IPPP2/4512-135/16-2/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2016 r. (data wpływu 18 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych przekazania zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz małżonki Wnioskodawcy - jest prawidłowe.

W dniu 18 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych przekazania zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz małżonki Wnioskodawcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

I. Wnioskodawca jest osobą fizyczną z miejscem zamieszkania w Polsce, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w podatku PIT w Polsce ("Wnioskodawca"). Od 1995 r. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ("CEIDG"). Przedmiotem tej działalności jest m.in.: (i) sprzedaż hurtowa sprzętu elektronicznego i telekomunikacyjnego, (ii) sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń, (iii) instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia ("Działalność Gospodarcza").

II. Żona Wnioskodawcy posiada miejscem zamieszkania w Polsce oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku PIT w Polsce ("Żona Wnioskodawcy"). Obecnie, pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy istnieje ustawowy ustrój majątkowy (wspólność majątkowa).

IV. W 2015 r., Wnioskodawca rozszerzył prowadzoną Działalność Gospodarczą o działalność w zakresie wynajmowania nieruchomości (PKD 68.20.Z). Wnioskodawca zawarł z najemcami trzy umowy najmu lokali użytkowych znajdujących się w Budynku ("Umowy Najmu"). W Budynku znajduje się też siedziba prowadzonej przez Wnioskodawcę Działalności Gospodarczej.

W skład prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wchodzą: (i) Nieruchomość, (ii) Budynek, (iii) sieci: ciepłownicza, wodociągowa, kanalizacyjna, (iv) droga i plac utwardzony wokół Budynku na Nieruchomości, (v) ogrodzenie z bramą, (vi) umowy najmu lokali znajdujących się w Budynku, (vii) umowy o dostawę mediów do Budynku, (viii) umowy o świadczenie usług związanych z Budynkiem oraz (ix) zobowiązania oraz należności związane z Nieruchomością oraz Budynkiem.

Działalność gospodarcza w zakresie najmu Budynku jest: (i) wyodrębniona organizacyjnie - jako oddział/biuro Wnioskodawcy zajmujący się wyłącznie najmem, oraz (ii) wyodrębniona finansowo poprzez przypisanie należności, i zobowiązań związanych wyłącznie z prowadzeniem działalności w zakresie najmu, możliwe jest wydzielenie kont przychodowych oraz kosztowych, plan kont pozwala na ustalenie wydatków i przychodów poniesionych / osiągniętych w związku z działalnością w zakresie najmu.

V. W 2016 r. planowane jest zniesienie ustawowej wspólności majątkowej przez Wnioskodawcę oraz Żonę Wnioskodawcy w drodze małżeńskiej umowy majątkowej, a następnie umowny podział między małżonków objętego wspólnością majątku dorobkowego. W konsekwencji, na Żonę Wnioskodawcy przejdzie m.in. własność Nieruchomości oraz Budynku, a także (i) prawo użytkowania zewnętrznej sieci ciepłowniczej, węzeł cieplny, (ii) sieć wodociągowa zewnętrzna, (iii) sieć kanalizacyjna zewnętrzna, (iv) droga i plac utwardzony wokół Budynku na Nieruchomości, (v) ogrodzenie z bramą, (vi) umowy z dostawcami usług i mediów, w tym m.in. sprzątanie, ochrona Budynku, odbiór nieczystości, usługi serwisowe oraz dostawy wody i energii elektrycznej oraz (vii) Umowy Najmu oraz wierzytelności z tytułu tych umów. Zatem na Żonę Wnioskodawcy przejdzie zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowiący zespół samodzielnie realizujący zadania gospodarcze w zakresie najmu.

Umowny podział małżeńskiego majątku wspólnego zostanie dokonany przez Wnioskodawcę i jego Żonę w drodze co najmniej jednej czynności prawnej - umowy lub umów pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy w przedmiocie podziału pomiędzy nich składników małżeńskiego majątku wspólnego.

W przypadku podziału na podstawie jednej czynności prawnej, wszystkie składniki majątku wspólnego zostaną podzielone pomiędzy Wnioskodawcę i Żonę Wnioskodawcy, na skutek czego Żona Wnioskodawcy uzyska w szczególności wyłączne prawo własności Nieruchomości:

W przypadku podziału małżeńskiego majątku wspólnego na podstawie więcej niż jednej czynności prawnej, przedmiotem pierwszej czynności prawnej będą składniki majątku inne niż Nieruchomość wraz z prawami związanymi (wymienionymi powyżej), a prawo własności Nieruchomości (wraz z prawami związanymi, wymienionymi powyżej), zgodnie z przepisem art. 46 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082) - do czasu ostatecznego podziału i przyznania Żonie Wnioskodawcy, tego prawa w całości - będzie przysługiwać Wnioskodawcy i jego Żonie, jako współwłaścicielom.

VI. Po uzyskaniu wyłącznego prawa własności Nieruchomości (wraz z prawami związanymi wymienionymi powyżej) będącego efektem zniesienia ustawowej wspólności majątkowej oraz podziału małżeńskiego majątku wspólnego, Żona Wnioskodawcy będzie prowadziła działalność w zakresie najmu (którego przedmiotem będą w szczególności lokale w Budynku) oraz będzie zarejestrowana jako podatnik podatku VAT. Pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy zostanie zawarta umowa najmu lokalu użytkowego znajdującego się w Budynku, w którym będzie siedziba prowadzonej Działalności Gospodarczej przez Wnioskodawcę. Żona Wnioskodawcy zawrze umowy najmu lokali w Budynku także z innymi najemcami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu art. 5a pkt 4 ustawy o PIT, oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zgodnie z art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zbycie przez Wnioskodawcę zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu na rzecz Żony Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT jako zbycie "zorganizowanej części przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o VAT.

3. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT w związku ze zbyciem, w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, przez Wnioskodawcę zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu stanowiącego "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o VAT, na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek korekty podatku VAT, o której mowa w art. 91 ust. 1-9 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu art. 5a pkt 4 ustawy o PIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Na gruncie ustawy o PIT i ustawy o VAT definicja "zorganizowanej części przedsiębiorstwa" jest taka sama. Zgodnie z art. 5a pkt 4 ustawy o PIT i art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w ustawach o PIT i VAT jest mowa o "zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne, przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania."

Istotne cechy, które przesądzają o istnieniu, bądź nie, zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to wyodrębnienie organizacyjne oraz wyodrębnienie finansowe - w ramach istniejącego przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Wyodrębnienie organizacyjne powinno polegać na tym, że działalność zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dotyczy jednej ze sfer działalności Wnioskodawcy tj. w zakresie najmu - która może być prowadzona niezależnie od podstawowego przedmiotu działalności Wnioskodawcy - dla której został przydzielony określony majątek Wnioskodawcy (zespół składników materialnych i niematerialnych). Wyodrębnienie finansowe powinno przejawiać się w możliwości samodzielnego sporządzenia bilansu oraz rachunku wyników i strat przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy; wyodrębnienie to może polegać również na tym, że plan kont Wnioskodawcy pozwala na ustalenie wydatków i przychodów poniesionych / osiągniętych w związku z działalnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Dodatkowo konieczne jest, by zespół składników materialnych i niematerialnych był wystarczający do realizacji określonych zadań gospodarczych, a jednocześnie mógł stanowić odrębne przedsiębiorstwo.

Zdaniem Wnioskodawcy, zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie - najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o PIT i ustawy o VAT. Za tym, że zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie na Żonę Wnioskodawcy stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" przemawia też możliwość samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę po zniesieniu (przejściu tych składników na Żonę Wnioskodawcy) ustawowej wspólności majątkowej. Składniki majątkowe, które przypadną Małżonkowi Żonie Wnioskodawcy są wystarczające do realizacji określonych zadań gospodarczych, które mogą stanowić odrębne "przedsiębiorstwo", tj. działalność w zakresie najmu.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we Wniosku wynika zatem, że zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej bez wątpienia stanowi odrębną całość gospodarczą wystarczającą do prowadzenia działalności gospodarczej.

Ad 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zgodnie z art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zbycie przez Wnioskodawcę zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu na rzecz Żony Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT jako zbycie "zorganizowanej części przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o VAT.

Definicja "zorganizowanej części przedsiębiorstwa" jest zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Natomiast art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że "przepisów ustawy (o VAT) nie stosuje sie do transakcji "zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa". Konsekwencją uznania, iż zespół składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przypadł Żonie Wnioskodawcy w wyniku zniesienia wspólności ustawowej małżeńskiej stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" (skutek uznania za prawidłowe stanowiska do pytania nr 1 Wniosku) jest to, że zbycie przez Wnioskodawcę tego zespołu składników przez Wnioskodawcę na rzecz Żony Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT.

Ad 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we Wniosku, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT w związku ze zbyciem, w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, przez Wnioskodawcę zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu stanowiącego "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o VAT, na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek korekty podatku VAT, o której mowa w art. 91 ust. 1-9 ustawy o VAT.

Artykuł 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że "w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 (ustawy o VAT), przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 (ustawy o VAT). Art. 91 ust. 9 ustawy o VAT stanowi, że "w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w (art. 91) ust. 1-8 (ustawy o VAT) jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa." Ustawa o VAT wiąże prawo do odliczenia podatku VAT z wykorzystywaniem nabytych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia podatku VAT należy zatem oceniać na moment nabycia towarów i usług. Oznacza to, że samo zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nie ma żadnego wpływu na ocenę prawa do odliczenia podatku naliczonego, a zatem brak jest konieczności dokonania korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę, związanego z nabyciem towarów i usług, które zostały nabyte w toku normalnej działalności Wnioskodawcy, a które wejdą w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy - ze względu na dokonanie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (a zatem dokonanie transakcji, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT). Innymi słowy, jeżeli Wnioskodawca nabył prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług (ocena tego prawa powinna być dokonywana na moment nabycia towarów i usług), to samo zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nie powoduje utraty tego prawa. W innym przypadku, zostałaby bowiem naruszona zasada neutralności podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że w przepisie tym jest mowa o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności" lecz jako własność ekonomiczną.

W tym znaczeniu własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. "Dostawa towarów" nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.

W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej.

W myśl art. 210 ustawy - Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 ustawy - Kodeks cywilny wynika, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. W rezultacie, w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Natomiast ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082).

W świetle art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 35 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zgodnie z art. 43 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy podkreślić, że na gruncie przepisów podatkowych, Wnioskodawca i żona Wnioskodawcy traktowani są jako niezależne podmioty (podatnicy). Odrębnie więc spełniają definicję podatnika zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Wnioskodawca jako podatnik podatku VAT, w oparciu o składniki majątku wspólnego posiada odrębne przedsiębiorstwo (odrębną własność ekonomiczną), natomiast w ramach małżeństwa współwłasność łączną z żoną. Czyli Wnioskodawca prowadząc swoje przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. Zatem mimo faktu, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o część majątku wspólnego, to On jest w sensie ekonomicznym właścicielem tej części majątku wspólnego.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o VAT.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności" lecz jako własności ekonomiczną.

Na mocy art. 6 ustawy o VAT ustawodawca wyłączył z opodatkowania podatkiem od towarów i usług m.in. zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT przez którą rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Tak więc na gruncie ustawy o VAT, w świetle przywołanego przepisu, mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

* istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zatem dla uznania przenoszonego mienia za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT podstawowym wymogiem jest to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą zatem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną z miejscem zamieszkania w Polsce, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w podatku PIT w Polsce. Od 1995 r. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. Przedmiotem Działalności Gospodarczej jest m.in.: (i) sprzedaż hurtowa sprzętu elektronicznego i telekomunikacyjnego, (ii) sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń, (iii) instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia.

Żona Wnioskodawcy posiada miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku PIT w Polsce. Obecnie, pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy istnieje ustawowy ustrój majątkowy (wspólność majątkowa). W 2006 r. Wnioskodawca wraz z Żoną Wnioskodawcy nabyli do majątku wspólnego - na zasadach małżeńskiej wspólności ustawowej - nieruchomość, na którą składają się cztery działki zabudowane Budynkiem (Nieruchomość). Budowa Budynku na Nieruchomości była realizowana w ramach prowadzonej Działalności Gospodarczej przez Wnioskodawcę (tekst jedn.: nakłady na budynek pochodziły z Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę - rozliczane były wyłącznie przez Wnioskodawcę). W 2008 r. rozpoczęła się budowa Budynku, a w 2014 r. Budynek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w prowadzonej Działalności Gospodarczej przez Wnioskodawcę. W 2015 r., Wnioskodawca rozszerzył prowadzoną Działalność Gospodarczą o działalność w zakresie wynajmowania nieruchomości (PKD 68.20.Z). Wnioskodawca zawarł z najemcami trzy Umowy Najmu lokali użytkowych znajdujących się w Budynku. W Budynku znajduje się też siedziba prowadzonej przez Wnioskodawcę Działalności Gospodarczej.

W skład prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wchodzą: (i) Nieruchomość, (ii) Budynek, (iii) sieci: ciepłownicza, wodociągowa, kanalizacyjna, (iv) droga i plac utwardzony wokół Budynku na Nieruchomości, (v) ogrodzenie z bramą, (vi) umowy najmu lokali znajdujących się w Budynku, (vii) umowy o dostawę mediów do Budynku, (viii) umowy świadczenie usług związanych z Budynkiem oraz (ix) zobowiązania oraz należności związane z Nieruchomością oraz Budynkiem.

Działalność gospodarcza w zakresie najmu Budynku jest: (i) wyodrębniona organizacyjnie - jako oddział/biuro Wnioskodawcy zajmujący się wyłącznie najmem, oraz (ii) wyodrębniona finansowo poprzez przypisanie należności, i zobowiązań związanych wyłącznie z prowadzeniem działalności w zakresie najmu, możliwe jest wydzielenie kont przychodowych oraz kosztowych, plan kont pozwala na ustalenie wydatków i przychodów poniesionych / osiągniętych w związku z działalnością w zakresie najmu.

W 2016 r. planowane jest zniesienie ustawowej wspólności majątkowej przez Wnioskodawcę oraz Żonę Wnioskodawcy w drodze małżeńskiej umowy majątkowej, a następnie umowny podział między małżonków objętego wspólnością majątku dorobkowego. W konsekwencji, na Żonę Wnioskodawcy przejdzie m.in. własność Nieruchomości oraz Budynku, a także (i) prawo użytkowania zewnętrznej sieci ciepłowniczej, węzeł cieplny, (ii) sieć wodociągowa zewnętrzna, (iii) sieć kanalizacyjna zewnętrzna, (iv) droga i plac utwardzony wokół Budynku na Nieruchomości, (v) ogrodzenie z bramą, (vi) umowy z dostawcami usług i mediów, w tym m.in. sprzątanie, ochrona Budynku, odbiór nieczystości, usługi serwisowe oraz dostawy wody i energii elektrycznej oraz (vii) Umowy Najmu oraz wierzytelności z tytułu tych umów. Zatem na Żonę Wnioskodawcy przejdzie zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowiący zespół samodzielnie realizujący zadania gospodarcze w zakresie najmu. Umowny podział małżeńskiego majątku wspólnego zostanie dokonany przez Wnioskodawcę i jego Żonę w drodze co najmniej jednej czynności prawnej - umowy lub umów pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy w przedmiocie podziału pomiędzy nich składników małżeńskiego majątku wspólnego. W przypadku podziału na podstawie jednej czynności prawnej, wszystkie składniki majątku wspólnego zostaną podzielone pomiędzy Wnioskodawcę i Żonę Wnioskodawcy, na skutek czego Żona Wnioskodawcy uzyska w szczególności wyłączne prawo własności Nieruchomości.

W przypadku podziału małżeńskiego majątku wspólnego na podstawie więcej niż jednej czynności prawnej, przedmiotem pierwszej czynności prawnej będą składniki majątku inne niż Nieruchomość wraz, prawami związanymi (wymienionymi powyżej), a prawo własności Nieruchomości (wraz z prawami związanymi, wymienionymi powyżej) - do czasu ostatecznego podziału i przyznania Żonie Wnioskodawcy, tego prawa w całości - będzie przysługiwać Wnioskodawcy i jego Żonie, jako współwłaścicielom.

Po uzyskaniu wyłącznego prawa własności Nieruchomości (wraz z prawami związanymi wymienionymi powyżej) będącego efektem zniesienia ustawowej wspólności majątkowej oraz podziału małżeńskiego majątku wspólnego, Żona Wnioskodawcy będzie prowadziła działalność w zakresie najmu (którego przedmiotem będą w szczególności lokale w Budynku) oraz będzie zarejestrowana jako podatnik podatku VAT. Pomiędzy Wnioskodawcą a Żoną Wnioskodawcy zostanie zawarta umowa najmu lokalu użytkowego znajdującego się w Budynku, w którym będzie siedziba prowadzonej Działalności Gospodarczej przez Wnioskodawcę. Żona Wnioskodawcy zawrze umowy najmu lokali w Budynku także z innymi najemcami.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej stanowi "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" i czy w związku z tym podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

W świetle powyższych rozważań należy uznać, że na gruncie ustawy o VAT okolicznością determinującą możliwość wyłączenia na mocy art. 6 ustawy o VAT stosowania przepisów ustawy o VAT określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy o VAT nie miały zastosowania do zbywanego mienia musi ono - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Jak wynika z opisu sprawy na Żonę Wnioskodawcy przejdzie m.in. własność Nieruchomości oraz Budynku, a także (i) prawo użytkowania zewnętrznej sieci ciepłowniczej, węzeł cieplny, (ii) sieć wodociągowa zewnętrzna, (iii) sieć kanalizacyjna zewnętrzna, (iv) droga i plac utwardzony wokół Budynku na Nieruchomości, (v) ogrodzenie z bramą, (vi) umowy z dostawcami usług i mediów, w tym m.in. sprzątanie, ochrona Budynku, odbiór nieczystości, usługi serwisowe oraz dostawy wody i energii elektrycznej oraz (vii) Umowy Najmu oraz wierzytelności z tytułu tych umów. Wnioskodawca wskazał, że ww. zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowi zespół samodzielnie realizujący zadania gospodarcze w zakresie najmu. Działalność gospodarcza w zakresie najmu Budynku jest wyodrębniona organizacyjnie jako oddział/biuro Wnioskodawcy zajmujący się wyłącznie najmem, a także finansowo poprzez przypisanie należności i zobowiązań związanych wyłącznie z prowadzeniem działalności w zakresie najmu. Możliwe jest także wydzielenie kont przychodowych oraz kosztowych, plan kont pozwala na ustalenie wydatków i przychodów poniesionych/osiągniętych w związku z działalnością w zakresie najmu. Zdaniem Wnioskodawcy zespół składników majątkowych niezbędny do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu, który przejdzie z Wnioskodawcy na Żonę Wnioskodawcy w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej bez wątpienia stanowi odrębną całość gospodarczą wystarczającą do prowadzenia działalności gospodarczej.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania Żonie będzie - jak słusznie wskazano we wniosku - zorganizowana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, a czynność ta, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie ma przy tym znaczenia, co wykazano wcześniej, że majątek mający być przedmiotem przekazania stanowi w świetle przepisów odrębnych wspólny majątek Wnioskodawcy i żony.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również obowiązku dokonania korekty podatku VAT zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT w związku ze zbyciem, w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej, przez Wnioskodawcę zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu stanowiącego "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" w rozumieniu ustawy o VAT.

W odniesieniu do korekty podatku naliczonego, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2#8722;10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2#8722;6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1 podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty (art. 91 ust. 4).

Natomiast, zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy VAT, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy VAT, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 91 ust. 7a ustawy o VAT w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W myśl art. 91 ust. 8 ustawy o VAT korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Zgodnie z powołanym już art. 91 ust. 9 ustawy o VAT w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jak więc wynika z przepisów ustawy o VAT, nieodpłatne przekazanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wyłączone jest spod działania ustawy o VAT, tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem oraz nie wiąże się dla przekazującego majątek z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Zbycie zorganizowanej części przedsiebiorstwa nie powoduje zmiany przeznaczenia tych składników majątkowych, gdyż będą one w taki sam sposób wykorzystywane w działalności prowadzonej przez nabywcę przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że przepisy ustawy o VAT na nabywcę nakładają obowiązek dokonywania stosownych korekt w zakresie podatku naliczonego, co wynika z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Tym samym, w związku z tym, że przedmiotem przekazania będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, czynność ta wyłączona będzie spod działania ustawy o VAT, tj. nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, a przekazujący przedsiębiorstwo, tj. Wnioskodawca, w związku ze zbyciem (w wyniku zniesienia ustawowej wspólności majątkowej) zespołu składników majątkowych niezbędnych do realizacji zadań gospodarczych w zakresie najmu stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie będzie zobowiązany do korekty podatku VAT na podstawie art. 91 ust. 1-9 ustawy o VAT.

Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego od zakupionych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT, zostanie przeniesiony na nabywcę, czyli w analizowanym przypadku na Żonę Wnioskodawcy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.