IPPP3/443-142/09-5/S/MPe - Opodatkowanie podatkiem VAT opłaty eksploatacyjnej pobieranej przez spółdzielnię mieszkaniową od członków spółdzielni posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do garaży.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2010 r. sygn. III SA/Wa 1254/09 - stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu 26 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłaty eksploatacyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 lutego 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłaty eksploatacyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa od członków spółdzielni posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do garaży pobiera podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieruchomości i wieczystego użytkowania gruntów w ramach opłaty eksploatacyjnej tj. podatek od nieruchomości i dodatkowo 22% podatek VAT, wieczyste użytkowanie gruntów i dodatkowo 22% VAT. Z powyższego wynika fakt, że Wnioskodawca jako właściciel - użytkownik jest podwójnie opodatkowany. Jest to tym bardziej zaskakujące, że właściciele indywidualni posiadający budynek i garaż wolno stojący bądź garaż pod budynkiem nie są obciążani podatkiem VAT przy płaceniu podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu. Pobieranie wszystkich podatków wynika z ustawowego obowiązku a opłaty te nie są towarami ani nie należą do usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisany stan faktyczny jest zgodny z prawem.

Zdaniem Wnioskodawcy, obciążenie przez Spółdzielnię jej członków posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do garażu dodatkowym podatkiem VAT w zakresie opisanego stanu faktycznego nie wynika z prawa podatkowego i jest sprzeczne z Ordynacją podatkową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 1254/09 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mniemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 tej ustawy).

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że Wnioskodawca jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej i posiada spółdzielcze własnościowe prawo do garażu, od którego spółdzielnia pobiera 22% podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieruchomości i wieczystego użytkowania gruntów w ramach opłaty eksploatacyjnej tj. podatek od nieruchomości oraz opłatę za wieczyste użytkowanie gruntów. Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do tego czy pobieranie przez Spółdzielnię Mieszkaniową od swoich członków, posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do garaży, podatku VAT w wysokości 22% w ramach opłat eksploatacyjnych tj. podatek od nieruchomości oraz opłatę za wieczyste użytkowanie gruntów jest zgodne z prawem.

Aby udzielić odpowiedzi na pytanie zawarte w przedmiotowym wniosku, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić na podstawie jakich przepisów prawa Spółdzielnia Mieszkaniowa pobiera podatek VAT z tytułu opłat eksploatacyjnych, w tym podatek od nieruchomości oraz opłatę z tytułu użytkowania wieczystego gruntu. Zgodnie z zapisem art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 129 ust. 1. Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116). Natomiast w myśl wyżej powołanego przepisu art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Ponadto, właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5. Członkowie spółdzielni są również obowiązani uczestniczyć w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią. Zatem, to z wyżej powołanego przepisu art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, iż członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali (garaży), są obowiązani do ponoszenia wszelkich opłat eksploatacyjnych związanych z tymi lokalami. Natomiast podatek od nieruchomości oraz opłata z tytułu użytkowania wieczystego gruntu stanowi element kalkulacyjny należności z tytułu eksploatacji i utrzymania tegoż lokalu (garażu). Należy również wskazać, że przytoczony wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT wskazuje grupę osób, w przypadku których świadczenie przez spółdzielnie mieszkaniowe czynności, za które pobierane są opłaty na podstawie art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 cyt. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest zwolnione przedmiotowo od podatku VAT. Zwolnienie to odnosi się wyłącznie do czynności wykonywanych przez spółdzielnię w związku z eksploatacją i utrzymaniem lokali mieszkalnych.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że lokalem, zgodnie z art. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), czyli wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Zarówno garaże zwane "pomieszczeniami przynależnymi", mimo iż stanowią część składową lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r., jak również lokale użytkowe, nie są przeznaczone na stały pobyt ludzi i nie służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Zatem w odniesieniu do garaży opłaty pobierane przez Spółdzielnie Mieszkaniowe na podstawie art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 cyt. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie korzystają ze zwolnienia określonego w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT i podlegają opodatkowaniu stawką podatku VAT w wysokości 22%, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy.

Należy wskazać, że treść powołanego wyżej zapisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT wskazuje, że to nie odpłatność sama w sobie podlega opodatkowaniu lecz świadczenie, za które odpłatność przysługuje. Dotyczy to także podatku od nieruchomości, który nie jest ani towarem, ani usługą w rozumieniu art. 7 i 8 tej ustawy. W myśl art. 6 ustawy - Ordynacja podatkowa, podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podstawowej. Jest to więc świadczenie pieniężne nieekwiwalentne (w zamian za wpłacony podatek od nieruchomości, podatnikowi nie przysługuje wzajemne świadczenie ze strony Skarbu Państwa czy organu, na rzecz którego został wniesiony). Należność publicznoprawna jaką jest podatek od nieruchomości nie może podlegać dalszej odsprzedaży. Podatek ten ma charakter majątkowy i związany jest z posiadanym majątkiem, a nie uzyskiwanym z tytułu posiadania nieruchomości obrotem. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży bowiem na podatniku i to on jest zobowiązany do zapłaty należności z tego tytułu. Jednakże, strony mogą w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych, zawrzeć w umowie postanowienie co do zwrotu (refundacji) należności z tytułu podatku od nieruchomości.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż nie można mówić o odsprzedaży podatku od nieruchomości na rzecz osób trzecich, a jedynie o zwrocie wyłożonych środków pieniężnych, która to czynność, co do zasady, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania stanowi całość należności jaką pobiera Spółdzielnia Mieszkaniowa z tytułu realizacji zawartej umowy dotyczącej eksploatacji i utrzymania lokalu. Podatek od nieruchomości oraz opłata z tytułu użytkowania wieczystego gruntu stanowi jedynie element kalkulacyjny należności z tytułu eksploatacji i utrzymania lokalu (garażu). Zatem na całość świadczenia należnego od nabywcy (Wnioskodawcy) usługi świadczonej przez Spółdzielnię składają się wszystkie należności wchodzące w skład opłaty (czynszu), są więc obrotem będącym podstawą opodatkowania w rozumieniu art. 29 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego zarówno kwota podatku od nieruchomości, jak również opłata z tytułu wieczystego użytkowania gruntu, podobnie jak inne opłaty dotyczące tego lokalu użytkowego, pobierane przez spółdzielnie mieszkaniowe, o których mowa w art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jako elementy wpływające na należność z tytułu eksploatacji garażu, podlegają opodatkowaniu stawką podatku VAT w wysokości 22%, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. A zatem odpowiadając na zawarte we wniosku pytanie w oparciu o powołane w przedmiotowej interpretacji przepisy prawa, stwierdzić należy, że Spółdzielnia Mieszkaniowa działa zgodnie z obowiązującym prawem pobierając od swoich członków, posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do garaży, podatek VAT w wysokości 22% w ramach opłat eksploatacyjnych tj. podatek od nieruchomości oraz opłatę za wieczyste użytkowanie gruntów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.