IPPP3/443-468/13-5/LK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2013 r. (data wpływu 24 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług pobrania krwi pępowinowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 maja 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług opodatkowania usług pobrania krwi pępowinowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi (i będzie prowadził) działalność leczniczą w zakresie, której świadczy usługi opieki medycznej, w tym lecznictwa szpitalnego, poradnictwa ambulatoryjnego oraz podstawowej opieki zdrowotnej. Wnioskodawca posiada status podmiotu leczniczego w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.

W ramach swojej działalności Wnioskodawca sprawuje również opiekę medyczną nad kobietami oraz ich nowonarodzonymi dziećmi w okresie ciąży oraz w tzw. okresie okołoporodowym. W ramach tej opieki Wnioskodawca zapewnia pacjentkom (i ich dzieciom) następujące świadczenie:

pobranie krwi pępowinowej: świadczenie obejmuje pobranie krwi pępowinowej po porodzie, złożenie jej do specjalnie do tego celu przygotowanego pojemnika oraz przekazanie do podmiotu wyspecjalizowanego w przechowywaniu takiej krwi. Wnioskodawca nie wykonuje żadnych innych czynności w tym zakresie, takich jak analiza, transport czy magazynowanie pobranej krwi pępowinowej.

Powyższe świadczenia charakteryzują się różnymi źródłami finansowania, tj. mogą być finansowane przez:

* NEZ, o ile pacjentka posiada ubezpieczenie medyczne a dane świadczenie jest finansowane przez NFZ;

* inne podmioty lecznicze (np. firmy, które zapewniają pacjentom opiekę medyczną w ramach tzw. abonamentów medycznych), które podzlecają wykonanie usług medycznych do Wnioskodawcy;

* firmy ubezpieczeniowe, w których pacjentka ma wykupioną polisę ubezpieczeniową;

* pacjentkę we własnym zakresie.

Świadczenie wykonywane dla jednej pacjentki może być finansowane z jednego lub kilku źródeł naraz, np. pacjentka nieubezpieczona w NFZ ani nie korzystająca z innych form ubezpieczenia zostanie obciążona przez Wnioskodawcę całością wynagrodzenia za wyświadczone przez Wnioskodawcę usługę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wykonywane przez Wnioskodawcę usługi (świadczenia) opisane w stanie faktycznym są zwolnione od opodatkowania VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy wykonywane przez niego usługi (świadczenia) opisane w stanie faktycznym są zwolnione od opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, zwalnia się od opodatkowania VAT "usługi tu zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze".

Z powyższego przepisu wynika, zatem, że zwolnienie od opodatkowania VAT może zostać przyznane, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

* podmiotowy, tj. gdy usługi są świadczone przez podmiot leczniczy; oraz

* przedmiotowy, tj. gdy świadczone usługi służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu oraz poprawie zdrowia człowieka.

Wnioskodawca niewątpliwie spełnia warunek podmiotowy - ze stanu faktycznego wynika bowiem, iż posiada status podmiotu leczniczego. W konsekwencji, w celu stwierdzenia, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi okołoporodowe mogą korzystać ze zwolnienia od opodatkowania VAT konieczne jest zweryfikowanie, w odniesieniu do każdej ze świadczonych usług, czy spełniony jest także warunek przedmiotowy.

W tym kontekście należy mieć na uwadze, iż wprawdzie przepisy w zakresie zwolnień od opodatkowania VAT, jako wyjątki od reguły przewidującej powszechność opodatkowania, powinny być interpretowane w sposób ścisły, to jednak zasada ścisłej wykładni nie ma zastosowania w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej, Jak bowiem wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ("ETS") np. z pkt 21 orzeczenia z dnia 11 stycznia 2001 r. W sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej (C-76/99) oraz pkt 48 orzeczenia z dnia 6 listopada 2003 r. w sprawie C-45/01 Christoph-Dornier-Stiftung für Klinische Psychologie przeciwko Finanzamt Gie#946;en, szeroka interpretacja przepisów w zakresie zwolnień od opodatkowania VAT opieki medycznej jest uzasadniona z uwagi na przyświecający ustawodawcy cel zmniejszenia kosztów tej opieki dła obywateli.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca uzasadnia poniżej swoje stanowisko w odniesieniu do usług wymienionych w stanie faktycznym:

Jak wynika ze stanu faktycznego, świadczenie Wnioskodawcy polega na pobraniu, zaraz po porodzie, krwi pępowinowej i umieszczenie jej w specjalnie do tego celu przygotowanym pojemniku. Taka czynność w ocenie Wnioskodawcy, może stanowić usługę w zakresie opieki medycznej lub działalność ściśle z nią związaną w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.

Faktem jest, że orzecznictwo ETS w zakresie zwolnienia z VAT usług związanych z krwią pępowinową jest niekorzystne. W szczególności w orzeczeniach z dnia 10 czerwca 2010 r. w sprawie CopyGene A/S przeciwko Skatteministeriet (C-262/08) oraz w sprawie Future Health Technologies Ltd. przeciwko the Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs (C-86/09) ETS odmówił możliwości zwolnienia danych usług z opodatkowania VAT. Niemniej jednak należy zaznaczyć, że powyższe orzeczenia dotyczyły usług świadczonych przez wyspecjalizowane banki komórek macierzystych obejmujących analizę, przetwarzanie i przechowywanie komórek. Jak uznał ETS w obu powyższych wyrokach takie usługi nie mają na celu leczenia, lecz mają zapewnić, że szczególny środek będzie dostępny to celu leczenia medycznego w hipotetycznej sytuacji, gdy stałoby się ono niezbędne". Jednocześnie należy zaznaczyć, że powyższe orzeczenia nie odnosiły się do usług świadczonych przez szpitale/lekarzy w zakresie samego pobrania krwi pępowinowej. Usługa taka jak świadczona przez Wnioskodawcę, czyli samo pobranie krwi, nie ma na celu zapewnienia szczególnego środka medycznego do leczenia w przyszłości, lecz wyodrębnienie materiału biologicznego, który może zostać wykorzystany (lub nie) w celach terapeutycznych. W szczególności, z powyższych orzeczeń wynika wprost, że analiza próbki krwi pępowinowej może umożliwić postawienie diagnozy lekarskiej (np. zdiagnozowanie choroby), wobec czego może się wpisywać w pojęcie opieki medycznej dla celów VAT.

Co istotne, w pkt 20 wspomnianego wyżej orzeczenia ETS w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej ETS uznał, ponad wszelką wątpliwość, iż pobieranie próbek (krwi, tkanek itp.) i ich analiza musi być zwolnione od opodatkowania VAT na podstawie art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy VAT, stanowiącego odpowiednik art. 43 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT. Skoro zatem pobieranie próbek (w tym krwi) jest zwolnione od opodatkowania VAT, podobnie zwolnione od opodatkowania VAT powinno być pobieranie krwi pępowinowej.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż świadczona przezeń usługa polegająca na pobraniu krwi pępowinowej stanowi usługę medyczną bądź usługę ściśle z nią związana, która to usługa jest zwolniona od opodatkowania VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje również oparcie w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 2013 r. (sygn. I FSK 309/12) w którym to Sąd uznał, że świadczenie polegające na pobraniu krwi pępowinowej (nieobejmujące późniejszego jej przechowywania) kwalifikuje się do zwolnienia od opodatkowania VAT na podst. art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.

Finansowanie usług okołoporodowych:

Jak wynika ze stanu faktycznego, świadczone przez Wnioskodawcę tzw. usługi okołoporodowe mogą być finansowane z różnych źródeł, np. przez NFZ, przez inne podmioty lecznicze, ubezpieczycieli przez pacjentki itp. Fakt ten, w ocenie Wnioskodawcy, nie wpływa jednak na zakres stosowania zwolnienia od opodatkowania. W szczególności, żaden z przepisów ustawy o VAT nie wskazuje, aby intencją ustawodawcy było ograniczenie zwolnienia od opodatkowania VAT do usług w zakresie opieki medycznej, które są np. finansowane przez Narodowy Funduszu Zdrowia.

Podobne wnioski wynikają z interpretacji indywidualnych organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 20 maja 2011 r., (sygn. IBPP4/443-398/11/EJ) organ podatkowy uznał, że:

"Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dotyczące zwolnienia od opodatkowania usług w zakresie opieki medycznej (...) nie różnicują sytuacji prawno podatkowej w tym zakresie to zależności od stopnia sfinansowania tych usług przez instytucję ubezpieczeń społecznych. Brak jest to tym przypadku rozróżnienia na usługi, które są finansowane bądź nie ze środków publicznych. Usługi opieki medycznej korzystają zatem z przedmiotowego zwolnienia bez względu na fakt czy są finansowane bezpośrednio przez pacjenta czy też finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia, czy inny ubezpieczyciel."

