IPPP3-443-849/10-2/JF - Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży wierzytelności własnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2010 r. (data wpływu 1 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności własnych - jest prawidłowe.

W dniu 1 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności własnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detergentów, środków czystości oraz kosmetyków. Spółka posiada nieściągalne wierzytelności ("Wierzytelności") z tytułu sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta będącego spółką prawa rosyjskiego. Mimo wielu prób, Spółce nie udało się skontaktować z kontrahentem w sprawie Wierzytelności, w konsekwencji nie jest możliwe sądowe dochodzenie Wierzytelności. Spółka zamierza sprzedać Wierzytelności na rzecz podmiotu trzeciego (podmiotu, który nie jest powiązany ze Spółką w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT).

Cena sprzedaży Wierzytelności, równa ich wartości rynkowej, będzie mniejsza od ich wartości nominalnej w związku z czym Spółka poniesie stratę na sprzedaży tych Wierzytelności. Spółka co do zasady nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami (transakcje sprzedaży wierzytelności własnych przez Spółkę mają charakter incydentalny). Wierzytelności będące przedmiotem sprzedaży były w przeszłości zarachowane, jako przychody należne Spółki, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Wartość Wierzytelności nie obejmuje podatku od towarów i usług. Umowa dystrybucyjna, będąca podstawą powstania Wierzytelności, zgodnie z jej treścią podlega prawu Wielkiej Brytanii. Zgodnie z opinią uzyskaną przez Spółkę, Wierzytelności nie są przedawnione. Dla potrzeb niniejszego wniosku przyjęte jest założenie, że Wierzytelności nie przedawnią się do dnia ich sprzedaży. Spółka nie zaliczyła (ani nie zaliczy do dnia sprzedaży) Wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy o CIT, ani też na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT, ze względu na brak zaistnienia przesłanek zaliczenia nieściągalnych wierzytelności/odpisów aktualizujących wartość należności do kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 16 ust. 2 oraz ust. 2a ustawy o CIT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, że sprzedaż Wierzytelności własnych przez Spółkę pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT i nie będzie rodziła dla Spółki żadnych obowiązków w zakresie podatku VAT (w szczególności, Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż Wierzytelności własnych przez Spółkę pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT i nie będzie rodziła dla Spółki żadnych obowiązków w zakresie podatku VAT (w szczególności, Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT).

Zgodnie z ustawą o VAT (ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - przyp. Organu podatkowego) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1). Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1). Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6). Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zdaniem Spółki, sprzedaż Wierzytelności własnych przez Spółkę nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, gdyż przedmiot tej transakcji nie stanowi "towaru" w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT (Wierzytelności nie stanowią rzeczy ruchomych, energii w żadnej postaci, budynków lub ich części ani gruntów).

Podobnie, zdaniem Spółki, w analizowanej sytuacji nie można stwierdzić, aby Spółka świadczyła jakąkolwiek usługę w rozumieniu ustawy o VAT na rzecz nabywcy Wierzytelności. W szczególności, zdaniem Spółki:

* po stronie Spółki sprzedaż Wierzytelności własnych stanowi formę uregulowania należności Spółki powstałych w związku z historycznymi transakcjami; uregulowanie należności jest nierozerwalnie związane z tymi transakcjami i nie powinno być rozpatrywane jako odrębna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT;

* z perspektywy Spółki sprzedaż Wierzytelności stanowi faktyczną realizację praw przysługujących Spółce z tych Wierzytelności, tj. uzyskanie zapłaty za wcześniej dostarczone towary;

* w analizowanej sytuacji nie może być mowy o jakimkolwiek świadczeniu ze strony Spółki na rzecz nabywcy Wierzytelności; natomiast nawet jeżeli potencjalnie za świadczącego usługę można by uznać nabywcę Wierzytelności, to i tak w takiej sytuacji po stronie Spółki nie powstaną żadne obowiązki w zakresie podatku VAT - w szczególności Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT (konsekwencje podatkowe po stronie nabywcy są poza zakresem niniejszego zapytania).

W konsekwencji, zdaniem Spółki, skoro sprzedaż Wierzytelności nie stanowi dla Spółki odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług (bądź też żadnej innej czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT) należy uznać, że przedmiotowa transakcja pozostanie poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT i nie będzie rodziła dla Spółki żadnych obowiązków w zakresie podatku VAT (w szczególności, Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT).

Spółka pragnie podkreślić, że powyższe stanowisko Spółki jest w całości zgodne z praktyką sądów administracyjnych i organów podatkowych wydających interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego, np.:

* w wyroku z dnia 18 czerwca 2009 r. (sygn. III SA/Wa 696/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że "przelew przez Spółkę za odpłatnością własnej wierzytelności podmiotowi, który zamierza dochodzić jej zaspokojenia na własny koszt i ryzyko (po nabyciu będzie windykował wierzytelności) nie może być sama w sobie uznana za świadczenie usługi przez sprzedawcę wierzytelności na rzecz podmiotu nabywającego wierzytelność ("nowego wierzyciela"). (...) Niezależnie zatem jaki będzie charakter usługi w skład której wchodzi sprzedaż wierzytelności własnej przez Spółkę, czynność sprzedaży jako taka będzie dla Spółki obojętna z punktu widzenia podatku VAT. Sama taka sprzedaż nie mieści się bowiem w zakresie przedmiotu opodatkowania tym podatkiem.";

* w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2010 r. (sygn. I FSK 2104/08), rozpatrując konsekwencje sprzedaży wierzytelności po stronie nabywającego, skład orzekający stwierdził również, że "sprzedaż wierzytelności własnej nie jest usługą, ale usługą jest jej nabycie. Rozpatrując bowiem instytucję obrotu wierzytelnościami w odniesieniu do pojęcia "usługi", nacisk położony jest na jej zakup, a nie sprzedaż. W tym przypadku usługę świadczy nabywca wierzytelności, a jej beneficjentem jest sprzedawca";

* w wyroku z dnia 27 października 2009 r. (sygn. III SA/Gl 866/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, rozpatrując konsekwencje sprzedaży wierzytelności po stronie nabywającego, zajął stanowisko, zgodnie z którym "Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w ww. art. 8 ust. 1 pkt 1 > ustawy (o VAT - dodane przez Spółkę), polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy. W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności (podkreślenie Spółki).";

* w interpretacji indywidualnej z dnia 29 marca 2010 r. (sygn. IPPP1/443-147/10-4/AW) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stanął na stanowisku, że "sprzedaż własnej wierzytelności na rzecz innego podmiotu gospodarczego nie podlega u sprzedawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.";

* w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2010 r. (sygn. ITPP1/443-1085a/09/DM) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stanął na stanowisku, że "Zbycie własnych wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).";

* w interpretacji indywidualnej z dnia 26 listopada 2009 r. (sygn. IPPP2/443-1032/09-4/MS) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że "przelew wierzytelności jest tylko środkiem dla zrealizowania pierwotnie zamierzonego celu zobowiązania, nie stanowi natomiast czynności wykonywanych przez Stowarzyszenie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. (...) Sprzedaż wierzytelności własnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie sprzedawcy.";

* w interpretacji indywidualnej z dnia 4 sierpnia 2009 r. (sygn. ITPP1/443-438/09/KM) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że "Sprzedaż (cesja) wierzytelności nie jest świadczeniem usług przez ich zbywcę, a zatem nie powstaje u niego z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług. Czynność ta pozostaje dla Spółki poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym brak jest podstaw, aby kwota przysporzenia pieniężnego wynikająca z ww. transakcji miała swoje odzwierciedlenie w deklaracji właściwej dla podatku od towarów i usług składanej przez Spółkę".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Organ podatkowy wskazuje, że niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.