IPPP3/443-1237/11-4/JF - Określenie stawki VAT właściwej dla usług świadczonych przez stołówkę szkolną.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2011 r. (data wpływu 12 września 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku i zwolnienia dla usług świadczonych przez stołówkę szkolną - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku i zwolnienia dla świadczonych usług.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z tym wezwano do jego uzupełnienia pismem z dnia 23 września 2011 r. nr IPPP3/443-1237/11-2/JF. Wezwanie doręczono w dniu 26 września 2011 r. Uzupełnienia dokonano w dniu 30 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zespół Szkół (Wnioskodawca lub Szkoła), w którym mieści się Gimnazjum i Liceum, prowadzi usługi stołówkowe, które są ściśle związane z działalnością Szkoły obsługiwane przez personel własny, gdzie przygotowywane posiłki są wyłącznie dla uczniów, nauczycieli, pracowników oraz emerytów i obsługi Szkoły.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 5a ust. 2 pkt 1 i art. 67a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, po.2572 z późn. zm.) uczniowie i emerytowani pracownicy szkół korzystający z posiłków w stołówce szkolnej pokrywają jedynie koszt produktów zużytych do ich przygotowania (tzw. "wsad do kotła"), a pozostałe koszty związane z przygotowywaniem posiłków pokrywane są z budżetu gminy. Nauczyciele korzystający z posiłków w stołówce szkolnej podlegają ustawie o systemie oświaty pokrywają pełny koszt obiadu. Pracownicy administracji i obsługi korzystający z posiłków w stołówce szkolnej nic podlegają ustawie o systemie oświaty pokrywają pełny koszt obiadu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jak Szkoła powinna opodatkować stawką 8% świadczone usługi stołówkowe wykonywane przez Jej pracowników związane ściśle z działalnością Szkoły i dla własnych pracowników i emerytów o PKWiU 85.60.10 "Usługi wspomagające edukację" oraz dla własnych uczniów i nauczycieli na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 "Usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty.

Zdaniem Wnioskodawcy usługi stołówkowe prowadzone przez pracowników szkoły związane ściśle z działalnością szkoły i sporządzane dla własnych pracowników i emerytów sklasyfikowane jako PKWiU 85.60.10 "Usługi wspomagające edukację" należy opodatkować stawką VAT 8%, natomiast usługi stołówkowe prowadzone przez pracowników szkoły związane ściśle z działalnością Szkoły i sporządzane wyłącznie dla własnych uczniów i nauczycieli są zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 "Usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewidziano natomiast opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy - zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:

Jednocześnie art. 43 ust. 17 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., stanowi, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

W myśl § 13 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392, z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., nadanym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 136, poz. 798) - zwalnia się od podatku usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Stosownie do postanowienia § 2 ww. rozporządzenia z dnia 29 czerwca 2011 r. - zwolnienie to może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. Ponadto zgodnie z § 13 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.) zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, pod warunkiem, że:

W myśl art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).

Stosownie do treści art. 67a ust. 3 ustawy o systemie oświaty, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę. Zgodnie z art. 67a ust. 4, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Powołane przepisy o systemie oświaty wyraźnie wskazują na możliwość prowadzenia przez szkoły publiczne stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest jednak świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu żywienia w ramach realizacji przez szkoły funkcji opiekuńczej. Ponieważ szkoła nie prowadzi działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówki mogą być kalkulowane wyłącznie na poziomie zapewniającym jedynie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkole zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie może ona przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Jak wynika z powyższego funkcjonowanie stołówek szkolnych służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, do których jednostki te są m.in. powołane.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że usługi wyżywienia, świadczone na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty, przez stołówki szkolne na rzecz dzieci i młodzieży, spełniają przesłanki do uznania tych czynności za zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy.

Natomiast usługi wyżywienia świadczone, przez stołówki szkolne dla pracowników pedagogicznych szkoły należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegającymi na ich żywieniu, mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej szkoły w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne, przy czym, jak już wskazano powyżej, ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez szkołę. W konsekwencji usługi te od dnia 1 lipca 2011 r. podlegają zwolnieniu od podatku do towarów i usług stosownie do § 13 ust. 1 pkt 26 w związku z § 13 ust. 8 i 9 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 czerwca 2011 r. Natomiast na podstawie § 2 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. zwolnienie powyższe może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r.

W myśl § 7 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia. W poz. 7 tego załącznika wskazano na usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56), z wyłączeniem sprzedaży:

Powyższy przepis umożliwia zastosowanie obniżonej stawki podatku dla usługi związanej z wyżywieniem o PKWiU ex 56, z wyłączeniem wymienionych w przepisie przypadków.

Z treści wniosku wynika, iż Szkoła prowadzi stołówkę, w której przygotowywane są posiłki dla wychowanków, a także dla pracowników szkoły i emerytowanych pracowników. Uczniowie i emerytowani pracownicy korzystający z posiłków pokrywają "wsad do kotła", a pozostałe koszty związane z przegotowywaniem posiłków finansowane są z budżetu gminy. Korzystanie nauczycieli ze stołówki ma miejsce na podstawie ustawy o systemie oświaty, natomiast pracownicy administracji o obsługi nie podlegają tej ustawie.

Odnosząc zatem powyższe do przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy należy stwierdzić, iż - o ile stołówka działa na podstawie ww. przepisów ustawy o systemie oświaty - usługi stołówkowe świadczone na rzecz uczniów szkoły - jako usługi mieszczące się w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą - korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Natomiast świadczone przez Szkołę usługi stołówkowe na rzecz pracowników pedagogicznych (nauczycieli) szkoły, które jak wskazano powyżej - należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą - są zwolnione od podatku od towarów i usług - na podstawie § 13 ust. 1 pkt 26 w związku z § 13 ust. 8 i 9 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r., zaś stosownie do § 2 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. zwolnienie to może być stosowane również do ww. usług wykonanych od dnia 1 stycznia 2011 r.

Natomiast świadczenie usług stołówkowych przez stołówkę szkolną na rzecz pracowników niepedagogicznych szkoły oraz emerytów nie korzystają z preferencyjnej stawki podatku określonej w art. 41 ust. 2 ustawy w związku z art. 146a pkt 2 ustawy jako wymienione pod poz. 177 sklasyfikowane do grupowania PKWiU ex. 85.60.10 "usługi wspomagające edukację", bowiem nie mieszczą się w tej klasyfikacji. Stosownie do § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy w związku z poz. 7 załącznika nr 1 do tego rozporządzenia podlegają opodatkowaniu według stawki podatku VAT, tj. 8% - pod warunkiem zakwalifikowania przedmiotowych usług jako związanych z wyżywieniem do grupowania PKWiU 56.

W konsekwencji stanowisko Szkoły w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług świadczonych przez stołówkę szkolną ze względu na podstawę prawną należało uznać za nieprawidłowe.

Wskazać należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie opodatkowania usług świadczonych przez stołówkę szkolną, natomiast zakresie opodatkowania usługi udostępnienia basenu, wynajęciu sali gimnastycznej, pomieszczeń i powierzchni szkolnej zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.