IPPP3/443-10/11-2/KC

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 31 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-10/11-2/KC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zwolnienia usług zarządzania instrumentami finansowymi innymi niż papiery wartościowe - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia usług zarządzania instrumentami finansowymi innymi niż papiery wartościowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

F. S.A. (dalej: "Spółka" lub " F. ") jest podmiotem prowadzącym działalność maklerską. Spółka działa na podstawie zezwolenia na prowadzenie takiej działalności udzielonego decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 stycznia 2007 r. W oparciu o udzielone zezwolenie Spółka uprawniona jest do wykonywania szeregu wymienionych w nim czynności, jednakże pismem z dnia 21 lutego 2007 r. poinformowała Komisję Nadzoru Finansowego, iż działając zgodnie z § 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 kwietnia 2006 r. w sprawie zakresu, trybu, formy oraz terminów dostarczania informacji przez niektóre podmioty prowadzące działalność maklerską oraz rachunki papierów wartościowych, z dniem 25 lutego 2007 r. F. rozpoczęła prowadzenie działalności maklerskiej w zakresie:

1.

zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba maklerskich instrumentów finansowych,

2.

ewidencjonowania oraz prowadzenia rachunków, na których są zapisywane maklerskie instrumenty finansowe, z wyłączeniem rachunków papierów wartościowych, oraz prowadzenie rachunków pieniężnych służących do obsługi rachunków, na których są zapisywane te instrumenty, z wyłączeniem obsługi rachunków papierów wartościowych, jak również rozliczania transakcji, których przedmiotem są te instrumenty, z wyłączeniem transakcji, których przedmiotem są zdematerializowane papiery wartościowe lub inne maklerskie instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu zorganizowanego,

3.

wymiany walutowej.

W oparciu o wskazane zezwolenie Spółka świadczy na rzecz swoich klientów usługi polegające na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych na rynku walutowym Forex. W skład zarządzanych portfeli mogą wchodzić jedynie instrumenty nie będące papierami wartościowymi, takie jak finansowe kontrakty terminowe (w szczególności opcje, forward, swap, itd.) oraz inne równorzędne instrumenty finansowe (kontrakty na różnicę) rozliczane kasowo (pieniężnie). W związku z zarządzaniem portfelem, Spółka prowadzi również rachunek inwestycyjny klienta składający się z rachunku praw majątkowych, rachunku instrumentów finansowych oraz rachunku pieniężnego. Rachunki inwestycyjne mogą być prowadzone, w zależności od oczekiwań klienta zarówno w dolarach amerykańskich, euro, jak i polskich złotych.

W zamian za świadczoną usługę zarządzania portfelem, Spółka pobiera co do zasady od klienta trojakiego rodzaju wynagrodzenie:

1.

opłatę wstępną

2.

prowizję od zarządzanych aktywów - pobierana niezależnie od osiągniętego przez klienta wyniku (zysku lub straty);

3.

premię od zysku - uzależnioną od osiągnięcia przez klienta określonego zysku w okresie rozliczeniowym.

Spółka w czerwcu 2008 r. wystąpiła do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (działającego w imieniu Ministra Finansów) z wnioskiem o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług (dalej "VAT") usług zarządzania portfelami maklerskich instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi. Spółka przedstawiła we wniosku szereg argumentów, w tym te oparte na interpretacji przepisów unijnych, przemawiających za zwolnieniem z VAT usług zarządzania portfelami maklerskich instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi (w szczególności zarządzanie portfelami instrumentów finansowych na rynku finansowym F). Dyrektor Izby Skarbowej w odpowiedzi z 18 lipca 2008 r. uznał stanowisko Spółki za prawidłowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi świadczone przez Spółkę, opisane w niniejszym wniosku, będą korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. w związku z brzmieniem art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zdaniem Spółki, świadczone przez nią usługi zarządzania portfelami instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi będą korzystały ze zwolnienia z podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.) zwolnione od podatku VAT będą usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Natomiast, zgodnie z art. 2 powyższej ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi są:

1.

papiery wartościowe (zdefiniowane w art. 3 tej ustawy, m.in. akcje i obligacje);

2.

inne instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi (m.in. kontrakty terminowe, swapy walutowe, opcje na kursy walut).

