IPPP2-443-995/10-5/AK - Zwolnienie z podatku od towarów i usług transakcji nabycia wierzytelności.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 24 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2-443-995/10-5/AK Zwolnienie z podatku od towarów i usług transakcji nabycia wierzytelności.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2010 r. (data wpływu 31 grudnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 14 marca 2011 r. (data wniesienia dodatkowej wpłaty 40,00 zł) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku od towarów i usług transakcji nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku od towarów i usług transakcji nabycia wierzytelności. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 14 marca 2011 r. poprzez wniesienie dodatkowej opłaty w wysokości 40,00 zł, w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu Nr IPPP2-443-995/10-2/AK z dnia 10 marca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: "Spółka", "Wnioskodawca") jest podmiotem, którego działalność (zgodnie z rejestracją, dokonaną w Krajowym Rejestrze Sądowym) obejmuje m.in. obsługę, zagospodarowywanie, kupno, sprzedaż oraz wynajem nieruchomości na własny rachunek. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W chwili obecnej Spółka rozważa nabycie szeregu aktywów w tym praw użytkowania wieczystego gruntu oraz praw własności budynków i budowli znajdujących się na przedmiotowym gruncie składających się na centrum handlowe (dalej łącznie: "Nieruchomość").

Na Nieruchomość składa się łącznie:

* 7 budynków,

* Prawo użytkowania wieczystego 19 działek gruntu,

* Szereg budowli, w tym m.in. parkingi, drogi dojazdowe, sieci wodociągowe, itp.

Powyższe elementy składające się na Nieruchomość należą do dwóch właścicieli (użytkowników wieczystych w odniesieniu do gruntu), w taki sposób, iż do pierwszego z nich (w dalszej części wniosku będzie on określany jako "Sprzedający nr 1") należy: 1 budynek (b), 1 budowla - parking naziemny, prawo użytkowania wieczystego 1 działki gruntu,

Powyższe elementy (należące do Sprzedającego nr 1) składające się na nabywaną przez Spółkę Nieruchomość będą w dalszej części wniosku opisywane jako "Nieruchomość I". Natomiast do drugiego właściciela (użytkownika wieczystego w odniesieniu do gruntu - w dalszej części wniosku będzie on określany jako "Sprzedający nr 2") należy 6 budynków, szereg budowli oraz prawo użytkowania wieczystego 18 działek gruntu.

Powyższe elementy (należące do Sprzedającego nr 2) składające się na nabywaną przez Spółkę Nieruchomość będą w dalszej części wniosku opisywane jako "Nieruchomość II".

Przedmiotowa Nieruchomość będzie przez Spółkę wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (wynajem powierzchni w budynkach i budowlach składających się na centrum handlowe).

Strony ustaliły w przedwstępnej umowie sprzedaży Nieruchomości, że po upływie okresu określonego w umowie sprzedaży Nieruchomości, w ramach odrębnej transakcji objętej osobną ceną Sprzedający nr 1 i Sprzedający nr 2 przeniosą na nabywcę należności (wierzytelności) przysługujące im w stosunku do najemców, które pozostaną nie zapłacone po upływie tego okresu.

Przedmiotowy pakiet wierzytelności może obejmować zarówno:

* należności, których opóźnienie w płatności nie przekracza 4 miesięcy,

* jak i takie, których opóźnienie w płatności przekracza okres 4 miesięcy (wyłącznie w stosunku do najemców pozostających w Centrum Handlowym).

Cena sprzedaży powyższych wierzytelności zostanie ustalona jako 80% wartości nominalnej tych wierzytelności (w przypadku wierzytelności, których opóźnienie w płatności nie przekracza 4 miesięcy), natomiast wierzytelności (w stosunku do najemców pozostających w Centrum Handlowym), których opóźnienie w płatności przekracza 4 miesiące zostaną przeniesione na nabywcę bez wynagrodzenia odrębnego od powyższego wynagrodzenia za wierzytelności, których opóźnienie w płatności nie przekracza 4 miesięcy.

Wszelkie niezapłacone należności, które po upływie dwóch miesięcy od zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości (w dniu rozliczenia) nieuregulowane są przez okres przekraczający 4 miesiące i które dotyczą Najemców, którzy już nie zajmują swoich lokali w budynkach lub wszelkie należności od najemców, którzy zostali uznani za niewypłacalnych lub wobec których ogłoszono upadłość, zostaną zatrzymane przez Sprzedającego nr 1 i Sprzedającego nr 2 i nie zostaną przelane na nabywającego Nieruchomość.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisana w stanie faktycznym transakcja nabycia przez Spółkę wierzytelności względem najemców, których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy od Sprzedającego nr 1 oraz Sprzedającego nr 2 będzie stanowiła świadczenie przez Spółkę usług w rozumieniu Ustawy o VAT korzystających ze zwolnienia z opodatkowania VAT, a w konsekwencji na Spółce, jako nabywcy wierzytelności nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym transakcja nabycia przez Spółkę wierzytelności względem najemców, których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy od Sprzedającego nr 1 oraz Sprzedającego nr 2 będzie stanowiła świadczenie usług w rozumieniu Ustawy o VAT korzystających ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