Mając na uwadze wszystkie powyższe argumenty Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wszystkie świadczone przez niego usługi (tzw. usługi okołoporodowe) wymienione i opisane w stanie faktycznym (w pkt 1-8) korzystają ze zwolnienia od opodatkowania VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Fakt, iż usługi te są finansowane z różnych źródeł, tj. nie są finansowane tylko przez NFZ, nie wpływa na powyższą konkluzję.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

Z powyższego wynika, że zwolnieniu od podatku podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki - służą mianowicie profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę podmioty (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne, psychologów i osoby świadczące powyższe usługi w ramach wykonywania zawodów medycznych). Zwolnienie obejmuje zatem tylko świadczenia medyczne wykonywane w określonym celu (wyłącznie te, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia) przez określone osoby (podmioty).

Stosownie do art. 43 ust. 17 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Należy jednak podkreślić, iż zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE zwolnieniu od podatku VAT podlegają tylko świadczenia opieki medycznej, które mają bezpośrednio na celu diagnozę, opiekę lub terapię.

Ponadto zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, pojęcia używane do określenia zwolnień, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej dostawy towarów lub usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Jeżeli podstawowym celem danego świadczenia nie są diagnoza, opieka, bądź leczenie chorób lub zaburzeń zdrowia (tekst jedn.: świadczeniu nie przyświeca cel terapeutyczny), świadczenie takie nie podlega zwolnieniu z VAT. Takie stanowisko były prezentowane przez TSUE w licznych orzeczeniach (wyrok z 20 listopada 2003 r. w sprawie Peter d'Ambrumenil C-307/01; wyrok z 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger, C-212/01; wyrok z 10 września 2002 r. w sprawie Kügle, C-141/00).

Natomiast w orzeczeniu C-394/04 i 395/04 Diagnostiko Therapeftiko Kentro Athinon-Ygeia AE a Ypourgos Oikonomikon (pkt 29), TSUE stwierdził, iż świadczenie usług, które mogą poprawić komfort i samopoczucie pacjentów, jak i dostawy dla osób towarzyszących pacjentowi, co do zasady nie są transakcjami zwolnionymi od podatku VAT, blisko związanymi z leczeniem szpitalnym i opieką. Inaczej może być tylko wówczas, gdy usługi te są bezwzględnie konieczne do osiągnięcia celów terapeutycznych, którym służą usługi opieki szpitalnej i medycznej, w ramach której są one świadczone. Świadczone przez szpital usługi polegające na dostarczaniu przez tę instytucję łóżek i posiłków osobom towarzyszącym pacjentom, powinny być zwolnione od podatku VAT, w przypadku gdy zostanie ustalone, że są one niezbędne do leczenia osoby hospitalizowanej.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi (i będzie prowadził) działalność leczniczą w zakresie, której świadczy usługi opieki medycznej, w tym lecznictwa szpitalnego, poradnictwa ambulatoryjnego oraz podstawowej opieki zdrowotnej. Wnioskodawca posiada status podmiotu leczniczego w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej. W ramach swojej działalności Wnioskodawca zapewnia pacjentkom (i ich dzieciom) świadczenie, polegające na pobraniu krwi pępowinowej. Usługa ta obejmuje pobranie krwi pępowinowej po porodzie, złożenie jej do specjalnie do tego celu przygotowanego pojemnika oraz przekazanie do podmiotu wyspecjalizowanego w przechowywaniu takiej krwi. Wnioskodawca nie wykonuje żadnych innych czynności w tym zakresie, takich jak analiza, transport czy magazynowanie pobranej krwi pępowinowej.

W związku z powyższym, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości zastosowania do przedmiotowych usług zwolnienia z podatku, w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia opieki medycznej. Jednakże opierając się na ugruntowanym dorobku orzecznictwa TSUE zwolnienia zawarte w art. 132 dyrektywy 2006/112/WE Rady stanowią autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego i mają na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w poszczególnych państwach członkowskich (np. wyrok TS UE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie Peter d'Ambrumenil, Dispute Resolution Services Ltd, C-307/01, pkt 57). Oznacza to, że zakres przedmiotowy tych zwolnień powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich, zatem przy jego definiowaniu nie byłoby zasadne odwoływanie się wyłącznie do ustawodawstwa krajowego, ponieważ takie działania mogłyby prowadzić do rozbieżności w stosowaniu zwolnień w poszczególnych państwach UE.

Orzecznictwo Trybunału wskazuje również, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem od towarów i usług objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Określony w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług zakres zwolnienia (usługi opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia) odpowiada, co do zasady, używanym przez Trybunał określeniom "postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych". Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika ponadto, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok TS UE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Należy jednak podkreślić, iż zgodnie z orzecznictwem TS UE pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych (m.in. wyrok C-307/01). Zgodnie ze stanowiskiem TS UE zawartym w tym wyroku: "to czy dana usługa medyczna powinna zostać zwolniona z podatku VAT warunkuje jej cel. Dlatego, jeżeli kontekst, w jakim realizowana jest dana usługa medyczna pozwala określić, że jej podstawowym celem nie jest ochrona zdrowia, w tym jego utrzymanie lub przywrócenie, lecz raczej udzielenie porady wymaganej przed podjęciem decyzji wiążącej się z konsekwencjami prawnymi, zwolnienie (...) nie ma zastosowanie do tej usługi" (pkt 60).

W tym samym wyroku Trybunał podkreślał również: "Jednak w przypadku, gdy celem zaświadczenia dotyczącego kondycji fizycznej jest wyjaśnienie osobie trzeciej, iż stan zdrowia danej osoby nakłada ograniczenia na niektóre działania lub wymaga, aby były one realizowane pod określonymi warunkami, ochrona zdrowia tej osoby może być postrzegana jak podstawowy cel tej usługi. A zatem w odniesieniu do takiej usługi może być stosowane zwolnienie w ramach art. 13 część A ust. 1 lit. c Szóstej dyrektywy VAT (aktualnie art. 132 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE) (pkt 65).

Ponadto, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają tylko świadczenia, które mają bezpośrednio na celu diagnozę, opiekę lub terapię. W przypadku jedynie hipotetycznego związku świadczenia ze wskazanymi celami, zwolnienie nie przysługuje (wyrok C-307/01, pkt 57).

Takie stanowisko Trybunał Sprawiedliwości UE wyraził również w wyroku z dnia 10 czerwca 2010 r. w sprawie Future Heath Technologies Ltd C-86/09. Przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału była kwestia objęcia zwolnieniem z VAT czynności polegających na wysyłce zestawu do poboru krwi pępowinowej noworodka oraz na analizie i przetwarzaniu tej krwi, a także na konserwacji komórek macierzystych w celu ewentualnego przyszłego wykorzystania jej w celach terapeutycznych. Trybunał uznał, że jeżeli powyższe czynności "mają jedynie zagwarantować, że szczególny środek będzie dostępny w celu leczenia medycznego w hipotetycznej sytuacji, gdy stanie się on niezbędny (...), to takie czynności (...) nie są objęte zakresem pojęcia "opieka szpitalna i medyczna", znajdującego się w art. 132 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, ani zakresem pojęcia "świadczenie opieki medycznej" znajdującego się w art. 132 ust. 1 lit. c) tej dyrektywy. Inaczej by było gdyby analiza krwi pępowinowej rzeczywiście miała na celu umożliwienie dokonania diagnozy lekarskiej (...)." (pkt 47).

Podobne stanowisko zajął Trybunał w wyroku z dnia 10 czerwca 2010 r. w sprawie CopyGene A/S, C-262/08, gdzie wskazano, iż "wykładni pojęcia działalności "ściśle związanej" z "opieką szpitalną i medyczną" w rozumieniu art. 13 część A ust. 1 lit. b szóstej dyrektywy należy dokonywać w ten sposób, iż nie obejmuje ono działalności takiej jak będąca przedmiotem postępowania przed sądem krajowym, polegającej na pobraniu, transporcie, badaniu i przechowywaniu krwi pępowinowej oraz przechowywaniu komórek macierzystych zawartych w tej krwi, jeżeli opieka medyczna udzielana w warunkach szpitalnych, z którą działalność ta powiązana jest wyłącznie potencjalnie, nie jest przeprowadzona, rozpoczęta bądź też planowana." (pkt 52).

Wobec powyższego, jeżeli podstawowym celem danego świadczenia nie są diagnoza, opieka, bądź leczenie chorób lub zaburzeń zdrowia (tekst jedn.: świadczeniu nie przyświeca cel terapeutyczny), świadczenie takie nie podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług (wyrok TS UE z 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger, C-212/01; wyrok TS UE z 10 września 2002 r. w sprawie Ambulanter Pfegedienst Kügler GmbH, C-141/00).

W orzeczeniu w sprawie C-307/01 Trybunał wskazał przykładowe usługi medyczne, które ze względu na spełnienie wskazanego warunku (celu terapeutycznego) - podlegają zwolnieniu z VAT, oraz takie w stosunku, do których zwolnienie nie ma zastosowania.

Wśród usług korzystających ze zwolnienia TS UE wskazał między innymi przeprowadzenie badań lekarskich na potrzeby pracodawców lub firm ubezpieczeniowych, natomiast wśród usług, które nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, wyraźnie wskazał na badania lekarskie bądź sprawozdania medyczne, które mają na celu ustalić odpowiedzialność odszkodowawczą, wycenienie szkód czy zawodowe zaniedbania lekarskie, dla osób rozważających wniesienie powództwa o odszkodowanie za szkody na osobie.

Wnioskodawca wskazuje, że prowadzi (i będzie prowadził) działalność leczniczą w zakresie, opieki medycznej, w tym lecznictwa szpitalnego, poradnictwa ambulatoryjnego oraz podstawowej opieki zdrowotnej. Wnioskodawca posiada status podmiotu leczniczego w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej. W ramach swojej działalności sprawuje również opiekę medyczną nad kobietami oraz ich nowonarodzonymi dziećmi w okresie ciąży oraz w tzw. okresie okołoporodowym. W ramach tej opieki Wnioskodawca zapewnia pacjentkom (i ich dzieciom) pobranie krwi pępowinowej: świadczenie obejmuje pobranie krwi pępowinowej po porodzie, złożenie jej do specjalnie do tego celu przygotowanego pojemnika oraz przekazanie do podmiotu wyspecjalizowanego w przechowywaniu takiej krwi. Wnioskodawca nie wykonuje żadnych innych czynności w tym zakresie, takich jak analiza, transport czy magazynowanie pobranej krwi pępowinowej.

Rozpatrując kwestię ewentualnego zwolnienia usług świadczonych przez Wnioskodawcę, należy dokonać oceny, czy usługa polegająca na pobraniu krwi pępowinowej, którą Wnioskodawca bezpośrednio przekazuje do podmiotu wyspecjalizowanego w przechowywaniu takiej krwi, może być objęta zwolnieniem z podatku VAT jako "opieka medyczna" lub działalność "ściśle związana" z "opieką szpitalną i medyczną" w rozumieniu wskazanych powyżej przepisów ustawy o VAT jak i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

Zdefiniowanie w ww. przepisach ustawy zakresu zwolnienia poprzez zawężenie go wyłącznie do usług opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, odpowiada co do zasady używanym przez Trybunał określeniom "postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych".

Z powołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż dla zastosowania zwolnienia od VAT istotny będzie cel wykonywanych świadczeń. Ze zwolnienia będą generalnie korzystać tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli świadczenie nie będzie służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, to wówczas nie będzie objęte zwolnieniem podatkowym.

W kontekście powyższego, należy zauważyć, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, to znaczy pobranie krwi pępowinowej podczas porodu nie ma bezpośredniego i rzeczywistego celu służącego profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Przedmiotem świadczonych usług jest pobranie krwi pępowinowej w celu przekazania jej podmiotom wyspecjalizowanym w przechowywaniu takiej krwi. W świetle powyższego nie można wyżej wymienionej usługi uznać za usługę opieki medycznej.

Jeśli chodzi zaś o pojęcie działalności "ściśle związanej" z "opieką szpitalną i medyczną" to jak już wskazano powyżej nie obejmuje ono świadczeń, które nie przedstawiają żadnego związku z opieką szpitalną nad odbiorcami tych świadczeń ani z opieką medyczną świadczoną ewentualnie na ich rzecz. Pobrana krew pępowinowa nie jest wykorzystana przez Wnioskodawcę do świadczenia usług opieki medycznej.

Analizując przedstawiony stan faktyczny w kontekście powołanych przepisów prawa krajowego i wspólnotowego stwierdzić należy, iż pobieranie krwi pępowinowej, w celu przekazania jej wyspecjalizowanym podmiotom, jest czynnością, która realizowana jest w celu hipotetycznego wykorzystania krwi pępowinowej w przyszłości, wyłącznie potencjalnie i w sytuacji gdy konkretna terapia nie jest przeprowadzona, rozpoczęta bądź też planowana, a zatem jest to usługa niemająca celu terapeutycznego i powinna zostać wyłączona z zakresu stosowania art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy i w związku z tym nie może korzystać ze zwolnienia od podatku.

Ponadto należy nadmienić przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dotyczące zwolnienia z opodatkowania usług w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej, nie różnicują sytuacji prawnopodatkowej w tym zakresie w zależności od stopnia sfinansowania tych usług przez instytucje ubezpieczeń społecznych. Brak jest w tym przypadku rozróżnienia na usługi, które są finansowane bądź nie ze środków publicznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego świadczone przez niego usługi polegające na pobraniu krwi pępowinowej w celu przekazania jej podmiotom zajmującymi się przechowywaniem takiej krwi, podlegają zwolnieniu od podatku, należało uznać za nieprawidłowe.

Należy nadmienić, iż niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług pobrania krwi pępowinowej, natomiast w pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.