Choć biorąc pod uwagę literalne brzmienie powyższych przepisów, można by stwierdzić, iż usługi zarządzania instrumentami finansowymi w całości (tj. zarówno zarządzanie papierami wartościowymi, jak i zarządzanie instrumentami finansowymi niebędącymi papierami wartościowymi, czyli w tym drugim przypadku usługi świadczone przez F.) nie będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT, to zdaniem Spółki taka interpretacja nie zasługuje na akceptację.

Tym niemniej zakresu ww. zwolnienia nie można interpretować bazując tylko na literalnym brzmieniu polskich przepisów, ale należy wziąć po uwagę także brzmienie przepisów unijnych, interpretując w tym zakresie regulacje Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej; "Dyrektywa"). Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy, Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania VAT transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

Natomiast, stosownie do art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy, zwolnieniu od podatku VAT będą podlegać transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Tak więc, należy zauważyć, że na podstawie ww. przepisów wyłączone ze zwolnienia od podatku VAT będzie przechowywanie i zarządzanie jedynie papierów wartościowych (akcji, udziałów, obligacji, itd.). Porównując brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d) oraz lit. f) Dyrektywy należy dojść do wniosku, że w art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy termin "transakcje dotyczące innych zbywalnych instrumentów finansowych" obejmuje także czynności przechowywania i zarządzania tymi instrumentami, skoro art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy wyraźnie wyłącza czynności przechowywania i zarządzania z pojęcia "transakcje, których przedmiotem są akcje, udziały (...) i inne papiery wartościowe".

Z powyższych przepisów wynika, że na gruncie Dyrektywy istnieje wyraźne rozróżnienie pomiędzy (i) usługami zarządzania dotyczącymi innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych, które to korzystają ze zwolnienia z podatku VAT a (ii) usługami zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi, które to nie mogą korzystać ze zwolnienia. W rezultacie, transakcje (a więc również zarządzanie) instrumentami finansowymi innymi niż papiery wartościowe będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska została potwierdzona także przez krajowe organy podatkowe m.in. w interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dn. 23 września 2009 r. W szczególności Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził iż: "Stanowisko zgodnie z którym zarządzanie innymi niż papiery wartościowe instrumentami finansowymi podlega zwolnieniu z podatku VAT, znajduje potwierdzenie także w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (zwanej dalej Dyrektywą). Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy, Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania transakcje łącznie z pośrednictwem dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności. Z drugiej strony, stosownie do lit. f) powyższego przepisu Dyrektywy, ze zwolnienia korzystają również transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe. Z powyższych przepisów wynika, że również na gruncie Dyrektywy istnieje rozróżnienie pomiędzy usługami zarządzania dotyczącymi innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych, które korzystają ze zwolnienia z podatku VAT oraz usługami zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi, które nie mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT". W powyższej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko podatnika w całości za prawidłowe i w związku z tym odstąpił od sporządzenia uzasadnienia prawnego dokonanej oceny tego stanowiska.

Warto zauważyć, iż regulacje ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r. również przewidywały odmienne traktowanie dla celów VAT transakcji dotyczących instrumentów finansowych w zależności od ich kategorii (tj. objęcie zwolnieniem z VAT usług zarządzania innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych oraz opodatkowanie VAT usług zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi).

Jak Spółka wskazała w stanie faktycznym, usługi świadczone przez Spółkę polegają na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych wyłącznie niebędących papierami wartościowymi. W konsekwencji, usługi świadczone przez Spółkę, w świetle regulacji Dyrektywy, od 1 stycznia 2011 r. także powinny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Analiza porównawcza art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.) oraz art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy prowadzi do wniosku, że przepisy wspólnotowe nie zostały prawidłowo transponowane do polskiej ustawy o VAT. W rezultacie przepisy polskiej ustawy o VAT są bardziej restrykcyjne od przepisów wspólnotowych. Polskie przepisy o VAT wyłączają ze zwolnienia od podatku VAT (a więc opodatkowują VAT) zarządzanie wszystkimi instrumentami finansowymi, podczas gdy przepisy wspólnotowe wyłączają ze zwolnienia od podatku VAT zarządzanie wyłącznie papierami wartościowymi.

Jak zostało to wielokrotnie potwierdzane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej "TSUE"), jak i polskich sądów administracyjnych, w sytuacji konfliktu między unijnymi a polskimi regulacjami podatnik ma prawo do odwołania się bezpośrednio do postanowień dyrektyw unijnych (o ile przepisy unijne są bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne). Reguła ta w doktrynie prawa podatkowego określana jest jako m.in. "zasada bezpośredniej skuteczności dyrektywy" albo "zasadą bezpośredniego stosowania przepisów dyrektywy" (por. "Dyrektywa VAT 2006/112/WE. Komentarz 2009" pod red. J. Martini, Wrocław 2009, wydanie 1, str. 26; "VAT 2010" J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Warszawa 2010, wydanie 2, str. 22 lub "Dyrektywa VAT. Komentarz" pod red. K. Sachsa i Romana Namysłowskiego, Warszawa 2008, str. 62).

Zasada bezpośredniego stosowania dyrektyw w przypadku ich niewłaściwej implementacji została sformułowana przede wszystkim w orzecznictwie TSUE. Zgodnie z orzeczeniem TSUE w sprawie Ursula Becker 8/81: " (...) jeśli przepisy dyrektywy z punktu widzenia ich treści wydają się bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne, to wobec braku w wyznaczonych terminach przepisów wykonawczych można się na nie powołać wobec wszelkich przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą, (...)". Ponadto, TSUE stwierdził, że "Państwo członkowskie, które nie podjęło niezbędnych działań (...), nie może powoływać się na własne zaniechanie, aby odmówić podatnikowi korzyści wynikającej ze zwolnienia podatkowego (...)".Wprawdzie w samym wyroku mowa jest o braku implementacji prawa unijnego do prawa krajowego w przepisanym czasie, jednakże zdaniem Spółki powyższe reguły dotyczą także sytuacji, w której dyrektywa została transponowana do krajowego porządku prawnego niepoprawnie. Potwierdza to również teza orzeczenia TSUE w sprawie Fratelli Costanzo SpA 103/88. Co więcej TSUE w ww. wyroku potwierdził tezę, iż obowiązek bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowego dotyczy wszystkich organów państwa członkowskiego, w tym również organów podatkowych: "byłoby skądinąd sprzecznością uznawać, iż jednostki mają prawo powoływać się w postępowaniach toczących się przed sądami krajowymi kontrolującymi legalność działań organów administracji na przepisy dyrektywy (...) i uważać jednocześnie, że organ administracji nie ma obowiązku stosowania przepisów dyrektywy i zaniechania stosowania sprzecznych z nimi przepisów prawa krajowego". Nie jest to odosobnione stanowisko TSUE (podobnie TSUE w wyrokach w sprawach The Queen a la demande de Helena Wells C-201/02, BP Supergaz C-62/93 czy Kolpinghuis Nijmegen 80/86).

Ponadto przepisy Ordynacji podatkowej (ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) wprost nakazują, że dorobek prawny Wspólnoty powinien być uwzględniany przy interpretacji krajowych przepisów prawa podatkowego. Na przykład zgodnie z art. 14a Ordynacji podatkowej "Minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ". Ponadto z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, że jedną z przesłanek nadzwyczajnego trybu wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną jest wydanie przez TSUE orzeczenia, które miało wpływ na treść wydanego wcześniej rozstrzygnięcia (por. art. 240 § 1 pkt 11 Ordynacji podatkowej).

Także zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych (w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego - dalej "NSA") uzasadnione jest bezpośrednie stosowanie przez podatników przepisów dyrektywy w przypadkach gdy jej normy zostały wprowadzone do polskiej legislacji w sposób nieprawidłowy (np. por. wyrok NSA z 8 maja 2007 r., sygn. I FSK 829/06; postanowienie NSA z 23 kwietnia 2009 r., sygn. I FSK 185/08; wyrok NSA z 1 października 2010 r., I FSK 52/10; wyrok NSA z 26 października 2010 r., sygn. III SA/Wa 1978/10 i in.).

W szczególności, jak wskazał NSA w wyroku z dnia 23 marca 2009 r. (sygn. I FPS 6/08, ONSAiWSA 2009, nr 4, poz. 61) " (...) gdy porównanie treści transponowanego przepisu dyrektywy i unormowania krajowego wskazuje, że nadanie uregulowaniu krajowemu znaczenia wynikającego z bezwarunkowej i precyzyjnej normy unijnej prowadziłoby do sprzeczności z gramatycznym brzmieniem przepisu krajowego, sąd powinien - jeśli podatnik domaga się zastosowania tej normy w sposób określony w dyrektywie - odmówić zastosowania normy prawa krajowego i umożliwić mu skorzystanie z unormowania wspólnotowego. Jeżeli jednak podatnik uznaje za korzystniejsze zastosowanie wadliwie sformułowanej w procesie transpozycji normy krajowej, brak jest podstaw do dokonywania wykładni prowspólnotowej tej normy, prowadzącej do wykładni contra legem i nakładania na obywatela obowiązków wynikających tylko z samej dyrektywy".

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, w omawianej sytuacji, Spółka, w myśl zasady bezpośredniej skuteczności dyrektywy, ma prawo odwołać się bezpośrednio do art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy, gdyż przepisy te są wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe.

W konsekwencji, w opinii Spółki, usługi zarządzania instrumentami finansowymi innymi niż papiery wartościowe, świadczone przez Spółkę, powinny korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym przez art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) oraz zmienionym przez art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) i obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 41 zwolnienie od podatku stosuje się do usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Z kolei przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca podaje, że jako podmiot prowadzący działalność maklerską, z dniem 25 lutego 2007 r. rozpoczął prowadzenie działalności maklerskiej w zakresie:

1.

zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba maklerskich instrumentów finansowych,

2.

ewidencjonowania oraz prowadzenia rachunków, na których są zapisywane maklerskie instrumenty finansowe, z wyłączeniem rachunków papierów wartościowych, oraz prowadzenie rachunków pieniężnych służących do obsługi rachunków, na których są zapisywane te instrumenty, z wyłączeniem obsługi rachunków papierów wartościowych, jak również rozliczania transakcji, których przedmiotem są te instrumenty, z wyłączeniem transakcji, których przedmiotem są zdematerializowane papiery wartościowe lub inne maklerskie instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu zorganizowanego,

3.

wymiany walutowej.

Wnioskodawca, w oparciu o to zezwolenie, świadczy na rzecz swoich klientów usługi polegające na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych na rynku walutowym Forex, w skład których mogą wchodzić jedynie instrumenty nie będące papierami wartościowymi, takie jak finansowe kontrakty terminowe (w szczególności opcje, forward, swap, itd.) oraz inne równorzędne instrumenty finansowe (kontrakty na różnicę) rozliczane kasowo.

Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.). Według art. 2 ust. 1 tej ustawy, Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

1.

papiery wartościowe;

2.

niebędące papierami wartościowymi:

a.

tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

b.

instrumenty rynku pieniężnego,

c.

opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,

d.

opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e.

opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,

f.

niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

g.

instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

h.

kontrakty na różnicę,

i.

opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Dokonując analizy przytoczonych przepisów i opisu stanu rzeczy przedstawionego przez Wnioskodawcę, należy zauważyć, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku, zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, dotyczy czynności przechowywania i zarządzania instrumentami finansowymi, tj. zarówno papierami wartościowymi jak i innymi instrumentami finansowymi niebędącymi papierami wartościowymi.