UZASADNIENIE

W opinii Spółki, transakcja nabycia od Sprzedającego nr 1 oraz Sprzedającego nr 2 opisanych w stanie faktycznym wniosku wierzytelności względem najemców, których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy, będzie stanowiła świadczenie przez Spółkę usług na rzecz sprzedających, zwolnioną z opodatkowania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się, zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Jednocześnie wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego.

W opinii Spółki, w omawianym przypadku podmiotem świadczącym usługę jest nabywca wierzytelności. Wynika to z okoliczności, iż tego typu transakcja powoduje "uwolnienie" przedsiębiorcy (zbywcy wierzytelności) od ciężaru egzekwowania wierzytelności we własnym zakresie oraz dostarczenie mu niezbędnych środków finansowych.

Powyższa interpretacja została potwierdzona w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 sierpnia 2010 r. o sygn. IBPP2/443-432/10/ICz, w której wskazano iż:

"W sytuacji gdy Wnioskodawca (jako cesjonariusz) w wyniku zawartej umowy cesji, nabywa od cedenta (zbywcy) jego wierzytelność to świadczy on tym samym, na rzecz zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania."

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 14 października 2009 r., sygn. IBPP2/443-570/09/ICz, który wskazał, iż:

"Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych. W konsekwencji fakt zakupu wierzytelności w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania, czy też dalszej odsprzedaży, należy zakwalifikować jako usługę na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej."

W opinii Spółki, przedmiotowa usługa będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT (w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia wniosku), zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji nr 3 przedmiotowego załącznika (obowiązującego do końca 2010 r.) określono jako zwolnione usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

1.

działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,

2.

usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,

3.

usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13W-0020),

4.

usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU cx 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,

5.

usług ściągania długów oraz faktoringu,

6.

usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

7.

usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

8.

transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,

9.

transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Natomiast zgodnie z Ustawą o VAT, która będzie obowiązywała po 1 stycznia 2010 r. (co nie zmienia konkluzji niniejszego stanowiska, zwalnia się z podatku:

"< Art. 43 ust. 1 pkt 40 >:

usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;

< Art. 43 ust. 15 >. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7. 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu."

Na podstawie powyższej regulacji usługi pośrednictwa finansowego (po 1 stycznia 2011 r. "usługi w zakresie długów"), co do zasady, korzystają (oraz po 1 stycznia 2011 r. będą korzystały) ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. W opinii Spółki, ściśle związana z zakupem Nieruchomości pojedyncza transakcja zakupu wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego (oraz będzie po 1 stycznia 2011 r. mieściła się w pojęciu "usług w zakresie długów"). W takim bowiem przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Jednakże w katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się (oraz nie będzie się stosowało po 1 stycznia 2011 r.) zwolnień, o których mowa powyżej, wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określona kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. W opinii Wnioskodawcy cechami, które wyróżniają faktoring jest to, iż oprócz pełnienia przez nabywcę wierzytelności funkcji finansowania zbywcy wierzytelności, pełni on również względem zbywcy wierzytelności szereg funkcji administracyjnych (mogą to być przykładowo funkcje techniczne związane z księgowaniem, dokonywaniem rozliczeń transakcji bezgotówkowych, sporządzanie wyciągów z kont, dokonywanie zestawień obrotów itp.), a także może - w zależności od ukształtowania umowy - pełnić funkcję przejęcia ryzyka polegającą na zakupie wierzytelności zbywcy z wyłączeniem prawa regresu.

Natomiast, w ocenie Spółki, istotą usługi "ściągania długów" nie jest samo nabycie wierzytelności, ale podejmowanie na rzecz wierzyciela czynności prawnych (np. wniesienie pozwów sądowych itp.) lub faktycznych (np. negocjacje z dłużnikiem) mających na celu wyegzekwowanie wierzytelności od dłużników.

W ocenie Spółki, opisana w stanie faktycznym wniosku transakcja nabycia wierzytelności nie stanowi w swojej istocie ani usługi faktoringu, ani też usług ściągania długów. Spółka nie nabywa przedmiotowych wierzytelności w celu ich wyegzekwowania na rzecz Sprzedającego nr 1 lub Sprzedającego nr 2. Spółce nie będzie przysługiwało prawo regresu (powrotnego zbycia wierzytelności w przypadku niewypłacalności dłużników) zaś nieściągnięcie wierzytelności (które w przypadku zakwalifikowania przedmiotowej transakcji jako usługi "ściągania długów" oznaczałoby niewykonanie usługi) nie wpłynie na kwotę wynagrodzenia Spółki (dyskonta).

W konsekwencji, do opisanych w stanie faktycznym transakcji nabycia wierzytelności nie będzie miało zastosowanie wyłączenie ze zwolnienia przewidziane w załączniku nr 4 do Ustawy VAT (a po 1 stycznia w art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT), a w konsekwencji Spółka będzie zobowiązana udokumentować nabycie fakturą VAT z zastosowaniem zwolnienia z podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych. Stanowi zatem świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zakup wierzytelności stanowi usługi polegające na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, iż Spółka rozważa nabycie szeregu aktywów w tym praw użytkowania wieczystego gruntu oraz praw własności budynków i budowli znajdujących się na przedmiotowym gruncie składających się na centrum handlowe.

Strony ustaliły w przedwstępnej umowie sprzedaży Nieruchomości, że po upływie okresu określonego w umowie sprzedaży Nieruchomości, w ramach odrębnej transakcji objętej osobną ceną Sprzedający nr 1 i Sprzedający nr 2 przeniosą na nabywcę należności (wierzytelności) przysługujące im w stosunku do najemców, które pozostaną nie zapłacone po upływie tego okresu.

Przedmiotowy pakiet wierzytelności może obejmować zarówno:

* należności, których opóźnienie w płatności nie przekracza 4 miesięcy,

* wierzytelności, których opóźnienie w płatności przekracza okres 4 miesięcy (wyłącznie w stosunku do najemców pozostających w Centrum Handlowym).

Mając zatem na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż w sytuacji przedstawionej we wniosku czynność nabycia wierzytelności przez Wnioskodawcę od Sprzedającego nr 1 i Sprzedającego nr 2 należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez nabywcę wierzytelności (Wnioskodawcę) na rzecz Sprzedawcy nr 1 i Sprzedawcy nr 2 z tytułu nabycia przysługujących im wierzytelności w stosunku do najemców.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (...).

Ustawodawca przewidział również dla niektórych czynności zwolnienie z podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast z art. 43 ust. 15 cyt. ustawy wynika, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu,

2.

usług doradztwa,

3.

usług w zakresie leasingu.

Zatem usługi w zakresie długów co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy. Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 cyt. ustawy, tj. m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym factoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.

Należy zauważyć, iż wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Natomiast istota rozróżnienia usług obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów.

Przedstawiając własne stanowisko odnośnie prawa do zwolnienia z podatku od towarów i usług nabycia wierzytelności, Wnioskodawca wskazał, iż Spółka nie nabywa przedmiotowych wierzytelności w celu ich wyegzekwowania na rzecz Sprzedającego nr 1 lub Sprzedającego nr 2. Spółce nie będzie przysługiwało prawo regresu zaś nieściągnięcie wierzytelności nie wpłynie na kwotę wynagrodzenia Spółki.

Podkreślić należy, że okoliczność, iż Spółka nie będzie ściągała długów z tytułu nabytych wierzytelności na rzecz Sprzedającego nr 1 lub Sprzedającego nr 2 nie wpłynie na uznanie, iż Spółka nie wykona czynności w zakresie ściągania długów. Bowiem zakwalifikowanie czynności jako świadczenie usług w zakresie ściągania długów nie zostało uzależnione od tego, na czyją rzecz dług zostanie ściągnięty. W przedstawionych okolicznościach Spółka będzie próbowała odzyskać zadłużenie, a więc będzie wykonywała usługi w zakresie ściągania długów, o których mowa w art. 43 ust. 15 cyt. ustawy.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego zdarzenia przyszłego tut. organ stwierdza, że zamierzona przez Wnioskodawcę czynność polegająca na nabyciu wierzytelności od Sprzedawcy nr 1 i Sprzedawcy nr 2, w celu ich windykacji na własny rachunek lub innego ich wykorzystania, spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" cedenta od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa ani od tego na czyją rzecz dług zostaje ściągnięty. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej (vide: pkt 77 i 78 wyroku w sprawie C-305/01).

Tym samym należy stwierdzić, że przedmiotowa czynność polegająca na nabyciu wierzytelności od Sprzedających, w celu ich wyegzekwowania nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w z art. 41 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, lecz winna zostać opodatkowana według podstawowej stawki 23%.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, iż w zakresie pytań 2 i 3 wskazanych we wniosku z dnia 29 grudnia 2010 r., dotyczących podatku od towarów i usług, wydane zostały odrębne interpretacje indywidualne Nr IPPP2-443-995/10-5/AK oraz IPPP2-443-995/10-6/AK, natomiast w zakresie pytań 1 i 4 dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną odrębne interpretacje indywidualne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl