IPPP3/443-870/14-2/KT

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 25 listopada 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-870/14-2/KT

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2014 r. (data wpływu 8 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku w ramach struktury cash poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 września 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku w ramach struktury cash poolingu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca), będąca czynnym podatnikiem VAT, należy do międzynarodowej grupy U. (dalej: Grupa). Grupa wprowadziła system zarządzania płynnością finansową (tzw. zero balancing cash pooling, dalej: System), do którego ma zamiar przystąpić Wnioskodawca. Oprócz Spółki w Systemie będą uczestniczyć inne podmioty z Grupy (na chwilę obecną planowane jest, aby w Systemie uczestniczył jeszcze jeden polski podmiot z Grupy - dalej łącznie zwane Uczestnikami Systemu) oraz spółka z siedzibą w Finlandii, która w ramach omawianego Systemu pełnić ma funkcję Pool Leadera. Skład podmiotów z Grupy uczestniczących w Systemie może się zmieniać w trakcie jego funkcjonowania.

W ramach planowanych działań, Pool Leader zawarł z bankiem mającym siedzibę w Finlandii (dalej: Bank) stosowną "umowę o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową - zerowanie sald" (tzw. "Zero Balancing Cash Pool Agreement"), która stanowi ramy formalne dla rozliczeń dokonywanych w ramach Systemu, przy czym w odniesieniu do Uczestników Systemu umowa ta może być częściowo obsługiwana przez oddział banku z siedzibą w Danii, zlokalizowany w Polsce, należący do grupy Banku (dalej: Oddział). Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) przystąpią do Systemu składając Pool Leaderowi oświadczenie w formie Formularza Posiadacza Rachunku Szczegółowego.

Celem Systemu jest optymalizacja płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w ramach prowadzonej działalności oraz kosztów kredytowych spółek uczestniczących w Systemie. System ten ma przyczynić się do lepszego zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek uczestniczących w Systemie poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu ma nastąpić koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek uczestniczących w Systemie na jednym rachunku rozliczeniowym.

W ramach omawianego Systemu Wnioskodawca będzie posiadał rachunek szczegółowy, tzw. Detail Account (dalej: Rachunek Szczegółowy) odrębny dla danej waluty (przy czym na chwilę obecną planowane jest objęcie Systemem rachunku w PLN, a w przyszłości także potencjalnie rachunków w innych walutach), służący w szczególności do obsługi bieżących należności i zobowiązań wynikających z prowadzonej działalności (rachunek ten jest istniejącym rachunkiem prowadzonym w Oddziale). W trakcie funkcjonowania Systemu możliwe jest odłączanie Rachunków Szczegółowych, bądź dodawanie do Systemu nowych rachunków.

Dodatkowo Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy, tzw. Facility Account (dalej: Rachunek Główny), którego posiadaczem będzie Pool Leader. W ramach Systemu środki zgromadzone na Rachunku Szczegółowym będą automatycznie i niezwłocznie przelewane na Rachunek Główny. Analogicznie, środki wypłacane z Rachunku Szczegółowego będą automatycznie i niezwłocznie przelewane z Rachunku Głównego na dany Rachunek Szczegółowy. W ten sposób saldo bankowe na Rachunku Szczegółowym będzie wynosiło zero, natomiast na Rachunku Głównym powstanie saldo bankowe dodatnie lub ujemne odpowiadające wysokości środków dostępnych w Systemie (w danej strukturze).

Rachunek Główny (i jego saldo) stanowi wyłączną własność Pool Leadera oraz będzie rodzić prawa i obowiązki wyłącznie pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, podczas gdy każdy Rachunek Szczegółowy odzwierciedla saldo wewnątrzgrupowe w Systemie, a jego posiadaczowi przysługuje roszczenie wobec Pool Leadera o zwrot środków (w przypadku dodatniego salda wewnątrzgrupowego), bądź Pool Leaderowi przysługuje roszczenie wobec posiadacza danego Rachunku Szczegółowego o zwrot środków (w przypadku ujemnego salda wewnątrzgrupowego).

Na Rachunku Głównym nie będzie można dokonywać operacji (np. wpłat i wypłat), są one dokonywane wyłącznie poprzez Rachunek Szczegółowy danego Uczestnika Systemu i/lub Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. Po dokonaniu wpłaty na Rachunek Szczegółowy kwota wpłaty zostanie uznana na tym Rachunku Szczegółowym. Każdy Uczestnik Systemu wyraża zgodę i upoważnia Bank, żeby w ramach prowadzenia danej struktury cash pool niezwłocznie przelewał kwotę wpłaty z Rachunku Szczegółowego na Rachunek Główny. Na Rachunku Głównym pojawi się uznanie na kwotę równą kwocie wpłaty, a na Rachunku Szczegółowym pojawi się odpowiednia kwota obciążenia.

Po dokonaniu wypłaty z Rachunku Szczegółowego kwota wypłaty obciąży Rachunek Szczegółowy. Pool Leader wyraża zgodę i upoważnia Bank, żeby w ramach prowadzenia danej struktury cash pool niezwłocznie przelewał kwotę równą kwocie dokonanej wypłaty z Rachunku Głównego na Rachunek Szczegółowy. Na Rachunku Głównym pojawi się obciążenie na kwotę równą kwocie wypłaty, a na Rachunku Szczegółowym pojawi się odpowiednia kwota uznania.

Płatności z Rachunku Szczegółowego można dokonywać tylko wówczas, gdy w momencie transakcji (i) limit wewnętrzny Rachunku Szczegółowego (jeśli został ustalony przez Pool Leadera dla danego Rachunku Szczegółowego) nie zostanie przekroczony w efekcie dokonania płatności oraz (ii) na Rachunku Głównym dostępne będą środki w takiej wysokości, że limit obowiązujący w odniesieniu do Rachunku Głównego nie zostanie przekroczony wskutek przelewu środków z Rachunku Głównego na Rachunek Szczegółowy w celu umożliwienia dokonania płatności z Rachunku Szczegółowego.

W odniesieniu do Rachunku Głównego obowiązują stopy procentowe uzgodnione przez Bank z Pool Leaderem. Kwota odsetek jest naliczana od kwoty salda Rachunku Głównego. W odniesieniu zaś do Rachunku Szczegółowego może być naliczane wewnętrzne oprocentowanie salda ujemnego i/lub dodatniego zgodnie z uzgodnionymi w Grupie i ustawionymi w Systemie stopami procentowymi. Oprocentowanie to będzie obliczane na podstawie salda wewnątrzgrupowego pomiędzy Rachunkiem Głównym a Rachunkiem Szczegółowym, a kwota odsetek będzie księgowana na Rachunku Szczegółowym z częstotliwością wskazaną Bankowi przez Pool Leadera.

Dodatkowo Wnioskodawca zawrze z Pool Leaderem umowę wewnątrzgrupową, tzw. Cash Pool Agreement, na podstawie której Pool Leader zobowiązuje się świadczyć tzw. "Cash Pool services" (usługi cash pool). W ramach wspomnianych usług Pool Leader będzie zobowiązany do całościowej obsługi systemu zarządzania płynnością finansową polegającą w szczególności na: zawarciu stosownej umowy z Bankiem, negocjowaniu z Bankiem wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do salda na Rachunku Głównym, negocjowaniu, ustalaniu i zmienianiu wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do sald wewnątrzgrupowych pomiędzy Rachunkiem Głównym a Rachunkami Szczegółowymi, ustalenie częstotliwości księgowania odsetek wewnątrzgrupowych na Rachunkach Szczegółowych, ustaleniu wysokości odpowiednich limitów w odniesieniu do Rachunków Szczegółowych, ustaleniu/ negocjowaniu zasad/ warunków zewnętrznego finansowania Grupy, decydowaniu, które z podmiotów Grupy mają uczestniczyć w Systemie, negocjowaniu z Bankiem wynagrodzenia/ opłat należnych Bankowi z tytułu wdrożenia i funkcjonowania Systemu. Za wspomniane usługi Pool Leader będzie obciążał Uczestników Systemu (w tym Spółkę) określonym wynagrodzeniem.

Pool Leader jest spółką z siedzibą w Finlandii, nieposiadającą stałego miejsca działalności w Polsce i niezarejestrowaną w Polsce dla celów VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy czynności wykonywane przez Pool Leadera w ramach opisanego Systemu będą stanowiły dla Spółki z perspektywy VAT import usług zwolnionych.

2. Czy Spółka będzie zobowiązana do wykazania obrotu dla celów VAT w związku z potencjalnymi odsetkami (zarówno otrzymywanymi jak i płaconymi) w ramach opisanego Systemu.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Zdaniem Spółki, czynności wykonywane przez Pool Leadera w ramach omawianego Systemu stanowią świadczenie usług i konsekwentnie będą stanowiły dla Spółki import usług zwolnionych z VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się co do zasady każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Ze świadczeniem usług na gruncie ustawy o VAT mamy do czynienia wówczas, gdy istnieje stosunek prawny między podmiotem świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonane usługi będzie wypłacone wynagrodzenie. Powyższe powoduje, że ze stosunku prawnego łączącego strony musi wynikać korzyść zarówno dla świadczącego, jak i otrzymującego usługę.

W tym miejscu Spółka pragnie wskazać, że w ramach opisanego Systemu Pool Leader będzie zobowiązany do całościowej obsługi systemu zarządzania płynnością finansową polegającej w szczególności na: zawarciu stosownej umowy z Bankiem, negocjowaniu z Bankiem wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do salda na Rachunku Głównym, negocjowaniu, ustalaniu i zmienianiu wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do sald wewnątrzgrupowych pomiędzy Rachunkiem Głównym a Rachunkami Szczegółowymi, ustalenie częstotliwości księgowania odsetek wewnątrzgrupowych na Rachunkach Szczegółowych, ustaleniu wysokości odpowiednich limitów w odniesieniu do Rachunków Szczegółowych, ustaleniu/ negocjowaniu zasad/ warunków zewnętrznego finansowania Grupy, decydowaniu, które z podmiotów Grupy mają uczestniczyć w Systemie, negocjowaniu z Bankiem wynagrodzenia/ opłat należnych Bankowi z tytułu wdrożenia i funkcjonowania Systemu.

Zdaniem Spółki, z powyższego jednoznacznie wynika, że zakres usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach analizowanego Systemu na rzecz jego Uczestników ma charakter kompleksowy ukierunkowany na zarządzanie płynnością finansową Uczestników Systemu (w tym także Spółki). Dodatkowo należy wskazać, że Pool Leader będzie otrzymywał wynagrodzenie od Uczestników Systemu (w tym także Spółki) w związku z realizacją wskazanych usług.

Zatem, czynności wykonywane przez Pool Leadera w ramach opisanego Systemu stanowią, zdaniem Spółki, odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów o VAT.

W odniesieniu do miejsca świadczenia wspomnianych usług, zastosowanie znajdzie, w opinii Wnioskodawcy, zasada ogólna wskazana w art. 28b ustawy o VAT, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, gdzie usługobiorca posiada siedzibę.

Konsekwentnie, biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, że Pool Leader jest podmiotem posiadającym siedzibę w Finlandii, nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, niezarejestrowanym dla potrzeb VAT na terytorium Polski, miejscem świadczenia usług wykonywanych przez niego na rzecz Spółki będzie Polska (jako miejsce siedziby Wnioskodawcy). Konsekwentnie zatem Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług w związku z nabywanymi od Pool Leadera usługami.

Jednocześnie, zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT, zwolnione z VAT są m.in.:

* usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;

* usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;

* usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;

* usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a.

spółkach,

b.

innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

- z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi;

* usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, analizowane usługi świadczone na Jej rzecz przez Pool Leadera (dotyczące zarządzania płynnością finansową) korzystać będą ze zwolnienia z VAT na podstawie brzmienia powyższych regulacji. Konsekwentnie zatem Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług zwolnionych z VAT z tytułu czynności wykonywanych przez Pool Leadera na Jej rzecz.

Spółka pragnie wskazać, że prezentowane przez Nią stanowisko znajduje potwierdzenie w:

* interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 24 lutego 2014 r. o numerze IPTPP2/443-982/13-2/JS, w której organ potwierdził stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: "W świetle powyższych przepisów, <...>, nabywana przez Zainteresowanego w ramach Procesu kompleksowa usługa finansowa powinna być przez Niego rozpoznana jako import usług oraz uznana za usługę zwolnioną z opodatkowania VAT. W konsekwencji Spółka, rozpoznając obowiązek podatkowy nie będzie zobowiązana do wykazania kwoty podatku należnego z tego tytułu.";

* interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 27 maja 2013 r. o numerze IBPP2/443-130/13/AMP, w której organ podatkowy wskazał, że: "Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż Wnioskodawca będzie nabywał kompleksową usługę finansową polegającą na zarządzaniu płynnością finansowej, która będzie stanowiła import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy opodatkowany na terytorium kraju, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy. Jednakże usługi te, w myśl wyżej cyt. art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług".

Reasumując, w opinii Spółki, czynności wykonywane przez Pool Leadera w ramach omawianego Systemu stanowią świadczenie usług i konsekwentnie będą stanowiły dla Spółki import usług zwolnionych z VAT.

Ad. 2.

Zdaniem Spółki, nie będzie ona zobowiązana do wykazania obrotu dla celów VAT w związku z potencjalnymi odsetkami (zarówno otrzymywanymi jak i płaconymi) w ramach opisanego Systemu.

Jak wskazano powyżej w uzasadnieniu do pytania nr 1, zakres usług, jakie są świadczone przez Pool Leadera w ramach analizowanego Systemu na rzecz Uczestników Systemu (w tym na rzecz Spółki) ma charakter kompleksowy ukierunkowany na zarządzanie płynnością finansową Uczestników Systemu. W ramach omawianego Systemu to Pool Leader świadczy usługi na rzecz poszczególnych Uczestników Systemu (w tym na rzecz Spółki). Wnioskodawca, w ramach analizowanego Systemu nie świadczy żadnych usług ani na rzecz Pool Leadera, ani na rzecz innych Uczestników Systemu. Spółka w ramach opisanego Systemu jest odbiorcą usług świadczonych przez Pool Leadera. Konsekwentnie zatem, w opinii Wnioskodawcy, odsetki otrzymywane przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w Systemie, nie stanowią wynagrodzenia Spółki z tytułu jakichkolwiek świadczeń, tym samym nie stanowią one obrotu w rozumieniu obowiązujących regulacji VAT.

Spółka pragnie wskazać, że prezentowane przez Nią stanowisko znajduje potwierdzenie w:

* interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 20 marca 2013 r. o numerze IPPP2/443-21/13-2/KG, w której organ potwierdził prawidłowość stanowiska, zgodnie z którym: "Skoro więc w ramach cash poolingu podmiotem świadczącym usługi będzie Bank, a Spółka będzie wyłącznie odbiorcą kompleksowej usługi, to odsetki otrzymane przez Spółkę w ramach cash poolingu nie będą wynagrodzeniem za świadczenie przez nią usług, tym samym, nie będą stanowiły obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.";

* interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 16 stycznia 2012 r. o numerze IPPP1/443-1555/11-3/BS, w której organ wskazał, iż: "czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie stosownej umowy, umożliwiające bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie stanowią odrębnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. W konsekwencji powyższego u Wnioskodawcy nie powstanie obrót, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy."

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, nie będzie Ona zobowiązana do wykazania obrotu dla celów VAT w związku z potencjalnymi odsetkami (zarówno otrzymywanymi jak i płaconymi) w ramach opisanego Systemu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności zdefiniowany został odpowiednio w art. 7 i art. 8 ustawy.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Pojęciem sprzedaży - stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy - objęte zostały odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenie usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem, istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymaną zapłatą.

Wnioskodawca wskazał, że zamierza przystąpić do systemu zarządzania płynnością finansową - tzw. zero balancing cash pooling system - wprowadzonego przez międzynarodową Grupę, do której należy Spółka. Oprócz Spółki w Systemie będą uczestniczyć inne podmioty z Grupy (na chwilę obecną jeden polski podmiot), łącznie zwane Uczestnikami Systemu, oraz spółka, która w ramach Systemu pełnić ma funkcję Pool Leadera. Pool Leader jest spółką z siedzibą w Finlandii, nieposiadającą stałego miejsca działalności w Polsce i niezarejestrowaną w Polsce dla celów VAT.

Celem Systemu jest optymalizacja płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w ramach prowadzonej działalności oraz kosztów kredytowych spółek uczestniczących w Systemie. System ten ma przyczynić się do lepszego zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek uczestniczących w Systemie poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu ma nastąpić koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek uczestniczących w Systemie na jednym rachunku rozliczeniowym.

Pool Leader zawarł z bankiem mającym siedzibę w Finlandii "umowę o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową - zerowanie sald", która stanowi ramy formalne dla rozliczeń dokonywanych w ramach Systemu.

W ramach Systemu Wnioskodawca będzie posiadał tzw. Rachunek Szczegółowy, odrębny dla danej waluty, służący w szczególności do obsługi bieżących należności i zobowiązań wynikających z prowadzonej działalności. Dodatkowo Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy (Rachunek Główny), którego posiadaczem będzie Pool Leader. W ramach Systemu środki zgromadzone na Rachunku Szczegółowym będą automatycznie i niezwłocznie przelewane na Rachunek Główny. Analogicznie, środki wypłacane z Rachunku Szczegółowego będą automatycznie i niezwłocznie przelewane z Rachunku Głównego na dany Rachunek Szczegółowy. W ten sposób saldo bankowe na Rachunku Szczegółowym będzie wynosiło zero, natomiast na Rachunku Głównym powstanie saldo bankowe dodatnie lub ujemne odpowiadające wysokości środków dostępnych w Systemie (w danej strukturze).

Rachunek Główny (i jego saldo) stanowi wyłączną własność Pool Leadera oraz będzie rodzić prawa i obowiązki wyłącznie pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, podczas gdy każdy Rachunek Szczegółowy odzwierciedla saldo wewnątrzgrupowe w Systemie, a jego posiadaczowi przysługuje roszczenie wobec Pool Leadera o zwrot środków (w przypadku dodatniego salda wewnątrzgrupowego), bądź Pool Leaderowi przysługuje roszczenie wobec posiadacza danego Rachunku Szczegółowego o zwrot środków (w przypadku ujemnego salda wewnątrzgrupowego). Każdy Uczestnik Systemu wyraża zgodę i upoważnia Bank, żeby w ramach prowadzenia danej struktury cash pool niezwłocznie przelewał kwotę wpłaty z Rachunku Szczegółowego na Rachunek Główny, natomiast Pool Leader wyraża zgodę i upoważnia Bank, żeby w ramach prowadzenia danej struktury cash pool niezwłocznie przelewał kwotę równą kwocie dokonanej wypłaty z Rachunku Głównego na Rachunek Szczegółowy.

Płatności z Rachunku Szczegółowego można dokonywać tylko wówczas, gdy w momencie transakcji limit wewnętrzny Rachunku Szczegółowego nie zostanie przekroczony w efekcie dokonania płatności oraz na Rachunku Głównym dostępne będą środki w takiej wysokości, że limit obowiązujący w odniesieniu do Rachunku Głównego nie zostanie przekroczony wskutek przelewu środków.

W odniesieniu do Rachunku Głównego obowiązują stopy procentowe uzgodnione przez Bank z Pool Leaderem. Kwota odsetek jest naliczana od kwoty salda Rachunku Głównego. W odniesieniu zaś do Rachunku Szczegółowego może być naliczane wewnętrzne oprocentowanie salda ujemnego i/lub dodatniego zgodnie z uzgodnionymi w Grupie i ustawionymi w Systemie stopami procentowymi. Oprocentowanie to będzie obliczane na podstawie salda wewnątrzgrupowego pomiędzy Rachunkiem Głównym a Rachunkiem Szczegółowym, a kwota odsetek będzie księgowana na Rachunku Szczegółowym z częstotliwością wskazaną Bankowi przez Pool Leadera.

Z kolei Wnioskodawca zawrze z Pool Leaderem umowę wewnątrzgrupową, na podstawie której Pool Leader zobowiązuje się świadczyć tzw. "Cash Pool services" (usługi cash pool). W ramach tych usług Pool Leader będzie zobowiązany do całościowej obsługi systemu zarządzania płynnością finansową, polegającej w szczególności na: zawarciu stosownej umowy z Bankiem, negocjowaniu z Bankiem wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do salda na Rachunku Głównym, negocjowaniu, ustalaniu i zmienianiu wysokości odsetek (stóp procentowych) mających zastosowanie do sald wewnątrzgrupowych pomiędzy Rachunkiem Głównym a Rachunkami Szczegółowymi, ustalenie częstotliwości księgowania odsetek wewnątrzgrupowych na Rachunkach Szczegółowych, ustaleniu wysokości odpowiednich limitów w odniesieniu do Rachunków Szczegółowych, ustaleniu/ negocjowaniu zasad/ warunków zewnętrznego finansowania Grupy, decydowaniu, które z podmiotów Grupy mają uczestniczyć w Systemie, negocjowaniu z Bankiem wynagrodzenia/ opłat należnych Bankowi z tytułu wdrożenia i funkcjonowania Systemu. Za wymienione usługi Pool Leader będzie obciążał Uczestników Systemu (w tym Spółkę) określonym wynagrodzeniem.

Należy wskazać, że polskie przepisy podatkowe nie regulują zasad opodatkowania umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik tego typu systemu nie wie, czy środki jego zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko ta dostawa lub świadczenie usług, w przypadku których istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Usługą będzie jednak tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Jak wynika z wniosku, zakres usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach opisanego Systemu cash poolingu na rzecz Uczestników - w tym na rzecz Wnioskodawcy - ma charakter kompleksowy ukierunkowany na zarządzanie płynnością finansową Uczestników Systemu. W ramach Systemu to Pool Leader świadczy usługi na rzecz poszczególnych Uczestników na podstawie umowy "Cash Pool services". Wnioskodawca, w ramach analizowanego Systemu, nie świadczy żadnych usług ani na rzecz Pool Leadera, ani na rzecz innych Uczestników. Spółka w ramach Systemu jest wyłącznie odbiorcą usług świadczonych przez Pool Leadera (który z kolei nabywa usługi od Banku, na podstawie łączącej te podmioty odrębnej umowy). Nabywając od Pool Leadera ww. usługi Wnioskodawca nie wykonuje żadnej czynności, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT. Oznacza to, że odsetki otrzymywane przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w Systemie, nie stanowią wynagrodzenia Spółki z tytułu jakichkolwiek świadczeń, tym samym nie stanowią one obrotu w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, w przedstawionej sprawie czynności wykonywane w ramach zawartej umowy przez Spółkę, jako uczestnika opisanego Systemu cash-pooling, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash poolingu oraz to, że - jak wskazała Spółka - będzie Ona korzystać, jako Uczestnik Systemu, z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową na podstawie umowy zawartej z Pool Leaderem, stwierdzić należy, że w tym przypadku w roli świadczącego usługę będzie występował Pool Leader, który wykonywał będzie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi, jaką jest cash pooling, pobierając od Spółki za usługi świadczone w ramach Systemu określone wynagrodzenie.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Dla celów określenia miejsca świadczenia usług ustawodawca odrębnie zdefiniował pojęcie podatnika. Zgodnie z art. 28a pkt 1 ustawy, przez podatnika należy rozumieć:

a.

podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b.

osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

Natomiast przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a.

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b.

usługobiorcą jest:

* w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

* w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy - świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4, stanowi import usług.

W niniejszej sprawie, podmiotem świadczącym usługi zarządzania płynnością finansową będzie Pool Leader - spółka posiadająca siedzibę poza terytorium kraju, tj. w Finlandii, nieposiadająca w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i niezarejestrowana dla celów VAT w Polsce. Natomiast usługobiorca (Wnioskodawca), jako polski podatnik, spełnia warunki określone w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Z uwagi na powyższe okoliczności należy stwierdzić, że miejscem świadczenia opisanych usług cash poolingu - zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy - będzie terytorium kraju, w którym usługobiorca (Wnioskodawca) posiada swoją siedzibę, tj. Polska. Tym samym, z tytułu nabycia tych usług Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług, w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, i opodatkowania ich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

Stosownie do 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

I tak, zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Trzeba zauważyć, że zakres ww. zwolnienia jest relatywnie szeroki, obejmuje on usługi dotyczące wszelkich transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, depozytów, itp. Niewątpliwie usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów, wykonywane w analizowanej sprawie przez Pool Leadera na rzecz Uczestników, tj. zarządzanie strukturą cash-poolingu, której jednym z najistotniejszych elementów jest zarządzanie (w oparciu o usługi nabywane od Banku) przepływami środków pieniężnych należących do członków Grupy, mieszczą się w kategorii usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy jako usługi pośrednictwa finansowego. Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika bowiem, że usługi świadczone przez Pool Leadera są usługami pośrednictwa w zakresie depozytów, środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych.

W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową stanowią dla Spółki import usług zwolnionych od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz - w przypadku zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, niniejsza interpretacja wydana została w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy, nie wywołuje natomiast skutków prawnych dla innych uczestników opisanego we wniosku systemu cash poolingu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl