IPPP3/4512-258/16-4/RD - Prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2016 r. (data wpływu 1 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji "Przebudowa drogi gminnej..." - jest prawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji "Przebudowa drogi gminnej..."

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina zamierza realizować projekt pod nazwą "Przebudowa drogi gminnej..." Przebudowywana droga jest drogą publiczną, ogólnodostępną i nieodpłatnie udostępnioną wszystkim użytkownikom. Z drogi korzystają m.in. mieszkańcy okolicznych miejscowości i całego województwa, kierowcy korzystający z przejazdu, piesi i rowerzyści poruszający się chodnikami i jezdnią. Głównym celem realizacji projektu jest poprawa funkcjonalności i parametrów technicznych oraz udrożnienie układu wspomagającego kluczową sieć dróg na terenie Gminy

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - art. 7 ust. 1 pkt 2 i 15 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z późn. zm.).

Realizowany projekt pod nazwą "Przebudowa drogi gminnej..., wpisuje się w zakres prowadzonej przez Gminę działalności publicznej. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe. Gmina dopiero zamierza realizować projekt w najbliższym czasie. Rzeczowa realizacja projektu będzie miała miejsce w okresie od 1 lipca 2016 r. do 30 grudnia 2016 r. (data pierwszego i ostatniego wydatku w ramach projektu). Zakupy dokonywane w związku z realizacją projektu będą udokumentowane fakturami VAT, w których jako nabywca będzie figurować Gmina.

Realizacja przedmiotowego projektu zostanie dofinansowana w ramach działania "Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich", objętego PROW na lata 2014-2020. Wniosek o dofinansowanie został złożony w Urzędzie Marszałkowskim. Realizacja opisanego we wniosku zadania inwestycyjnego realizowana będzie przez Gminę w ramach działalności publicznoprawnej, mającej na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczeństwa, w żaden sposób niezwiązanej z działalnością gospodarczą, ani ze sprzedażą opodatkowaną. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Gmina nabywając towary i usługi w celu realizacji projektu, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz zwrot podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa drogi gminnej...".

Zdaniem Wnioskodawcy:

Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz zwrot podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa drogi gminnej..."

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z póź.zm), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powołanych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Warunek ten wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z dnia 1 października 2015 r.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 2 i 15 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515).

Powyższe przepisy oznaczają, że planowany do realizacji projekt wpisuje się w zakres prowadzonej przez Gminę działalności publicznej. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Głównym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. Analiza przedmiotowej inwestycji wskazuje, że związek taki nie występuje. W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, gmina nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją projektu pn. "Przebudowa drogi gminnej..." Tym samym nie ma możliwości otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 86 ust. 1 i art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko w tym zakresie bowiem ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Planowana inwestycja polegająca na przebudowie drogi wchodzi w zakres prowadzonej przez Gminę działalności publicznoprawnej, mającej na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczeństwa. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Droga która będzie przebudowana jest drogą publiczną, ogólnodostępną i nieodpłatnie udostępnioną wszystkim użytkownikom.

Stosownie więc do zacytowanych przepisów art. 15 ustawy o VAT, należy stwierdzić, że Gmina nabywając towary i usługi w celu realizacji projektu, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o N/AT Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z planowaną realizacją projektu. Tym samym nie ma on prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą" w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym zadania własne obejmują zadania w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powyższych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. w przypadku gdy czynności takie są wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina jako zarejestrowany czynny podatnik VAT zamierza realizować projekt pod nazwą "Przebudowa drogi gminnej..." Przebudowywana droga jest drogą publiczną, ogólnodostępną i nieodpłatnie udostępnioną wszystkim użytkownikom. Z drogi korzystają m.in. mieszkańcy okolicznych miejscowości i całego województwa, kierowcy korzystający z przejazdu, piesi i rowerzyści poruszający się chodnikami i jezdnią. Głównym celem realizacji projektu jest poprawa funkcjonalności i parametrów technicznych oraz udrożnienie układu wspomagającego kluczową sieć dróg na terenie Gminy Realizowany projekt pod nazwą "Przebudowa drogi gminnej..., wpisuje się w zakres prowadzonej przez Gminę działalności publicznej. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zakupy dokonywane w związku z realizacją projektu będą udokumentowane fakturami VAT, w których jako nabywca będzie figurować Gmina.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz do zwrotu podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pod nazwą "Przebudowa drogi gminnej..."

Analizując przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów należy stwierdzić, że inwestycje związane z przebudową drogi gminnej będą wykonywane przez organ władzy publicznej w zakresie realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany - czyli ustawą o samorządzie gminnym.

Skoro Gmina będzie nabywać towary i usługi związane z realizacją projektu w ramach wykonywania zadań własnych, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług.

Zatem w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowej inwestycji nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych świadczonych przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pod nazwą "Przebudowa grogi gminnej...", jak również Wnioskodawca nie będzie miał prawa do zwrotu podatku o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.