IPPP2/4512-312/16-4/BH - VAT z tytułu świadczenia usług określonych w kontrakcie menadżerskim.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 9 czerwca 2016 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/4512-312/16-4/BH VAT z tytułu świadczenia usług określonych w kontrakcie menadżerskim.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietna 2016 r. (data wpływu 20 kwietnia 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 25 maja 2016 r. (data wpływu 30 maja 2016 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 20 maja 2016 r. doręczone Stronie w dniu 23 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności świadczonych przez Wnioskodawcę, na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz umowy o świadczenie usług konsultingowych, za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 kwietnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności świadczonych przez Wnioskodawcę, na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz umowy o świadczenie usług konsultingowych, za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 27 maja 2016 r. (data wpływu 30 maja 2016 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 20 maja 2016 r. Nr IPPP2/4512-312/16-2/BH doręczone Stronie w dniu 23 maja 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca został powołany do pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca zawarł ze spółką dwie umowy: kontrakt menedżerski oraz umowę o świadczenie usług konsultingowych. Wnioskodawca zamierza wykonywać czynności wynikające z tych umów w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ("CEiDG"). W związku ze świadczeniem usług na podstawie umów, o których mowa, Wnioskodawca zarejestrował się jako czynny podatnik VAT.

Spółka prowadzi działalność w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie biotechnologii oraz w zakresie sprzedaży produktów farmaceutycznych, zwłaszcza w obszarze produktów przeciwnowotworowych.

Może się zdarzyć, że wykonywanie obydwu umów i/lub otrzymywanie przez Wnioskodawcę przychodów z tych umów rozpocznie się przed wydaniem interpretacji.

Kontrakt menedżerski

Zgodnie z kontraktem, celem jego zawarcia jest zapewnienie wysokiego poziomu kierowania spółką, stworzenie odpowiednich mechanizmów motywacyjnych efektywnego zarządzania, przeprowadzenie zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie spółki oraz zapewnienie wzrostu zysków i rentowności spółki w związku z potrzebą zapewnienia rozwoju produktów kandydatów na leki i budowanie wartości spółki,

* współpracy ze spółką w opracowaniu planu biznesowego,

* prowadzenia spraw spółki i reprezentowanie jej na zewnątrz,

* zarządzania majątkiem i zasobami ludzkimi spółki,

* w przypadku zarządu wieloosobowego - organizowania (koordynowania) pracy zarządu zgodnie z celami i planami działalności spółki oraz uczestniczenia w jego posiedzeniach,

* realizowania strategii rozwoju spółki zatwierdzonej przez zgromadzenie wspólników.

Wnioskodawca jest zobowiązany przy wykonywaniu swoich obowiązków współdziałać z pozostałymi członkami zarządu spółki (w przypadku zarządu wieloosobowego) i organami spółki, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, postanowieniami umowy spółki, regulaminu zarządu spółki oraz uchwałami jej organów, zmierzając do zachowania harmonijnej współpracy i ochrony interesów spółki.

Wnioskodawca jest zobowiązany także do pozostawania w stałym kontakcie z przewodniczącym rady nadzorczej spółki, przez co rozumie się w szczególności składanie pisemnych raportów przewodniczącemu ze swojej działalności - zarówno planowanej jak i realizowanej - oraz do przekazywania ich przewodniczącemu, nie rzadziej niż raz na 2 miesiące.

Wnioskodawca jest zobowiązany uzyskać uprzednią zgodę rady nadzorczej przed wykonaniem któregokolwiek z działań należących do wyłącznej kompetencji rady nadzorczej, określonych w umowie spółki (przykładowo: zbycie przedsiębiorstwa spółki, powołanie prokurenta, udzielenie darowizny - lub serii powiązanych darowizn - powyżej określonej kwoty, udzielenie przez spółkę jakichkolwiek gwarancji) oraz powstrzymać się od wykonywania tych działań bez uprzedniego podjęcia wymaganej § 10 ust. 6 umowy spółki uchwały zgromadzenia wspólników (np. zmiana aktu założycielskiego spółki, połączenie i podział spółki, podział zysku, podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego, rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy) lub w przypadkach dopuszczonych przepisami prawa, uchwały wspólników bez odbycia zgromadzenia.

Zgodnie z kontraktem przy wykonywaniu swoich obowiązków Wnioskodawca powinien dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych, kodeksu cywilnego, umowy spółki, regulaminu zarządu spółki oraz innymi obowiązującymi przepisami.

Z tytułu kontraktu Wnioskodawcy przysługuje stałe miesięczne wynagrodzenie jak również zwrot /pokrycie przez spółkę wydatków ponoszonych w związku z pełnioną funkcją. Kontrakt przewiduje prawo Wnioskodawcy do przerwy w wykonywaniu czynności w wymiarze 26 dni roboczych w roku.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 25 maja 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że świadczy usługi wynikające z kontraktu menedżerskiego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (a nie np. jako pracownik Spółki). W konsekwencji ponosi on odpowiedzialność cywilnoprawną wobec Spółki i osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania umowy.

Kontrakt menedżerski przewiduje zawarcie przez Wnioskodawcą umowy o ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków wobec Spółki. Umowa ta nie została jeszcze zawarta, ale zostanie zawarta w najbliższym czasie. Koszty składki ubezpieczeniowej pokryje Spółka.

Wnioskodawca nie wykorzystuje infrastruktury Spółki (samochodu, komputera, telefonu) przy prowadzeniu działalności wynikającej z kontraktu menedżerskiego. Wnioskodawca, działając jako Prezes Zarządu Spółki, korzysta w niezbędnym zakresie, w celu wykonywania swoich obowiązków wynikających przede wszystkim z kodeksu spółek handlowych, z organizacji wewnętrznej Spółki.

Czas wykonywania usług Wnioskodawca wyznacza sobie sam. Jakkolwiek nie wynika to wprost z umowy Wnioskodawca może wykonywać swoje czynności w dowolnym miejscu i czasie. Oczywiście jednak, część czynności, z uwagi np. na konieczność spotykania się z pracownikami Spółki i/lub kontrahentami Spółki, wykonuje w miejscu siedziby Spółki.

Kontrakt nie przewiduje żadnego wynagrodzenia dodatkowego oprócz stałego wynagrodzenia. W szczególności, zwiększony nakład czasu na wykonywanie czynności nie jest podstawą do zwiększenia wynagrodzenia.

Oczywiście, w przyszłości strony kontraktu menedżerskiego (Spółka i Wnioskodawca) mogą podjąć zgodnie decyzję o przyznaniu Wnioskodawcy np. premii w przypadku dobrych wyników Spółki. Kontrakt nie reguluje jednak takich przyszłych postanowień w żaden sposób.

Umowa o świadczenie usług konsultingowych

W myśl umowy konsultingowej Wnioskodawca odpowiada za rozwój technologiczny, finansowy i wizerunkowy spółki, w szczególności za rozwój technologiczny produktów spółki i pozyskanie kapitału na jej działalność spółki, w szczególności na badania prowadzone przez spółkę.

Usługi, do wykonywania których zobowiązany jest Wnioskodawca na podstawie tej umowy, to:

1.

rozwój technologii D. oraz technologii B. poprzez planowanie, organizowanie i nadzór nad pracami badawczymi oraz pracami rozwojowymi prowadzącymi do rejestracji nowych leków,

2.

ochrona własności intelektualnej wypracowanej przez spółkę poprzez identyfikację wynalazków podlegających ochronie patentowej, budowanie strategii patentowej we współpracy z wybraną kancelarią patentową oraz wsparcie merytoryczne w procesie ubiegania się o ochronę patentową,

3.

nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z partnerami strategicznymi, w tym z podmiotami będącymi potencjalnymi licencjobiorcami opracowywanych przez spółkę technologii,

4.

koordynację prac zespołów projektowych i podwykonawców,

5.

pozyskiwanie źródeł finansowania projektów badawczych poprzez poszukiwanie możliwości - dofinansowania z funduszy publicznych, w tym grantów, programów dofinansowania itp.,

6.

przygotowywanie wszelkiej dokumentacji (w tym umów, i wniosków) niezbędnej do realizacji zadań opisanych w pkt 1-5, we współpracy z wybranymi podmiotami gospodarczymi, w tym kancelariami prawnymi oraz firmami doradczymi, specjalizującymi się w pozyskiwaniu dofinansowania z funduszy publicznych,

7.

udział w negocjacjach oraz zawieraniu umów dotyczących zadań opisanych w pkt 1-5,

8.

zapewnienie strategicznego doradztwa w negocjacjach i innych czynnościach związanych z realizacją zadań opisanych w pkt 1-5, będących przedmiotem działalności spółki,

9.

świadczenie innych usług zleconych przez spółkę i zaakceptowanych przez Wnioskodawcę w trakcie obowiązywania niniejszej umowy, dotyczących realizacji zadań wskazanych w punktach 1- 5 powyżej.

Wnioskodawca powinien świadczyć usługi na rzecz spółki w siedzibie spółki lub innym dowolnie wybranym miejscu, w tym również w miejscu wykonywania przez siebie działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem obowiązku zapewnienia przez Wnioskodawcę należytej realizacji usług.

Z uwagi na charakter wykonywanych usług i konieczność posiadania specjalistycznej wiedzy z zakresu prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie biotechnologii oraz sprzedaży produktów farmaceutycznych, zwłaszcza w obszarze produktów przeciwnowotworowych, Wnioskodawca zobowiązany jest do wykonywania usług osobiście. Wnioskodawca może jednak powierzyć wykonanie usług osobom trzecim, przez które rozumie się również innych współpracowników spółki, za uprzednią zgodą rady nadzorczej spółki wyrażoną na piśmie.

W przypadku wyrażenia zgody przez spółkę na powierzenie usług osobie trzeciej, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za jej działanie oraz za zaniechanie w wykonaniu usług jak za własne działanie lub zaniechanie. W takiej sytuacji odpowiedzialność Wnioskodawca i osoby trzeciej jest solidarna względem spółki.

Wnioskodawca jest zobowiązany do:

* przekazywania spółce lub upoważnionym przez nią osobom, na każde żądanie, pełnych i prawdziwych informacji na temat wykonywania przedmiotu umowy,

* umożliwienia spółce bieżącej kontroli w trakcie wykonywania przedmiotu umowy,

* należytego współdziałania przy wykonywaniu umowy ze spółką i osobami zatrudnionymi przez spółkę,

* składania pisemnych raportów przewodniczącemu rady nadzorczej spółki ze swojej działalności - zarówno planowanej jak i realizowanej - oraz do przekazywania ich przewodniczącemu, nie rzadziej niż raz na 2 miesiące.

* Wnioskodawca jest zobowiązany do wykonywania umowy z należytą starannością właściwą dla zawodowego charakteru swojej działalności, z zachowaniem wymagań określonych powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, a także zgodnie z zasadami obowiązującymi w spółce, z którymi Wnioskodawca został zapoznany oraz zgodnie ze wskazówkami otrzymanymi od spółki.

Wnioskodawca może samodzielnie decydować o podziale swojego czasu pomiędzy świadczeniem usług, o których mowa w niniejszej umowie oraz wykonywaniem innych swoich obowiązków względem spółki, wynikających z odrębnych czynności prawnych, w tym związanych z funkcją prezesa zarządu spółki. W przypadku przeszkód w pogodzeniu tych funkcji Wnioskodawca powinien niezwłocznie poinformować o tym spółkę.

Przedstawiciele spółki oraz jej pracownicy, w tym zarząd, nie mogą wydawać Wnioskodawcy poleceń.

Wnioskodawca wykonuje usługi w miejscu i w czasie przez siebie określonym, stosując się do ewentualnych wskazówek spółki oraz mając na uwadze czas pracy spółki (nie utrudniając prowadzenia jej normalnej działalności), a także czas pracy klientów i kontrahentów spółki.

Miesięczny wymiar wykonywania przedmiotu umowy zależy od dyspozycyjności Wnioskodawcy, przy czym miesięczny wymiar wykonywania przedmiotu umowy powinien wynosić nie mniej niż 100 godzin.

Z tytułu umowy Wnioskodawcy przysługuje stałe miesięczne wynagrodzenie jak również zwrot / pokrycie przez spółkę wydatków ponoszonych w związku z pełnioną funkcją. Kontrakt przewiduje prawo Wnioskodawcy do przerwy w wykonywaniu czynności w wymiarze 26 dni roboczych w roku.

W umowie Wnioskodawca oświadcza, że ma świadomość, że naruszenie postanowień zawartych w niniejszej umowie spowoduje, iż spółka będzie uprawniona do żądania stosownego odszkodowania za poniesioną szkodę. Odszkodowanie należne spółce będzie obejmować wartość wyrządzonej szkody oraz utraconych korzyści.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie kontraktu menedżerskiego Wnioskodawca będzie podatnikiem VAT a wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą VAT.

2. Czy w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług konsultingowych Wnioskodawca będzie podatnikiem VAT a wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie kontraktu menedżerskiego Wnioskodawca będzie podatnikiem VAT a wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą VAT.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług konsultingowych Wnioskodawca będzie podatnikiem VAT a wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 2 tej samej ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednakże, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których: (1) przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 15 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT), czyli przychody ze stosunku pracy i zrównanych z nim stosunków prawnych oraz (2) przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli m.in. przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich (art. I5 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT). Celem powyższego przepisu jest wykluczenie z definicji działalności gospodarczej czynności zbliżonych do czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy. Wynika to z art. 10 dyrektywy 2006/112/WE Rady.

Kontrakt menedżerski

Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie kontraktu menedżerskiego spełnia on definicję podatnika, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Będzie bowiem świadczyć usługi zarządcze w sposób ciągły, zorganizowany i w celu zarobkowym, we własnym imieniu i na własne ryzyko. Działalność Wnioskodawcy została zarejestrowana w CEiDG, jest on czynnym podatnikiem VAT. Należy jednak ustalić czy do czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego nie znajduje zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 3 ustawy o VAT.

Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego nie będzie przychodem ze stosunku pracy, ani ze stosunków prawnych z nim zrównanych. Świadczy o tym w szczególności brak charakterystycznego dla stosunku pracy zobowiązania Wnioskodawcy do wykonywania określonych czynności pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. To Wnioskodawca będzie kierował spółką i jej pracownikami.

Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego będzie natomiast niewątpliwie przychodem, o którym mowa w art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, zdaniem Wnioskodawcy, w sprawie nie zachodzą okoliczności, uniemożliwiające uznanie działalności wykonywanej na podstawie kontraktu za działalność gospodarczą na gruncie ustawy o VAT.

Działalność wykonywana przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu nie zostanie uznana za działalność gospodarczą, jeżeli okoliczności, o których mowa, w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT in fine wystąpią łącznie. Niewątpliwie Wnioskodawcę łączy ze spółką stosunek prawny co do wynagrodzenia. Jednakże zdaniem Wnioskodawcy już przesłanka uregulowania warunków wykonywania czynności na podstawie kontraktu nie jest spełniona. Jakkolwiek oczywiście kontrakt ogólnie określa zasady wykonywania czynności zarządczych przez Wnioskodawcę (zgodnie z przepisami prawa, umową spółki, regulaminem zarządu, we współpracy z pozostałymi członkami zarządu etc.), to jednak są to warunki "brzegowe" wykonywania tych czynności a nie konkretne wskazania dotyczące ich treści - a tylko takie mogłyby zbliżać kontrakt do umowy o pracę. Konkretne działania Wnioskodawca podejmuje wyłącznie na podstawie swojej wiedzy, kwalifikacji i doświadczenia zawodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy z całą pewnością w sprawie nie jest spełniony warunek odnoszący się do ustanowienia odpowiedzialności spółki za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu wobec osób trzecich. Kontrakt nie zawiera postanowienia ustanawiającego taką odpowiedzialność spółki, zresztą odpowiedzialność Wnioskodawcy wobec osób trzecich wynika z samej natury zawartej umowy, jako nienazwanej umowy cywilnoprawnej mającej za przedmiot świadczenie usług. Oczywiście Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność także względem samej spółki. Co więcej - kontrakt zobowiązuje Wnioskodawcę do dołożenia odpowiedniej staranności przy wykonywaniu czynności a także zawarcia we własnym imieniu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wynikającej z niewykonania lub nienależytego wykonania kontraktu.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, kontrakt zawarty ze spółką nie reguluje warunków wykonywania czynności zarządczych i z całą pewnością, nie ustanawia odpowiedzialności spółki wobec osób trzecich z tytułu czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu.

Umowa o świadczenie usług konsultingowych

Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi konsultingowe w sposób ciągły, zorganizowany i w celach zarobkowych w ramach wpisu do CEiDG, we własnym imieniu i na własne ryzyko. Świadczenie tych usług zamierza dokumentować fakturami VAT jako czynny podatnik VAT.

Wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę na podstawie umowy konsultingowej nie jest przychodem ze stosunku pracy lub stosunków prawnych z nim zrównanych. Podobnie jak w przypadku kontraktu menedżerskiego brak jest charakterystycznego dla stosunku pracy zobowiązania Wnioskodawcy do wykonywania określonych czynności pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Umowa zawiera zresztą wprost postanowienia, które świadczą o odmiennym ukształtowaniu wzajemnych relacji (brak możliwości wydawania Wnioskodawcy wiążących poleceń, swoboda w wyborze czasu i miejsca świadczenia usług).

Wynagrodzenie Wnioskodawcy nie jest także żadnym z przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2- 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie umowy konsultingowej nie ma, zdaniem Wnioskodawcy, żadnych wątpliwości, że są one wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

1.

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.);

2.

(uchylony);

3.

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Artykuł 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) stanowi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Z cyt. powyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, wymagane jest łączne spełnienie elementów wymienionych w tym przepisie tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

* wykonywania tych czynności,

* wynagrodzenia, oraz

* odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

A zatem, za niespełniające warunku samodzielności należy uznać czynności prawne zawarte między podmiotami, które w swej istocie zbliżone są do umowy o pracę kreujące stosunek podporządkowania co się tyczy warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności wobec osób trzecich.

Należy przy tym zauważyć, że sformułowanie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług odnoszące się do odpowiedzialności należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich. Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem VAT.

Powyższą wykładnię potwierdza również uchwała NSA z dnia 12 stycznia 2009 r., sygn. Akt I FPS 3/08, w której NSA po przywołaniu orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej takich jak: C-202/90 Jayantamiento de Sewilla a Rec Avdadores de Tributes de Las Zona Primera y Sekunda, C-235/85 pomiędzy Komisją Europejską a Królestwem Holandii, C-212/01 pytanie prejudycjalne Landesgericht Innsbruck (Austria), C-456/07 pytanie prejudycjalne Najvyšši S#468;d Slovenskej Republiky wskazał, że "w swoich orzeczeniach ETS wyznaczył dość wyraźne kryteria interpretacji pojęcia "samodzielna" działalność gospodarcza. Za taką działalność nie będzie mogła zostać uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością".

Z wniosku wynika, że w zakresie kontraktu menedżerskiego Spółka powierzyła Wnioskodawcy pełnienie funkcji Prezesa Zarządu. Zakres zarządzania Spółką obejmuje w szczególności reprezentowanie Spółki na zewnątrz oraz prowadzenie spraw Spółki. Przy wykonywaniu swoich obowiązków Wnioskodawca jest zobowiązany do współdziałania z pozostałymi członkami zarządu Spółki i organami Spółki, w tym z radą nadzorczą. Zgodnie z kontraktem przy wykonywaniu swoich obowiązków Wnioskodawca powinien dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych, kodeksu cywilnego, umowy spółki, regulaminu zarządu spółki oraz innymi obowiązującymi przepisami. Z tytułu kontraktu Wnioskodawcy przysługuje stałe miesięczne wynagrodzenie jak również zwrot /pokrycie przez spółkę wydatków ponoszonych w związku z pełnioną funkcją. Kontrakt przewiduje prawo Wnioskodawcy do przerwy w wykonywaniu czynności w wymiarze 26 dni roboczych w roku.

Ponadto z uzupełnienia do wniosku wynika, że Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec Spółki i osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania umowy. Kontrakt menedżerski przewiduje zawarcie przez Wnioskodawcą umowy o ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków wobec Spółki. Umowa ta nie została jeszcze zawarta, ale zostanie zawarta w najbliższym czasie. Koszty składki ubezpieczeniowej pokryje Spółka. Wnioskodawca nie wykorzystuje infrastruktury Spółki (samochodu, komputera, telefonu) przy prowadzeniu działalności wynikającej z kontraktu menedżerskiego. Wnioskodawca, działając jako Prezes Zarządu Spółki, korzysta w niezbędnym zakresie, w celu wykonywania swoich obowiązków wynikających przede wszystkim z kodeksu spółek handlowych, z organizacji wewnętrznej Spółki. Czas wykonywania usług Wnioskodawca wyznacza sobie sam. Jakkolwiek nie wynika to wprost z umowy Wnioskodawca może wykonywać swoje czynności w dowolnym miejscu i czasie. Jednak część czynności, z uwagi np. na konieczność spotykania się z pracownikami Spółki i/lub kontrahentami Spółki, Wnioskodawca wykonuje w miejscu siedziby Spółki. Kontrakt nie przewiduje żadnego wynagrodzenia dodatkowego oprócz stałego wynagrodzenia. W szczególności, zwiększony nakład czasu na wykonywanie czynności nie jest podstawą do zwiększenia wynagrodzenia.

W odniesieniu zaś do umowy o świadczenie usług konsultingowych Wnioskodawca wskazuje, że powinien świadczyć usługi na rzecz Spółki w siedzibie Spółki lub innym dowolnie wybranym miejscu, w tym również w miejscu wykonywania przez siebie działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem obowiązku zapewnienia przez Wnioskodawcę należytej realizacji usług.

Z uwagi na charakter wykonywanych usług Wnioskodawca zobowiązany jest do wykonywania usług osobiście, może jednak powierzyć wykonanie usług współpracownikom Spółki, za uprzednią zgodą rady nadzorczej Spółki wyrażoną na piśmie. W przypadku wyrażenia zgody przez Spółkę na powierzenie usług osobie trzeciej, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za jej działanie oraz za zaniechanie w wykonaniu usług jak za własne działanie lub zaniechanie. W takiej sytuacji odpowiedzialność Wnioskodawca i osoby trzeciej jest solidarna względem Spółki.

Ponadto Wnioskodawca jest zobowiązany do:

* przekazywania Spółce lub upoważnionym przez nią osobom, na każde żądanie, pełnych i prawdziwych informacji na temat wykonywania przedmiotu umowy,

* umożliwienia Spółce bieżącej kontroli w trakcie wykonywania przedmiotu umowy,

* należytego współdziałania przy wykonywaniu umowy ze Spółką i osobami zatrudnionymi przez Spółkę,

* składania pisemnych raportów przewodniczącemu rady nadzorczej Spółki ze swojej działalności - zarówno planowanej jak i realizowanej - oraz do przekazywania ich przewodniczącemu, nie rzadziej niż raz na 2 miesiące.

* Wnioskodawca jest zobowiązany do wykonywania umowy z należytą starannością właściwą dla zawodowego charakteru swojej działalności, z zachowaniem wymagań określonych powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, a także zgodnie z zasadami obowiązującymi w Spółce, z którymi Wnioskodawca został zapoznany oraz zgodnie ze wskazówkami otrzymanymi od Spółki.

Wnioskodawca może samodzielnie decydować o podziale swojego czasu pomiędzy świadczeniem usług, o których mowa w niniejszej umowie oraz wykonywaniem innych swoich obowiązków względem Spółki, wynikających z odrębnych czynności prawnych, w tym związanych z funkcją prezesa zarządu spółki. W przypadku przeszkód w pogodzeniu tych funkcji Wnioskodawca powinien niezwłocznie poinformować o tym Spółkę. Przedstawiciele Spółki oraz jej pracownicy, w tym zarząd, nie mogą wydawać Wnioskodawcy poleceń.

Wnioskodawca wykonuje usługi w miejscu i w czasie przez siebie określonym, stosując się do ewentualnych wskazówek Spółki oraz mając na uwadze czas pracy Spółki (nie utrudniając prowadzenia jej normalnej działalności), a także czas pracy klientów i kontrahentów Spółki. Miesięczny wymiar wykonywania przedmiotu umowy zależy od dyspozycyjności Wnioskodawcy, przy czym miesięczny wymiar wykonywania przedmiotu umowy powinien wynosić nie mniej niż 100 godzin. Z tytułu umowy Wnioskodawcy przysługuje stałe miesięczne wynagrodzenie jak również zwrot /pokrycie przez spółkę wydatków ponoszonych w związku z pełnioną funkcją. Kontrakt przewiduje prawo Wnioskodawcy do przerwy w wykonywaniu czynności w wymiarze 26 dni roboczych w roku. W umowie Wnioskodawca oświadcza, że ma świadomość, że naruszenie postanowień zawartych w niniejszej umowie spowoduje, że Spółka będzie uprawniona do żądania stosownego odszkodowania za poniesioną szkodę. Odszkodowanie należne spółce będzie obejmować wartość wyrządzonej szkody oraz utraconych korzyści.

Analiza przedstawionego we wniosku zdarzenia oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów ustawy pozwala stwierdzić, że zarówno w odniesieniu do kontraktu menedżerskiego jak i umowy o świadczenie usług konsultingowych Wnioskodawca będzie występował jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonujący swoje czynności w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Z treści zawartych umów, biorąc pod uwagę przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wynika, że pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką nie istnieje stosunek prawny taki jak pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. To Wnioskodawca a nie Spółka ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec Spółki oraz osób trzecich za ewentualne szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez Niego umów. Czynności wynikające z umów Wnioskodawca wykonuje w dowolnym miejscu i czasie przez siebie określonym. Wnioskodawcy przysługuje stałe wynagrodzenie oraz zwrot ponoszonych wydatków, przy czym umowy nie przewidują żadnego wynagrodzenia dodatkowego, w szczególności z tytułu większego nakładu czasu na wykonywanie czynności określonych w umowach.

Ponieważ czynności wykonywane w ramach kontraktu menedżerskiego oraz umowy o świadczenie usług konsultingowych, w okolicznościach opisanych we wniosku, spełniają przesłanki do uznania ich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, Wnioskodawca powinien dokumentować ich wykonanie poprzez wystawienie faktury na podstawie art. 106b ustawy. Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Elementy jaki powinna zawierać faktura zostały wymienione w art. 106e ustawy.

Reasumując, w odpowiedzi na pytania Wnioskodawcy należy stwierdzić, że w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz czynności wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług konsultingowych Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku VAT i wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl