IPPP3/443-64/14-2/LK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 stycznia 2014 r. (data wpływu 27 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:

* jest prawidłowe - w zakresie rozliczenia i dokumentowania usług budowlanych świadczonych na rzecz podatników VAT na terytorium Francji,

* jest nieprawidłowe - w zakresie rozliczenia i dokumentowania usług budowlanych świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT na terytorium Francji.

W dniu 27 stycznia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie właściwego rozliczenia i dokumentowania usług budowlanych świadczonych poza terytorium kraju.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą prawną z siedzibą w Polsce i prowadzi działalność od 2 września 2013 r. (akt notarialny Spółki). Spółka będzie zajmować się wykonywaniem robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

Roboty budowlane będą wykonywane na terenie Francji.

1. Spółka jest zarejestrowana do celów VAT w Polsce, natomiast nie jest zarejestrowana do celów VAT we Francji, Spółka będzie wykonywać prace dla osób prowadzących działalność gospodarczą będących płatnikami podatku od towarów i usług we Francji.

2. Spółka jest zarejestrowana do celów VAT w Polsce, natomiast nie jest zarejestrowana do celów VAT we Francji, Spółka będzie wykonywać prace dla osób nie prowadzących działalności gospodarczej i nie będącymi płatnikami podatku VAT we Francji.

3. Spółka do wykonywania prac budowlanych na terenie Francji, będzie korzystać z podwykonawców, którzy są obywatelami Polski, prowadzą działalność gospodarczą na terenie Polski oraz są zarejestrowani do celów VAT w Polsce. Podwykonawcy nie są zarejestrowani do celów VAT na terenie Francji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zgodnie z obowiązującymi przepisami za usługi budowlane wykonane we Francji, spółka powinna wystawić fakturę z polskim VAT (NP) jako transakcji niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce i przenoszącej obowiązek podatkowy na nabywcę.

2. Czy zgodnie z obowiązującymi przepisami za usługi budowlane wykonane we Francji, spółka powinna wystawić fakturę nabywcy nieprowadzącemu działalności gospodarczej i nie zarejestrowanemu do celów VAT we Francji (sprzedaż detaliczna) z polskim VAT (NP) jako transakcji niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce i przenoszącej obowiązek podatkowy na nabywcę.

3. Czy prawidłowym będzie wystawienie dla spółki przez podwykonawcę faktury za prace budowlane wykonane na terenie Francji ze stawką VAT (NP) jako transakcji niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce, czy też powinna być przyjęta stawka VAT w wysokości 23%.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z obowiązującymi przepisami za usługi budowlane wykonywane we Francji, spółka powinna wystawiać faktury z polskim VAT (NP) Jako transakcji niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce i przenoszącej obowiązek podatkowy na nabywcę.

2. Na podstawie obowiązujących przepisów Wnioskodawca uważa, iż spółka powinna wystawić fakturę z VAT (NP) jako transakcji niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce i przenoszącej obowiązek podatkowy na nabywcę.

3. Wnioskodawca uważa, że według obowiązujących przepisów faktura wystawiona przez podwykonawcę za wykonane usługi na terenie Francji powinna być ze stawką VAT (NP) jako transakcja niepodlegająca opodatkowaniu w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w zakresie rozliczenia i dokumentowania usług budowlanych świadczonych na rzecz podatników VAT na terytorium Francji i jest nieprawidłowe w zakresie rozliczenia i dokumentowania usług budowlanych świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT na terytorium Francji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie charakteru danej czynności a co za tym idzie, miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Zgodnie z art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3 w zakresie określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług:

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2, w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Zatem, w przypadku usług wymienionych w art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług, podmiotem zobowiązanym do ich rozliczenia jest usługobiorca.

Jednakże, od powyższej zasady wprowadzono szereg wyjątków określających inne, niż wynikające z zasady ogólnej, zasady ustalania miejsca świadczonych usług, z uwagi na ich charakter, w tym m.in. dla usług związanych z nieruchomościami.

Zgodnie z art. 28e ustawy, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Podkreślenia wymaga fakt, że katalog usług, które należy traktować jako "związane z nieruchomością" jest otwarty, zatem nie ogranicza się do przykładowych usług wymienionych w art. 28e ustawy. Warunkiem zaliczenia określonej usługi do tego katalogu jest jej związek z nieruchomością, której dana usługa dotyczy. Do zakresu tych usług należy przede wszystkim zaliczyć usługi stricte dotyczące prac wykonywanych na nieruchomościach, jakimi niewątpliwie są usługi budowlane.

Wskazać też trzeba, że powiązanie usług związanych z nieruchomością z lokalizacją samej nieruchomości jest jak najbardziej uzasadnione, bowiem dane usługi są konsumowane (wykorzystywane) właśnie w miejscu położenia nieruchomości.

Z powyższego wynika, że usługi związane z nieruchomościami są zawsze opodatkowane w kraju położenia nieruchomości, niezależnie od tego, dla jakiego podmiotu są wykonywane oraz gdzie znajduje się siedziba usługodawcy. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy usługę można przyporządkować do konkretnej nieruchomości, która jest możliwa do zlokalizowania, co do miejsca jej położenia.

W sprawie będącej przedmiotem zapytania, Wnioskodawca wykonuje roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na terytorium Francji.

Zatem, stosownie do przepisu art. 28e ustawy, miejscem opodatkowania świadczonych przez Wnioskodawcę usług budowlanych związanych z nieruchomościami jest miejsce położenia tych nieruchomości, tj. terytorium Francji. Tym samym, w świetle powołanych wyżej przepisów, przedmiotowe usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju.

Wnioskodawca wskazał, że świadcząc przedmiotowe usługi budowlane jest podatnikiem zarejestrowanym dla celów podatku VAT w Polsce i nie jest zarejestrowanym jako podatnik podatku od wartości dodanej we Francji. Wnioskodawca będzie wykonywał te świadczenia zarówno na rzecz podmiotów które są podatnikami podatku od towarów i usług we Francji jak również na rzecz osób które takimi podmiotami nie są. Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia wystawienia faktury VAT (z polskim numerem NIP) dokumentującej przedmiotowe usługi, jako czynności niepodlegające opodatkowaniu w Polsce, przenoszącej obowiązek podatkowy na nabywcę usług.

Zasady wystawiana faktur zostały uregulowane w rozdziale 1 działu XI ustawy.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 4 ustawy, faktura powinna zawierać numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a.

Należy wskazać, że nadanie podatnikom indywidualnego numeru identyfikacyjnego ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia pozyskiwania oraz wymiany informacji dotyczących podatków oraz transakcji podlegających opodatkowaniu VAT. Numer ten ma szczególne znaczenie w przypadku dokonywania przez podatnika transakcji transgranicznych. Numer identyfikacji podatkowej stanowi informację dla kontrahentów, że dany podmiot jest zarejestrowany jako podatnik w danym kraju. Podmiot, posługując się w stosunku do określonej czynności numerem identyfikacji podatkowej nadanym mu w danym kraju, występuje w stosunku do niniejszej czynności jako podatnik tego kraju.

Zgodnie z art. 106a pkt 2 ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W przedmiotowej sprawie, miejsce świadczenia opisanych usług budowlanych, stosownie do art. 28e ustawy, zostało określone na terytorium Francji. Zatem, usługi te winny być opodatkowane w tym państwie. Wnioskodawca jest podmiotem polskim i nie jest podatnikiem zarejestrowanym we Francji dla celów VAT, zatem świadcząc przedmiotowe usługi występuje w charakterze polskiego podatnika podatku od towarów i usług, który ma prawo do wystawienia faktury dokumentującej świadczonych usług budowlanych.

Zgodnie z brzmieniem art. 106e ust. 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., faktura powinna zawierać m.in.:

Z kolei w świetle art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy, faktura może nie zawierać, w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a - danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14.

Zatem w przypadku gdy faktury są wystawiane przez podatnika polskiego mającego siedzibę w Polsce, a miejsce świadczenia jest poza terytorium kraju, i zobowiązanym do zapłaty podatku od towarów i usług jest usługobiorca a faktura ta nie jest wystawiana przez tego właśnie nabywcę w imieniu podatnika polskiego świadczącego te usługi to zastosowanie znajdzie art. 106a pkt 2 ustawy.

Te trzy warunki - obowiązujące (polskiego) podatnika do wystawiania faktur na tej podstawie - muszą być spełnione łącznie. Jeśli któryś z tych warunków nie będzie spełniony, to obowiązek wystawienia faktury zgodnie z powyższymi przepisami nie zaistnieje.

Mając na uwadze wyżej wskazane przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy świadczone przez Wnioskodawcę usługi na nieruchomości na terytorium Francji dla kontrahenta posiadającego siedzibę działalności we Francji będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej we Francji nie będą podlegać opodatkowaniu na terytorium Polski.

Podkreślić jednak należy, że zasady opodatkowania przedmiotowych transakcji podlegają regulacjom kraju, w którym znajduje się miejsce świadczenia usług (w tym przypadku - miejsce położenia nieruchomości). A zatem, w niniejszej sprawie to przepisy francuskie wskażą również, który podmiot jest zobowiązany do rozliczenia podatku od wartości dodanej i w sytuacji gdy zobowiązanym do zapłaty podatku jest usługobiorca który z tytułu transakcji nabycia usług nie będzie wystawiał faktur na zasadzie samofakturowania to wówczas Wnioskodawca powinien wystawić fakturę za wykonane usługi która powinna zawierać wyrazy "odwrotne obciążenie". Przy czym Wnioskodawca wystawiając fakturę dokumentującą świadczenie przedmiotowych usług nie wykazuje na niej m.in. stawki podatku, a zamiast tego może na niej umieścić określenie "NP", bowiem przepisy nie sprzeciwiają się umieszczaniu na fakturze dodatkowych adnotacji.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. 1 należało uznać za prawidłowe.

Należy wskazać że w sytuacji gdy nabywca usług budowlanych z siedzibą we Francji nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest podmiotem zarejestrowanym do celów VAT we Francji (sprzedaż detaliczna), miejscem świadczenia i jednocześnie opodatkowania tych usług również jest Francja tj. miejsce położenia nieruchomości zgodnie z art. 28e ustawy. Jednocześnie z przepisów podatku od towarów i usług nie wynika aby Wnioskodawca był obowiązany do wystawienia faktury VAT, w takiej sytuacji przepisy francuskie zdecydują w jaki sposób należy dokonać rozliczenia podatku z tytułu usług świadczonych przez Wnioskodawcę.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy nadmienić, że niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź w zakresie określenia miejsca świadczenia usług budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych na rzecz podatników VAT na terytorium Francji jak i na rzecz podmiotów które takimi podatnikami nie są (pyt. 1 i 2), natomiast w zakresie prawidłowości wystawienia dla Spółki faktur przez podwykonawcę ze stawką właściwą dla tych usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.