IPPP3/443-292/14-2/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2014 r. (data wpływu 31 marca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 31 marca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 7 stycznia 2014 r. Spółka podpisała umowę otrzymania pożyczki pieniężnej ze spółki zagranicznej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, nie będącej udziałowcem Spółki, ze skutkiem prawnym wskazanym w umowie na 31 grudnia 2013 r.

Spółka opodatkowała ww. czynność podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie mając pewności czy transakcja podlega opodatkowaniu VAT - jako czynność zwolniona. W przypadku gdyby czynność nie podlegała opodatkowaniu VAT, powstał obowiązek zapłaty p.c.c.

Dla obydwu podmiotów umowa pożyczki ma charakter okazjonalny, istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że transakcja zaciągnięcia pożyczki w spółce zagranicznej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych może występować w przyszłości. Udzielanie pożyczek nie jest podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej pożyczkodawcy - spółki zagranicznej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy transakcja otrzymania pożyczki pieniężnej od podmiotu zagranicznego (z siedzibą w USA) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jako czynność zwolniona z VAT i tym samym nie podlega opodatkowaniu p.c.c.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki otrzymanie pożyczki pieniężnej od podmiotu zagranicznego nie wchodzi w zakres definicji usługi ani innej czynności wymienionej w Ustawie o VAT, która powodowałaby, że czynność ta podlegałaby Ustawie o podatku od towarów i usług. Skoro zatem nie podlega przepisom Ustawy o VAT, nie może być przedmiotem podatku od towarów i usług na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) - dalej u.p.c.c., nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z powyższego wynika, że transakcja nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli z tytułu tej czynności jedna ze stron (albo sprzedawca albo nabywca) jest opodatkowana VAT albo zwolniona z tego podatku.

W przypadku udzielenia pożyczki przez podmiot w ramach działalności gospodarczej, przyjmuje się, że udzielenie pożyczki stanowi prowadzenie działalności gospodarczej dla celów VAT, a więc podmiot taki działa jako podatnik VAT świadczący usługę.

Spółka stoi na stanowisku, że w przedstawionym stanie faktycznym pożyczka, którą zaciągnęła Spółka została udzielona w ramach działalności gospodarczej pożyczkodawcy - w celach zarobkowych. Pożyczkodawca uzyskuje wynagrodzenie w postaci odsetek z tytułu udzielonej pożyczki.

W opinii Spółki, również aktualne interpretacje potwierdzają, że udzielenie pożyczki pomiędzy podmiotami gospodarczymi jest usługą wykonywaną przez podatnika VAT.

Zgodnie z aktualnymi stanowiskami organów skarbowych, udzielanie pożyczek przez podatników VAT (działających w takim charakterze, tj. w charakterze podatników VAT) stanowi czynności podlegające opodatkowaniu VAT, zwolnione od tego podatku (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarow i usług, Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - dalej u.p.t.u.). Odpowiednie zastosowanie mają wyjaśnienia udzielane przez organy podatkowe na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2010 r., np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 grudnia 2008 r. (ILPP1/443-887/08-5/MT), interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 września 2009 r. (IPPP1-443-715/09-2/JB), czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 września 2010 r. (IBPP2/443-518/10/ICz), gdzie organ wskazał, że "czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarowi usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym". W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że "usługi udzielania pożyczek (...) wykonywane przez podatnika podatku VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie usługa ta korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy (obecnie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38).

Przyjęcie takiego stanowiska oznacza w analizowanym stanie faktycznym, że pożyczkę należy potraktować jako świadczenie zwolnionej od podatku usługi, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym, Spółka wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Z opisanego stanego faktycznego wynika, że w dniu 7 stycznia 2014 r. Spółka podpisała umowę otrzymania pożyczki pieniężnej ze spółki zagranicznej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, nie będącej udziałowcem Spółki, ze skutkiem prawnym wskazanym w umowie na 31 grudnia 2013 r. Dla obydwu podmiotów umowa pożyczki ma charakter okazjonalny, istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że transakcja zaciągnięcia pożyczki w spółce zagranicznej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych może występować w przyszłości. Udzielanie pożyczek nie jest podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej pożyczkodawcy - spółki zagranicznej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy transakcja otrzymania pożyczki pieniężnej od podmiotu zagranicznego (z siedzibą w USA) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jako czynność zwolniona z VAT.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzeniem w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. Zatem opisana we wniosku czynność udzielania pożyczki spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca (Wnioskodawca), mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę w zamian za ustalone odsetki.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w art. 28 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania Rozdziału 3 "Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług":

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 i art. 28n.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy zastrzeżenia nie będą miały zastosowania. W związku z tym dla ustalenia miejsca świadczenia przedmiotowych usług zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 tej ustawy.

A zatem miejscem świadczenia przedmiotowych usług będzie miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę tj. Polska.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie zaś z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawca winien rozpoznać po swojej stronie import usług, który będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Z uwagi na wskazane przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy, należy stwierdzić, że opisana we wniosku usługa udzielenia pożyczki będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednakże czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W konksekwencji, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że otrzymanie pożyczki pieniężnej od podmiotu zagranicznego nie stanowi świadczenia usług ani innej czynności opodatkowanej, ponieważ to podmiot udzielający pożyczki świadczy w tym przypadku usługę zwolnioną z podatku. Przy czym należy zaznaczyć, że to Wnioskodawca jest podatnikiem zobowiązanym do rozpoznania po swojej stronie importu usług zwolnionych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.