IPTPB1/415-589/14-2/MD - PIT w zakresie prawa wyboru podatkowej księgi przychodów i rozchodów jako formy prowadzenia dokumentacji podatkowej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przez obywatela Brazylii

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 października 2014 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Łodzi 14 października 2014 r., data wpływu do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim 20 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa wyboru podatkowej księgi przychodów i rozchodów jako formy prowadzenia dokumentacji podatkowej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przez obywatela Brazylii - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest obywatelem Brazylii. W Polsce mieszka od 2007 r. i od tego samego roku pozostaje w związku małżeńskim z obywatelką Polski. Wnioskodawca wraz z małżonką ma trójkę dzieci, posiada Kartę Pobytu - zezwolenie na pobyt stały, wydaną dnia 2 lipca 2014 r. przez Wojewodę, ważną do dnia 2 lipca 2024 r. Ponadto w Polsce posiada ośrodek interesów życiowych. Do końca września 2014 r. zatrudniony był w polskim przedsiębiorstwie na podstawie umowy o pracę. Z dniem 8 września 2014 r., na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, której przedmiotem jest działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju, sklasyfikowana wg kodu PKD pod numerem 46.19.Z. We wniosku o wpis do CEIDG Wnioskodawca wskazał, że podatek dochodowy będzie opłacał w formie liniowej, regulując zaliczki w okresach miesięcznych. Założył i prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy jako osoba fizyczna, nieposiadająca obywatelstwa polskiego, prowadząca działalność gospodarczą w Polsce, Wnioskodawca może prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, jeżeli Jego przychody za poprzedni rok podatkowy będą niższe od równowartości kwoty 1.200.000 Euro. Czy musi prowadzić księgi rachunkowe bez względu na wysokość przychodów osiągniętych z prowadzonej działalności.

Zdaniem Wnioskodawcy, może prowadzić On podatkową księgę przychodów i rozchodów aż do momentu, kiedy Jego przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, za poprzedni rok obrotowy, przekroczą równowartość 1.200.000 Euro.

Z art. 13 ust. 2 pkt 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, że obywatele innych państw niż wymienione w ust. 1, którzy posiadają w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony i pozostają w związku małżeńskim, zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Skoro określone w rozumieniu ustawy o swobodzie działalność gospodarczej osoby zagraniczne i po spełnieniu określonych warunków (posiadające zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony oraz pozostające w związku małżeńskim z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium RP), mają prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy, to brak jest uzasadnienia, aby znajdował wobec nich zastosowanie art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości.

Wobec powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że powinien prowadzić księgi rachunkowe dopiero, gdy przychody za poprzedni rok obrotowy przekroczą równowartość 1.200.000 Euro. Wcześniej może prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Odrębne przepisy, o których mowa w tym artykule, zawiera ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy o rachunkowości, przepisy tej ustawy, stosuje się z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

* osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 Euro,

* osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Stosownie natomiast do art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1238), przez osobę zagraniczną rozumie się osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego.

Z powyższego wynika, że osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego (bez względu na miejsce zamieszkania, czy też posiadanie zezwolenia na osiedlenie się), jest w świetle ustawy o swobodzie działalności gospodarczej osobą zagraniczną, zobowiązaną w świetle art. 2 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy o rachunkowości, do prowadzenia ksiąg rachunkowych bez względu na wysokość przychodu netto osiągniętego przez tę osobę z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Odstępstwo od ww. zasady dotyczy jedynie obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 12 i 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską: "W zakresie zastosowania niniejszego Traktatu i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które on przewiduje, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Rada stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251, może przyjąć wszelkie przepisy w celu zakazania takiej dyskryminacji. (...) Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego państwa członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego państwa członkowskiego. Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 48 akapit drugi, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli".

Wskazać należy, że z wyrażonej w art. 43 Traktatu zasady swobody przedsiębiorczości i zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym wynika, że:

Ponadto w swoich orzeczeniach Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że postanowienia Traktatu i bezpośrednio obowiązujące akty prawne wydane przez instytucje wspólnotowe po ich wejściu w życie nie tylko automatycznie wyłączają stosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nimi aktów prawa krajowego, ale również wykluczają przyjęcie przez parlament państwa członkowskiego nowych ustaw, które byłyby niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. Trybunał wskazał też, że przepisy prawa wspólnotowego są bezpośrednim źródłem praw i obowiązków, dla tych wszystkich, do których się odnoszą, tj. dla państw członkowskich oraz podmiotów prywatnych będących stronami stosunków prawnych na podstawie prawa wspólnotowego.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że państwa członkowskie są zobligowane do przestrzegania prawa wspólnotowego.

W świetle przedstawionych przepisów oraz w kontekście powołanych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, mając na uwadze zasadę równego traktowania obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, należy uznać, że osoby fizyczne będące obywatelami tych państw, nieposiadające obywatelstwa polskiego, powinny być traktowane tak, jak obywatele polscy.

W związku z tym, zastosowanie do nich znajduje art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości, na podstawie którego, osoby te są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wynoszących co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 Euro.

Na mocy art. 13 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest obywatelem Brazylii. W Polsce mieszka od 2007 r. i od tego samego roku pozostaje w związku małżeńskim z obywatelką Polski. Z dniem 8 września 2014 r., na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, której przedmiotem jest działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju, sklasyfikowana wg kodu PKD pod numerem 46.19.Z.

Wskazać tutaj należy, że Brazylia nie jest państwem należącym do Unii Europejskiej, nie mają więc w tym konkretnym przypadku zastosowania postanowienia Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, o którym wspomniano wyżej.

Wnioskodawca, posiadający obywatelstwo brazylijskie, jest osobą zagraniczną w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zobowiązany jest zatem do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości.

Odnosząc się natomiast do przywołanego we wniosku art. 13 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a zwłaszcza ust. 2 pkt 1 lit. a wskazanego przepisu, należy wyjaśnić, że odnosi się on do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Na podstawie tego przepisu Wnioskodawca, będący obywatelem Brazylii, ma pełne prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na zasadach takich samych jak obywatele polscy.

Nie oznacza to jednak, że nie stosuje się do Niego art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości. Z przepisu art. 13 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie można wywieść, że osoba zagraniczna, niebędąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej ma być we wszystkich aspektach traktowana tak, jak obywatel polski. Obowiązek stosowania przepisów ustawy o rachunkowości do osób zagranicznych w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - wynika wprost z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości. Na stosowanie tego przepisu nie ma zaś wpływu art. 13 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny w świetle obowiązujących przepisów prawa, stwierdzić należy, że Wnioskodawca, jako osoba fizyczna, prowadząca działalność gospodarczą, nieposiadająca obywatelstwa polskiego, bez względu na wysokość uzyskiwanych przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie może prowadzić dokumentacji podatkowej w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Ponieważ Wnioskodawca jest obywatelem Brazylii, a więc nie jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w myśl art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, zobowiązany jest prowadzić księgi rachunkowe. Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.