IPTPB1/415-102/11-4/AG - Możliwość pomniejszenia przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej o bonifikaty udzielone nabywcom leków, niewykazane w raporcie dziennym z kasy fiskalnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu 25 lipca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 września 2011 r. (data wpływu 19 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej o udzielone nabywcom leków bonifikaty, nie wykazane w raporcie dziennym z kasy fiskalnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej o udzielone nabywcom leków bonifikaty, nie wykazane w raporcie dziennym z kasy fiskalnej.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia, Nr, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 9 września 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 13 września 2011 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 16 września 2011 r. (data wpływu 19 września 2011 r.), które nadane zostało w polskiej placówce operatora publicznego w dniu 16 września 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej leków oraz innych towarów w aptece. Przy sprzedaży towarów apteka udziela niektórym kupującym bonifikaty (np. stali klienci, pierwsze zakupy, duże zakupy itd.). Bonifikata ta polega na obniżeniu ostatecznej kwoty do zapłaty. Nie ma to wpływu na obniżkę cen poszczególnych artykułów wyszczególnionych na dokumencie sprzedaży. Udzielone bonifikaty stanowią instrument ekonomiczny firmy, którego celem jest zwiększenie przychodów z obrotów jakie przynosi sprzedaż leków, zrekompensowanie klientom kosztów związanych z dojazdem do apteki, która położona jest poza obrębem mieszkalnym miasta oraz ma stanowić zachętę dla klientów do dokonywania zakupów w przyszłości. W raporcie dziennym z kasy fiskalnej przychód jest ewidencjonowany bez pomniejszenia o bonifikaty, przy czym do kasy apteki wpływa kwota pomniejszona o bonifikaty. Kwoty bonifikat widoczne są w zestawieniu komputerowym oraz na wydrukach paragonów fiskalnych wydawanych klientowi i ich wtórnikach przechowywanych w aptece.

W piśmie z dnia 16 września 2011 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca poinformował, iż prowadzi dokumentację podatkową w formie ksiąg rachunkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionej sytuacji, przychodem z działalności gospodarczej będzie kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o udzieloną bonifikatę oraz należny podatek od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na fakt, iż ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. Z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), nie zawiera definicji pojęcia bonifikata, to pojęcie to należy definiować zgodnie z jego rozumieniem powszechnym. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN, bonifikata to zmniejszenie ustalonej ceny towaru lub usługi. Nadto ww. ustawa, nie precyzuje jednoznacznie sposobu dokumentowania udzielonych bonifikat. W tej sytuacji udokumentowanie faktu udzielenia bonifikaty poprzez zamieszczenie informacji o niej na paragonie fiskalnym oraz na jego wtórniku przechowywanym w aptece jest w pełni wystarczające dla potwierdzenia wysokości kwoty uzyskanego przychodu ze sprzedaży. Inne założenie prowadziłoby do konieczności zakwestionowania wszelkich transakcji udokumentowanych paragonami fiskalnymi.

Wnioskodawca podniósł, iż przychody podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą zostały określone w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosownie do którego za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaż uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Z powyższego, w ocenie Wnioskodawcy należy wnioskować, że zmniejszenie ceny przed sprzedażą powoduje zmniejszenie przychodu u sprzedawcy.

Według Wnioskodawcy, przychodem z działalności gospodarczej - w przedstawionej sytuacji - będzie kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o udzieloną bonifikatę oraz należny podatek od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "bonifikata", w związku z powyższym pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. Wskazuje ona, iż "bonifikata" to zniżka, ustępstwo od ustalonej ceny towaru na rzecz nabywcy (Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, rok wydania 2005, str. 62).

W świetle powyższych regulacji, przychodem z tytułu prowadzenia aptek są kwoty należne z tytułu sprzedaży leków po wyłączeniu wartości udzielonych bonifikat. Wartość udzielonych bonifikat pomniejsza więc przychód z prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem, przychodem aptek są faktycznie osiągnięte utargi dzienne ze sprzedaży leków, czyli kwoty należności pomniejszone o kwoty udzielonych bonifikat. Jednakże, aby bonifikata mogła zostać odzwierciedlona w prowadzonej przez aptekę księdze rachunkowej, musi być udokumentowana prawidłowym i rzetelnym dowodem.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują kwestii dokumentowania bonifikat. Przepis art. 24 ust. 1 ww. ustawy stanowi tylko, iż u podatników, którzy prowadzą księgi rachunkowe, za dochód z działalności gospodarczej uważa się dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz dokumentowania znajdujących się w nich zapisów określa ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).

Przepis art. 20 ust. 1 tej ustawy stanowi, że do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym.

Stosownie do przepisu art. 20 ust. 2 ww. ustawy, podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej "dowodami źródłowymi":

Podstawą zapisów, w myśl art. 22 ust. 3 wskazanej ustawy, mogą być również sporządzone przez jednostkę dowody księgowe:

Ponadto, w przypadku uzasadnionego braku możliwości uzyskania zewnętrznych obcych dowodów źródłowych, kierownik jednostki może zezwolić na udokumentowanie operacji gospodarczej za pomocą księgowych dowodów zastępczych, sporządzonych przez osoby dokonujące tych operacji. Nie może to jednak dotyczyć operacji gospodarczych, których przedmiotem są zakupy opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz skup metali nieżelaznych od ludności (art. 20 ust. 4 tej ustawy).

Dowód księgowy - zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości - powinien zawierać co najmniej:

Przy czym można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych, o których mowa w pkt 5 i 6, jeżeli wynika to z odrębnych przepisów lub techniki dokumentowania zapisów księgowych (art. 21 ust. 1a ww. ustawy).

Podatnicy dokonujący sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są zobowiązani równocześnie do przestrzegania zasad zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunki ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338 z późn. zm.), wydanym na podstawie art. 111 ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Wyżej wymienione rozporządzenie normuje w szczególności elementy, jakie powinien zawierać paragon fiskalny oraz zasady sporządzania raportów fiskalnych (dokumentów fiskalnych zawierających dane sumaryczne o obrocie i kwotach podatku za daną dobę lub za wybrany okres w ujęciu według poszczególnych stawek podatku oraz sprzedaży zwolnionej od podatku). Ewidencja obrotu i kwot podatku należnego prowadzona z zastosowaniem kas rejestrujących stanowi dowód, co do wysokości obrotu oraz kwot podatku należnego od dokonanych przez podatnika transakcji sprzedaży. W świetle powyższego paragony fiskalne, a zarazem raporty fiskalne, muszą odzwierciedlać wartość sprzedaży i potwierdzać faktyczny przebieg operacji gospodarczych.

W świetle powyższych regulacji dobowy raport fiskalny, dokumentujący zainkasowane utargi od klienta i zawierający m.in. wartość sprzedanych towarów w cenach sprzedaży netto oraz VAT należny, stanowiący zobowiązanie wobec urzędu skarbowego jest dowodem księgowym. Stanowi on podstawę zapisu o dokonaniu operacji gospodarczej w księdze rachunkowej. Dowodem księgowym, stanowiącym podstawę do zaewidencjonowania przychodu uzyskanego z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w księdze rachunkowej, są również zestawienia fiskalnych raportów dobowych. Przy czym bonifikata winna być ujęta na paragonie w jego części fiskalnej, wskazującej na pomniejszeniu ceny ze sprzedaży danego asortymentu towarów oraz w raportach fiskalnych. Przy zastosowaniu kasy rejestrującej, udzielone bonifikaty (rabaty), które nie zostaną uwzględnione w obrocie ewidencjonowanym, nie będą stanowiły podstawy do pomniejszenia przychodu.

Należy tu wziąć pod uwagę, że w momencie sprzedaży obie strony transakcji winny znać cenę (wartość) sprzedaży. Cena (wartość) ta powinna znaleźć odzwierciedlenie w dokumencie potwierdzającym dokonanie transakcji sprzedaży. Sama znajomość przez kupującego ostatecznej kwoty do zapłaty, odbiegającej od sumy ilości zakupionych towarów przemnożonych przez ich rzeczywistą nie pomniejszoną o bonifikatę cenę, warunku tego nie spełnia.

W przedmiotowym wniosku Wnioskodawca wskazał, iż w momencie sprzedaży leków apteka udziela kupującym bonifikaty polegającej na obniżeniu ostatecznej kwoty do zapłaty przez klienta, co nie ma wpływ na obniżkę cen poszczególnych artykułów wyszczególnionych na dokumencie sprzedaży. W związku z tym do kasy apteki wpływa kwota pomniejszona o bonifikaty. W raportach fiskalnych dziennych, obrót jest ewidencjonowany bez pomniejszania o bonifikatę. Kwoty bonifikat widoczne są w zestawieniu komputerowym oraz na wydrukach paragonów fiskalnych wydawanych klientowi i ich wtórnikach przechowywanych w aptece.

W obowiązującym stanie prawnym bonifikata bezspornie pomniejsza przychód. Jednakże, aby mogła ona zostać odzwierciedlona w prowadzonej przez aptekę księdze rachunkowej musi być udokumentowana prawidłowym i rzetelnym dowodem księgowym, a za taki uważa się - w przypadku sprzedaży detalicznej, dokonywanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej - paragon fiskalny oraz raporty fiskalne. Obrót pomniejszony o kwoty udzielonych rabatów i bonifikat winien być uwidoczniony na paragonie fiskalnym oraz raporcie fiskalnym, w części fiskalnej tych dokumentów.

Niefiskalne wydruki komputerowe (dzienne), w których zostają ujęte udzielone klientom bonifikaty, niespełniające wymogów powołanych przepisów dotyczących rejestracji obrotu dla potrzeb podatku od towarów i usług, czy też paragony fiskalne zawierające informację o udzielonej bonifikacie w części niefiskalnej, nie mogą stanowić podstawy do pomniejszenia przychodu dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. W takim przypadku należy dodatkowo udokumentować udzielone bonifikaty innym dowodem, spełniającym wymogi określone w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 3 ustawy o rachunkowości.

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy, a także stan faktyczny opisany we wniosku stwierdzić należy, iż kwoty udzielonych bonifikat nieuwidocznione na paragonie fiskalnym oraz raportach fiskalnym w części wskazującej o pomniejszeniu ceny ze sprzedaży asortymentu nie stanowią dowodów księgowych, będących podstawą ujęcia tych wartości w księgach rachunkowych. Jeżeli bonifikata nie jest uwzględniona w ww. dokumentach w ich części fiskalnej, to po stronie Wnioskodawcy brak jest podstaw do pomniejszenia przychodu należnego z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym zgodnie z art. 14 ust. 1 zdanie drugie ww. ustawy, u podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.