IPTPB1/415-173/12-9/13-S/KSU

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Ke 656/12 (data doręczenia 13 maja 2013 r.) - stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2012 r. (data wpływu 7 marca 2012 r.), uzupełnionym pismami z dnia: 6 kwietnia 2012 r. i 12 czerwca 2012 r. (data wpływu: 11 kwietnia 2012 r. i 14 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania umorzonych wierzytelności (pytanie nr 2 i nr 4) - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 marca 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych. Następnie w dniu 11 kwietnia 2012 r. wpłynęło uzupełnienie ww. wniosku.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 1 czerwca 2012 r., Nr IPTPB1/415-173/12-3/KSU, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie z dnia 1 czerwca 2012 r. skutecznie doręczono w dniu 6 czerwca 2012 r., następnie w dniu 14 czerwca 2012 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 12 czerwca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca otrzymał od Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów informację o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych w roku 2010, PIT-8C.

W ww. informacji, w części D, poz. 34, jako przychód Wnioskodawcy jest wskazane: "umorzenie wierzytelności' z kwotą 1.146.798,67 zł. Kwota ta razem z informacją o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w formie PIT-11, który Wnioskodawca otrzymał z Urzędu Pracy, z tytułu pobranego w 2010 r. zasiłku dla bezrobotnych, była dla Wnioskodawcy podstawą do złożenia rocznego zeznania w roku podatkowym 2010, a zarazem wyliczenia zobowiązania podatkowego Wnioskodawcy za rok 2010, w kwocie 354.579 zł.

W dniu 13 maja 2011 r. Wnioskodawca zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego o umorzenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych wraz z należnymi odsetkami oraz o zawieszenie naliczania odsetek do czasu podjęcia decyzji. W pierwszym etapie wniosek Wnioskodawcy został odrzucony, a po Jego odwołaniu do Izby Skarbowej (decyzja z dnia 21 października 2010 r.) decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego została uchylona i sprawa została przekazana do ponownego rozpatrzenia. W dniu 6 lutego 2012 r. upływa termin wydania ponownej decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego. Decyzji tej jeszcze Wnioskodawca nie otrzymał.

Wnioskodawca poinformował, że umorzenie wierzytelności na kwotę 1.146.798,67 zł, które otrzymał od Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów było efektem Jego wieloletnich próśb, wniosków dokumentujących faktyczny obraz sprawy, które kierował do Urzędu Miasta, z którym to Urzędem Miasta łączyła Go, a właściwie Jego Firmę Spółkę cywilną, w której Wnioskodawca miał 50% udziałów, umowa o pobieraniu od kierowców opłat na wydzielonych, niestrzeżonych miejscach postojowych w centrum.

Umowa z Gminą zawarta była w dniu 13 kwietnia 1993 r. Siedziba Spółki cywilnej znajdowała w X. W trakcie wypełniania ww. umowy z Gminą, obligatoryjnie dla prowadzących działalność gospodarczą, został wprowadzony nowy, nieznany wcześniej podatek VAT. Firma z tyt. realizacji umowy z Gminą i pobierania od parkujących należnych opłat odprowadzała do Urzędu Skarbowego należny podatek VAT. Comiesięczne zobowiązanie Wnioskodawcy w stosunku do Gminy, odprowadzane za każde miejsce postojowe, nie zostało zmniejszone z chwilą obowiązywania podatku VAT. Ponadto, Gmina nie doliczała do ceny sprzedawanych przez Firmę Wnioskodawcy biletów podatku VAT. W efekcie, z chwilą wprowadzenia nowego, wówczas nieznanego wcześniej niestosowanego zobowiązania podatkowego Firma nadal dystrybuowała/sprzedawała bilety parkingowe w niezmienionej o podatek VAT cenie oraz zobowiązana była do zapłaty comiesięcznego ryczałtu na rzecz Gminy, w niezmiennej wysokości, a ponadto, została zobowiązana, przez wprowadzenie nowego podatku VAT do comiesięcznej zapłaty, nowego podatku VAT na rzecz Skarbu Państwa.

Skutkiem niezbilansowania wpływów i kosztów oraz zobowiązań podatkowych z tytułu podatku VAT, Firma została zmuszona do zmniejszenia płatności na rzecz Gminy.

Wnioski w tej sprawie kierowane przez Wnioskodawcę do Urzędu Miasta z początku ignorowane, w końcu spowodowały spisanie protokołu w dniu 22 października 1994 r., w którym obie strony, tj. Urząd Miasta i Spółka cywilna, stwierdziły konieczność obniżenia należnego Miastu ryczałtu. Niestety pomimo starań wspólników Firmy nie udało się obniżyć ryczałtu, który powinien być płacony Urzędowi Miejskiemu i po bezskutecznych prośbach w tym zakresie, Spółka wypowiedziała Miastu umowę. Żeby nie brnąć nadal w zwiększające się zadłużenie z tytułu niepełnych płatności należnego, ale niezmniejszonego m.in. przed wprowadzeniem podatku VAT, ryczałtu, kilka miesięcy po zerwaniu przez Spółkę umowy, Gmina wystąpiła do sądu o zapłatę należnego jej zdaniem ryczałtu. Dzięki wyrokowi z dnia 20 lutego 1997 r., sygn. Urząd Miasta uzyskał tytuł do egzekwowania swoich roszczeń. Tytułem podkreślenia i uzupełnienia Wnioskodawca dodał, że o sprawie nie został poinformowany, a sprawa odbyła się w trybie zaocznym, bez możliwości przedstawienia przez Niego i wspólnika stanowisk i stosownych dokumentów. Wielokrotne odwoływanie się od wyroku zaocznego i próby kierowania sprawy do apelacji były niemożliwe, gdyż sąd oczekiwał od Wnioskodawcy zapłaty kosztów w wysokości 8.500 zł, co w porównaniu do dochodów Wnioskodawcy w tamtym okresie (rocznie: 1990 r. - 14.295 zł, 1997 r. - 5.956 zł, 1998 r. - 7.091 zł) było kwotą niewyobrażalnie wysoką, a sąd nie reagował na przedstawiane mu i udokumentowane przez Urząd Skarbowy dochody Wnioskodawcy w tamtym okresie, o zwolnienie z kosztów sądowych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 12 czerwca 2012 r. Wnioskodawca dodał, że przed złożeniem zeznania podatkowego za rok 2010 próbował sprawdzać w przepisach oraz konsultował telefonicznie z organami podatkowymi (Urząd Skarbowy oraz Krajowa Informacja Podatkowa), na jakim druku winien złożyć zeznanie podatkowe. W każdym przypadku Wnioskodawca przedstawiał stan faktyczny (zasiłek dla bezrobotnych + umorzenie wierzytelności z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej), ale uzyskiwał różne informacje zwrotne. Idąc do I Urzędu Skarbowego, celem złożenia zeznania podatkowego za rok 2010, nie wiedząc, która wersja jest poprawna, na wszelki wypadek Wnioskodawca miał przygotowane łącznie 4 druki, tj. dwa druki PIT-36 i PIT-37, w dwóch wersjach każda, tj. z uwzględnieniem dochodu wskazanego w PIT-8C i bez tego dochodu. Po konsultacji z osobami oddelegowanymi do pomocy osobom składającym deklaracje podatkowe, Wnioskodawca złożył zeznanie na druki PIT-36, w wersji z uwzględnieniem dochodu wskazanego w PIT-8C, aczkolwiek miał On duże wątpliwości, czy powinien wskazywać w zeznaniu rocznym kwotę nieotrzymanego faktycznie, ani teraz, ani w przeszłości przychodu.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wierzytelność, która została po latach umorzona, to wirtualna kwota, faktycznie nieuzyskanego przychodu, który w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej mógłby być kosztem (a wówczas rzeczywiście powstałby jakiś przychód), gdyby nie podatek VAT, który choć nie był kosztem, to musiał być faktycznie przez Niego płacony, bo wszedł w życie w trakcie obowiązywania z Urzędem Miasta przepisów wprowadzających w życie płatność podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wskazanie przez Miejski Zarząd Ulic i Mostów umorzenia wierzytelności Wnioskodawcy w stosunku do Urzędu Miasta powinno być na druku PIT-8C.

2. Czy umorzenie wierzytelności z tytułu umowy o pobieranie od kierowców opłat z tyt. parkowania na wydzielonych, niestrzeżonych miejscach postojowych w centrum miasta winno skutkować powstaniem obowiązku podatkowego (podatek dochodowy od osób fizycznych) po stronie Wnioskodawcy.

3. Czy Wnioskodawca jako osoba, która skrupulatnie rozlicza się z nowych podatków (VAT wprowadzony w trakcie obowiązywania umowy z Gminą) i reguluje je w należnej wysokości, uszczuplając inne zobowiązania umowne, może po latach być ukarana za rzetelne płacenie podatku VAT, olbrzymim podatkiem dochodowym, który wynikł bezpośrednio z płacenia VAT.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 6 kwietnia 2012 r. Wnioskodawca zadał dwa dodatkowe pytania, tj.:

1. Czy w przedstawionym we wniosku z dnia 5 marca 2012 r. stanie faktycznym, zaistniałe zobowiązanie podatkowe wynikające z umorzenia wierzytelności zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego (kopia wyroku w aktach sprawy) można traktować jako przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wobec okoliczności, iż należność podatkowa dotyczy osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej w chwili złożenia deklaracji podatkowej.

2. Czy wobec nieprowadzenia działalności gospodarczej od 15 lat Wnioskodawca otrzymujący zasiłek z Urzędu Pracy, jako jedyne źródło dochodów, i który otrzymał druk PIT-8C z tytułu umorzenia wierzytelności za rok 1996, winien był wypełnić zeznanie podatkowe na druku PIT-36, czy też innym druku.

Następnie w uzupełnieniu wniosku z dnia 12 czerwca 2012 r. Wnioskodawca przeformułował pytanie nr 2 przedstawione w uzupełnieniu wniosku z dnia 6 kwietnia 2012 r. i zadał następujące zapytanie:

Czy wobec nieprowadzenia działalności gospodarczej od 15 lat, Wnioskodawca otrzymujący zasiłek z Urzędu Pracy, jako jedyne źródło dochodów, i który otrzymał druk PIT-8C z tytułu umorzenia wierzytelności za rok 1996, winien był wypełnić zeznanie podatkowe na druku PIT-37, PIT-36, czy na innym druku, ze wskazaniem dochodu ujętego w PIT-8C, czy bez wskazania dochodu z PIT-8C.

Reasumując, przedmiotem indywidualnej interpretacji mają być następujące zagadnienia:

1. Czy wskazanie przez Miejski Zarząd Ulic i Mostów umorzenia wierzytelności Wnioskodawcy w stosunku do Urzędu Miasta powinno być na druku PIT-8C.

2. Czy umorzenie wierzytelności z tytułu umowy o pobieranie od kierowców opłat z tyt. parkowania na wydzielonych, niestrzeżonych miejscach postojowych w centrum miasta winno skutkować powstaniem obowiązku podatkowego (podatek dochodowy od osób fizycznych) po stronie Wnioskodawcy.

3. Czy Wnioskodawca jako osoba, która skrupulatnie rozlicza się z nowych podatków (VAT wprowadzony w trakcie obowiązywania umowy z Gminą) i reguluje je w należnej wysokości, uszczuplając inne zobowiązania umowne, może po latach być ukarana za rzetelne płacenie podatku VAT, olbrzymim podatkiem dochodowym, który wynikł bezpośrednio z płacenia VAT.

4. Czy w przedstawionym we wniosku z dnia 5 marca 2012 r. stanie faktycznym, zaistniałe zobowiązanie podatkowe wynikające z umorzenia wierzytelności zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego (kopia wyroku w aktach sprawy) można traktować jako przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wobec okoliczności, iż należność podatkowa dotyczy osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej w chwili złożenia deklaracji podatkowej.

5. Czy wobec nieprowadzenia działalności gospodarczej od 15 lat, Wnioskodawca otrzymujący zasiłek z Urzędu Pracy, jako jedyne źródło dochodów, i który otrzymał druk PIT-8C z tytułu umorzenia wierzytelności za rok 1996, winien był wypełnić zeznanie podatkowe na druku PIT-37, PIT-36, czy na innym druku, ze wskazaniem dochodu ujętego w PIT-8C, czy bez wskazania dochodu z PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Umorzenie należności Spółki, powinno dotyczyć Spółki cywilnej. Przypisywanie wirtualnych dochodów za lata 1993 - 1995 jednej z osób fizycznych, która kiedyś prowadziła działalność gospodarczą winno być rozliczone w tamtym czasie - i było od ówczesnych dochodów. Jeśli nawet zasadne jest umarzanie wierzytelności poprzez wskazanie na druku PIT-8C, to powinno ono dotyczyć kwoty zadłużenia, a nie obejmować odsetek od umorzonych kwot.

