IPTPB1/415-306/14-2/KSU

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania towarów handlowych w drodze darowizny i wyliczenia dochodu za 2013 r. (pytanie nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 4 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1 lipca 2009 r. na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie handlu detalicznego. Działalność gospodarcza jest opodatkowana w zakresie podatku dochodowego na zasadach ogólnych - podatkowa księga przychodów i rozchodów.

Prowadzona działalność gospodarcza obejmuje wyłącznie sprzedaż opodatkowaną, rejestrowaną w kasie fiskalnej. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym od 1 lipca 2009 r.

W dniu 30 września 2013 r. Wnioskodawca, od ojca na podstawie umowy darowizny, przyjął i włączył do swojej firmy towary handlowe do sprzedaży. Nabycie towarów nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie). Wartość tych towarów nie została zaliczona w podatkowej księdze przychodów i rozchodów do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nabyte towary handlowe, na podstawie umowy darowizny, zostały przez Wnioskodawcę wpisane do podatkowej księgi przychodów i rozchodów w kolumnie 16 "Uwagi".

W dniu 30 września 2013 r. Wnioskodawca powiadomił Urząd Skarbowy w R. o nabyciu darowizny od ojca i dokonał zgłoszenia na formularzu SD-Z2.

W dniu 29 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca dokonał rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej na formularzu PIT-36 za 2013 r. Przy ustaleniu dochodu z działalności gospodarczej za rok 2013, stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wyłączono z podstawy opodatkowania darowiznę towarów handlowych otrzymanych nieodpłatnie. Kwota remanentu wynikających z darowizny towarów handlowych na dzień 31 grudnia 2013 r. została wpisana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w 2014 r. w kolumnie 16 "Uwagi".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowo wyliczono dochód za 2013 r. z działalności gospodarczej wyłączając wartość spisu z natury na dzień 31 grudnia 2013 r. towarów handlowych otrzymanych w drodze darowizny (nieodpłatnie) i wpisując w poz. 16 "Uwagi" podatkowej księgi przychodów i rozchodów tylko dla celów informacyjnych.

2. Czy kwota remanentu darowizny (nieodpłatna) towarów handlowych sporządzona na dzień 31 grudnia 2013 r. prawidłowo została wpisana w 2014 r. w poz. 16 "Uwagi" dla celów tylko informacyjnych i nie powinna być brana przy ustalaniu dochodu za 2014 r.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1. Natomiast wniosek w zakresie pytania nr 2 zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W dniu 30 września 2013 r. Wnioskodawca, od ojca na podstawie umowy darowizny, przyjął i włączył do swojej firmy towary handlowe do sprzedaży. Nabycie towarów nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie). Wartość tych towarów nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle tego przepisu, wartość towarów handlowych nabytych w drodze darowizny (nieodpłatnie) nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, albowiem nabycie tych towarów handlowych nie wiązało się z poniesieniem wydatku.

Z uwagi na brak możliwości zaewidencjonowania wartości towarów handlowych otrzymanych w drodze darowizny (nieodpłatnie) - wartość tych towarów została wpisana dla celów informacyjnych w kolumnie 16 "Uwagi" w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, na podstawie umowy darowizny, z której wynika ilość, cena jednostkowa towarów i ich wartość.

Otrzymane towary handlowe na podstawie umowy darowizny, niesprzedane na koniec roku podatkowego, tj. 31 grudnia 2013 r., były w posiadaniu Wnioskodawcy i zostały spisane w remanencie sporządzonym na dzień 31 grudnia 2013 r. Wartość remanentu sporządzonego na dzień 31 grudnia 2013 r. została wpisana w kolumnie 16 "Uwagi" podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wartość towarów handlowych otrzymanych w darowiźnie nie została wpisana w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów", gdyż Wnioskodawca nie poniósł kosztu na ich nabycie w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na podstawie powołanego przepisu kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. W związku z otrzymaniem towarów handlowych w drodze darowizny obdarowany (Wnioskodawca) nie poniósł faktycznie wydatków związanych z ich otrzymaniem. Dlatego Wnioskodawca nie uznał darowizny towarów za koszt podatkowy i darowizna tych towarów została wpisana w kolumnie 16 "Uwagi" podatkowej księgi przychodów i rozchodów dla celów informacyjnych.

W dniu 29 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca dokonał rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej na formularzu PIT-36 za 2013 r. Przy ustalaniu dochodu z działalności gospodarczej za rok 2013, stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca wyłączył z podstawy opodatkowania darowiznę towarów handlowych otrzymanych nieodpłatnie. Towary otrzymane w drodze darowizny zostały wykazane w spisie z natury i wycenione na dzień 31 grudnia 2013 r., jednakże wartość wynikająca z wyceny nie została wzięta pod uwagę przy ustalaniu dochodu z uwzględnieniem różnic remanentowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Zatem aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów;

* musi być należycie udokumentowany.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 30 września 2013 r. otrzymał w drodze darowizny od ojca towary handlowe, które to towary przyjął i włączył do prowadzonej działalności gospodarczej. Wartość tych towarów nie została zaliczona w podatkowej księdze przychodów i rozchodów do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nabyte towary handlowe, na podstawie umowy darowizny, zostały przez Wnioskodawcę wpisane do podatkowej księgi przychodów i rozchodów w kolumnie 16 "Uwagi". W dniu 29 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca dokonał rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej na formularzu PIT-36 za 2013 r. Przy ustaleniu dochodu z działalności gospodarczej za rok 2013 stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wyłączono z podstawy opodatkowania darowiznę towarów handlowych otrzymanych nieodpłatnie.

Z przeanalizowanych regulacji prawnych wynika, że przepis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnia możliwość zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów od spełnienia m.in. warunku, że musi wydatek ten zostać poniesiony przez podatnika.

Biorąc powyższy zapis pod uwagę stwierdzić należy, że skoro nabycie towarów handlowych, nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie) - to jego wartość nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wymóg poniesienia kosztu. Według definicji "kosztu" zawartej w Słowniku języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN, pojęcie to oznacza - sumę pieniędzy wydatkowanej na kupno lub opłacenie czegoś, natomiast definicja "kosztów" z tegoż słownika oznacza - nakłady, wydatki poniesione przez przedsiębiorstwo w celu wytworzenia (nabycia) określonego produktu.

W sytuacji opisanej we wniosku, nabycie towarów handlowych w drodze darowizny nie miało charakteru odpłatnego, nie można więc mówić o "poniesieniu kosztu". Z tego względu - przy tym sposobie nabycia - brak odpłatności decyduje o niemożności zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartości przedmiotowego towaru.

Odnośnie obowiązku ujęcia towarów handlowych nabytych w drodze darowizny w sporządzonym remanencie oraz w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, należy wskazać, że zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów, dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Stosownie natomiast do § 27 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.), podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury" na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. Towary handlowe objęte spisem z natury winny być wycenione według cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia (§ 29 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że Wnioskodawca obowiązany był sporządzić remanent początkowy na dzień 1 stycznia 2013 r. oraz remanent końcowy na koniec roku podatkowego 2013, w którym obowiązany był ująć towary handlowe otrzymane w drodze darowizny, które nie zostały sprzedane na koniec roku podatkowego i wartość tych remanentów wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przy czym, w myśl § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, przez cenę zakupu rozumie się cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty, opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku - wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.

Ponownie podkreślić jednak należy, że skoro nabycie towarów nastąpiło nieodpłatnie, wartość ich nie może być zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomimo zatem ciążącego na Wnioskodawcy obowiązku ujęcia niesprzedanych ww. towarów handlowych w remanencie sporządzonym na koniec roku podatkowego 2013, ich wartość wynikająca z wyceny, nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w 2013 r.

Dodatkowo wskazać należy, że sposób prowadzenia księgi określa powołane wyżej rozporządzenie z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zawarte w rozporządzeniu "Objaśnienia do podatkowej księgi przychodów i rozchodów" określają w jakich kolumnach wpisywać określone przychody i rozchody. Zgodnie z punktem 10 powołanego objaśnień, stanowiącym załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia, kolumna 10 jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych według cen zakupu. W związku z tym, że Wnioskodawca nie poniósł wydatków na zakup towarów handlowych, to wartość tych towarów handlowych nie może więc zostać ujęta w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 10.

Jednakże stwierdzić należy, że przychody i koszty, których wysokość nie ma wpływu na podstawę opodatkowania i wysokość należnego podatku, nie muszą być w księdze ujmowane. Zgodnie z objaśnieniami do księgi jedynym miejscem, gdzie fakultatywnie można księgować otrzymane w drodze darowizny towary handlowe jest kolumna 16 ("Uwagi). Poza tą kolumną towary otrzymane nieodpłatnie nie powinny być w księdze ewidencjonowane, jako niemające wpływu na ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Reasumując, skoro nabycie towarów handlowych nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), wartość tych towarów nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomimo więc ciążącego na Wnioskodawcy obowiązku ujęcia w remanencie końcowym, sporządzonym na dzień 31 grudnia 2013 r., niesprzedanych na koniec roku podatkowego ww. towarów, ich wartość wynikająca z wyceny, nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Wartość otrzymanych w drodze darowizny towarów handlowych Wnioskodawca ma możliwość zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wyłącznie w kolumnie 16 "Uwagi".

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.