IPPP3/4512-133/15-2/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2015 r. (data wpływu 16 lutego 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 16 lutego 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, osoba fizyczna, prowadził działalność gospodarczą w zakresie podstawowym "zarządzania nieruchomościami na zlecenie" będąc wpisanym do ewidencji działalności gospodarczej. W dniu 3 lipca 2014 r. została ogłoszona jego upadłość poprzez likwidację majątku i ustanowiony syndyk masy upadłości. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Na dzień ogłoszenia upadłości Wnioskodawca był (i jest nadal) właścicielem nieruchomości - jednej zabudowanej, 5 niezabudowanych i jednej lokalowej mieszkalnej. W księgach wieczystych właściciel figuruje jako osoba fizyczna. Odsetki od kredytów zaciągniętych na sfinansowanie nabycia nieruchomości - jednej zabudowanej i 5 niezabudowanych były uwzględniane przed dniem ogłoszenia upadłości jako koszty w podatku dochodowym od osób fizycznych z dochodów z działalności gospodarczej, natomiast w zakresie nieruchomości lokalowej - odliczane jako koszty podatku dochodowego na zasadach ogólnych. Przychód z najmu tej ostatniej nieruchomości był opodatkowany jako tzw. "najem prywatny". Syndyk zamierza sprzedać w drodze przetargu wszystkie wyżej wymienione nieruchomości. Zdarzenie to jest przyszłe - nastąpi najwcześniej w kwietniu 2015 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż nieruchomości w postępowaniu upadłościowym będzie stanowić przedmiot opodatkowania VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ww. ustawy). Nieruchomości są więc towarem. W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takie czynności wielokrotnie, a sprzedawane towary zostały nabyte w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż nieruchomości w opisanym stanie przyszłym będzie stanowić taką dostawę w ramach działalności gospodarczej, pomimo tego że nieruchomości zostały nabyte "prywatnie" przez osobę fizyczną. W szczególności istotne jest, że Wnioskodawca przed ogłoszeniem upadłości prowadził działalność gospodraczą określoną jako "zarządzanie nieruchomościami", zaś odsetki od kredytów zaciągniętych na zakup nieruchomości były zaliczane do kosztów podatkowych podatku dochodowego od prowadzonej działalności gospodaaczej (z wyjątkiem jednej nieruchomości lokalowej).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy pod pojęciem towarów rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 ww. artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do przepisu art. 51 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2015 r. poz. 233), uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka albo nadzorcę sądowego, albo zarządcę.

Zgodnie z art. 157 ust. 1 ww. ustawy, syndykiem, nadzorcą sądowym albo zarządcą może być osoba fizyczna posiadająca licencję syndyka.

Jak stanowi art. 160 ust. 1 cyt. ustawy, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk, zarządca oraz nadzorca sądowy dokonują czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym.

Na mocy art. 601 ww. ustawy, po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorca występuje w obrocie pod dotychczasową firmą z dodaniem oznaczenia "w upadłości likwidacyjnej" albo "w upadłości układowej".

W świetle cytowanych przepisów, upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. We wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły - to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach; jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika ze wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. W świetle powyższego, syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację wszystkich obowiązków podatnika i płatnika przez upadłego.

Jak wynika z powyższego, okoliczność, że podmiot, będący czynnym podatnikiem podatku VAT, zostaje postawiony w stan upadłości, nie powoduje, że traci on automatycznie status czynnego podatnika podatku VAT, o ile wykonywane są przez ten podmiot lub w jego imieniu np. przez syndyka, czynności podlegające zakresowi podatku od towarów i usług. Zatem obowiązki podatnika nałożone m.in. przepisami ustawy o podatku od towarów i usług nie ustają w chwili ogłoszenia upadłości, a syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację obowiązków podatnika.

Zatem syndyk działając w zastępstwie zobowiązany jest do wykonywania obowiązków podatkowych, ciążących na podmiocie będącemu w upadłości likwidacyjnej. Tym samym sprzedaż jakiegokolwiek towaru jako składnika majątkowego masy upadłości, dokonywana przez syndyka masy upadłości w ramach procesu upadłościowego, bądź wykonanie jakiejkolwiek usługi przez syndyka w ramach tego procesu, stanowi odpowiednio dostawę towaru albo świadczenie usług.

Przy czym wskazać należy, że upadły traci jedynie prawo zarządu oraz możliwość korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości, nie przestaje jednak być podmiotem praw i obowiązków składających się na ten majątek. Tak więc decydującym dla oceny skutków podatkowych czynności syndyka w tym zakresie jest analiza okoliczności faktycznych towarzyszących działalności upadłego, a nie syndyka, bowiem syndyk masy upadłości dokonując zbycia towarów upadłego działa w imieniu własnym, jednakże na rachunek upadłego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, ososba fizyczna, prowadził działalność gospodarczą w zakresie podstawowym "zarządzania nieruchomościami na zlecenie" będąc wpisanym do ewidencji działalności gospodraczej. W dniu 3 lipca 2014 r. została ogłoszona jego upadłość poprzez likwidację majątku i ustanowiony syndyk masy upadłości. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Na dzień ogłoszenia upadłości Wnioskodawca był (i jest nadal) właścicielem nieruchomości - jednej zabudowanej, 5 niezabudowanych i jednej lokalowej mieszkalnej. W księgach wieczystych właściciel figuruje jako osoba fizyczna. Odsetki od kredytów zaciągniętych na sfinansowanie nabycie nieruchomości - jednej zabudowanej i 5 niezabudowanych były uwzględniane przed dniem ogłoszenia upadłości jako koszty w podatku dochodowym od osób fizycznych z dochodów z działalności gospodarczej, natomiast w zakresie nieruchomości lokalowej - odliczane jako koszty podatku dochodowego na zasadach ogólnych. Przychód z najmu tej ostatniej nieruchomości był opodatkowany jako tzw. "najem prywatny". Syndyk zamierza sprzedać w drodze przetargu wszystkie wyżej wymienione nieruchomości.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy sprzedaż ww. nieruchomości w postępowaniu upadłościowym będzie stanowić przedmiot opodatkowania VAT.

Mając na uwadze fakt, że dla oceny kwestii opodatkowania czynności zbycia nieruchomości, o których mowa we wniosku decydująca jest analiza okoliczności faktycznych towarzyszących działalności Wnioskodawcy - stwierdzić należy, że posiadanie statusu podatnika podatku od towarów i usług nie przesądza o tym, że każda czynność dokonana przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należy rozróżnić transakcje realizowane przez podatnika jako osobę prywatną i jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą.

Dostawa przedmiotowych nieruchomości przez Wnioskodawcę nosi znamiona działalności gospodarczej, ponieważ dotyczy majątku związanego z działalnością gospodarczą. Jak wynika z przedstawionych okoliczności, odsetki od kredytów zaciągniętych na nabycie nieruchomości - jednej zabudowanej i 5 niezabudowanych były uwzględniane przed dniem ogłoszenia upadłości jako koszty w podatku dochodowym od osób fizycznych z dochodów z działalności gospodarczej, natomiast w zakresie nieruchomości lokalowej - odliczane jako koszty podatku dochodowego na zasadach ogólnych. Ponadto, ostatnia nieruchomość była przeznaczona na najem.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca miałby obowiązek opodatkowania przedmiotowej transakcji podatkiem od towarów i usług, również dostawa dokonana przez Syndyka podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy prawa podatkowego oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w tym konkretnym przypadku zbycie przez Syndyka masy upadłości likwidacyjnej osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.