Ad. 2

Umorzenie wierzytelności przez Miejski Zarząd Ulic i Mostów nastąpiło po wyjaśnieniach i przedstawieniu stanu dzisiejszego (Wnioskodawca jest osobą bez środków do życia, bezrobotną, schorowaną). Umorzenie, jako akt łaski, nie skutkuje zakończeniem procesu wieloletniej spłaty - Wnioskodawca spłacił Miastu kwotę 125.319,37 zł - tylko wywołuje kolejne zobowiązania, równie niemożliwe do spłaty.

Ponadto, wskazany w PIT-8C przepis art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje sformułowanie "w szczególności", co świadczy, że katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co sprawia, że do kategorii przychodów można również zaliczyć inne przychody niż te, których przykłady wymienione zostały w tym przepisie. Otwarta formuła tego przepisu nie oznacza jednak, iż pojęcie "przychodów z innych źródeł" ma nieograniczony zakres obejmujący wszelkie mogące wchodzić w rachubę i mające kontekst materialny relacje, jakie zachodzić mogą pomiędzy podmiotami, w tym wszelkie formy rezygnacji z wierzytelności przysługujących jednemu z tych podmiotów wobec drugiego z nich - zwłaszcza jeśli chodzi o relacje osób fizycznych ze związkiem publicznoprawnym, a takim jest Gmina/Urząd Miasta.

W tym przypadku, choć trudno mówić o kosztach uzyskania przychodu (być może kosztem powinno być spłacenie blisko 50% należności podstawowej) to nie ma korzyści jakie Wnioskodawca osiąga, jako osoba fizyczna, z tytułu umorzenia należności, gdyż nie ma realnego przysporzenia, które podlegałoby podatkowi dochodowemu. Wręcz przeciwnie, komornik sądowy, działający na rzecz Urzędu Miasta, stwierdził brak możliwości egzekucji i teoretycznie Wnioskodawca miałby spokój do końca swoich dni, a teraz uruchamiana jest ponownie cała procedura egzekucyjna. Czy to jest realny przychód.

Ad. 3

Nie może być tak w państwie prawa, że podmiot publicznoprawny (Gmina/Urząd Miasta), jest jako instytucja zaufania publicznego "głuchy" na sprawy podatku VAT i nie chce obniżać swoich przychodów przez wprowadzenie tego podatku, a Wnioskodawca jako osoba fizyczna, która sprzedaje bilet (druk biletu na zlecenie Miasta) nie może doliczyć do ceny biletu podatku VAT, a musi go zapłacić. Wnioskodawca (osoba fizyczna) płaci podatek i nie może zapłacić przez to ryczałtu dla Miasta, a potem jest "karany" podatkiem dochodowym za przestrzeganie przepisów VAT.

Wnioskodawca wskazał następujące kwoty:

W ocenie Wnioskodawcy, nie powinno być tak w państwie prawa, że umorzenie wierzytelności, które powstały głównie przez wprowadzenie podatku VAT w trakcie wykonywania umowy cywilnej, a w zasadzie przez skrupulatne płacenie tego podatku, skutkuje uznaniem, że umorzenie przyczynia się do powstania dochodu realnego. Wg Wnioskodawcy, nic takiego nie nastąpiło, ani w trakcie wykonywania umowy (zmniejszenie dochodu przez wprowadzenie nowych regulacji prawnych, w tym m.in. podatku VAT, składek ZUS, itp.), ani tuż po jej zakończeniu (układy ratalne z Urzędem Skarbowym w z tytułu VAT, z tytułu wynagrodzeń dla pracowników), ani dziś, kiedy przez zajęcie Wnioskodawcy wynagrodzenia przez komornika, stracił On zaufanie i zarazem pracę w banku, ani teraz kiedy czuje się źle fizycznie, psychicznie i zdrowotnie.

Ad. 4

Naliczone zobowiązanie podatkowe nie powinno dotyczyć dochodów z działalności gospodarczej, albowiem Wnioskodawca od 15 lat nie prowadzi tej działalności. Wszelkie zobowiązania podatkowe wynikające z prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej zostały uregulowane, a te które ewentualnie nie zostały uregulowane przedawniły się.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 12 czerwca 2012 r. Wnioskodawca wskazał dodatkowo, że składając zeznanie podatkowe za rok 2010 nie wiedział, czy nie popełnił dwóch istotnych błędów, każdego z osobna, lub łącznie. Jego wątpliwości dotyczyły, z jednej strony, samego druku (PIT-36, czy PIT-37), a z drugiej strony faktu uwidocznienia dochodu z tytułu umorzenia wierzytelności, zgodnie z otrzymanym PIT-8C, na właściwym druku (PIT-36 lub PIT-37).

Wnioskodawca uważał, że nie popełnił błędu składając zeznanie na druku PIT-36, natomiast był przekonany, że nie powinien na nim wskazywać dochodu z tytułu umorzenia wierzytelności, który otrzymał na druku PIT-8C, gdyż nie podlega opodatkowaniu dochód hipotetyczny, ani dochód od nieosiągniętych przychodów. Choć wierzytelności zostały wskazane w wyroku sądowym, to był to wyrok wydany w trybie zaocznym, bez możliwości przedstawienia przez Wnioskodawcę Jego stanowiska, a zarazem udowodnienia przed sądem, że wniosek złożony przez Urząd Miasta, celem uzyskania należnego, ich zdaniem, ryczałtu nie obejmował ani wszystkich kosztów przedsięwzięcia, ani zobowiązań podatkowych (VAT) Wnioskodawcy, które weszły w życie w trakcie obowiązywania umowy cywilnej z Urzędem Miasta. Rozliczania Wnioskodawcy z fiskusem, w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej w latach minionych, nie wskazały, że osiągnął On tak znaczące przychody. Wnioskodawca nie otrzymał faktycznie kwoty, która objęta jest umorzeniem. Kwota ta nie została zakwalifikowana w trakcie prowadzenia przez Niego działalności gospodarczej, ani jako przychód, ani jako strata. Kwoty tej po prostu nie było. Urząd Miasta w trakcie wykonywania z Nim umowy, z jednej strony udawał, że nie zauważa, że Wnioskodawca podlega, jako podatnik podatku VAT, dodatkowym zobowiązaniom, a z drugiej strony podpisał protokół, w którym stwierdził konieczność obniżenia wysokości płatnego przez Niego na rzecz Urzędu Miasta miesięcznego ryczałtu. To zobowiązanie, w postaci podpisanego obustronnie protokołu, pozwoliło Wnioskodawcy nie traktować chwilowych (przed zmianą umowy w postaci aneksu obniżającego wartość ryczałtu z tytułu objęcia firmy podatkiem VAT- niestety nie doszło do podpisania aneksu) zobowiązań w stosunku do Urzędu Miasta, jako kosztów. Kosztem był dla Niego zawsze zapłacony faktycznie ryczałt na rzecz Urzędu Miasta. Dlatego też umorzenie wierzytelności, które nie były faktycznym kosztem, ani nie były w żadnej mierze żadną faktyczną, realną kwotą, nie powinno być opodatkowane, czyli w ocenie Wnioskodawcy nie powinien w zeznaniu rocznym uwidaczniać wirtualnych przychodów, wskazanych w otrzymanym druku PIT-8C.

W związku ze stwierdzeniem braków, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), pismem z dnia 1 czerwca 2012 r., Nr IPTPB1/415-173/12-3/KSU, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 1 czerwca 2012 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 6 czerwca 2012 r.), natomiast w dniu 14 czerwca 2012 r. (data nadania 12 czerwca 2012 r.) wpłynęła odpowiedź na wezwanie. Wnioskodawca uzupełnienia wniosku dokonał w ustawowym terminie, jednak nie usunął wszystkich braków wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

W związku z powyższym Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, jako Organ pierwszej instancji, postanowieniem z dnia 20 czerwca 2012 r., Nr IPTPB1/415-173/12-5/KSU, pozostawił bez rozpatrzenia wniosek Wnioskodawcy z dnia 5 marca 2012 r. (data wpływu 7 marca 2012 r.), uzupełniony pismami z dnia: 6 kwietnia 2012 r. i 12 czerwca 2012 r. (data wpływu: 11 kwietnia 2012 r. i 14 czerwca 2012 r.), oraz dokonał zwrotu wniesionej opłaty od ww. wniosku w łącznej kwocie 200,00 zł. Postanowienie zostało doręczone w dniu 2 lipca 2012 r.

Na powyższe postanowienie, w wymaganym przepisami prawa terminie, w dniu 9 lipca 2012 r., wpłynęło zażalenie z dnia 7 lipca 2012 r.

Postanowieniem z dnia 7 września 2012 r., Nr IPTPB1/415Z-8/12-2/ASZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, jako Organ drugiej instancji, utrzymał w mocy postanowienie Organu pierwszej instancji.

Pismem z dnia 24 października 2012 r. (data stempla pocztowego 24 października 2012 r., data wpływu 26 października 2012 r.), Wnioskodawca wniósł skargę na ww. postanowienie z dnia 7 września 2012 r., do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Pismem z dnia 21 listopada 2012 r., Nr IPTPB1/4160-38/12-2/ASZ tut. Organ udzielił odpowiedzi na ww. skargę, wnosząc o jej oddalenie.

Wyrokiem z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Ke 656/12, prawomocnym od dnia 30 kwietnia 2013 r. (otrzymanym w dniu 13 maja 2013 r.), Wojewódzki Sąd Administracyjny:

* uchylił postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi działającego w imieniu Ministra Finansów, jako Organ drugiej instancji, z dnia 7 września 2012 r., Nr IPTPB1/415Z-8/12-2/ASZ oraz poprzedzające je postanowienie z dnia 20 czerwca 2012 r., Nr IPTPB1/415-173/12-5/KSU w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w części dotyczącej pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji w zakresie pytania drugiego oraz czwartego,

* oddalił skargę w pozostałym zakresie (pytanie nr 1, 3 i 5).

W ww. wyroku Sąd stwierdził m.in., iż w związku z przedstawionym stanem faktycznym, w którym Wnioskodawca wskazał na otrzymaną z Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów informację za 2010 r. w formie PIT-8C o uzyskaniu przychodu, w związku z umorzeniem wierzytelności zasądzonych wyrokiem sądu z dnia 20 lutego z 1997 r., a wynikających z prowadzonej w formie spółki cywilnej działalności gospodarczej, która to kwota wraz z informacją o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w formie PIT-11 była podstawą do złożenia przez niego rocznego zeznania podatkowego, Wnioskodawca sformułował pięć pytań.

Dalej wskazano, że w stosunku do wszystkich zagadnień Organ wezwał do uzupełnienia wniosku przez przedstawienie własnego stanowiska w sprawie ich oceny prawnej z uwzględnieniem mających zastosowanie przepisów.

Istotą zagadnienia na tle stanu faktycznego przedstawionego we wniosku w formie pytań oznaczonych nr 2 wniosku oraz nr 4 było powstanie zobowiązania podatkowego w związku z umorzeniem Skarżącemu wierzytelności wynikających z umowy cywilnoprawnej oraz wyjaśnienie, czy konsekwencją umorzenia wierzytelności było powstanie przychodu z działalności gospodarczej.

Zdaniem Sądu, w zakresie ww. pytań nie było podstaw do uznania, że zachodzi brak formalny wniosku i konieczność jego uzupełnienia przez przedstawienie własnego stanowiska w sprawie ich oceny prawnej z uwzględnieniem mających zastosowanie przepisów. Skarżący formułując bowiem pytanie nr 2 wniosku, dotyczące powstania obowiązku podatkowego w związku z umorzeniem wierzytelności, powołał przepis art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361), i zajął stanowisko, że jakkolwiek przepis posługuje się pojęciem w szczególności, to nie oznacza, że pojęcie przychodów z innych źródeł ma nieograniczony zakres i obejmuje wszelkie formy rezygnacji z wierzytelności. Zdaniem Skarżącego, po Jego stronie brak jest przysporzenia podlegającego podatkowi dochodowemu.

Następnie Sąd stwierdził, że odnosząc się do pytania nr 4 wniosku - czy umorzenie może być traktowane jako przychód z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Skarżący wyraził pogląd, że naliczone zobowiązanie nie dotyczy dochodów z działalności gospodarczej, której nie prowadzi od 15 lat. Skarżący wskazał we wniosku wprost przepisy prawa, w relacji do których stan faktyczny winien być rozpatrywany, a zatem granice faktyczne i prawne przedmiotu interpretacji odnośnie pytania nr 2 oraz nr 4 wniosku zostały przez Niego wyraźnie zarysowane.

Ponadto Sąd stwierdził, że należy mieć też na uwadze, że z wnioskami o wydanie interpretacji mogą występować osoby, które nie znają prawa podatkowego. Sposób wyrażania stanowiska może być różny, zależnie od tego, jakich okoliczności dotyczy stan faktyczny, jak i jest stopień jego skomplikowania, jak dużo problemów prawnopodatkowych zgłasza w związku z nim wnioskodawca. Istotne jest, aby z treści całego wniosku można było wywieść, jaki jest jego pogląd prawny co do poszczególnych problemów prawnopodatkowych, których rozwiązania oczekuje on od organu.

Zdaniem Sądu przedstawione własne stanowisko Skarżącego wyraża jednoznaczną odpowiedź na postawione pytania. Wobec powyższego Sąd stwierdził brak podstaw do żądania uzupełnienia wniosku w tym zakresie przez przedstawienie własnej oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego z uwzględnieniem mających zastosowanie przepisów prawa.

Wg Sądu, wzywając podatnika do uzupełnienia wniosku Organ naruszył przepis art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. W konsekwencji, postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie interpretacji bez rozpatrzenia, w części dotyczącej zagadnienia zawartego w pytaniu nr 2 oraz nr 4 wniosku, z uwagi na jego niekompletność, zostało, w ocenie Sądu, wydane z naruszeniem art. 14g § 1 ww. ustawy w związku z art. 14b § 3.

W związku z powyższym Organ interpretacyjny zobowiązany był do oceny przedstawionego stanowiska Skarżącego w świetle wskazanych przez Niego przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dalszej część przedmiotowego wyroku Sądu podniesiono, że pytanie trzecie brzmiało - czy wnioskodawca jako osoba, która skrupulatnie rozlicza się z nowych podatków (VAT wprowadzony w trakcie obowiązywania umowy z gminą) i reguluje je w należytej wysokości, uszczuplając inne zobowiązania umowne, może po latach być ukarany za rzetelne płacenie VAT, olbrzymim podatkiem dochodowym, który wynikł bezpośrednio z płacenia VAT.

Sąd stwierdził, że sposób sformułowania ww. pytania w przedstawionym przez podatnika stanie faktycznym wskazuje, że nie dotyczy norm przepisów prawa podatkowego. Jak już wyżej wskazano przedmiotem interpretacji mogą być przepisy prawa podatkowego zawierające normy prawne adresowane do wnioskodawcy, tj. normy, do których wnioskodawca mógłby się zastosować. Przewidziany przez ustawodawcę zakres i sposób realizacji ochrony prawnej związanej z zastosowaniem się do interpretacji indywidualnej, odnosi się wyłącznie do interpretacji przepisów materialnego prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe, zdaniem Sądu, Organ winien rozważyć czy w zakresie tego pytania winno być wszczęte postępowanie, skoro dotyczy zagadnienia, które nie może być przedmiotem interpretacji.

Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sąd uwzględniając skargę uchyla rozstrzygniecie w przypadku naruszenia przepisów postępowania, jeżeli naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wskazane uchybienie nie jest istotnym dla rozstrzygnięcia, bowiem tak odmowa wszczęcia postępowania, jak i pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia jest rozstrzygnięciem procesowym, którego skutkiem jest brak merytorycznego rozpoznania sprawy.

Z powyższych względów Sąd uznał jako nieuzasadnioną skargę w części dotyczącej pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji w zakresie pytania 3 wniosku.

Sąd podzielił natomiast stanowisko Organu, który wezwał podatnika do uzupełnienia wniosku przez przedstawienie oceny prawnej zagadnień sformułowanych jako pytanie nr 1 i nr 5 wniosku. Jak wskazano wyżej, przepis art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, zawiera wymóg przedstawienia przez wnioskodawcę własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego. Organ w interpretacji dokonuje subsumcji podawanego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) pod określony wskazany przez podatnika przepis prawa materialnego wyrażając ocenę czy stanowisko podatnika jest prawidłowe.

Postępowanie dotyczy bowiem interpretacji konkretnych przepisów prawa, które według stanowiska wnioskodawcy, mogą mieć znaczenie w jego określonej indywidualnej sprawie, a nie zakwalifikowania stanu faktycznego opisanego we wniosku pod jakiekolwiek, niewymienione w nim przepisy prawa podatkowego. Stan faktyczny przedstawiony we wniosku i przepisy prawa przywołane w odnoszącym się do niego stanowisku wnioskodawcy wyznaczają zakres i przedmiot pisemnej interpretacji, co do sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, a więc także i przedmiot oraz zakres sprawy administracyjnej o jej udzielenie.

Zdaniem Sądu, podatnik składając wniosek nie przedstawił własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego i mimo wezwania nie uzupełnił wniosku odnośnie wskazanych pytań. Prawidłowe jest zatem stanowisko Organu w zakresie zagadnień przedstawionych jako pytanie nr 1 i nr 5, zgodnie z którym wniosek nie spełnia wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa i pozostawienie wniosku w tym zakresie bez rozpatrzenia z uwagi na jego niekompletność, na podstawie art. 14g § tej ustawy.

Końcowo Sąd stwierdził, że rozpoznając ponownie sprawę w zakresie zagadnień przedstawionych jako pytanie nr 2 i nr 4 Organ winien dokonać oceny przedstawionego stanowiska Wnioskodawcy w świetle wskazanych przez Niego przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze tut. Organ stwierdza, iż ponownemu rozpatrzeniu podlega wniosek z dnia 5 marca 2012 r. (data wpływu 7 marca 2012 r.), uzupełniony pismami z dnia: 6 kwietnia 2012 r. i 12 czerwca 2012 r. (data wpływu: 11 kwietnia 2012 r. i 14 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie pytań nr 2 i nr 4 dotyczących opodatkowania umorzonych wierzytelności.

Mając na uwadze powyższe, w związku z ww. wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, wezwaniem z dnia 28 czerwca 2013 r., Nr IPTPB1/415-173/12-8/13-S/KSU, doręczonym w dniu 5 lipca 2013 r., wystąpił do Wnioskodawcy m.in. o uiszczenie stosownej opłaty. W dniu 5 lipca 2013 r. Wnioskodawca dokonał ww. opłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Ke 656/12 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie opodatkowania umorzonych wierzytelności (pytanie nr 2 i nr 4) uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, źródłami przychodów są "inne źródła". Do przychodów z innych źródeł należy zaliczyć każdy przychód, który nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami (z pewnymi zastrzeżeniami pozostającymi bez znaczenia w rozpatrywanej sprawie) są zaś otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co pozwala do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

O przychodzie podatkowym należy mówić w każdym przypadku kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż umorzenie należności Wnioskodawcy w związku z zawartą umową o pobieranie od kierowców opłat z tytułu parkowania na wydzielonych, niestrzeżonych miejscach postojowych stanowi przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu, bowiem z analizy przytoczonych przepisów wynika, że powyższe umorzone zobowiązania nie zostały objęte zwolnieniem podatkowym ani zaniechaniem poboru podatku.

W przedmiotowej sprawie umorzeniu podlegają zobowiązania wynikające z zawartych umów cywilnoprawnych. W myśl przepisu art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Z brzmienia tego przepisu wynika, iż zwolnienie z długu dochodzi do skutku w wyniku umowy stron, przy czym zwolnienie z długu musi zostać zaakceptowane przez dłużnika. W efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści. Ze świadczeniem mamy przy tym do czynienia w sytuacji, gdy świadczeniodawca wyrazi pozytywną wolę świadczenia, tzn. chęć przekazania świadczenia na rzecz świadczeniobiorcy, a świadczeniobiorca to świadczenie przyjmie.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż umorzenie wierzytelności ma dla Wnioskodawcy konkretny wymiar finansowy. Co prawda nie uzyskał On jakichkolwiek środków finansowych, ale zwolniony został na mocy tego umorzenia od zapłaty określonych kwot. Zatem, przysporzenie to stanowi przychód, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 tej ustawy, czyli przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego Miejski Zarząd Ulic i Mostów w X. nie jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, co oznacza, że nie ma obowiązku potrącania podatku, ma jednak obowiązek sporządzenia informacji o wysokości przychodów z innych źródeł na druku PIT-8C dla każdej osoby, której umorzono ww. zaległości, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano umorzenia i przekazania jej podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu (art. 42a ww. ustawy).

Natomiast Wnioskodawca przychody wykazane w PIT-8C, winien wykazać w zeznaniu rocznym wraz z innymi przychodami i dochodami uzyskanymi w roku podatkowym, jako przychody z innych źródeł w terminie przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym podatnik osiągnął dochód podlegający opodatkowaniu, zgodnie z art. 45 ust. 1 powyższej ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.