IPPP3-443-113/08-4/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2008 r. (data wpływu 4 listopada 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 grudnia 2008 r. (data wpływu 24 grudnia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 4 listopada 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 grudnia 2008 r. (data wpływu 24 grudnia 2008 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tutejszego organu z dnia 15 grudnia 2008 r. znak: IPPP3-443-113/08-2/JK.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka polska udzieliła spółce holenderskiej (100% udziałowcowi spółki polskiej) pożyczki w wysokości 50.000,00 euro. Umowa pożyczki została podpisana w Holandii, a pieniądze zostały przelane z rachunku bankowego z Polski na rachunek bankowy w Holandii. Spółka polska nie prowadzi działalności finansowej. Zarówno spółka polska jak i holenderska są podatnikami podatku VAT, spółka holenderska podała swój numer identyfikacji podatkowej dla tego celu. Spółka polska udzieliła pożyczki jednorazowo. Zgodnie z umową pożyczki kwota pożyczki wraz z odsetkami ma zostać zwrócona jednorazowo do dnia 31 grudnia 2009 r.

W uzupełnieniu podano ponadto, iż jednorazowe świadczenie usługi finansowej, wskazanej we wniosku z dnia 29 października 2008 r., mieści się w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.00 - usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy pożyczka jako usługa finansowa podlega podatkowi VAT. Jednocześnie stwierdzono, że gdyby przedmiotowa pożyczka została udzielona podmiotowi krajowemu podlegałaby zwolnieniu, natomiast ze względu na to, że pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Wspólnoty, pożyczkobiorca będzie zobowiązany do rozliczenia podatku od wartości dodanej w Holandii. Usługa będzie wykonana w momencie zapłaty odsetek przez pożyczkobiorcę, dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy powstanie w dacie zapłaty odsetek od pożyczki. Strona uważa, że powinna wystawić fakturę VAT na kwotę odsetek ze stawką ("niepodlegające opodatkowaniu") wskazując, że zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT jest pożyczkobiorca. Faktury tej nie należy wykazywać w deklaracji VAT-7 w poz. 21.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ustawodawca w art. 8 ust. 1 ustawy określił, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Powyższe czynności podlegają opodatkowaniu, jeżeli są realizowane przez podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, tzn. przez osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza w brzmieniu ustępu 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie art. 8 ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług bardzo istotne znaczenie ma określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Podstawowa zasada dotycząca miejsca świadczenia usług została wyrażona w art. 27 ust. 1 ustawy, który stanowi, iż w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Odstępstwo od powyższej zasady przewidziane zostało m.in. w art. 27 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy, przepis ust. 3 stosuje się m.in. do usług bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki.

Tak więc, zgodnie z regulacją szczególną zawartą w art. 27 ust. 3 i ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku usług finansowych świadczonych na rzecz wyżej wymienionych podmiotów miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że Spółka polska udzieliła Spółce holenderskiej będącej 100% udziałowcem Spółki polskiej pożyczki w wysokości 50.000,00 euro. Umowa pożyczki została podpisana w Holandii. Spółka polska nie prowadzi działalności finansowej. Zarówno Spółka polska jak i holenderska są podatnikami podatku VAT. Spółka Holenderska podała swój numer identyfikacji podatkowej dla tego celu. Spółka polska udzieliła pożyczki jednorazowo. Kwota pożyczki wraz z odsetkami będzie zwrócona jednorazowo do dnia 31 grudnia 2009 r. Zainteresowany zaklasyfikował przedmiotowe świadczenie usługi finansowej do grupowania PKWiU 65.22.10-00.00 - usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym.

Zatem Wnioskodawca udzielił pożyczki podmiotowi mającemu siedzibę na terytorium państwa należącego do Wspólnoty Europejskiej (Holandia). Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż w przypadku gdy nabywcą usługi finansowej jest podatnik mający siedzibę na terytorium państwa Wspólnoty, a więc w kraju innym niż kraj świadczącego usługę (Polska), jest on zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu przedmiotowej usługi finansowej. Czynność udzielenia przez Wnioskodawcę pożyczki podmiotowi zagranicznemu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

W świetle powyższego usługobiorca (Spółka holenderska), który posiada siedzibę na terytorium Wspólnoty innym niż Polska jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT. Oznacza to, iż z punktu widzenia polskiego podatnika (Wnioskodawcy) usługa taka nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT w Polsce. Zatem po stronie Wnioskodawcy, nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia ww. usługi udzielenia pożyczki na rzecz Spółki holenderskiej.

Obowiązek wystawiania faktur VAT wynika z przepisu art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Zgodnie z § 27 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.),w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 27 ust. 3 pkt 2 oraz art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, innym niż terytorium kraju, oraz informację, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi.

A zatem dla udokumentowania usług opodatkowanych w innym kraju, polscy podatnicy mają obowiązek wystawiać faktury VAT stwierdzające dokonanie takich czynności, ale faktury te nie muszą zawierać danych dotyczących stawki podatku, wartości podatku oraz wartości brutto usługi. Muszą natomiast zawierać informację, że podatek VAT zostanie rozliczony przez nabywcę, oraz dodatkowo numer VAT nadany dla celów dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych, jeżeli nabywcą ww. usług jest podmiot z Unii.

Wobec powyższego, w sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca dla udokumentowania ww. usługi winien, stosownie do przepisu cyt. § 27 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów wystawić fakturę, która nie będzie zawierać danych dotyczących stawki podatku, wartości podatku oraz wartości brutto usługi, lecz musi zawierać informację, że podatek VAT rozliczy nabywca.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek obrotem, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, są odsetki od udzielonej pożyczki (otrzymane jak również niezapłacone, których termin zapłaty upłynął). Odsetki te winny być udokumentowane fakturą VAT i zaewidencjonowane w rejestrze sprzedaży w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Odnośnie terminu powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu stwierdzić należy, iż na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W myśl natomiast z art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Ustawodawca nie zawarł szczególnych unormowań w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, dla usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.1). W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku, gdy został określony w umowie jednorazowy termin zwrotu pożyczki wraz z odsetkami, to termin ten należy powiązać z ostatecznym terminem powstania obowiązku podatkowego w wysokości odpowiadającej należnym odsetkom.

Należy uznać, iż data spłaty przez Spółkę holenderską pożyczki wraz z odsetkami, jest datą wykonania przez Wnioskodawcę usługi na rzecz przyjmującego pożyczkę i czynność ta powinna być potwierdzona fakturą VAT. Zatem obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wykonania przedmiotowej usługi powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 7 dnia od dnia upływu terminu płatności odsetek.

Odnosząc się do kwestii obowiązku wykazania ww. usługi w deklaracji VAT-7 w poz. 21 należy stwierdzić, iż w części C deklaracji VAT-7 przeznaczonej do rozliczenia transakcji podlegających opodatkowaniu oraz podatku należnego, a także transakcji wykonywanych poza terytorium kraju wykazuje się wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu, dla których obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który składana jest deklaracja, po uwzględnieniu korekt wynikających z art. 29 ust. 4 ustawy, oraz innych korekt wynikających z przepisów o podatku od towarów i usług, jeżeli mają wpływ na rozliczenie w okresie, za który składana jest deklaracja. W tej części wykazuje się też czynności wykonywane poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego lub zwrotu podatku naliczonego.

W poz. 21 deklaracji VAT-7 wykazuje się dostawę towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Natomiast w myśl art. 87 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, na umotywowany wniosek, podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej, przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1, w terminie określonym w ust. 4.

Zatem w poz. 21 deklaracji VAT-7 wykazuje się takie dostawy towarów lub takie świadczenie usługi poza terytorium kraju, w stosunku do których, w sytuacji gdyby te dostawy lub świadczenie usług były wykonywane w kraju, podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia podatku należnego.

Z powyższych rozważań wynika, że usługa polegająca na udzieleniu pożyczki sklasyfikowana w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.00, świadczona na rzecz kontrahenta holenderskiego podlega opodatkowaniu w miejscu jej świadczenia tj. w Holandii. Taka usługa świadczona w kraju Wnioskodawcy tj. w Polsce podlegałaby zwolnieniu (art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o o podatku od towarów i usług). Zatem Wnioskodawcy nie przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. W tej sytuacji ww. usługi nie wykazuje się w poz. 21 deklaracji VAT-7.

Należy ponadto zauważyć, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w oparciu o wskazane przez Wnioskodawcę klasyfikacje statystyczne. Tut. Organ podatkowy nie jest bowiem uprawniony do zajmowania stanowiska w zakresie prawidłowości przyporządkowania formalnego towarów lub usług do grupowania klasyfikacyjnego. Zgodnie z zasadami metodycznymi klasyfikacji statystycznych - na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania, w tym także dla usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem do Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź, który udziela informacji w zakresie stosowania wyżej powołanych standardów klasyfikacyjnych. Tylko w przypadku prawidłowego zaklasyfikowania do właściwego grupowania PKWiU możliwie jest rozstrzygnięcie o zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług danego towaru lub usługi.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych będzie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, tj. stanu prawnego obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r.

Nadmienia się ponadto, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. na podstawie ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) nastąpiła zmiana niektórych przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.