IPPP3/4512-774/15-3/WH

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 listopada 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/4512-774/15-3/WH

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2015 r. (data wpływu 14 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korekty odliczonego podatku naliczonego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korekty odliczonego podatku naliczonego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w dwóch zakresach. Po pierwsze, prowadząc szkołę niepubliczną z uprawnieniami szkoły publicznej (w tym zakresie jej działalność podlega zwolnieniu z VAT). Po drugie, prowadząc działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomością własną (w tym zakresie jej działalność podlega opodatkowaniu VAT stawką 23%). Wnioskodawczyni nie prowadzi ksiąg handlowych, lecz podatkową książkę przychodów i rozchodów zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawczyni planuje wniesienie aportem do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w zamian za udziały, całości składników majątkowych działalności gospodarczej dotyczącej wynajmu i zarządzania nieruchomością wraz z tą nieruchomością oraz wszystkimi umowami i przypadającymi na nią aktywami w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: k.c.) (zorganizowana część przedsiębiorstwa). Wartość nominalna objętych przez Wnioskodawczynię udziałów równa będzie wartości rynkowej składników majątkowych wnoszonej do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa, obejmującej również dodatnią wartość firmy i stanowić będzie kapitał zakładowy sp. z o.o. Udziały będą obejmowane bez jakiegokolwiek agio. Następnie, udziały Wnioskodawczyni zostaną umorzone w oparciu o konstrukcję umorzenia dobrowolnego za kwotę nie niższą niż wartość nominalna udziałów równa wartości rynkowej aportu w dniu wniesienia.

W dalszej przyszłości, składniki majątkowe ww. zorganizowanej części przedsiębiorstwa będą w różnych formach organizacyjno-prawnych wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej dotyczącej wynajmu i zarządzania nieruchomością. Najpierw, na skutek przekształcenia sp. z o.o. przez spółkę komandytową. Następnie, przez osobę fizyczną (będącą jedynym komplementariuszem w spółce komandytowej) jednoosobowo prowadzącą działalność gospodarczą w oparciu o składniki majątkowe ZCP otrzymane na skutek wykreślenia spółki komandytowej bez likwidacji. Finalnie zaś, w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez córkę komplementariusza spółki komandytowej w oparciu o darowiznę składników majątkowych ZCP dokonaną na jej rzecz przez tego komplementariusza.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zbycie opisanego w zdarzeniu przyszłym zespołu składników majątkowych związanych z działalnością gospodarczą dotyczącą wynajmu i zarządzania nieruchomością wraz z tą nieruchomością oraz wszystkimi umowami i przypadającymi na nią aktywami w rozumieniu art. 551 k.c. (zorganizowanej części przedsiębiorstwa), będzie skutkowało obowiązkiem Wnioskodawczyni korekty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 91 ust. 1-6 w zw. z ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: VATU).

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że zbycie opisanego w zdarzeniu przyszłym zespołu składników majątkowych związanych z działalnością gospodarczą dotyczącą wynajmu i zarządzania nieruchomością wraz z tą nieruchomością oraz wszystkimi umowami i przypadającymi na nią aktywami w rozumieniu art. 551 k.c. (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) nie będzie skutkowało obowiązkiem korekty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 91 ust. 1-6 w zw. z ust. 7 VATU.

W art. 6 pkt 1 VATU postanowiono, że jej przepisów nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. Oznacza to, że na gruncie VATU, czynność tę traktuje się jako niepodlegającą opodatkowaniu.

Przyjęta w art. 6 pkt 1 VATU opcja wyłączenia z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa oraz ZCP, wymaga jednak - jak wskazuje art. 19 dyrektywy 2006/112/WE (poprzednio art. 5 (8) VI dyrektywy) - uznania, że w przypadku zbycia tak określonych przedmiotów, ich nabywca jest traktowany jako następca prawny podatnika dokonującego ich zbycia.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C- 497/01 Zita Modes Sarl stwierdził, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy (aktualnie art. 19 dyrektywy 2006/112/WE), uznając, iż w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Trybunał zauważył także, że fakt, iż art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy (aktualnie art. 19 dyrektywy 2006/112/WE) przewiduje, że nabywca będzie traktowany jak następca prawny przekazującego, wynika wprost z brzmienia tego przepisu i nie stanowi warunku dla jego zastosowania - jest po prostu rezultatem tego, że uznaje się, że nie miała miejsca dostawa podlegająca opodatkowaniu VAT. W efekcie Trybunał zauważył, że w przedmiotowym przypadku zbycia majątku (przedsiębiorstwa lub ZCP) następstwo prawne jest bezpośrednim i automatycznym efektem dokonania przedmiotowego zbycia jako czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Innymi słowy, regulacje Dyrektywy VAT tworzą więc odrębną od innych przepisów ustawodawstw krajowych konstrukcję sukcesji w przypadku zbycia całości lub części majątku podatnika - wyłącznie w zakresie podatku VAT.

Co istotne, z tego wyroku wynika ponadto, że - w świetle przywołanej normy VI Dyrektywy (aktualnie dyrektywy 2006/112/WE) - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów. Tak też będzie w opisanym zdarzeniu przyszłym. Zmiana form organizacyjno-prawnych nie niweczy wymogu posiadania zamiaru prowadzenia działalności nabytej ZCP przez jej nabywcę.

Niezależnie od argumentacji wynikającej z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01 Zita Modes Sarl, na fakt, że podatnik nabywający przedsiębiorstwo (ww. cześć przedsiębiorstwa) powinien być traktowany jako następca prawny na gruncie VATU, wskazuje art. 91 ust. 9 VATU stanowiący, że w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, korekta podatku odliczonego określona w art. 91 ust. 1-8 jest dokonywana odpowiednio przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa (zob. J. Zubrzycki, Leksykon VAT, tom 1, Warszawa 2015, s. 748).

Tym samym zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP nie skutkuje w sferze wcześniejszych odliczeń podatku dokonanych przez podatnika - zbywcę, co pozostaje w zgodzie z zasadą neutralności VAT (to nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, jako następca zbywającego, jest uprawniony do kontynuowania korekty podatku naliczonego). Nakłada jednak na nabywcę, jako beneficjenta praw i obowiązków zbywcy - obowiązek dokonywania stosowanych korekt w zakresie podatku naliczonego, do których zobowiązany byłby również zbywca przedsiębiorstwa w zakresie podatku naliczonego, który został częściowo odliczony przez zbywcę w oparciu o wyliczoną przez niego proporcję sprzedaży opodatkowanej do sprzedaży ogółem, czy też gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 2011 r. w sprawie o sygn. akt I FSK 1660/10).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują terminu "przedsiębiorstwo". Definicję taką zawiera ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Na mocy art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.

koncesje, licencje i zezwolenia;

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.

tajemnice przedsiębiorstwa;

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa - stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT - rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 91 ust. 1 ustawy o VAT po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Zgodnie z ust. 2 omawianego artykułu, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy (art. 91 ust. 3 ustawy).

Ponadto, w świetle art. 91 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Jednocześnie w myśl art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1.

opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2.

zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W myśl ust. 9 powołanego artykułu, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność w dwóch zakresach, tj. prowadzi szkołę niepubliczną oraz prowadzi działalność w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomością własną. Wnioskodawczyni planuje wniesienie aportem do spółki z ograniczona odpowiedzialnością, w zamian za udziały, całości składników majątkowych działalności gospodarczej dotyczącej wynajmu i zarządzania nieruchomością wraz z tą nieruchomością oraz wszystkimi umowami i przypadającymi na nią aktywami w rozumieniu art. 551 ustawy - Kodeks cywilny (zorganizowana część przedsiębiorstwa). Wartość nominalna objętych przez Wnioskodawczynię udziałów równa będzie wartości rynkowej składników majątkowych wnoszonej do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa, obejmującej również dodatnią wartość firmy i stanowić będzie kapitał zakładowy sp. z o.o. Udziały będą obejmowane bez jakiegokolwiek agio. Następnie, udziały Wnioskodawczyni zostaną umorzone w oparciu o konstrukcję umorzenia dobrowolnego za kwotę nie niższą niż wartość nominalna udziałów równą wartości rynkowej aportu w dniu wniesienia. W dalszej przyszłości, składniki majątkowe ww. zorganizowanej części przedsiębiorstwa będą w rożnych formach organizacyjno-prawnych wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej dotyczącej wynajmu i zarządzania nieruchomością.

Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość czy w związku ze zbyciem (aportem) zespołu składników majątkowych związanych z działalnością gospodarcza dotycząca wynajmu i zarządzania nieruchomością stanowiącą zorganizowaną część przedsiębiorstwa będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego.

Z uwagi na przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że skoro jak twierdzi Wnioskodawczyni przedmiotem aportu będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, to w związku z tą czynnością Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do dokonania korekty wcześniej odliczonego podatku, ponieważ zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy obowiązek dokonania korekty ciąży na nabywcy przedsiębiorstwa lub nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii, czy zespół składników majątkowych związanych z działalnością gospodarczą dotyczącą wynajmu i zarządzania nieruchomością wraz z tą nieruchomością oraz wszystkimi umowami i przypadającymi na nią aktywami stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ponieważ z treści stanowiska oraz zadanego pytania nie wynika, aby intencją Wnioskodawczyni było uzyskanie interpretacji w tym zakresie. Powyższe przyjęto zatem jako element przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl