzonej na zasadach sukcesji po zmarłym mężu o wysokość strat poniesionych w latach poprzednich przez firmę zmarłego męża.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie możliwości rozliczenia straty wygenerowanej przez firmę zmarłego męża zaliczkowo w trakcie roku podatkowego w części dotyczącej:

* straty za 2009 r. - jest nieprawidłowe,

* straty za 2011 r. i 2013 r. - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 3 tej ustawy, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii sukcesji praw majątkowych przysługujących podatnikowi.

Przepisy dotyczące tej kwestii zawiera ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Stosownie do art. 922 § 1 ww. ustawy, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartek Kodeksu - Spadki. Zgodnie z art. 924 tej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmiercią spadkodawcy. W myśl art. 925 ww. ustawy, spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia.

W związku z powyższym, do czasu postanowienia o nabyciu spadku oraz dokonania podziału spadku, cały majątek wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej przez zmarłego stanowi masę spadkową, a zarząd majątkiem spadkowym sprawują spadkobiercy, chyba że został ustanowiony wykonawca testamentu, kurator spadku lub dozór.

Sukcesję praw podatkowych spadkodawcy regulują przepisy art. 97-105 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613).

Na podstawie art. 97 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Stosownie do art. 97 § 2 ww. ustawy, jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców, pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

W świetle powyższych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa, spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane przepisami prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy, a w przypadku kontynuowania przez spadkobierców, na ich własny rachunek działalności spadkodawcy, przechodzą na następców prawnych również przewidziane przepisami prawa podatkowego, przysługujące spadkodawcy uprawnienia o charakterze niemajątkowym (przy czym dotyczy to tylko uprawnień związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą).

Zauważyć przy tym należy, że prawa majątkowe to te prawa, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego, ponadto mają swój materialny i wymierny kształt. Do praw majątkowych należą, m.in. prawo do zwrotu podatku, odroczenia lub rozłożenia na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, odroczenia zapłaty podatku, prawo do nadpłaty oraz prawo do umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłat prolongacyjnych, a także prawo do rozliczenia straty w następnych okresach rozliczeniowych. Natomiast prawa niemajątkowe obejmują m.in. prawo do złożenia korekty, czy zeznania, prawo do złożenia odwołania, czy też skargi od decyzji.

Niewątpliwie prawo do rozliczenia straty z działalności gospodarczej stanowi prawo majątkowe związane z prowadzoną pozarolniczą działalnością spadkodawcy, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że co do zasady, w sytuacji, gdy spadkobierca kontynuuje działalność gospodarczą spadkodawcy, może rozliczyć w ramach tego samego źródła przychodów stratę powstałą w ramach działalności gospodarczej spadkodawcy, według zasad określonych w art. 9 ust. 3 ww. ustawy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że strata nie jest podatkowo obojętna, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera uregulowania, zgodnie z którymi strata ze źródła przychodów może być rozliczana przez podatnika w następnych latach podatkowych z tego źródła. Strata jest nadwyżką kosztów uzyskania przychodów nad sumą przychodów i określana jest za rok podatkowy. Podstawowym warunkiem dla zaistnienia możliwości rozliczenia (odliczenia) straty podatkowej przez podatnika jest wystąpienie dochodu do opodatkowania.

Podatnik może odliczyć stratę z dochodów osiągniętych w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Ma również możliwość wyboru, w których latach i w jakiej wysokości dokona odliczeń, z zachowaniem warunku co do dopuszczalnej kwoty odliczenia w roku podatkowym. Brak dochodu do opodatkowania w określonym roku podatkowym oznacza brak możliwości rozliczenia straty podatkowej w tej jednostce czasowej. W skrajnym przypadku, kiedy w kolejnych pięciu latach podatkowych nie wystąpi dochód, strata podatkowa może nie być w ogóle rozliczona.

Tak więc, rozliczenie straty ze źródła przychodów polega na tym, że o wysokość tej straty można obniżyć dochód uzyskany z danego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, przy czym wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty poniesionej straty. W związku z tym rozliczenie straty może nastąpić w okresie nie krótszym niż dwa lata i nie dłuższym niż pięć lat. O tym, jaka część straty będzie rozliczana w danym roku podatkowym decyduje podatnik. Należy jednocześnie podkreślić, że przy rozliczaniu straty obowiązuje zasada, że strata z danego źródła przychodu może być pokryta jedynie z dochodów z tego samego źródła.

Przepisy regulujące rozliczenie straty w następnych latach nie wskazują, czy rozliczenia takiego należy dokonać dopiero po zakończeniu danego roku podatkowego, czy też w jego trakcie. Co za tym idzie, w przypadku braku szczegółowych uregulowań w tym zakresie należy przyjąć, że możliwe jest rozliczenie tej straty zarówno w trakcie roku podatkowego, jak i po jego zakończeniu, a wybór stosownej metody pozostaje w gestii podatnika.

W przypadku, gdy podatnik pomimo dokonywania odliczenia części straty z lat ubiegłych w trakcie roku podatkowego z dochodu bieżącego (zaliczkowo), w ostatecznym rozliczeniu za ten rok podatkowy nie osiągnął dochodu, lecz stratę, w związku z czym nie będzie mógł skorzystać z odliczenia, nie traci kwoty straty, którą "zaliczkowo" odliczył. Kwota ta może być bowiem odliczona w kolejnych latach podatkowych.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w dniu 16 maja 2014 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, który prowadził działalność gospodarczą, opodatkowaną 19% podatkiem liniowym. W dniu 17 maja 2014 r. Wnioskodawczyni (żona zmarłego) zarejestrowała działalność gospodarczą na swoje nazwisko, w celu kontynuowania działalności firmy zmarłego męża. Firma została zgłoszona do urzędu skarbowego wraz z pismem, że Wnioskodawczyni będzie kontynuowała działalność. Wnioskodawczyni wskazuje, że firma prowadzona przez zmarłego męża posiadała na dzień 16 maja 2014 r. straty z działalności gospodarczej za lata 2009, 2011 i 2013.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, stwierdzić należy, że co do zasady, zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawczyni przysługuje prawo - przy ustalaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego 2015 i w latach następnych - do odliczenia od dochodu uzyskanego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (kontynuowanej po zmarłym mężu) strat z lat ubiegłych wykazanych w zeznaniach podatkowych zmarłego męża (spadkodawcy).

Jednakże należy wskazać, że prawo do odliczenia straty, na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przysługuje w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, a wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Tym samym, przy ustalaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego 2015 Wnioskodawczyni nie będzie mogła odliczyć straty wykazanej przez Jej męża w zeznaniu podatkowym złożonym za 2009 r., bowiem określony w art. 9 ust. 3 ww. ustawy pięcioletni termin do odliczenia straty za ten rok upłynął w 2014 r.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie możliwości rozliczenia straty wygenerowanej przez firmę zmarłego męża zaliczkowo w trakcie roku podatkowego w części dotyczącej straty za 2009 r. jest nieprawidłowe, natomiast stanowisko w części dotyczącej straty za 2011 r. i 2013 r. jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.