IPPP3/443-1186/09-6/KT - Opodatkowanie kwot wnoszonych tytułem dopłat do wkładu mieszkaniowego i budowlanego przez właścicieli lokali mieszkalnych i użytkowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2009 r. (data wpływu 14 grudnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 lutego 2010 r. (data wpływu 3 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 25 marca 2010 r. (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwot wnoszonych tytułem dopłat do wkładu mieszkaniowego i budowlanego przez właścicieli lokali mieszkalnych i użytkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwot wnoszonych tytułem dopłat do wkładu mieszkaniowego i budowlanego przez właścicieli lokali mieszkalnych i użytkowych. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 lutego 2010 r. (data wpływu 3 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 25 marca 2010 r. (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.), będącymi odpowiedzią na wezwania tut. organu nr IPPP3/443-1186/09-2/KT z dnia 17 lutego 2010 r. oraz nr IPPP3/443-1186/09-4/KT z dnia 16 marca 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółdzielnią mieszkaniową prowadzącą działalność w oparciu o ustawę z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). Zgodnie z decyzjami administracyjnymi wydanymi przez Burmistrza zostały przekształcone grunty, będące w posiadaniu Wnioskodawcy, z prawa wieczystego użytkowania w prawo własności. Wyznaczone przez Gminę kwoty Spółdzielnia zapłaciła, a następnie dokonała rozliczenia na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe. Rozliczenie to zostało przez Spółdzielnię potraktowane jako dopłata wkładu mieszkaniowego lub budowlanego.

Lokale, których dotyczyło to rozliczenie, były zasiedlone i były im nadane tytuły prawne (własnościowe i lokatorskie) do lokali mieszkalnych i lokali użytkowych przed dniem 1 maja 2004 r. jak i po tym dniu.

Po dokonaniu przedmiotowych dopłat członkom Spółdzielni przysługują te same tytuły prawne do lokali, wzrasta im tylko wartość wniesionego wkładu. Dokonana dopłata do wkładu nie zmienia tytułu prawnego do lokalu z lokatorskiego na własnościowy, nie następuje też ustanowienie odrębnej własności lokalu (chyba, że zostanie złożony indywidualny wniosek o ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu).

Pierwsze zasiedlenie lokali mieszkalnych i użytkowych, oddanych do użytkowania po dniu 1 maja 2004 r., nastąpiło w roku 2004, 2005 i 2008. Żaden z tych lokali po zasiedleniu nie podlegał ulepszeniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwoty wnoszone jako dopłaty do wkładu mieszkaniowego i budowlanego dokonywane przez właścicieli lokali mieszkalnych i lokali użytkowych, z których część była zasiedlona przed dniem 1 maja 2004 r., część po tym dniu, należy opodatkować podatkiem VAT odpowiednio: stawką 22 % - lokale użytkowe, stawką 7 % - lokale mieszkalne, czy też stawką zwolnioną, czy w ogóle nie należy obejmować tej czynności ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy czynności te nie są objęte ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej: ustawą, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5, przez dostawę towarów rozumie się również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Tak więc, zarówno ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego lub własnościowego prawa do lokalu, jak i przekształcenie tego prawa w prawo odrębnej własności, od dnia 1 maja 2004 r. stanowi dostawę towarów.

Podstawą opodatkowania, stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 -22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z kolei art. 29 ust. 6 ustawy stanowi, iż w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku, gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal. Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu (art. 29 ust. 7 ustawy).

Podstawowa stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 cyt. ustawy - wynosi 22 %, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi: 7 %, 3 % i 0 % oraz zwolnienie z podatku.

Na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy, w okresie od dnia przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. stosowało się stawkę w wysokości 7 % w odniesieniu do obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.

Natomiast od dnia 1 stycznia 2008 r., w oparciu o art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku w wysokości 7 % stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się, w oparciu o art. 41 ust. 12a ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.

Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z art. 41 ust. 12b, nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

W myśl z ust. 12c cyt. artykułu, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Z powyższego wynika, że o możliwości zastosowania 7 % stawki podatku od towarów i usług na podstawie art. 41 ust. 12 i 12a ustawy decyduje spełnienie przesłanek przewidzianych w tych przepisach.

Ponadto, zgodnie z treścią § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), a wcześniej § 5 ust. 1a pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 7 % również w odniesieniu do:

* w zakresie, w jakim wymienione roboty i remonty, obiekty lub ich części oraz lokale nie są objęte tą stawką na podstawie art. 41 ust. 12-12c ustawy.

Pojęciem obiektów budownictwa mieszkaniowego, w myśl art. 2 pkt 12 ustawy, objęte są budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

A zatem, jak wynika z powyższych przepisów, do sprzedaży lokali mieszkalnych zastosowanie ma obniżona do 7 % stawka podatku VAT. Preferencyjna stawka podatku nie ma natomiast zastosowania do dostawy lokali użytkowych, niepełniących funkcji mieszkalnych, do których stosuje się podstawową stawkę podatku VAT w wysokości 22 %.

Zgodnie z art. 153 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i ust. 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

W przypadkach określonych w ust. 10, 13 pkt 2-5 i 7-10 otrzymanie części zapłaty (ceny) lub części wkładu budowlanego i mieszkaniowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części - art. 19 ust. 15 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie decyzji administracyjnych zostało przekształcone prawo wieczystego użytkowania w prawo własności gruntów, należących do Spółdzielni. Ustalone przez Gminę z tytułu tego przekształcenia koszty Spółdzielnia zapłaciła, a następnie rozliczyła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe. Rozliczenie to zostało przez Spółdzielnię potraktowane jako uzupełnienie wkładu mieszkaniowego lub budowlanego. Lokale, których dotyczyło to rozliczenie, były zasiedlone i były im nadane tytuły prawne (własnościowe i lokatorskie) do lokali mieszkalnych i lokali użytkowych przed dniem 1 maja 2004 r. jak i po tym dniu.

Po dokonaniu przedmiotowych dopłat członkom Spółdzielni przysługują te same tytuły prawne do lokali, wzrasta im tylko wartość wniesionego wkładu. Dokonana dopłata do wkładu nie zmienia tytułu prawnego do lokalu z lokatorskiego na własnościowy, nie następuje też ustanowienie odrębnej własności lokalu.

Pierwsze zasiedlenie lokali mieszkalnych i użytkowych, oddanych do użytkowania po dniu 1 maja 2004 r., nastąpiło w roku 2004, 2005 i 2008. Żaden z tych lokali po zasiedleniu nie podlegał ulepszeniu.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż w sprawie będącej przedmiotem wniosku postanowienia art. 153 ust. 1 ustawy będą miały zastosowanie jedynie w odniesieniu do wpłat dokonanych na uzupełnienie wkładów budowlanych i mieszkaniowych, dokonanych przez członków Spółdzielni posiadających spółdzielcze lokatorskie i własnościowe prawa do lokali, które zostały ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r. W odniesieniu do tych wpłat obowiązek podatkowy nie powstaje - nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dotyczy to zarówno lokali mieszkalnych jak i użytkowych.

Powyższe wynika z faktu, iż zrównania czynności wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy z dostawą towarów dokonano dopiero od dnia 1 maja 2004 r. i od tego momentu czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów. Oznacza to, iż wnoszone przez członków Spółdzielni wpłaty uzupełniające wkład budowlany lub mieszkaniowy należy traktować jako podwyższenie ceny pierwotnej, dotyczącej czynności, która miała miejsce przed dniem 1 maja 2004 r. i nie podlegała wówczas opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w sytuacji, gdy spółdzielcze lokatorskie i własnościowe prawa do lokali zostały ustanowione po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r., to wpłaty stanowiące uzupełnienie wkładów mieszkaniowych i budowlanych podlegają opodatkowaniu właściwą stawka podatku VAT.

A zatem dopłaty dotyczące lokali mieszkalnych objęte są 7 % stawką podatku VAT, zgodnie z obowiązującym do dnia 31 grudnia 2007 r. art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy lub obowiązującym od dnia 1 stycznia 2008 r. art. 41 ust. 12-12c ustawy oraz § 6 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r. (wcześniej § 5 ust. 1a pkt 2 rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 2004 r.).

Z kolei czynność uzupełnienia przedmiotowych wkładów mieszkaniowych i budowlanych w przypadku spółdzielczych lokatorskich i własnościowych praw do lokali użytkowych, ustanowionych po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r., opodatkowana jest podstawową 22 % stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie udzielenia odpowiedzi na drugie pytanie Wnioskodawcy, dotyczące opodatkowania dopłaty do wkładu budowlanego z tytułu ustanowienia odrębnej własności lokalu użytkowego, zawarte w przedmiotowym wniosku, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.