IPPP3-443-728/10-2/JF - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych wydatków dotyczących emisji obligacji.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 6 października 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3-443-728/10-2/JF Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych wydatków dotyczących emisji obligacji.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2010 r. (data wpływu 26 lipca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

A. S.A. ("Spółka lub "A.") jest spółką prowadzącą działalność na rynku telekomunikacyjnym i jest jednym z największych operatorów telefonii komórkowej w Polsce. W związku z ciągłym rozwojem działalności gospodarczej oraz koniecznością pokrycia wynikających z tego tytułu potrzeb finansowych, Spółka podjęła decyzję o przeprowadzeniu programu emisji obligacji średnioterminowych na rynkach międzynarodowych (ang. Euro Medium Term Notes - Obligacje").

Zasady emisji Obligacji na rynkach międzynarodowych.

Należy wskazać, iż proces emisji Obligacji na rynkach europejskich (lub szerzej międzynarodowych) ma charakter wysoce skomplikowany i wyspecjalizowany, a na tym rynku obowiązują określone zasady i praktyka emisji dłużnych papierów wartościowych oraz wymogi formalne i prawne. Ponadto zasadą jest także, iż emisja tego rodzaju papierów wartościowych (pozyskanie finansowania) jest dokonywana przez podmioty gospodarcze za pośrednictwem specjalnie powołanych do tego celu spółek specjalnego przeznaczenia - spółek celowych ("SPV"), których wyłącznym zadaniem jest właśnie emisja obligacji. Natomiast podmioty będące inicjatorami i beneficjentami programu emisji Obligacji udzielają obligatariuszom gwarancji wykonania zobowiązań przez SPV, przez co inicjatorzy emisji ponoszą pełną odpowiedzialność prawną wobec obligatariuszy na wypadek niewypłacalności SPV (która jest podmiotem celowym nie posiadającym żadnego majątku poza wierzytelnościami od inicjatora z tytułu programu emisji obligacji).

W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku A. jest inicjatorem oraz beneficjentem emisji Obligacji na rynkach międzynarodowych. W związku z podjęciem przez A. decyzji o emisji Obligacji, przy wsparciu doradców, A. przystąpił do prac nad pozyskaniem finansowania w drodze emisji Obligacji, strukturą tej transakcji oraz jej warunkami. W tym celu Spółka zatrudniła wyspecjalizowane, renomowane instytucje finansowe, które swoją reputacją doświadczeniem i kontaktami dają szanse / gwarancje powodzenia transakcji), doradców prawnych (których zadaniem było przygotowanie struktury transakcji oraz odpowiedniej dokumentacji - w tym prospektu inwestycyjnego), audytorów (którzy zapewniają odpowiednie wsparcie od strony raportowania finansowego) oraz agencji ratingowych, których zadaniem było przyznanie oceny wiarygodności kredytowej (ratingu) Spółki i Obligacji.

W ramach prac nad strukturą transakcji ze względu na uwarunkowania biznesowe oraz panującą na międzynarodowych rynkach finansowych praktykę w tym zakresie, do zapewnienia finansowania w drodze emisji Obligacji - podjęto decyzję o założeniu spółki celowej / SPV - emitenta Obligacji. Jako SPV ma zostać wykorzystana F. AB (publ) z siedzibą w Szwecji ("F."), w której Spółka posiada 100% akcji.

Należy wskazać, iż samo założenie spółki celowej - F. - było jedynie jednym z etapów procesu emisji Obligacji (F. został założony w ostatniej fazie procesu przygotowań do emisji Obligacji). Co istotne F., będąc emitentem Obligacji, pełni jedynie funkcję pomocniczą w transakcji - funkcję "pośrednika", który będzie przekazywał uzyskane z tytułu emisji środki na rzecz A. w drodze pożyczek, będącego wyłącznym inicjatorem i beneficjentem procesu emisji Obligacji. Za pełnione przez siebie funkcje "pośrednika" F. będzie otrzymywał wynagrodzenie w postaci marży - tj. różnicy pomiędzy odsetkami otrzymywanymi od A., a odsetkami wypłacanymi na rzecz obligatariuszy. Marża ta służyć ma pokryciu kosztów bieżącego funkcjonowania F. oraz zapewnieniu dochodu odpowiedniego do pełnionych przez F. funkcji. Proces emisji Obligacji na rynkach międzynarodowych.

Podsumowując celem Spółki jest pozyskanie przez siebie finansowania poprzez emisję Obligacji na rynkach międzynarodowych i wszelkie podejmowane przez Spółkę w tym zakresie działania (w tym zawierane z instytucjami finansowymi oraz doradcami umowy) służą temu właśnie celowi. Nie zmienia tego okoliczność, że pomiędzy Spółką a obligatariuszami "pojawia się" pośrednik w postaci F., który będzie emitował Obligacje i następnie przekazywał środki z emisji na rzecz Spółki na podstawie umów pożyczek. F. - będąc formalnie emitentem Obligacji - pełni w programie emisji Obligacji funkcję pomocniczą i wykonawczą gdyż rola tej spółki jest w pełni podporządkowana interesom A. i pozyskaniu przez A. finansowania.

Zatem A. - jako inicjator i wyłączny beneficjent programu emisji Obligacji - ponosi pełną odpowiedzialność finansową i prawną z tytułu emisji Obligacji oraz gwarantuje wypłacalność F. będącej emitentem Obligacji (jak wskazano poniżej Spółka udzieli na rzecz obligatariuszy gwarancji wykonania zobowiązań F. z tytułu wyemitowanych Obligacji).

Transakcja.

Biorąc pod uwagę powyższe zgodnie z założeniami przeprowadzanej transakcji ("Transakcja") uzyskanie przez A. finansowania zostanie zrealizowane zatem w następujący sposób:

1.

F. wyemituje Obligacje na rynkach międzynarodowych pozyskując z tego tytułu finansowanie. Zgodnie z założeniami programu emisji Obligacji zostaną one wyemitowane w seriach, przy czym każda seria może składać się z jednej lub kilku transz.

2.

F. udzieli następnie finansowania Spółce na podstawie jednej lub kilku umów pożyczek ("Umowa Pożyczki"), wykorzystując w tym celu środki pieniężne pozyskane z emisji Obligacji.

Jednocześnie Spółka - jako beneficjent Transakcji - udzielił na rzecz obligatariuszy gwarancji wykonania zobowiązań F. z tytułu wyemitowanych Obligacji.

Na dzień złożenia niniejszego wniosku Transakcja znajduje się w ostatniej fazie realizacji, przy czym nie nastąpiła jeszcze emisja żadnej transzy Obligacji i w konsekwencji nie została jeszcze zawarta żadna Umowa Pożyczki. Na początku maja 2010 r. została natomiast w zasadzie ukończona praca nad dokumentacją prawną dotyczącą Transakcji. W szczególności przygotowany został prospekt emisyjny wymagany dla celów dopuszczenia Obligacji do notowania na Giełdzie w Luksemburgu. Sfinalizowane oraz podpisane zostały również umowy dotyczące emisji Obligacji (w tym Dealer Agreement lssue and Paying Agency Agreement) oraz inne konieczne dokumenty.

Ponadto, Spółka i F. zawarły tzw. ramową umowę pożyczki (Master Loan Agreement) ("Ramowa Umowa Pożyczki"), która nie ma jednak charakteru prawnego umowy pożyczki, lecz wyłącznie reguluje między stronami warunki i sposób zawierania poszczególnych Umów Pożyczek w przyszłości tj. - w przypadku emisji poszczególnych serii Obligacji.

Obligacje będą oferowane inwestorom na rynkach międzynarodowych oraz będą przedmiotem obrotu na Luksemburskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Prospekt emisyjny dotyczący emisji Obligacji został zaakceptowany przez luksemburski organ nadzoru finansowego - Luxembourg Commission de Surveillance de Secteur Financier ("CSSF"), co oznacza, że Obligacje mogą być dopuszczone do notowań na Luksemburskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.

Należy podkreślić, iż emisja Obligacji jest procesem wysoce czasochłonnym i skomplikowanym od strony prawnej oraz biznesowej (szczególnie obecnie w warunkach wysokiej niepewności i zmienności na rynkach finansowych). Przygotowania do Transakcji zostały rozpoczęte przez Spółkę na początku 2009 r. Dopiero zaś na początku maja 2010 r. została natomiast założona przez Spółkę F. jako spółka celowa powołana do emisji Obligacji. W okresie między rozpoczęciem przygotowań do emisji Obligacji a powołaniem F. Spółka oraz jej doradcy prawni, księgowi i biznesowi opracowywali strukturę oraz warunki Transakcji.

