IPTPB1/415-385/11-2/KSU - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypłaty przez spółdzielnię mieszkaniową wartości rynkowej lokalu po wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2011 r. (data wpływu 29 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej lokalu po wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej lokalu po wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące stany faktyczne.

Stan faktyczny nr 1

Spółdzielnia wybudowała budynek mieszkalny wielorodzinny, który został zasiedlony po raz pierwszy w 1992 r. Członek Spółdzielni uzyskał przydział lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w tym budynku, na zasadach ratalnej spłaty kredytu. Wyżej wymieniony przed uzyskaniem przydziału wniósł zaliczkę na wkład mieszkaniowy w kwocie 3.251,22 zł. Pozostała część wkładu sfinansowana została kredytem, spłacanym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw.

W dniu 28 grudnia 2009 r. członek Spółdzielni spłacił przedterminowo w całości kredyt wraz z odsetkami związany z powyższym lokalem, i tym samym posiadane przez niego mieszkanie uzyskało status w pełni spłaconego. Łączna kwota spłaconego kredytu wraz z odsetkami oraz wniesioną zaliczką na wkład mieszkaniowy wyniosły 71.043,19 zł W 2010 r. lokal został zamieniony na inne mieszkanie. W związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, Spółdzielnia wypłaciła w dniu 25 grudnia 2010 r., zgodnie z art. 11 ust. 2¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r., osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu, określoną przez rzeczoznawcę majątkowego w wysokości: 231.000,00 zł.

Stan faktyczny nr 2

Członek Spółdzielni uzyskał przydział lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze pierwszeństwa po ojcu w 1991 r. W związku z cesją wkładu, przeksięgowano na jego konto wkład mieszkaniowy w nominalnej kwocie 9,83 zł. Na poczet wymaganego wkładu, zaliczono również spłacany w ratach miesięcznych wraz z czynszem kredyt lokatorski, w nominalnej kwocie 45,06 zł. Członek Spółdzielni dokonał w dniu 4 sierpnia 2010 r. wpłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu związanego z lokalem w wysokości 57,00 zł W 2010 r. wygasło lokatorskie prawo do powyższego lokalu w związku z jego zamianą na inne mieszkanie. W dniu 8 lipca 2010 r. Spółdzielnia wypłaciła, zgodnie z art. 11 ust. 2¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r., osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu, określoną przez rzeczoznawcę majątkowego w wysokości: 208.944,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji są zagadnienia zawarte w pytaniu nr 1. Natomiast w zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacona należność z tytułu wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwolnieniu od podatku, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, podlegają przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej. Z tego powodu wykazane w informacjach PIT 8-C przychody z tytułu wypłaconych wartości rynkowych lokali zostały pomniejszone o wniesione wcześniej w nominale przez członków Spółdzielni lub ich poprzedników, wkłady mieszkaniowe, środki z tytułu ostatecznego rozliczenia kosztów budowy lokali, spłacone w nominale kredyty lokatorskie wraz z odsetkami, zwrócone w nominale umorzenia kredytów w częściach przypadających na lokale.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 cyt. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii można zaliczyć również przychody inne, niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy. Z treści powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Zwrot wkładów wniesionych do spółdzielni stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Kwestię zwrotu wniesionego wkładu mieszkaniowego regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

Przepis art. 11 ust. 2 tej ustawy stanowi, iż w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. (...).

Stosownie do art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2^1, jest opróżnienie lokalu (art. 11 ust. 2⁴ cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11 ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu fatycznego wynika, że członek Spółdzielni uzyskał przydział lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w tym budynku, na zasadach ratalnej spłaty kredytu. Wyżej wymieniony przed uzyskaniem przydziału wniósł zaliczkę na wkład mieszkaniowy w kwocie 3.251,22 zł. Pozostała część wkładu sfinansowana została kredytem, spłacanym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw.

W dniu 28 grudnia 2009 r. członek Spółdzielni spłacił przedterminowo w całości kredyt wraz z odsetkami związany z powyższym lokalem, i tym samym posiadane przez niego mieszkanie uzyskało status w pełni spłaconego. Łączna kwota spłaconego kredytu wraz z odsetkami oraz wniesioną zaliczką na wkład mieszkaniowy wyniosły 71.043,19 zł W 2010 r. lokal został zamieniony na inne mieszkanie. W związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, Spółdzielnia wypłaciła w dniu 25 grudnia 2010 r., zgodnie z art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r., osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu, określoną przez rzeczoznawcę majątkowego w wysokości: 231.000,00 zł.

W świetle powyższego należy uznać, iż kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego, do wysokości wniesionego do Spółdzielni Mieszkaniowej wkładu jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast nadwyżka pomiędzy wypłaconą wartością rynkową lokalu, a wniesionym wkładem stanowi przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 powyższej ustawy.

W takim przypadku Wnioskodawca zobowiązany jest do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ww. ustawy. Zgodnie bowiem z treścią tegoż artykułu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca, jako płatnik zobowiązany będzie do sporządzenia "informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych", na druku PIT-8C i wykazania w niej przychodu jako podlegającego opodatkowaniu w wysokości stanowiącej nadwyżkę pomiędzy wniesionym do Spółdzielni wkładem, a zwróconą kwotą wkładu mieszkaniowego (wartością rynkową lokalu).

Końcowo należy zaznaczyć, iż Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie ma możliwości potwierdzenia prawidłowości wyliczeń przedstawionych w przedmiotowym wniosku z uwagi na fakt, iż przepis art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) nakłada na organ podatkowy obowiązek udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe tutejszy Organ nie może odnieść się do wyliczeń wskazanych przez Wnioskodawcę. Prawidłowość bądź nieprawidłowość wyliczeń podlega weryfikacji przez właściwy organ podatkowy w toku, np. postępowania kontrolnego, postępowania podatkowego, czy też czynności sprawdzających.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.