IPPP3/443-1176/09-2/KC - Prawidłowość udokumentowania zakupów produktów rolnych oraz wystawianie dowodów zastępczych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Podatnika, przedstawione we wniosku z dnia 2 grudnia 2009 r. (data wpływu 14 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowego udokumentowania zakupów produktów rolnych oraz możliwości wystawiania dowodów zastępczych - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowego udokumentowania zakupów produktów rolnych oraz możliwości wystawiania dowodów zastępczych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jest opodatkowany na zasadach ogólnych - prowadzi księgę handlową. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawca dokonuje zakupów gotówkowych bydła (przedmiotem jego działalności jest ubój bydła) od różnych podmiotów: rolników ryczałtowych, osób prowadzących handel bydłem. Przy zakupach od ww. osób pojawiają się następujące problemy: rolnicy ryczałtowi nie chcą podawać swoich danych do faktur RR, podają dane fałszywe lub też nie chcą w ogóle przyjmować wystawionych faktur RR. Z kolei bardzo często Podatnik nie wie czy ma do czynienia z rolnikiem ryczałtowym, któremu powinien wystawić fakturę RR czy też ma do czynienia z innym podmiotem - wtedy obowiązek wystawienia rachunku powinien ciążyć na kontrahencie Podatnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Podatnika wadliwa faktura RR nieposiadająca prawdziwych danych lub też brak faktury RR (np. w przypadku odmowy podania przez rolnika swoich danych), nie stoi na przeszkodzie aby Podatnik mógł wystawić księgowy dowód zastępczy lub też aby istniała możliwość sporządzenia księgowego dowodu zastępczego dokumentującego transakcję z rolnikiem ryczałtowym lub innym kontrahentem który nie chce podać swoich danych. Zgodnie z ustawą o rachunkowości zastępczy dowód księgowy jest wystawiany w przypadku braku możliwości uzyskania księgowych dowodów zewnętrznych. Nie można ich wystawić w sytuacji gdy mamy do czynienia z podatkiem od towarów i usług. Zdaniem Podatnika zryczałtowany zwrot podatku (definicja z art. 1 i 5 ustawy o podatku VAT), nie jest tożsamy z podatkiem od towarów i usług. Jednym z fundamentalnych elementów podatku od towarów i usług jest jego neutralność a więc możliwość pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony. W przedmiotowych sytuacjach wobec płatności gotówkowych oraz wadliwościach dokumentu - faktury RR - podatnik nie będzie miał prawa do odliczenia widniejącej na nich zryczałtowanej kwoty zwrotu podatku. Dodatkowo zgodnie z brzmieniem zarówno polskiej ustawy o VAT jaki dyrektywy 112 UE (art. 295) kwota podatku widniejąca na fakturze RR stanowi zryczałtowaną rekompensatę wydatków poczynionych przez rolnika na zakupy opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W żaden sposób kwota zryczałtowanego zwrotu podatku nie zwiększa obrotu rolnika - ma charakter raczej dopłaty. Biorąc powyższe pod uwagę należy przyjąć, że nie mamy do czynienia z podatkiem VAT. Natomiast w przypadku gdy rolnik ryczałtowy nie chce podać danych do faktury RR lub też je fałszuje zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej (art. 3 pkt 9, art. 87 ust. 1 i ust. 2) powinien wystawić rachunek - jest osobą traktowaną na równi z osobą prowadzącą działalność gospodarczą i prowadzi sprzedaż poza swoim gospodarstwem rolnym. W przypadku odmowy wystawienia rachunku przez rolnika podatnik ma prawo wystawić zastępczy dowód księgowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Przez rolnika ryczałtowego według ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych - art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przez produkty rolne, zgodnie z art. 2 pkt 20 ustawy o podatku od towarów i usług rozumie się towary wymienione w załączniku Nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim. Natomiast przez usługi rolnicze, zgodnie z art. 2 pkt 21, rozumie się usługi wymienione w załączniku Nr 2 do ustawy.

Podatnik we wniosku wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje zakupów gotówkowych bydła (przedmiotem jego działalności jest ubój bydła) od różnych podmiotów: rolników ryczałtowych, osób prowadzących handel bydłem. Wnioskodawca podnosi, iż w przypadku gdy nie wie jaki status ma jego kontrahent, powinien otrzymywać rachunek, o którym mowa w art. 87 Ordynacji podatkowej, który dokumentuje zakup towaru.

Artykuł 87 Ordynacji podatkowej zawiera regułę, która mówi, że obowiązek wystawiania rachunków ciąży na podatnikach prowadzących działalność gospodarczą jedynie wówczas, gdy nabywca towaru lub usługi zażąda ich wystawienia. Gdy takiego żądania nie ma lub zostało ono złożone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, podatnicy nie muszą wystawiać rachunku w rozumieniu przepisu. Brak obowiązku wystawienia rachunku nie wyklucza prawa tych podatników do wystawiania rachunków bez żądania, aczkolwiek w praktyce nie ma to racjonalnego uzasadnienia.

Obowiązek wystawiania rachunków nie obciąża rolników sprzedających produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy lub hodowli oraz nieprzerobione sposobem przemysłowym zgodnie z § 2 tegoż artykułu. Osoby te, dokonujące sprzedaży produktów rolnych, nie są zobowiązane do wystawiania rachunków, nawet w przypadku gdy zwróci się o to nabywca. Mogą jednakże taki rachunek wystawić. Nie musi on odpowiadać wszystkim wymogom dotyczącym rachunku, wynikającym z omawianych przepisów. Jedynie rolnicy sprzedający w stałych punktach sprzedaży, poza obrębem uprawy lub hodowli, muszą wystawiać rachunki na żądanie nabywcy.

Reasumując, tylko podmioty prowadzące działalność gospodarczą i niebędący podatnikami podatku VAT czynnymi oraz rolnicy ryczałtowi, sprzedający swoje produkty w stałych punktach sprzedaży muszą wystawiać rachunki, o których mowa w art. 87 Ordynacji podatkowej.

Natomiast w części dotyczącej kwestii zawartych w pytaniach pierwszym i trzecim, w dniu lutego 2010 r. wydano postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania Nr IPPP3/443-1176/09-3/KC

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.