IPPP3/443-1120/09-2/KT - Sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowych zabudowanych na rzecz ich dotychczasowych użytkowników wieczystych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Starostwa, przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2009 r. (data wpływu 2 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkowników wieczystych - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2009 r. wpłynął wniosek Starostwa Powiatowego o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

1. Użytkownicy wieczyści małż. K. wnioskiem z dnia 10 lutego 2009 r. wystąpili do Starosty o wykupienie od Skarbu Państwa prawa własności gruntów.

Wojewoda decyzją z dnia 8 maja 1992 r. stwierdził nabycie przez Zakłady P., z mocy prawa w dniu 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego na okres 99 lat nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa o pow. 0,9075 ha oraz nieodpłatne nabycie przez Zakłady P., z mocy prawa, własności budynków i innych urządzeń znajdujących się na opisanej nieruchomości. Aktem notarialnym (umową sprzedaży) z dnia 21 lutego 1996 r. Wojewoda działający w imieniu Skarbu Państwa sprzedał w trybie art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 z późn. zm.) Pani K., prowadzącej działalność gospodarczą na własny rachunek, opisane w § 1 aktu Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego pod nazwą: Zakłady P., tj. prawo użytkowania wieczystego działki gruntu i własność budynków i innych urządzeń położonych na tej działce stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności.

Następnie aktem notarialnym (umową sprzedaży) z dnia 26 lipca 2007 r. małż. K. nabyli do majątku wspólnego od Pani K. prawo użytkowania wieczystego części wyżej opisanej działki gruntu oraz własność posadowionych na tej działce budynków.

Zarządzeniem z dnia 14 sierpnia 2009 r. Wojewoda udzielił zgody Staroście na sprzedaż użytkownikom wieczystym nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Skarbu Państwa. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nastąpi w drodze bezprzetargowej, na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Zgodnie z operatem szacunkowym sporządzonym w czerwcu 2009 r. przez rzeczoznawcę majątkowego wartość prawa własności nieruchomości gruntowej została określona na kwotę 159.000 zł (słownie sto pięćdziesiąt dziewięć tysięcy złotych), a wartość prawa użytkowania wieczystego na kwotę 99.375 zł (słownie dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt pięć złotych), przy czym rzeczoznawca majątkowy zawarł w treści operatu stwierdzenie, że określona wartość nie zawiera podatku VAT.

Zgodnie z art. 69 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży. Cena zbycia opisanej nieruchomości wyniosła więc 59.625 zł.

2. Użytkownicy małż. W. wnioskiem z dnia 6 listopada 2008 r. wystąpili do Starosty o wykupienie od Skarbu Państwa prawa własności gruntów.

Aktem notarialnym z dnia 7 maja 1997 r. (umową o ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości i nieodpłatnego przeniesienia własności budynków) Kierownik Urzędu Rejonowego działający w imieniu Skarbu Państwa działki o łącznej pow. 3,3565 ha oddał w wieczyste użytkowanie Spółdzielni K. na lat 99 tj. do dnia 7 maja 2096 r., przenosząc jednocześnie na rzecz tej spółdzielni prawo własności zabudowań i urządzeń znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości.

Następnie aktem notarialnym z dnia 15 marca 2000 r. Likwidator, działający w imieniu i na rzecz Spółdzielni K. - w Likwidacji, użytkowanie wieczyste zabudowanych działek gruntu o łącznym obszarze 3396 m² wraz z własnością znajdujących się na niej budynków i budowli sprzedał małż. W. Zarządzeniem z dnia 3 sierpnia 2009 r. Wojewoda udzielił zgody Staroście na sprzedaż użytkownikom wieczystym nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Skarbu Państwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle obowiązujących obecnie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie dokonanie sprzedaży prawa własności nieruchomości gruntowej na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych tej nieruchomości...

Stanowisko Wnioskodawcy:

Czynność zbycia nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), od dnia 1 grudnia 2008 r. ustawowo uregulowane zostało poprzez dodanie w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług punktu 6 - oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste. Tym samym przesądzona została istota użytkowania wieczystego, które zakwalifikowane zostało do dostawy towarów, wywołując dalsze skutki związane z tym prawem dla oceny i zasad stosowania innych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Jeżeli art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług definiuje dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy i stanowi, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, w tym również mieści się oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, to uznać należy, że z chwilą oddania gruntu w użytkowanie wieczyste (wpis prawa do księgi wieczystej), stanowi dostawę i wywołuje skutki podatkowe w zakresie podatku VAT i jego rozliczenia przez podatnika z tytułu dostawy. Dokonanie dostawy towaru i rozliczenie podatku VAT z tego tytułu powoduje, że sprzedaż własności nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego tej nieruchomości, nie podlega podatkowi VAT, bowiem ten sam towar podlegałby dwukrotnej dostawie, a towar ten jest już przeniesiony i podlega swobodnemu niczym nieskrępowanemu rozporządzeniu przez użytkownika wieczystego, jak właściciel, któremu z chwilą oddania gruntu w użytkowanie wieczyste towar wydano.

Ponadto, trudno wskazać moment powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 19 ustawy o podatku od towarów i usług, który związany został z chwilą wydania towaru lub terminem potwierdzenia fakturą dostawy, jeżeli dostawa (oddanie w użytkowanie wieczyste) i wydanie towaru nastąpiło rok, kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt lat temu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), oddanie nieruchomości gruntowej zabudowanej w użytkowanie wieczyste następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej nieruchomości budynków i innych urządzeń. Natomiast w myśl art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Ponadto, zgodnie z art. 32 ust. 2 cyt. tej ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa z mocy prawa uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego.

A zatem sprzedaż, na podstawie art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami, prawa własności gruntów objętych prawem użytkowania wieczystego, stosownie do art. 7 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy traktować jako dostawę towarów, gdyż grunty, zgodnie z art. 2 pkt 6, są towarami w rozumieniu przepisów tej ustawy.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Natomiast art. 29 ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W praktyce oznacza to, że grunt opodatkowany jest taką sama stawką podatku VAT jak budynek z nim trwale związany i będący przedmiotem dostawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzeń przyszłych wynika, iż Starostwo Powiatowe planuje dokonanie sprzedaży nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkami i innymi urządzeniami, stanowiących własność Skarbu Państwa, na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych tych nieruchomości.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Takim przepisem szczególnym jest art. 235 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Powyższe oznacza, że budynki lub budowle wzniesione przez wieczystego użytkownika na gruncie obciążonym prawem wieczystego użytkowania oraz budynki i inne urządzenia, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z uwagi na fakt, iż budynki lub budowle posadowione na gruncie stanowiącym przedmiot dostawy (niezależnie od tego, czy zostały wzniesione w trakcie wieczystego użytkowania czy też wieczysty użytkownik nabył je przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste) stanowią własność użytkownika wieczystego, na rzecz którego dokonywana jest sprzedaż gruntu, przedmiotem dostawy będzie w istocie jedynie grunt. Tym samym opodatkowanie podatkiem od towarów i usług, bądź zwolnienie od tego podatku, uzależnione będzie od rodzaju gruntu będącego przedmiotem sprzedaży na rzecz użytkownika wieczystego.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Dla niektórych czynności ustawodawca przewidział zastosowanie obniżonych stawek, bądź zwolnienie od podatku.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z gruntami zabudowanymi budynkami i innymi urządzeniami, zatem ich dostawa podlega opodatkowaniu według stawki podstawowej podatku VAT, tj. 22%.

Reasumując, w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz w odniesieniu do przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, należy stwierdzić, że dokonanie sprzedaży prawa własności nieruchomości gruntowych zabudowanych na rzecz ich dotychczasowych użytkowników wieczystych będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.