Tak sformułowany zakres pojęciowy w naszym ustawodawstwie pokrywa się z wytycznymi Rady Wspólnot Europejskich, która podjęła się uregulowania szeroko rozumianej działalności finansowej, w celu skutecznej i bardziej jednolitej ochrony prawnej dla podmiotów działających na europejskim rynku kapitałowym.

Jedną z najistotniejszych regulacji unijnych w zakresie instytucji finansowych i rynków kapitałowych jest Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca Dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i Dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę rady 93/22/EWG (Dz. U. UE L z dnia 30 kwietnia 2004 r.), która ustanawia ramy systemu regulacji rynków finansowych we Wspólnocie, określając między innymi: warunki działalności związane z wykonywaniem przez przedsiębiorstwa inwestycyjne usług inwestycyjnych, jak i wymogi organizacyjne w odniesieniu do przedsiębiorstw inwestycyjnych. Artykuł 4 pkt 17 tej regulacji zawiera definicję instrumentów finansowych. Według Dyrektywy są to instrumenty określone w sekcji C załącznika I, tzn.:

1.

zbywalne papiery wartościowe.

2.

instrumenty rynku pieniężnego.

3.

jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania.

4.

transakcje opcyjne, transakcje typu futures, swaps, umowy terminowe na stopę procentową oraz inne kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do papierów wartościowych, instrumentów dewizowych, stóp procentowych lub oprocentowania, albo innych instrumentów pochodnych, indeksów finansowych lub środków finansowych, które można rozliczać materialnie lub w środkach pieniężnych.

5.

transakcje opcyjne, transakcje typu futures, swaps, umowy terminowe na stopę procentową oraz inne kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do instrumentów towarowych, które należy rozliczać w środkach pieniężnych lub w środkach pieniężnych z opcją jednej ze stron (w przeciwnym przypadku, mogą powodować niedotrzymanie warunków lub innego rodzaju zdarzenie unieważnienia kontraktu).

6.

transakcje opcyjne, transakcje typu futures, swaps, umowy terminowe na stopę procentową oraz inne kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do instrumentów towarowych, które można materialnie rozliczać pod warunkiem że podlegają one obrotowi na rynku regulowanym i/lub MTF.

7.

transakcje opcyjne, transakcje typu futures, swaps, umowy terminowe na stopę procentową oraz inne kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do instrumentów towarowych, które można materialnie rozliczać oraz nie wymienionych w inny sposób w sekcji C.6 i nie przeznaczonych do celów handlowych, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych, uwzględniając między innymi, czy są one rozliczane przez uznane izby rozrachunkowe lub podlegają regularnym spekulacyjnym transakcjom różnicowym.

8.

instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

9.

kontrakty finansowe na transakcje różnicowe.

10.

Transakcje opcyjne, transakcje typu futures, swaps, umowy terminowe na stopę procentową oraz inne kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do kontraktów na instrumenty towarowe dotyczące stawek klimatycznych, opłat przewozowych, dopuszczalnych poziomów emisji oraz stawek inflacji lub innych urzędowych danych statystycznych, które należy rozliczać w środkach pieniężnych lub z opcją jednej ze stron (w przeciwnym przypadku, mogą powodować niedotrzymanie warunków lub innego rodzaju zdarzenie unieważnienia kontraktu), a także wszelkiego rodzaju inne kontrakty na instrumenty pochodne dotyczące aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz środków nie wymienionych gdzie indziej w tej sekcji, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych, uwzględniając, między innymi, czy podlegają one obrotowi na rynku regulowanym lub MTF, są rozliczane przez uznawane izby rozrachunkowe, lub podlegają regularnym spekulacyjnym transakcjom różnicowym.

Nietrudno zauważyć, że tak sformułowana definicja, podobnie jak w prawie polskim, zawiera w sobie zarówno pojęcia papierów wartościowych jak i inne instrumentów finansowych.

Z kolei definicja zbywalnych papierów wartościowych znajduje się w Dyrektywie Rady z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG; Dz. U. UE L z dnia 31 grudnia 1985 r.), którą wskazana została powyżej jako Dyrektywa zmieniana. W artykule 1a powyższej regulacji, zbywalne papiery wartościowe oznaczają:

* akcje spółek i inne papiery wartościowe równoważne akcjom spółek ("akcje"),

* obligacje i inne formy papierów dłużnych ("papiery dłużne"),

* pozostałe zbywalne papiery wartościowe, które noszą prawo nabywania wszelkich takich zbywalnych papierów wartościowych przez subskrypcję lub zamianę, z wyłączeniem metod i instrumentów określonych w art. 21.

Zatem, podsumowując, aparat pojęciowy obu regulacji, zarówno unijnej jak i ustawodawstwa krajowego, dotyczących szeroko rozumianego rynku finansowego, jest ze sobą spójny i jednolity.

Przywołane przez Wnioskodawcę interpretacje choć dotyczą analogicznych usług zarządzania innymi niż papiery wartościowe, instrumentami finansowymi, niemniej jednak opierają się na przepisach, które na dzień dzisiejszy są nieobowiązujące. Wcześniejsze regulacje dotyczące zwolnień od podatku, odwoływały się wprost do symboli statystycznych, co było sporym uproszczeniem a jednocześnie powodowało liczne rozbieżności legislacji krajowej i wspólnotowej. Chodziło przede wszystkim o to, iż zakres polskich regulacji zwolnień od podatku był szerszy od zakresu przewidzianego w Dyrektywie VAT. Nowe przepisy, obowiązujące od 1 stycznia 2011 r., zawarte w ustawie o podatku od towarów usług, dotyczące zwolnień z podatku mają w pełniejszy sposób realizować cele stawiane przez ustawodawstwo unijne, zwłaszcza w art. 135 Dyrektywy 112, a co za tym idzie wyeliminować zaburzenia warunków konkurencji, zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym, spowodowane rozbieżnościami interpretacyjnymi przepisów podatkowych.

Ponadto, nowe założenia metodologiczne klasyfikacji PKWiU z 2008 r., wprowadzone do ustawy od 1 stycznia 2011 r., nie pozwoliły na takie odniesienie przepisów statystycznych, aby zakres zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, był zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE. Dlatego też załącznik ten został uchylony, jednocześnie uregulowania dotyczące tej tematyki zostały przeniesione do ustawy.

Zatem, mając na uwadze powyższe przepisy i stanowisko polskiego ustawodawcy, oraz powołując się na literalną wykładnię przepisów, należy uznać, że zakres działalności Wnioskodawcy, opisany w niniejszym wniosku, zawiera się wprost w wyłączeniu ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Ponadto, tut. Organ pragnie zauważyć, że zastosowanie wykładni językowej w odniesieniu do art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy jest jak najbardziej właściwe. Wykładnia językowa bowiem, polega na ustaleniu znaczenia i zakresu wyrażeń tekstu prawnego ze względu na język, w którym został sformułowany. Z kolei źródłem języka prawnego są same teksty prawne i zawarte w nich definicje (wiążące ustalenie znaczenia pochodzące od prawodawcy). Zatem, jeżeli ustawodawca w danym przepisie wprost odwołuje się do definicji położonej w innym niż interpretowany akcie prawnym, definicja taka staje się wiążąca. Nazywa się to regułą niekwestionowaną. W sytuacji, gdy brak jest odesłania do definicji legalnej, bądź ustawodawca takiej nie wskazuje, wówczas należałoby sięgać po kolejne rodzaje wykładni.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i zdarzenie przyszłe, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż usługi zarządzania portfelami instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, będą wyłączone ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl