IPPP3/443-440/11-2/KB

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 20 czerwca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-440/11-2/KB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania organizacji konferencji oraz braku możliwości odliczenia podatku naliczonego od zakupów z nią związanych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania organizacji konferencji oraz braku możliwości odliczenia podatku naliczonego od zakupów z nią związanych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest międzynarodową organizacją zrzeszającą chrześcijańskie stowarzyszenia i ruchy studenckie z całego świata. Głównym celem I jest ewangelizacja i propagowanie idei chrześcijańskich wśród studentów i młodych absolwentów uczelni wyższych. Obecnie I działa w 152 krajach świata i zrzesza ponad 500 tysięcy studentów. Na czele organizacji stoi podmiot z siedzibą w Szwajcarii.

Wnioskodawca (dalej także: I UK) jest przedstawicielem I w Wielkiej Brytanii. Działalność Wnioskodawcy jest działalnością non profit. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, a swoje funkcjonowanie opiera w dużej mierze na pracy wolontariuszy. Wnioskodawca jest zarejestrowany w Wielkiej Brytanii jako organizacja dobroczynna (ang. "charity").

Na przełomie lipca i sierpnia 2011 r. I zamierza zorganizować w Polsce międzynarodową konferencję "I", której tematem będzie szerzenie wiary w środowiskach akademickich. Organizacja konferencji została powierzona Wnioskodawcy, który będzie w tym zakresie współpracować z Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Akademickim (dalej: CSA) - przedstawicielem I w Polsce. Wnioskodawca będzie zajmować się organizacją programu konferencji oraz administracją związaną z opłatami wpisowymi, natomiast CSA - jako gospodarz konferencji - zapewni jej wparcie logistyczne.

Uczestnikami konferencji będą w przeważającej mierze obecni członkowie I. Zaproszenie na konferencję otrzymają także osoby zaprzyjaźnione z organizacją tj. byli pracownicy I i goście specjalni. Konferencja zostanie sfinansowana z opłat wpisowych pobieranych od uczestników, jak również z datków zebranych przez I UK (które zostaną przeznaczone na pokrycie kosztów udziału w konferencji uczestników nie uiszczających opłat wpisowych). Datki i opłaty zebrane przez Wnioskodawcę z tytułu udziału w konferencji będą w całości przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z jej organizacją (tj. na zakup towarów i usług koniecznych do jej przeprowadzenia). Zgodnie z kalkulacją Wnioskodawcy, wartość zakupów towarów i usług dokonanych w Polsce w związku z organizacją konferencji przewyższy wartość opłat wpisowych pobieranych od uczestników konferencji.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług ani w Wielkiej Brytanii, ani w żadnym innym kraju. Również CSA nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług ani w Polsce, ani w żadnym innym kraju.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1.

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym organizacja konferencji przez Wnioskodawcę będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

2.

Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od dokonanych w związku z organizacją konferencji zakupów towarów i usług.

3.

Dodatkowo, gdyby stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 zostało uznane za nieprawidłowe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że czynności związane z organizowaniem konferencji będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1.

Organizowanie konferencji przez Wnioskodawcę nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2.

Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług dokonanych na potrzeby organizacji konferencji.

3.

W przypadku gdyby stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie pytania 1 zostało uznane za nieprawidłowe, dokonywane przez I UK czynności związane z organizacją konferencji będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za prawidłowe, Wnioskodawca wnosi o pominięcie pytania nr 3.

Ad 1.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi zostać spełniony warunek podmiotowy, tj. czynność ta musi zostać dokonana przez podatnika tego podatku, działającego w takim charakterze. Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym I UK nie będzie posiadał statusu podatnika podatku VAT. W konsekwencji czynności podejmowane w związku z organizacją konferencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

a)

Definicja podatnika i działalności gospodarczej na gruncie przepisów o podatku VAT

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT). Przepisy te stanowią implementację do polskiego porządku prawnego regulacji Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa), a w szczególności jej art. 9.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja podatnika oraz działalności gospodarczej dla celów podatku VAT została poddana wnikliwej analizie na gruncie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS lub Trybunał), a także orzeczeń polskich sądów administracyjnych.

Zarówno w orzecznictwie ETS, jak i w wyrokach polskich sądów administracyjnych podkreśla się, że warunkiem niezbędnym uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika VAT, jest każdorazowe ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód, w odniesieniu do każdej dokonywanej czynności. Stanowisko to zostało jednoznacznie potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 29 października 2007 r. (sygn. I FPS 3/07) w składzie 7 sędziów stwierdził, iż "Zarówno z brzmienia przepisu art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy, jak i art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT wynika nader wyraźnie, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, że działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód. Innymi słowy, jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie".

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w późniejszych wyrokach NSA, np. w wyroku z 2 września 2008 r. (sygn. I FSK 1076/07), w którym sąd stanął na stanowisku, że: "z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku w ogólności, w tym również podatku od towarów i usług, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej jako podatnik" (w podobny sposób wypowiedział się także, np. WSA we Wrocławiu w wyroku z 18 września 2009 r., sygn. I SA/Wr 1109/09, WSA w Warszawie w wyroku z 8 czerwca 2009 r., sygn. III SA/Wa 423/09).

Ponadto, jak podkreśla się w orzecznictwie ETS, działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż jest związana z profesjonalnym obrotem gospodarczym (tak np. ETS w wyroku z 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 pomiędzy Renate Enkler a Finanzamt Hamburg).

W orzecznictwie Trybunału prezentowane jest również jednolite stanowisko, zgodnie z którym warunkiem niezbędnym do uznania określonej działalności za działalność gospodarczą jest występowanie elementu wynagrodzenia po stronie osoby, która ją wykonuje. Przykładowo, w wyroku z 13 grudnia 2007 r. w sprawie C-408/06 pomiędzy Landesanstalt für Landwirtschaft a Franz Götz, Trybunał stwierdził: Działalność gospodarcza zdefiniowana jest w art. 4 ust. 2 szóstej dyrektywy jako obejmująca wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi, a w szczególności wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych celem stałego osiągania zysku. Te ostatnie kryteria, dotyczące stałego charakteru działalności i osiąganych z niej zysków, zostały uznane przez orzecznictwo jako mające znaczenie nie tylko w odniesieniu do wykorzystywania dóbr, lecz w odniesieniu do wszystkich czynności, których dotyczy art. 4 ust. 2 szóstej dyrektywy. Określona działalność jest więc uznawana za gospodarczą jeżeli ma charakter stały i jest wykonywana w zamian za wynagrodzenie otrzymywane przez osobę, która ją wykonuje".

Podobne stanowisko ETS zajął w wyroku z 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 pomiędzy Komisją Wspólnot Europejskich a Republiką Finlandii, gdzie stwierdził, że: "daną działalność kwalifikuje się, co do zasady, również jako działalność gospodarczą jeżeli ma ona charakter trwały i jest wykonywana w zamian za wynagrodzenie otrzymywane przez autora danej transakcji".

b)

Czynności dokonywane przez Wnioskodawcę a status podatnika VAT

W świetle powyższego komentarza, warunkiem niezbędnym dla uznania danego podmiotu za podatnika podatku VAT jest to, aby wykonywał on określone czynności w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Samo wykonywanie pewnych czynności - nawet jeżeli spełniają one definicję dostawy towarów czy też świadczenia usług - jeżeli nie występuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie jest działaniem w charakterze podatnika VAT, a w konsekwencji - nie rodzi obowiązku podatkowego w tym podatku. Aby dana działalność została uznana za działalność gospodarczą konieczne jest z kolei łączne ustalenie, że cechuje się ona stałością i powtarzalnością jej wykonywania oraz jest związana z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

W sytuacji będącej przedmiotem niniejszego zapytania, żaden z tych warunków nie zostanie spełniony.

Po pierwsze, czynności podejmowane przez Wnioskodawcę w związku z organizacją konferencji nie będą cechowały się stałością i powtarzalnością. Organizowanie przez Wnioskodawcę konferencji "I" w Polsce jest czynnością jednorazową mającą na celu wsparcie i lepszą realizację podstawowego zadania I, jakim jest szerzenie wiary i wartości chrześcijańskich w środowiskach akademickich. Czynności podejmowane przez Wnioskodawcę będą zatem miały charakter incydentalny, pomocniczy w stosunku do głównych celów I. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie można więc mówić o stałej działalności Wnioskodawcy polegającej na organizowaniu konferencji.

Ponadto, czynności dokonywane przez Wnioskodawcę nie będą związane z profesjonalnym obrotem gospodarczym. W odniesieniu do planowanych czynności Wnioskodawca nie będzie bowiem występował w charakterze podmiotu zawodowo trudniącego się organizacją konferencji. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca jest organizacją non profit (zarejestrowaną w Wielkiej Brytanii organizacją charytatywną), nie prowadzi i nigdy nie prowadził działalności gospodarczej, a swoje funkcjonowanie opiera w dużej mierze na pracy wolontariuszy. Wnioskodawca nie jest i nie był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Nie można wobec tego uznać, że podejmując czynności związane z organizacją konferencji Wnioskodawca będzie działał w charakterze producenta, handlowca czy usługodawcy profesjonalnie zajmującego się taką działalnością.

Dodatkowo należy podkreślić, iż Wnioskodawca jest organizacją o charakterze non profit, tj. jego działalność - z założenia - nie jest nastawiona na osiąganie zysku, a realizację określonych celów statutowych. Także w przypadku organizacji wskazanej konferencji, jej koszty tylko częściowo zostaną pokryte z opłat wnoszonych przez uczestników, a pozostała część zostanie sfinansowana z datków otrzymanych przez I UK.

W konsekwencji, z uwagi na fakt, iż czynności związane z organizacją konferencji nie będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej - w przedstawionym zdarzeniu przyszłym I UK nie będzie działać w charakterze podatnika VAT. W konsekwencji, czynności dokonywane przez Wnioskodawcę w związku z organizacją konferencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad 2.

Z uwagi na fakt iż I UK nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu organizacji konferencji wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie będzie mu również przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług dokonanych na potrzeby organizacji konferencji.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z kolei, w myśl art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 ustawy.

Z powyższych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

W konsekwencji - ponieważ Wnioskodawca nie będzie występował w charakterze takiego podatnika podejmując czynności związane z organizowaniem konferencji - nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług dokonanych na jej potrzeby.

Ad 3.

W przypadku uznania przez Ministra Finansów, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 jest nieprawidłowe i przyjęcia, że w opisanym zdarzeniu przyszłym I UK podejmując czynności związane z organizacją konferencji jest podatnikiem podatku VAT (co byłoby, w świetle przedstawionego wcześniej komentarza nieprawidłowe), z ostrożności procesowej Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że czynności te podlegałyby zwolnieniu z VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy czynności te, w zakresie w jakim będą dokonywane na rzecz uczestników konferencji będących członkami I, będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT z uwagi na dwie niezależne od siebie podstawy prawne:

i.

art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT w związku z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy oraz

ii. art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia argumenty przemawiające za możliwością zastosowania obydwu zwolnień w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym.

a)

Zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT w związku z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną realizowane przez:

* kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w przepisach o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w przepisach o stosunku Państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych,

* organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim,

w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem, że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 18 ustawy o VAT, zwolnienie to stosuje się pod warunkiem, że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tym przepisie, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Powyższe przepisy ustawy o VAT stanowią implementację do polskiego systemu prawnego art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT świadczenie usług, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, w zakresie zbiorowego interesu swoich członków w zamian za składkę ustaloną zgodnie ze statutem, przez organizacje nienastawione na osiąganie zysku mające cele natury politycznej, związkowej, religijnej, patriotycznej, filozoficznej, filantropijnej lub obywatelskiej, pod warunkiem, że to zwolnienie podatkowe nie spowoduje zakłóceń konkurencji.

Z przywołanych przepisów wynika, że możliwość zastosowania omawianego zwolnienia uwarunkowana jest istnieniem następujących przesłanek:

1.

świadczenie usług lub dostawa towarów musi być dokonywana przez organizacje nienastawione na osiąganie zysków, powołane do realizacji celów określonych w tych przepisach;

2.

czynności dokonywane są w zakresie zbiorowego interesu członków danej organizacji i na ich rzecz;

3.

świadczenie usług lub dostawa towarów jest dokonywana w zamian za składkę ustalaną zgodnie ze statutem.

W opinii Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym wszystkie powyższe warunki zostaną spełnione, w związku z czym I UK będzie mógł skorzystać z omawianego zwolnienia z opodatkowania VAT. Wnioskodawca jest bowiem organizacją non-profit, nienastawioną na osiąganie zysków, która została powołana do realizacji celów natury religijnej (głównym celem organizacji jest ewangelizacja i propagowanie idei chrześcijańskich wśród studentów i młodych absolwentów uczelni wyższych). Czynności związane z organizowaniem konferencji będą dokonywane w zakresie zbiorowego interesu członków organizacji i na ich rzecz. Jednocześnie, świadczenie usług i dostawa towarów będzie dokonywana w zamian za składkę (opłatę wpisową), w całości przeznaczoną na zakup towarów i usług niezbędnych do przeprowadzenia konferencji.

Zdaniem Wnioskodawcy, dla możliwości skorzystania z omawianego zwolnienia bez znaczenia pozostaje fakt, iż przepisy krajowe ograniczają jego zastosowanie wyłącznie do usług i dostaw towarów realizowanych przez kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w przepisach o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego oraz w przepisach o stosunku Państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych. Taki warunek nie wynika bowiem z przepisów Dyrektywy, która w przedmiotowym zwolnieniu mówi jedynie o organizacjach mających cele natury religijnej" - a Wnioskodawca niewątpliwie taki status posiada.

W tym zakresie Wnioskodawca pragnie wskazać, że konieczność ścisłej implementacji regulacji Dyrektywy do przepisów krajowych - szczególnie w zakresie zwolnień z VAT, które stanowią odstępstwo od zasady opodatkowania wszystkich towarów i usług - była wielokrotnie podkreślana w orzecznictwie ETS (przykładowo, w wyroku Trybunału z 15 czerwca 1989 r. w sprawie C-348/87 pomiędzy Stichting Uitvoering Financiële Acties (SUFA) przeciwko Staatssecretaris van Financiën).

Jednocześnie - zarówno w orzecznictwie Trybunału, jak i w wyrokach polskich sądów administracyjnych - podkreśla się obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego, polegającej na nadawaniu przez organy danego państwa stosujące prawo (w tym także organy podatkowe) takiego sensu przepisom krajowym, przy którym wystąpi ich zgodność z normami prawa wspólnotowego. W orzecznictwie polskich sądów administracyjnych zwraca się także uwagę na to, że podmiot zobowiązany do dokonywania prowspólnotowej wykładni przepisów prawa podatkowego winien jej dokonywać tak dalece, jak to jest możliwe, aby osiągnąć wymagany dyrektywą stan rzeczy (tak, np. NSA w wyroku z 23 marca 2009 r., sygn. I FPS 6/08).

W świetle powyższych rozważań, w sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku należy przyjąć taką wykładnię art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT, która byłaby zgodna z art. 132 ust. 1 lit i) Dyrektywy. Prowspólnotowa wykładnia tego przepisu będzie polegała na przyjęciu, że zwolnienie w nim opisane dotyczy wszystkich związków lub organizacji o celach religijnych, bez względu na to, czy posiadają one status kościoła lub związku wyznaniowego.

W konsekwencji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w opisanym zdarzeniu przyszłym, czynności podejmowane w związku z organizacją konferencji w zakresie, w jakim dotyczą obecnych członków I będą korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT interpretowanego w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy.

b)

Zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT

Niezależnie od możliwości skorzystania przez I UK ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT i art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy, czynności wskazane w opisie zdarzenia przyszłego mogą również korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT.

Zgodnie z tym przepisem, zwolnione z VAT są usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Zastosowanie zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT uwarunkowane jest zatem następującymi przesłankami:

i.

musi istnieć jednostka (niezależna grupa osób) świadcząca usługi dla osób, które są jej członkami;

ii. działalność podmiotów wchodzących w skład grupy musi być zwolniona od podatku VAT albo - alternatywnie - członkowie tej grupy nie mogą być uznawani za podatników podatku VAT;

iii. niezależna grupa osób powinna ograniczyć się do żądania od swoich członków kosztów do wysokości indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich.

Powyższe przesłanki skorzystania ze zwolnienia zostały szczegółowo omówione w odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na interpelację poselską nr 8461. W piśmie Ministerstwa Finansów zwrócono uwagę, że ani Dyrektywa, ani orzecznictwo ETS nie definiują formy, w jakiej powinny działać niezależne grupy osób, o których mowa w analizowanym przepisie, a jedynie wskazują warunki, jakie grupa powinna spełniać, aby można było stosować zwolnienie z VAT do usług świadczonych na rzecz jej członków. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów przedstawionym w odpowiedzi na interpelację, aby usługi świadczone przez grupę mogły być uznane za zwolnione od podatku, sama grupa powinna spełniać kryteria wymienione w art. 15 ustawy o VAT pozwalające uznać ją za podatnika tego podatku. Dodatkowym warunkiem zastosowania omawianego zwolnienia jest wymóg, aby podmioty na rzecz których niezależne grupy dokonują świadczeń, były członkami takiej grupy. Wniosek taki wynika z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (m.in. wyroku z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-407/07 oraz wyroku z 15 czerwca 1989 r. w sprawie C-348/87).

Zdaniem Wnioskodawcy - w przypadku, gdyby odpowiedź na pytanie 1 niniejszego wniosku była negatywna, tj. Wnioskodawca zostałby uznany za podatnika podatku VAT - spełnione byłyby wszystkie przesłanki niezbędne do skorzystania z powyższego zwolnienia.

Po pierwsze, usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą przeznaczone przede wszystkim dla obecnych członków I. Mimo tego, że zaproszenie na konferencję otrzymają także osoby zaprzyjaźnione z organizacją tj. byli pracownicy I i goście specjalni, konferencja nie będzie miała charakteru ogólnego, otwartego dla szerszej publiczności.

Po drugie, uczestnikami konferencji będą osoby fizyczne nie posiadające statusu podatników podatku VAT, a konferencja będzie miała na celu wspieranie działalności członków I, jaką jest szerzenie wartości chrześcijańskich w środowiskach akademickich.

Po trzecie, opłaty wpisowe pobierane od uczestników będą przeznaczone wyłącznie na pokrycie wydatków związanych z uczestnictwem w konferencji. Uzasadnione jest zatem stwierdzenie, że Wnioskodawca ograniczy się do żądania od swoich członków kosztów organizacji konferencji do wysokości indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich.

W konsekwencji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku gdyby jego stanowisko w zakresie pytania 1 zostało uznane za nieprawidłowe, w opisanym zdarzeniu przyszłym, czynności podejmowane w związku z organizacją konferencji w zakresie, w jakim dotyczą obecnych członków I, będą korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 lub art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrz wspólnotowa dostawa towarów.

Z kolei art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

6.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

7.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

8.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jedną z głównych zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest zasada powszechności. Zgodnie z nią podatek VAT płacą wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży towarów i usług, bez względu na odbiorcę i przeznaczenie towaru lub usługi. Ustawa o podatku od towarów i usług określa podmioty, które uznawane są za podatników podatku VAT oraz czynności, których wykonanie podlega opodatkowaniu VAT (art. 5 ustawy). Wykaz podmiotów, które uważane są za podatników podatku VAT określony jest bardzo szeroko w artykułach 15-17 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, ten kto dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że I jest międzynarodową organizacją zrzeszającą chrześcijańskie stowarzyszenia i ruchy studenckie z całego świata. Głównym celem I jest ewangelizacja i propagowanie idei chrześcijańskich wśród studentów i młodych absolwentów uczelni wyższych. Obecnie I działa w 152 krajach świata i zrzesza ponad 500 tysięcy studentów.

Wnioskodawca jest przedstawicielem I w Wielkiej Brytanii. Działalność Wnioskodawcy jest działalnością non profit. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, a swoje funkcjonowanie opiera w dużej mierze na pracy wolontariuszy. Wnioskodawca jest zarejestrowany w Wielkiej Brytanii jako organizacja dobroczynna (ang. "charity").

Na przełomie lipca i sierpnia 2011 r. I zamierza zorganizować w Polsce międzynarodową konferencję "I", której tematem będzie szerzenie wiary w środowiskach akademickich. Organizacja konferencji została powierzona Wnioskodawcy, który będzie w tym zakresie współpracować z Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Akademickim (dalej: CSA) - przedstawicielem I w Polsce. Wnioskodawca będzie zajmować się organizacją programu konferencji oraz administracją związaną z opłatami wpisowymi, natomiast CSA - jako gospodarz konferencji - zapewni jej wparcie logistyczne.

Uczestnikami konferencji będą w przeważającej mierze obecni członkowie I. Zaproszenie na konferencję otrzymają także osoby zaprzyjaźnione z organizacją tj. byli pracownicy I i goście specjalni. Konferencja zostanie sfinansowana z opłat wpisowych pobieranych od uczestników, jak również z datków zebranych przez I UK (które zostaną przeznaczone na pokrycie kosztów udziału w konferencji uczestników nie uiszczających opłat wpisowych). Datki i opłaty zebrane przez Wnioskodawcę z tytułu udziału w konferencji będą w całości przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z jej organizacją (tj. na zakup towarów i usług koniecznych do jej przeprowadzenia). Zgodnie z kalkulacją Wnioskodawcy, wartość zakupów towarów i usług dokonanych w Polsce w związku z organizacją konferencji przewyższy wartość opłat wpisowych pobieranych od uczestników konferencji.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług ani w Wielkiej Brytanii, ani w żadnym innym kraju. Również CSA nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług ani w Polsce, ani w żadnym innym kraju.

Z treści wniosku wynika również, że organizowanie przez Wnioskodawcę konferencji "I" w Polsce jest czynnością jednorazową mającą na celu wsparcie i lepszą realizację podstawowego zadania I, jakim jest szerzenie wiary i wartości chrześcijańskich w środowiskach akademickich.

Mając na uwadze powyższe, organizację konferencji przez Wnioskodawcę należy uznać za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawcy nie można w tym zakresie uznać za podatnika podatku VAT, a okolicznościom jednorazowej organizacji przedmiotowej konferencji nie można przypisać znamion działalności gospodarczej.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe. W konsekwencji, odpowiedź na pytanie nr 3 stała się bezprzedmiotowa.

Natomiast odpowiadając na pytanie nr 2 należy zwrócić uwagę na art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 88 ust. 4 powołanej ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz nie podlegających opodatkowaniu.

Uwzględniając treść powołanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie zostaną spełnione podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących nabywane towary i usługi. Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT, nie świadczy żadnych usług odpłatnych i nie wykonuje działalności opodatkowanej. W związku z powyższym Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów towarów i usług dokonanych w związku z organizacją konferencji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl