IPPP2/4512-954/15-2/AOg

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2015 r. (data wpływu 2 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 2 października 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Ponad 20 lat temu Wnioskodawczyni odziedziczyła ziemię rolną po rodzicach. Z czasem gmina ziemię scaliła, podzieliła na dwie mniejsze działki (po ok. 1000 m² każda). Działki zostały przekształcone na budowlane. W 2015 r. Wnioskodawczyni sprzedała jedną z działek, teraz w okresie od października do grudnia 2015 r. lub później na początku roku 2016 Wnioskodawczyni zamierza sprzedać drugą działkę. Pieniądze pozyskane ze sprzedaży zamierza przeznaczyć w drodze darowizny córkom na zabezpieczenie przyszłości oraz cele mieszkaniowe (zakup mieszkania dla jednej z córek) oraz zabezpieczenie dla siebie na przyszłość.

Rzeczoną działkę Wnioskodawczyni zamierza zbyć za pośrednictwem agencji nieruchomości. Ponadto Wnioskodawczyni nigdy nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej i nie płaciła VAT w związku z powyższym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni będzie musiała zapłacić podatek VAT od sprzedaży działki i czy jeżeli przesunie sprzedaż na początek 2016 zostanie zwolniona z VAT (w wypadku gdyby taki podatek zaistniał).

Zdaniem Wnioskodawczyni, działka, którą zamierza sprzedać wchodzi do majątku prywatnego. Sprzedaż nieruchomości będzie sprzedażą nieruchomości będącej "w rodzinie" od lat. Ponadto uzyskane ze sprzedaży pieniądze nie zostaną przez Wnioskodawczynię przeznaczone na zakup kolejnych nieruchomości, którymi dokonywałaby obrotu.

Dziedzicząc działkę rolną Wnioskodawczyni nie miała zamiaru odsprzedaży czy też rozpoczęcia jakiejkolwiek działalności gospodarczej z nią związanej.

Dokonana w późniejszych latach zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego spowodowała, że dwie nowo powstałe działki mogą być wykorzystane pod zabudowę. Wnioskodawczyni nie wykorzystywała gruntu w celu prowadzenia działalności gospodarczej lub rolnej, należy więc uznać, że dostawa działki nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu.

Wnioskodawczyni nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nie prowadziła ani nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni nie wnioskowała o objęcie otrzymanej w spadku działki rolnej planem zagospodarowania przestrzennego. Działka budowlana, którą zamierza sprzedać nie była użytkowana. Jest porośnięta w dużej części drzewami, nieużywana rolniczo. Działka ta nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy najmu, dzierżawy, użyczenia itp. Wnioskodawczyni nie poniosła i nie zamierza ponosić żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania nieruchomości do sprzedaży. Wnioskodawczyni nie dokonywała uzbrojenia terenu i jego ogrodzenia, nie podjęła również żadnych działań zmierzających do zwiększenia wartości nieruchomości lub jej atrakcyjności. Wnioskodawczyni nie zamierza umieszczać ogłoszeń o sprzedaży w środkach masowego przekazu tj. prasie, radiu, telewizji. W związku z powyższym w stanowisku Wnioskodawczyni działka należy do jej majątku osobistego i może ją dobrowolnie rozporządzać oraz definitywnie powinna być zwolniona z podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą" opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 23 stycznia 2014 r., poz. 121), rzeczami w rozumieniu niniejszego Kodeksu są tylko przedmioty materialne. Wyjaśnić jednocześnie należy, że przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy. Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome. Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 cyt. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 cyt. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że "osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby". Trybunał zwrócił uwagę, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem - zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zauważyć należy, że określenie, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, czy jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Z opisu sprawy wynika, że ponad 20 lat temu Wnioskodawczyni odziedziczyła ziemię rolną po rodzicach. Z czasem ziemia została podzielona na dwie mniejsze działki (po ok. 1000 m² każda). Działki zostały przekształcone na budowlane. W 2015 r. Wnioskodawczyni sprzedała jedną z działek, teraz w okresie od października do grudnia 2015 r., lub na początku roku 2016 Wnioskodawczyni zamierza sprzedać drugą działkę. Pieniądze pozyskane ze sprzedaży zamierza przeznaczyć w drodze darowizny córkom na zabezpieczenie przyszłości oraz cele mieszkaniowe (zakup mieszkania dla jednej z córek) oraz zabezpieczenie dla siebie na przyszłość.

Rzeczoną działkę Wnioskodawczyni zamierza zbyć za pośrednictwem agencji nieruchomości.

Ponadto Wnioskodawczyni nigdy nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej i nie płaciła VAT w związku z powyższym.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii, czy będzie musiała ona zapłacić podatek VAT od sprzedaży działki.

Z uwagi na powołane przepisy i przedstawione okoliczności sprawy, Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy - w odniesieniu do przedmiotu dostawy. Treść wniosku wskazuje, że przedmiotowa nieruchomość została nabyta w drodze dziedziczenia i nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem podatku VAT. Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT (tekst jedn.: umowy najmu, dzierżawy, użyczenia). Wnioskodawczyni nie poniosła i nie zamierza ponosić żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania nieruchomości do sprzedaży - nie dokonywała uzbrojenia terenu ani jego ogrodzenia, nie podjęła również żadnych innych działań zmierzających do zwiększenia wartości nieruchomości lub jej atrakcyjności.

W ocenie tut. Organu w sprawie nie wystąpił ciąg zdarzeń, który jednocześnie przesądzałby o tym, że otrzymanie i sprzedaż działki lub kilku działek na przestrzeni roku wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. W przedstawionych okolicznościach sprawy Wnioskodawczyni nie będzie działała jako producent, handlowiec a czynność sprzedaży działek (jednej lub kilku) stanowi jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego przez Zainteresowaną prywatnego majątku. Oznacza to, że dostawa ww. nieruchomości realizowana będzie poza sferą działalności gospodarczej i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest to działanie w sferze prywatnej jako której unormowania ustawy o podatku VAT nie mają zastosowania,

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.