IPTPB1/415-503/13-2/MD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2013 r. (data wpływu 30 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla darczyńcy w związku z darowizną zorganizowanej części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 9 stycznia 2004 r. pod nazwą L., w zakresie:

Miejscem prowadzenia działalności jest ul. P. w L. Pod tym adresem prowadzona jest działalność hotelowa i gastronomiczna. Działalność w zakresie wynajmu lokali prowadzona jest pod adresami: ul. N., ul. C., ul. P. w L. W pełnym zakresie prowadzenia działalności Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, która podzielona jest na dwa rodzaje prowadzonej działalności.

Wnioskodawca informuje, że przekazywana w drodze darowizny zorganizowana część przedsiębiorstwa jest funkcjonalnie wyodrębnioną częścią umożliwiającą obdarowanej podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa, co spełnia definicję zawartą w art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Obecnie przychody z działalności gospodarczej opodatkowane są na zasadzie podatku liniowego, natomiast ewidencjonowanie kosztów uzyskania przychodu odbywa się metodą memoriałową.

Z powodu złego stanu zdrowia Wnioskodawca chciałby podarować aktem notarialnym na rzecz córki (zwanej dalej Nabywcą) zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. mieszczącą się w L. przy ul. P. restaurację i hotel wraz z pracownikami, towarami i urządzeniami, celem dalszego prowadzenia wyłącznie przez Nabywcę, który posiada zarejestrowaną działalność gospodarczą. Nabywca w ramach zarejestrowanej działalności będzie mógł również wykonywać działalność w zakresie PKD 55.10.Z, 56.10.A, 56.21.Z, 56.30.Z, 68.10.Z. Nabywca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Na zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumianą według definicji art. 551 i 552 Kodeksu cywilnego, jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, złożą się w szczególności:

Przekazana zostanie również pełna baza klientów, tajemnice przedsiębiorstwa dotyczące jego funkcjonowania na rynku oraz pracownicy pracujący w restauracji i hotelu. Darowany majątek podlegał amortyzacji, a wyposażenie w całości zaliczono do kosztów uzyskania przychodu.

Ewidencja zdarzeń gospodarczych jest prowadzona na bieżąco i jest możliwe przyporządkowanie należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która będzie przedmiotem darowizny. Istnieje możliwość jej wyodrębnienia pod względem organizacyjnym i finansowym. Po dokonaniu darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawca nie zamierza likwidować pozostałej działalności gospodarczej. Wnioskodawca zamierza nadal wynajmować lokale pod adresami: ul. N., ul. C. i ul. P. w L.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy darowizna spowoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym u zbywcy lub nabywcy.

2. Czy zbywca powinien skorygować (pomniejszyć) koszty uzyskania przychodów o wartość darowanych towarów, środków trwałych oraz wyposażenia.

3. Czy dokonując darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa na zbywcy ciąży obowiązek korekty naliczonego podatku VAT.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku Nr 1 w zakresie, jakim dotyczy ono Wnioskodawcy. Natomiast w zakresie skutków podatkowych darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawartych w pytaniu Nr 1 w części dotyczącej nabywcy oraz pytań oznaczonych Nr 2 i 3 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa darowizny ma charakter jednostronny. Świadczenie darczyńcy nie spotka się z żadnym świadczeniem wzajemnym ze strony obdarowanego. Ponieważ majątek zbywcy ulega zmniejszeniu bez żadnej odpłatności, dlatego zbywca nie uzyska żadnego przychodu majątkowego, a tym samym po jego stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 i art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) stanowi, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że każda darowizna (w której obdarowanym jest osoba fizyczna), bez względu na przedmiot darowizny, a zatem również darowizna składników materialnych stanowiących przedsiębiorstwo, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie, oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

W myśl art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Stosownie do treści art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W myśl art. 5a pkt 4 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zbycie przedsiębiorstwa, czy też zorganizowanej jego części podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy: sprzedaży, zamiany, darowizny. Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera pojęcia "darowizna", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Z kolei w myśl art. 889 Kodeksu cywilnego, nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

* gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

* gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo, które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.

Zatem, daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza przekazać w drodze umowy darowizny (a więc nieodpłatnie) zorganizowaną część przedsiębiorstwa na rzecz swojej córki.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych, o czym stanowi art. 1 tej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie natomiast do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Przy czym, w myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje jednakże żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie skutkuje więc dla darczyńcy uzyskaniem przychodu podatkowego.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że jeżeli w świetle odrębnych przepisów, niebędących przepisami prawa podatkowego, a tym samym niemogących być przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, darowizna, o której mowa we wniosku, jest czynnością prawnie dopuszczalną, to z tytułu przekazania w drodze darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz córki nie powstanie u Wnioskodawcy przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego stanowisko zaprezentowane przez Wnioskodawcę należy uznać za prawidłowe.

Tut. Organ wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Ponadto, zaznaczyć należy, że stosownie do treści art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy jako darczyńcy i nie wywołuje skutków prawnych dla córki Wnioskodawcy jako obdarowanej. Córka Wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację powinna osobiście lub za pomocą ustanowionego pełnomocnika zwrócić się do właściwego Organu o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie i uiścić związaną z tym opłatę.

Zaznaczyć również należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie była ocena, czy wskazane we wniosku składniki majątku, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.