IPTPB1/4511-207/15-4/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 czerwca 2015 r. (data wpływu 22 czerwca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), w związku z czym pismem z dnia 12 czerwca 2015 r., Nr IPTPB3/4510-128/15-2/PM i Nr IPTPB1/4511-207/15-2/MR, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłane zostało w dniu 12 czerwca 2015 r. (data doręczenia 15 czerwca 2015 r.). Uzupełnienie wniosku wpłynęło w dniu 22 czerwca 2015 r. (data nadania 19 czerwca 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W przyszłości udziały Wnioskodawcy, które będą posiadane przez spółkę kapitałową ("Spółka") mogą zostać nieodpłatnie nabyte przez Wnioskodawcę w celu ich umorzenia. Umorzenie może zostać dokonane w trybie, o którym mowa w art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.; dalej: "k.s.h."), tj. umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia. W wyniku takiego umorzenia udziałowcem Wnioskodawcy pozostałaby osoba fizyczna będąca polskim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W piśmie z dnia 16 czerwca 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca poinformował, że podlega w Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Udziałowcem Wnioskodawcy na dzień złożenia uzupełnienia wniosku jest osoba fizyczna będąca polskim rezydentem podatkowym, podlegająca opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości dochodów w Polsce. W przyszłości do Wnioskodawcy może przystąpić, jako jej drugi wspólnik, zagraniczna osoba prawna, które podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym jedynie w zakresie w jakim dochody zostały osiągnięte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przyszłości nie jest wykluczone, że wspólnicy Wnioskodawcy mogą być wzglądem siebie podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Fakt pozostawiania przez wspólników Wnioskodawcy podmiotami powiązanymi nie wpłynie jednak na stanowisko Wnioskodawcy wyrażone w treści wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Wskutek umorzenia udziałów jednego z udziałowców w sytuacji, gdy umorzenie jest dokonane bez obniżenia kapitału zakładowego, nie powstanie dochód do opodatkowania dla Wnioskodawcy. Do ewentualnego opodatkowania przyrostu wartości udziałów dojdzie przy zbyciu udziałów posiadanych przez wspólników Wnioskodawcy w przyszłości. Planowane umorzenie udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w Spółce będzie umorzeniem dobrowolnym. Na mocy uchwały Wspólników i zgodnie z k.s.h. oraz Umową Spółki, Wnioskodawcy może nie przysługiwać wynagrodzenie z tytułu zbycia udziałów w celu ich umorzenia. Ze względu na brak zobowiązania względem wspólnika, w takim przypadku umorzenie nie będzie wymagało ani obniżenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy, ani finansowania tego umorzenia z czystego zysku.

Dokonanie umorzenia bez zapłaty wynagrodzenia za udziały oznacza, że czynność umorzenia nie będzie wywoływać podatkowych skutków zarówno dla Wnioskodawcy, jak również dla spółki kapitałowej będącej dotychczas udziałowcem Wnioskodawcy.

Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawca wskazał, że ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego dla osób fizycznych (część C, poz. 35 wniosku ORD-IN), organem podatkowym właściwym dla Wnioskodawcy zarówno do celów złożenia rocznej deklaracji o zryczałtowanym podatku dochodowym, jak również do złożenia imiennej informacji o wysokości dochodu jest Naczelnik Urzędu Skarbowego.

Ponadto wskazał, że:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia oraz ich umorzeniem po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia oraz ich umorzeniem, po stronie osoby fizycznej, która pozostałaby udziałowcem Wnioskodawcy, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania podatku od tego przychodu jako płatnik.

3. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia oraz ich umorzeniem po stronie Spółki nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych i w związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania podatku od tego przychodu jako płatnik.

4. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym do nieodpłatnego nabycia przez Wnioskodawcę udziałów w celu ich umorzenia oraz do ich umorzenia zastosowania nie znajdą przepisy dotyczące cen transferowych, tj. art. 9a i art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych oznaczone we wniosku Nr 2. Pytania Nr 1, 3 i 4 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych będą przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Wnioskodawcę udziałów w celu ich umorzenia oraz ich umorzeniem, po stronie osoby fizycznej, która pozostałaby jedynym udziałowcem Wnioskodawcy, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania podatku od tego przychodu jako płatnik.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Z kolei zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Wnioskodawca zwraca uwagę, że z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478), zgodnie z którą w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych skreślono pkt 2 dotyczący dochodów (przychodów) uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

Wnioskodawca wskazuje, że celem tego skreślenia było wyeliminowanie obowiązków płatnika w tym zakresie i uznanie, że dochody z umorzenia dobrowolnego stanowią dochody ze zbycia udziałów (akcji) ustalane samodzielnie przez podatnika. Dochód z odpłatnego zbycia udziałów w celu umorzenia z dniem 1 stycznia 2011 r. został zatem wyraźnie wyłączony z katalogu dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Jednocześnie w myśl art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13 i 14 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku dochodów z kapitałów pieniężnych określonych w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca przewidział odmienne zasady opodatkowania wyrażone w art. 30a i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym należy zauważyć, że umorzenie udziałów przez ich zbycie w celu umorzenia w istotny sposób różni się od sposobu opodatkowania przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (w tym przychodów z przymusowego umorzenia udziałów). W pierwszym przypadku podatnicy są zobowiązani do opodatkowania tych dochodów samodzielnie, tj. bez udziału płatnika. Natomiast w odniesieniu do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych zasadą (sformułowaną wprost w art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jest udział płatnika w pobraniu zryczałtowanego podatku dochodowego.

W związku z powyższym, skoro Wnioskodawca nabędzie udziały nieodpłatnie w celu ich (dobrowolnego) umorzenia, to nie będą na Nim ciążyły żadne obowiązki płatnika podatku dochodowego.

Nawet jeśli nieodpłatne umorzenie zostałoby przeprowadzone w trybie, np. umorzenia przymusowego, to także w takim przypadku po stronie Wnioskodawcy nie powstałby obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego. Zgodnie bowiem z jednoznaczną treścią art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany. Skoro zatem ww. dochód (przychód) powstaje w związku z wypłatą, to w przypadku umorzenia bez wynagrodzenia (tekst jedn.: bez wypłaty) nie powstałby żaden dochód, a na Wnioskodawcy nie ciążyłyby żadne obowiązki płatnika.

Należy zatem stwierdzić, że planowana operacja nie zrodzi skutków podatkowych po stronie Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W wyniku umorzenia udziałów po stronie udziałowców pozostających w spółce (Wnioskodawcy) nie wystąpi faktyczne przysporzenie majątkowe z tytułu umorzenia udziałów i w konsekwencji, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wystąpi przychód do opodatkowania. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły żadne obowiązki płatnika podatku dochodowego.

Stanowisko takie wyraził również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 30 stycznia 2012 r., Nr ITPB1/415-1090/11/TK, w której stwierdził, że: "Oceniając wystąpienie skutków umorzenia udziałów dla udziałowców (osób fizycznych), którzy pozostaną w Spółce stwierdzić należy, że po ich stronie nie powstaje dochód do opodatkowania z tytułu umorzenia udziałów, zarówno w przypadku, gdy umorzenie tych udziałów jest dokonane w ciężar kapitału zakładowego, jak i bez obniżania kapitału zakładowego. W przypadku opisanego zdarzenia przyszłego nie może być bowiem mowy, jak stanowi przepis art. 24 ust. 5 ustawy - o dochodzie (przychodzie) faktycznie uzyskanym z udziału w zyskach osób prawnych (przez udziałowców, których udziały nie zostały umorzone). W związku z powyższym, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych."

Pogląd ten znalazł również potwierdzenie w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 23 lutego 2004 r. (w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 2206), w którym wskazano, że: "Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, że określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce. Podobnie czynność ta nie spowoduje również powstania przychodu u wspólników tej spółki, jakkolwiek wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów."

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że po stronie osoby fizycznej, która pozostałaby udziałowcem Wnioskodawcy po nieodpłatnym nabyciu przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu umorzenia od Spółki i ich umorzeniu, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania podatku od tego przychodu jako płatnik.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydawania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.