IPPP3/443-22/09-4/CS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 6 stycznia 2009 r. (data wpływu 9 stycznia 2009 r.) uzupełniony pismem z dnia 30 marca 2009 r. (data wpływu 31 marca 2009 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 23 marca 2009 r. nr sygn. IPPP3/443-22/09-2/CS, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 stycznia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 1993 r. gmina oddała stanowiącą jej własność działkę gruntu o nr 3096/1 w użytkowanie wieczyste na rzecz Spółdzielni. Umową zawartą z zachowaniem formy aktu notarialnego z dnia 27 marca 2007 r., Spółdzielnia zbyła udziały w prawie użytkowania wieczystego oraz powiązane z tym prawem prawo własności posadowionych na gruncie budynków, co do części ww. działki (działki nr 3096/7 o pow. 929 m²) na rzecz Stanisława K. (udział wynoszący 3/5) oraz na rzecz małż. K (udział wynoszący 2/5). Umową zawartą z zachowaniem formy aktu notarialnego z dnia 1 sierpnia 2006 r., gmina Miasto zbyła udziały w prawie własności stanowiącej jej własność ww. nieruchomości nr rzecz dotychczasowych wieczystych użytkowników - na rzecz S........ (udział wynoszący 3/5) oraz na rzecz K...... (udział wynoszący 2/5). Wyżej wymienione udziały w gruncie zbyto S.... za cenę 21992,70 zł (w tym podatek od towarów i usług w kwocie 3964,09 złotych), zaś K.......za cenę 14655,10 złotych (w tym podatek od towarów i usług w kwocie 2642,72 zł).

W dniu 7 grudnia 2008 r. nabywcy -S......oraz K......- wystąpili z wnioskiem do gminy o dokonanie korekty faktur oraz zwrot podatku VAT naliczonego podczas zawierania umów.

W uzasadnieniu żądania nabywcy podnieśli, iż zbycie nieruchomości (udziału w niej) na rzecz dotychczasowego jej użytkownika wieczystego nie oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak "właściciel", albowiem zakres uprawnień użytkownika wieczystego jest zbliżony do zakresu prawa własności, a uprawnienia te nabyte zostały z chwilą nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu (udziału w nim oraz nabycia odrębnego od gruntu prawa własności budynków na nim usytuowanych. Zdaniem podatnika zbycie nieruchomości (udziału w niej) na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego jest na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług neutralne i nie rodzi zobowiązań podatkowych w tym podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zbycie przez gminę prawa własności nieruchomości (udziału w prawie własności nieruchomości) na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego tej nieruchomości (osoby dysponującej udziałem w prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości), w sytuacji, gdy prawo użytkowania wieczystego ustanowiono na nieruchomości stanowiącej własność gminy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, gmina prawidłowo postąpiła naliczając podatek od towarów i usług. Zdaniem gminy, czynność polegająca na odpłatnym przeniesieniu prawa własności nieruchomości w sytuacji, gdy jej nabywcą jest podmiot dysponujący tą nieruchomością jako użytkownik wieczysty - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.) decyzje o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 232 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze z.), grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż w 1993 r. Gmina oddała stanowiącą jej własność działkę w użytkowanie wieczyste Spółdzielni. Następnie Spółdzielnia w 2007 r. zbyła udziały w prawie użytkowania wieczystego oraz powiązane z tym prawem prawo własności posadowionych na tym gruncie budynków na rzecz Pana K...... oraz Państwa K........ W 2008 r. Gmina Miasto zbyła udziały w prawie własności przedmiotowej nieruchomości na rzecz dotychczasowych wieczystych użytkowników, naliczając do kwoty (wynikającej z udziału w gruncie) podatek VAT. W grudniu 2008 r. nabywcy wystąpili z wnioskiem do Gminy o dokonanie korekty faktur oraz zwrot podatku naliczonego podczas zawierania umów uzasadniając, iż zbycie nieruchomości (udziału w niej) na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego nie rodzi zobowiązań podatkowych, gdyż nie oznacza przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ponieważ takie prawo zostało nabyte z chwilą nabycia prawa użytkowania wieczystego.

Analizując stan faktyczny oraz biorąc pod uwagę definicję dostawy towaru, zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż celowo została oderwana od pojęcia przeniesienia własności w cywilistycznym tego słowa znaczeniu. Przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, należy rozumieć szeroko, analizując przy klasyfikacji danego zdarzenia gospodarczego ekonomiczną istotę transakcji, a nie jej charakter prawny.

Dostawa towaru oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania dobrami materialnymi jak właściciel. Pojęcie dostawy towaru nie odnosi się do przeniesienia własności w formach przewidzianych we właściwym prawie krajowym, lecz obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jak gdyby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem - w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo na rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do praw właściciela, czym w istotny sposób różni się od ograniczonych praw rzeczowych, stanowiąc tym samym pośrednie ogniwo pomiędzy tymi prawami a własnością.

W świetle art. 233 § 1 ww. Kodeksu cywilnego, użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, 235, 237), kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego) przemawiają za uznaniem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Podsumowując, w wyniku zdarzeń jakie miały miejsce w opisanym we wniosku stanie faktycznym, Państwo S....... oraz K.......nabyli prawo wieczystego użytkowania przedmiotowych gruntów oraz własność posadowionych na tym gruncie budynków, na mocy aktu notarialnego w dniu 27 marca 2007 r. od Spółdzielni. Sprzedaż udziałów w gruncie wraz z budynkami należy traktować jako dostawę towarów. Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym przed 1 grudnia 2008 r., w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. A zatem już w tym momencie nastąpiła dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez którą należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Reasumując, skoro Państwo S.........oraz K...... nabyli budynki wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntów na mocy aktu notarialnego w 2007 r., nie zasadne jest ponowne opodatkowanie tego samego przedmiotu transakcji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).