Prace nad emisją Obligacji były kontynuowane także (przez krótki okres) już po powstaniu F.

Dodatkowo należy wskazać, iż w przedmiotowej sprawie z uwagi na niekorzystne warunki panujące na rynkach finansowych (niedostępność oraz wysoki koszt kapitału) w drugiej połowie 2009 r. Spółka zawiesiła prace nad projektem. Zostały one jednak wznowione w pierwszym kwartale 2010 r. (co wymagało m.in. modyfikacji prospektu emisyjnego tak by odzwierciedlał on aktualne dane finansowe Spółki).

Na dzień składania wniosku należy stwierdzić, że Spółka przygotowała program emisji Obligacji i spełniła wszystkie wymogi formalne niezbędne do uruchomienia programu emisji Obligacji. Jednakże decyzja o momencie faktycznej emisji Obligacji jest uzależniona na sytuacji na rynkach finansowych (w szczególności kosztów finansowania). W tym zakresie A. dokonuje stałego monitoringu sytuacji na rynkach finansowych, a emisja zostanie przeprowadzona gdy będzie możliwe uzyskanie satysfakcjonujących Spółkę kosztów finansowania (nie jest również całkowicie wykluczone - choć mało prawdopodobne - iż w przypadku braku satysfakcjonujących warunków finansowych Spółka zrezygnuje z emisji).

Wykorzystanie środków z emisji Obligacji.

Jak wskazano powyżej powodem emisji Obligacji jest konieczność zapewnienia Spółce finansowania jej bieżącej działalności gospodarczej prowadzonej na rynku usług telekomunikacyjnych w Polsce. Z tego powodu środki pieniężne pozyskane przez A. z tytułu emisji Obligacji zostaną wykorzystane na potrzeby bieżącej działalności telekomunikacyjnej A., a więc działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce. Należy wskazać, że na obecnym etapie nie jest możliwe przypisanie finansowania do żadnych projektów inwestycyjnych których wynikiem miałoby być nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, czy też do projektów akwizycyjnych (np. finansowanie nabycia udziałów w innych spółkach).

Koszty ponoszone przez A. w związku z pozyskaniem finansowania.

Jak wskazano powyżej pozyskanie finansowania w wysokości setek milionów euro od inwestorów wymagało zaangażowania w proces emisji Obligacji wiodących instytucji finansowych. Ich zadaniem jest bowiem przekonanie - w oparciu o swoją reputację, doświadczenie i kontakty - inwestorów o odpowiednich zasobach finansowych, że Obligacje są odpowiednią dla nich inwestycją a emitent jest podmiotem wiarygodnym (mogą one również same zainwestować pewne środki w Obligacje). W analizowanej Transakcji Spółka zaangażowała dwie wiodące międzynarodowe instytucje finansowe ("Banki Inwestycyjne"), których zakres prac określony w umowie zawartej przez Spółkę z Bankami Inwestycyjnymi (Letter of Engagement) i następnie sprecyzowany w umowie zlecenia (Dealer Agreement) zawartej z Bankami Inwestycyjnymi przez Spółkę oraz F. - łącznie "Umowa Zlecenia") sprowadza się do doprowadzenia do emisji Obligacji i objęcia ich przez inwestorów (możliwe jest także objęcie części Obligacji przez Banki Inwestycyjne na podstawie Subscription Agreement - "Umowa Nabycia" - pomiędzy Spółką, F. oraz Banki Inwestycyjne). W szczególności czynności podejmowane przez Banki Inwestycyjne i zmierzające do doprowadzenia do emisji Obligacji obejmują m.in. koordynację całej Transakcji, odpowiednie wynegocjowanie parametrów Obligacji (wysokość kuponów odsetkowych, uzgodnienie ewentualnego dyskonta lub premii emisyjnej itp.), działalność marketingową kontakty z inwestorami, doradztwo przy uzyskaniu ratingu oraz wsparcie przy doprowadzeniu do dopuszczenia do notowań na giełdzie w Luksemburgu.

W powyższym zakresie należy wskazać, iż Banki Inwestycyjne rozpoczęły świadczenie usług w związku z Transakcją na podstawie podpisanego z A. Letter of Engagement - umowa ta została zawarta w marcu 2009 r. Dopiero po założeniu spółki F. (co miało miejsce na początku maja 2010 r.) została zawarta Umowa Zlecenia, która potwierdziła i sprecyzowała zakres usług świadczonych przez Banki Inwestycyjne oraz inne elementy uczestnictwa Banków Inwestycyjnych w programie emisji Obligacji. Jak wskazano powyżej Umowa Zlecenia została podpisana dopiero w maju 2010 r.

Ponadto, jak już wskazano powyżej dla przeprowadzenia Transakcji konieczne było przygotowanie odpowiedniej dokumentacji prawnej (np. umowy dotyczące Obligacji, Ramowa Umowa Pożyczki, wzory przyszłych Umów Pożyczek, dokument ofertowy - prospekt emisyjny niezbędny do dopuszczenia Obligacji do notowań na Luksemburskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, wymaganych opinii prawnych, raportów finansowych itp.) oraz uzyskanie oceny wiarygodności kredytowej (tzw. ratingu) przez A. jako ostatecznego beneficjenta i gwaranta Obligacji, jak również ratingu samych Obligacji.

W związku z powyższym w ramach Transakcji (tj. szeroko pojętego procesu pozyskania finansowania przez Spółkę poprzez emisję Obligacji) konieczne było poniesienie szeregu wydatków. Podkreślić należy, że to Spółka jest beneficjentem (oraz inicjatorem) emisji Obligacji - tj. całe finansowanie pozyskane w drodze emisji zostanie przekazane Spółce na podstawie jednej lub kilku Umów Pożyczek i wykorzystane przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem biorąc pod uwagę funkcje pełnione w ramach Transakcji przez F. oraz Spółkę podjęto decyzję, że wszelkie koszty związane z emisją Obligacji zostaną poniesione przez Spółkę (również ze względu na konieczność zachowania warunków rynkowości wynikających z przepisów o cenach transferowych). Zasada ta dotyczy wyłącznie kosztów związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji Obligacji, a nie kosztów bieżących wynikających z działalności F. (takich jak koszty ogólne związane z funkcjonowaniem F., koszty związane z zarządzaniem tą spółką, koszty notowania obligacji na giełdzie w Luksemburgu, czy koszty audytu F.). F. będzie w związku z emisją zarabiał określoną marżę odsetkową (tj. różnicę pomiędzy odsetkami otrzymywanymi od Spółki na podstawie Umów Pożyczek oraz odsetkami płaconymi na rzecz obligatariuszy) stanowiącą wynagrodzenie za funkcje pełnione w ramach transakcji, która m.in. pokryje koszty bieżące opisane powyżej.

Mając na uwadze strukturę i faktyczne cele Transakcji, jak również role i funkcje pełnione w jej ramach przez A. (inicjatora i wyłącznego beneficjenta Transakcji) i F. (której rola de facto jest w pełni podporządkowana interesom Spółki i pozyskaniu przez Spółkę finansowania), to Spółka została zobowiązana do poniesienia wszelkich kosztów związanych z emisją Obligacji. W szczególności, zgodnie z Ramową Umową Pożyczki (art. 5.1 tej umowy) Spółka jest zobowiązana do zapłaty na żądanie F. wszelkich kosztów (włączając koszty prawne i wydatki), które zostały lub zostaną poniesione przez F. w związku z emisją Obligacji. Ponadto zgodnie z art. 5.3 Ramowej Umowy Pożyczki, Spółka jest również zobowiązana do poniesienia bezpośrednio wszelkich innych kosztów związanych z Transakcją (takich jak wynagrodzenie agencji ratingowych oraz koszty obsługi prawnej doradztwa finansowego i podatkowego), do zapłaty których Spółka jest zobowiązana zgodnie z umowami zawartymi przez siebie z podmiotami trzecimi (bez prawa obciążenia nimi F.). Część kosztów związanych z procesem emisji Obligacji i wynikająca z umów zawartych przez F. zostanie poniesiona przez F. (w szczególności dotyczy to wynagrodzenia należnego Bankom Inwestycyjnym za doprowadzenie do sukcesu emisji i zarządzanie tym programem - tzw. management and underwriting commission, koszt dyskonta przy emisji Obligacji). Z ekonomicznego punktu widzenia koszty te zostaną "przerzucone" na Spółkę poprzez ustalenie (o czym stanowi Ramowa Umowa Pożyczki) prowizji od udzielenia poszczególnych pożyczek na podstawie poszczególnych przyszłych Umów Pożyczek.

Specyficznie koszty, które zostały (zostaną) poniesione przez Spółkę w związku z pozyskaniem finansowania poprzez emisję Obligacji (na podstawie Ramowej Umowy Pożyczki i poszczególnych Umów Pożyczek) obejmują:

a.

prowizje od pożyczek udzielonych Spółce przez F. (płatne przy zawarciu poszczególnych Umów Pożyczek);

b.

koszty doradców prawnych Banków Inwestycyjnych; zobowiązanie do pokrycia kosztów doradców prawnych zaangażowanych przez Banki Inwestycyjne w związku ich uczestnictwem w programie emisji Obligacji wynika przede wszystkim z postanowień Letter of Engagement oraz zostało potwierdzone w art. 11 Umowy Zlecenia i było jednym z warunków świadczenia usług przez Banki Inwestycyjne na potrzeby emisji Obligacji; wynagrodzenie to częściowo zostało, a częściowo zostanie zapłacone bezpośrednio przez Spółkę - zgodnie z Ramową Umową Pożyczki nakładającą obowiązek zapłaty kosztów związanych z Transakcją na Spółkę);

c.

inne koszty bieżące związane z pozyskaniem finansowania w drodze emisji Obligacji oraz towarzyszące programowi emisji Obligacji (np. koszty związane z prezentacją oferowanych Obligacji potencjalnych inwestorom międzynarodowym (w ramach tzw. road show), koszty przygotowania i wydrukowania dokumentów związanych z Transakcją oraz inne koszty związane z Transakcją); koszty te zostały lub zostaną poniesione przez podmioty trzecie - np. Banki Inwestycyjne lub F., które z kolei obciążą nimi Spółkę - zgodnie z Ramową Umową Pożyczki nakładającą obowiązek zapłaty kosztów związanych z transakcją na Spółkę - na podstawie faktur / not obciążeniowych (fee Ietters) wystawionych przez Banki Inwestycyjne lub F.);

d.

wynagrodzenie doradcy prawnego Spółki w związku z Transakcją, które zostało (a częściowo zostanie w przyszłości) poniesione zgodnie z umową zawartą przez Spółkę z kancelarią prawniczą (zakres prac doradcy prawnego obejmował m.in. przeprowadzenie badania prawnego Spółki pod kątem przygotowania dokumentu ofertowego w związku z emisją Obligacji, przygotowanie części prawnej dokumentu ofertowego, przygotowanie wymaganych opinii prawnych, bieżące doradztwo prawne i podatkowe, czy udział w negocjacjach dokumentacji prawnej transakcji);

e.

wynagrodzenie doradcy finansowego (rachunkowego) Spółki w związku z Transakcją które zostały lub zostaną poniesione zgodnie z umową zawartą przez Spółkę z firmą audytorsko-doradczą (zakres prac doradcy finansowego obejmował doradztwo w związku ze sprawozdaniami finansowymi wykorzystanymi w dokumencie ofertowym, wydanie raportów dotyczących zawartości dokumentu ofertowego na potrzeby inwestorów międzynarodowych (tzw. comfort letters), uczestnictwo w procesie przygotowywania dokumentu ofertowego);

f.

wynagrodzenie agencji ratingowej za przeprowadzenie analizy oraz przyznanie Spółce oceny wiarygodności kredytowej (tzw. ratingu) oraz oceny (ratingu) emitowanych Obligacji, co było warunkiem przeprowadzenia Transakcji (Spółka oraz same Obligacje musiały posiadać rating aby możliwe było wyemitowanie Obligacji i pozyskanie tą drogę pozyskać finansowanie przez Spółkę); wydatki te zostały lub zostaną poniesione przez A. zgodnie z umową zawartą przez Spółkę z agencją ratingową,

g.

inne koszty związane przygotowaniem oraz realizacją programu emisji Obligacji obciążające bezpośrednio Spółkę - w szczególności koszty podróży pracowników A. zaangażowanych w projekt emisji Obligacji itp.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanych powyżej okolicznościach faktycznych, w związku z ponoszeniem, w celu pozyskania finansowania, wydatków obciążonych podatkiem VAT (w szczególności wskazanych w punktach b-f), udokumentowanych wystawionymi na rzecz A. fakturami VAT lub skutkujących powstaniem po stronie Spółki obowiązku podatkowego z tytułu importu usług, Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy w związku z ponoszeniem, w celu pozyskania finansowania, wydatków obciążonych podatkiem VAT (w szczególności wskazanych w punktach b-f), udokumentowanych wystawionymi na rzecz A. fakturami VAT lub skutkujących powstaniem po stronie Spółki obowiązku podatkowego z tytułu importu usług, jest ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ogólna zasada wynikająca z tego przepisu wskazuje na podstawową przesłankę prawa do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek nabywanych towarów lub usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Prawidłowa interpretacja tej zasady jest kluczowa dla udzielenia odpowiedzi na zadane przez Spółkę pytanie.

Ustawa o VAT nie precyzuje, jaki charakter ma mieć związek pomiędzy dokonaniem określonych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Związek ten może mieć charakter bezpośredni, tj. w pewnych przypadkach możliwe jest jednoznaczne wskazanie, że zakupione przez podatnika towary lub usługi zostały wykorzystane do wykonania określonej transakcji opodatkowanej. Ustawodawca nie zawęża jednak prawa do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie do tego rodzaju przypadków. Związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych może mieć również charakter pośredni, gdy zakupów tych nie można wprawdzie przyporządkować do określonych transakcji opodatkowanych, jednak służą one działalności gospodarczej podatnika, opodatkowanej podatkiem VAT. Istnienie takiego pośredniego związku nabywanych towarów i usług z prowadzeniem przez podatnika działalności opodatkowanej VAT jest wystarczające z punktu widzenia przesłanki odliczenia określonej w art. 86 ust. 1. W komentarzu do ustawy o VAT podkreśla się, że "jedynym kryterium w tym zakresie powinno być zatem istnienie racjonalnego związku pomiędzy zakupem a opodatkowaną działalnością gospodarczą podatnika. Tak długo, jak dany zakup przyporządkowany jest prowadzeniu działalności opodatkowanej VAT, przedsiębiorcy powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego" (J.Martini, P.Skorupa, M.Wojda, VAT 2009. Komentarz, wyd. CH Beck 2009, str. 758).

Powyższe stanowisko jest konsekwencją zasady neutralności podatku VAT dla podatników prowadzących działalność opodatkowaną tym podatkiem, kluczowej zasady, na której zbudowany jest system podatku od wartości dodanej. W szczególności, opodatkowana VAT działalność gospodarcza podatnika nie może być obciążona kosztem nieodliczalnego podatku. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na orzecznictwo ETS potwierdzające, że nawet, jeśli dany wydatek bezpośrednio związany jest z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu, lecz stanowi koszt ogólny działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu, podatnikowi temu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z poniesieniem takiego wydatku (por. C-408/98 Abbey National). W innym z wyroków ETS potwierdził prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z emisją akcji czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT, służącą jednak pozyskaniu kapitału na prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej tym podatkiem (C-465/03 Kretztechnik AG).

Co do zasady, Spółka prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną VAT. Jak wskazano w stanie faktycznym wniosku, zasadniczym źródłem przychodów Spółki jest świadczenie usług telekomunikacyjnych, podlegające opodatkowaniu stawką 22% (o ile świadczone są na terytorium Polski). W świetle powyższych uwag należy uznać, że Spółka jest uprawniona do odliczania podatku naliczonego nie tylko z tytułu zakupów bezpośrednio związanych z dokonywaniem określonych transakcji opodatkowanych, lecz również z tytułu nabycia towarów i usług stanowiących koszty ogólne prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Celem emisji Obligacji jest umożliwienie uzyskania przez Spółkę finansowania na podstawie Umów Pożyczek (środki finansowe pozyskano od podmiotów zewnętrznych za pośrednictwem Banków Inwestycyjnych dzięki emisji Obligacji przez F.). Finansowanie to zostanie przekazane na potrzeby działalności gospodarczej Spółki.

Pozyskanie przez Spółkę powyższego finansowania wiązało się z koniecznością poniesienia przez Spółkę, jako inicjatora i finalnego beneficjenta emisji Obligacji, opisanych powyżej wydatków. Jak już wspomniano, część spośród tych wydatków została udokumentowana fakturami VAT wystawionymi na rzecz Spółki, zawierającymi kwoty podatku naliczonego (w szczególności, faktury VAT dokumentujące usługi wskazane w punktach d-e, bądź też wiązała się z obowiązkiem rozpoznania przez Spółkę obowiązku podatkowego z tytułu importu usług (w szczególności, nabycie usług wskazanych w pkt b) oraz f).

Powyższych wydatków nie można przyporządkować do określonych transakcji sprzedaży opodatkowanej, dokonywanych przez Spółkę. Niemniej jednak, zdaniem Spółki, wydatki powyższe należy uznać za koszty ogólne prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Ich poniesienie umożliwi Spółce pozyskanie środków finansowych przeznaczonych dla celów tej działalności.

Biorąc pod uwagę, iż co do zasady jest to działalność opodatkowana VAT, należy konsekwentnie uznać, że w przypadku wydatków obciążonych podatkiem VAT, bądź udokumentowanych wystawionymi na rzecz Spółki fakturami z wykazaną kwotą podatku, bądź skutkujących powstaniem po stronie Spółki obowiązku podatkowego z tytułu importu usług, Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego.

W tym zakresie, Spółka pragnie też przytoczyć wyrok ETS w sprawie C-16/00 (Cibo Participations SA), w którym stwierdzono m.in:

32.

"Wyraźnie widoczne jest, że nie występuje bezpośredni związek pomiędzy różnymi usługami nabywanymi przez spółkę holdingową w związku z nabyciem przez nią pakietów akcji spółki zależnej, a jakąkolwiek transakcją sprzedażową lub transakcją w odniesieniu do której podatek VAT jest odliczalny. Kwota podatku VAT zapłacona przez spółkę holdingową z tytułu wydatków poniesionych na te usługi nie obciąża bezpośrednio różnych składników kosztowych jej transakcji sprzedażowych, w odniesieniu do których podatek VAT jest odliczany. Wydatki te nie stanowią części kosztów transakcji sprzedażowych, do których te usługi są wykorzystywane.

33.

Z drugiej jednak strony, koszt tych usług jest częścią kosztów ogólnych i jako taki - składnikiem kosztowym wytworów tego przedsiębiorstwa. Usługi takie pozostają zatem, co do zasady, w bezpośrednim związku z działalnością podatnika jako całością (patrz BLP Group, pkt 25, Midland Bank, pkt 32, oraz Abbey National, pkt 35 i 36).

34.

W związku z tym, wyraźnie wynika z art. 17 (5) VI Dyrektywy, że w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje towary i usługi w celu prowadzenia zarówno transakcji, w odniesieniu do których podatek VAT podlega odliczeniu, jak i transakcji, w odniesieniu do których nie jest on odliczalny, może on odliczyć jedynie część podatku VAT dającą się przypisać do tych pierwszych transakcji.

35.

Odpowiedź na pytanie drugie przekazane do rozstrzygnięcia w trybie prejudycjalnym musi zatem stanowić, że wydatki poniesione przez spółkę holdingową w odniesieniu do różnych usług, które nabyła ona w związku z nabyciem pakietu akcji w spółce zależnej, stanowią część jej kosztów ogólnych i w związku z tym pozostają co do zasady, w bezpośrednim związku z jego działalnością jako całością."

Podsumowując, zdaniem Spółki, w związku z ponoszeniem, w celu pozyskania finansowania, wydatków obciążonych podatkiem VAT (w szczególności wskazanych w punktach b-f), udokumentowanych wystawionymi na rzecz A. fakturami VAT lub skutkujących powstaniem po stronie A. obowiązku podatkowego z tytułu importu usług, jest ona uprawniona do odliczenia kwot podatku naliczonego. Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie również w świetle znanej jej praktyki organów podatkowych. W szczególności, prezentowane podejście potwierdził, na tle analogicznego stanu faktycznego, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 9 lutego 2010 r. (sygn. IPPP1-443-1374/09-2/PR).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z powyższych regulacji wynika, iż emisja akcji nie znajduje się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie stanowi dostawy towarów o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, ani też świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Na podstawie zapisu art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 oraz ust. 11 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku VAT i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Istotny jest zatem związek pomiędzy zakupami a działalnością gospodarczą i opodatkowaną VAT prowadzoną przez podatnika. Ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek pomiędzy zakupami a sprzedażą opodatkowaną może mieć charakter bezpośredni (zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odsprzedaży) lub pośredni (koszty administracyjne), jak również może dotyczyć takich czynności, które mimo, że są zwolnione od podatku lub nie podlegają opodatkowaniu to są potrzebne do funkcjonowania Spółki.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jako operator świadczy usługi telekomunikacyjne. W związku z rozwojem działalności gospodarczej oraz koniecznością pokrycia wynikających z tego tytułu potrzeb finansowych Spółka podjęła decyzję o przeprowadzeniu programu emisji obligacji. W tym celu powołano zależną spółkę z siedzibą w Szwecji (Spółka posiada 100% udziałów), której celem będzie emisja obligacji i przekazywanie w drodze pożyczek uzyskanych z tytułu emisji środków na rzecz Spółki. Spółka będzie wyłącznym inicjatorem i beneficjentem procesu emisji obligacji oraz ponosić pełną odpowiedzialność finansową i prawną a także będzie gwarantem wypłacalności powołanej spółki celowej. Spółka celowa pełni w programie funkcję pomocniczą i wykonawczą. Za pełnione funkcje "pośrednika" będzie wynagradzana w postaci marży. Wydatki związane z emisją obligacji obejmują prowizje od pożyczek udzielonych Spółce, koszty doradców prawnych, koszty przygotowania i wydrukowania dokumentów związanych z transakcją, wynagrodzenie doradcy prawnego, przeprowadzenie badania prawnego pod kątem przygotowania dokumentu ofertowego w związku z emisją papierów wartościowych, przygotowanie części prawnej dokumentu ofertowego, przygotowanie wymaganych opinii prawnych, bieżące doradztwo prawne i podatkowe, wynagrodzenie doradcy finansowego (rachunkowego) w zakresie prac doradcy finansowego w związku ze sprawozdaniami finansowymi wykorzystanymi w dokumencie ofertowym, wydanie raportów dotyczących zawartości dokumentu ofertowego na potrzeby inwestorów międzynarodowych (tzw. comfort letters), uczestnictwo w procesie przygotowywania dokumentu ofertowego, wynagrodzenie agencji ratingowej za przeprowadzenie analizy oraz przyznanie Spółce oceny wiarygodności kredytowej (tzw. ratingu) oraz oceny (ratingu) emitowanych obligacji, inne koszty związane przygotowaniem oraz realizacją programu emisji obligacji obciążające bezpośrednio Spółkę - w tym koszty podróży pracowników Spółki zaangażowanych w projekt emisji obligacji itp.

Jak wskazuje przedstawiony stan faktyczny Spółka ponosi szereg wydatków w związku z emisją obligacji własnych mającą na celu pozyskanie kapitału służącego rozwojowi Spółki i poprawie jej pozycji rynkowej. Są to wydatki związane z obsługą transakcji emisji obligacji, co nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale w rozpatrywanym przypadku występuje pośredni związek emisji obligacji z prowadzoną działalnością, gdyż poniesione wydatki z tego tytułu służą działalności opodatkowanej. Wobec tego podatek naliczony od wydatków poniesionych w związku z emisją obligacji podlega odliczeniu w zakresie w jakim służy działalności opodatkowanej Spółki.

Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przewidują jednak wyjątki, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnia przesłanki upoważniające go do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z unormowaniem art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Wyjątek zawarty w tym przepisie dotyczący nabycia gotowych posiłków dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób nie znajduje zastosowania do Wnioskodawcy. Stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3.

Jednym z wydatków ponoszonych przez Spółkę są koszty podróży pracowników. Mając na uwadze przeprowadzoną analizę przepisów należy stwierdzić, że podatek naliczony z tytułu ponoszenia przez Spółkę wydatków na podróże pracowników zaangażowanych w projekt emisji Obligacji podlegają odliczeniu jeżeli nie są to wydatki dotyczące usług noclegowych lub gastronomicznych bądź inne wymienione w cytowanym art. 88 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy stwierdzić należy uznać, że Spółka posiada prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych wydatków dotyczących emisji obligacji związanych pośrednio bądź bezpośrednio z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Wyjątek dotyczy usług noclegowych, gastronomicznych lub paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3.

Zatem stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl