IPPP2/443-99/13-2/RR

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 26 kwietnia 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/443-99/13-2/RR

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2013 r. (data wpływu 1 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia w zakresie świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia w zakresie świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca ma zawartą umowę agencyjną z Towarzystwem Ubezpieczeń (dalej X.), w ramach której świadczy na jego rzecz usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Wnioskodawca chce zawrzeć aneks do tej umowy, zgodnie z którym Wnioskodawca będzie zobowiązana do wykonywania, w ramach czynności agencyjnych, działań zmierzających do zawierania przez Klientów umów ubezpieczenia z X., zapewnienia prawidłowego administrowania i wykonywania umów ubezpieczenia w powierzonym zakresie, a także do organizowania i nadzorowania czynności agencyjnych, a w szczególności:

1.

rzetelnego i wyczerpującego informowania zainteresowanych o oferowanych przez X., za pośrednictwem Wnioskodawcy, rodzajach ubezpieczeń, w tym o zapisach w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń,

2.

składania propozycji zawarcia umów ubezpieczenia z X.,

3.

udzielania pomocy przy wypełnianiu wniosku ubezpieczeniowego i innych dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy ubezpieczenia,

4.

pouczania o konieczności podania zgodnych z prawdą informacji na wypełnianych formularzach,

5.

kontroli i weryfikacji formalnej w zakresie prawidłowości wypełnionych formularzy, w tym na prawidłowe wypełnienie wszystkich rubryk,

6.

przyjmowania wniosków o ubezpieczenie, a w wypadku wniosków dotyczących umów ubezpieczenia, których zawarcie przekracza uprawnienia Wnioskodawcy, potwierdzanie na wnioskach ich przyjęcia i przekazywanie ich do X., niezwłocznie nie później jednak niż w terminie trzech dni od dnia ich otrzymania,

7.

wprowadzenia danych do systemu komputerowego, określenia warunków ubezpieczenia i wystawienia polisy ubezpieczeniowej,

8.

doręczenia ubezpieczającemu polisy ubezpieczeniowej,

9.

doręczenia ubezpieczającemu Ogólnych Warunków Ubezpieczenia,

10.

przekazywania po wstępnej weryfikacji, dokumentów ubezpieczeniowych do X. do rozliczenia zgodnie z zasadami określonymi w Instrukcji będącej Załącznikiem nr 5 do niniejszej Umowy,

11.

prowadzenia ewidencji wydania i wykorzystania druków ścisłego zarachowania, zgodnie z Instrukcją będącą Załącznikiem nr 5 do niniejszej Umowy,

12.

w przypadku zgłoszenia się Ubezpieczającego z informacją o zaistnieniu przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku, przekazywania zgłaszającemu odpowiedniego druku do zgłoszenia szkody i poinformowania go o toku dalszego jego postępowania,

13.

weryfikowania kompletności i terminowości przekazywania otrzymanych od Ubezpieczających zawiadomień i oświadczeń oraz zapewnienie właściwego obiegu informacji, na podstawie raportów z X.,

14.

realizowania procedur związanych w wykonywaniem umów ubezpieczenia, w celu:

* zawierania aneksów do umów ubezpieczenia, w przypadku gdy w związku z nieprawidłowym zawarciem umowy ubezpieczenia zachodzi konieczność jej zmiany,

* uzyskiwania brakujących dokumentów, w szczególności polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia i innych dokumentów wymaganych na podstawie wytycznych i instrukcji, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X.,

* uzyskiwania brakujących polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X. a na rachunek bankowy X. wpłacono składkę z tytułu polis,

* uzyskiwania brakujących wpłat składki z tytułu umów ubezpieczenia potwierdzonych polisami, które zostały przekazane do rozliczenia do X.,

* nadzorowania terminów płatności składek ubezpieczeniowych oraz kontaktowania się z Ubezpieczającymi w celu realizacji wpłaty rat składki przez Ubezpieczających do X.,

* wparcia procesu wznowień umów ubezpieczenia, wysłanych przez X. bezpośrednio do Ubezpieczających,

15.

natychmiastowego przekazywania na każde żądanie X. wszelkich informacji i dokumentacji związanej z wykonywaniem niniejszej Umowy, w tym udzielanie na każde żądanie X. informacji i wyjaśnień.

Ponadto zgodnie z postanowieniami przedmiotowego aneksu, obowiązki Agenta określone w pkt 1-9 dotyczą umów, przy zawieraniu, których Agent pośredniczył. Natomiast obowiązki Agenta określone w pkt 10 - 15, dotyczą również umów, przy zawieraniu, których Agent nie pośredniczył, ale wobec których wykonuje czynności agencyjne za swoją zgodą i za wynagrodzeniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wymienione w pkt od 10-15 czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w odniesieniu do umów przy zawieraniu których Wnioskodawca nie pośredniczyła ale wobec których wykonuje czynności agencyjne za swoją zgodą i wynagrodzeniem są zwolnione z opodatkowania na podstawie postanowień art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z postanowieniami art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów usług zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37 - 41, który sam w sobie stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i pkt 37 - 41. Zgodnie natomiast z treścią art. 43 ust. 1 pkt 37 zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jednocześnie, zgodnie z treścią art. 43 ust. 14 postanowień ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o VAT.

Przepis ten nie ma zastosowania w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, gdyż Towarzystwo, na rzecz którego wykonuje usługi Wnioskodawca, nie świadczy usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, lecz jako zakład ubezpieczeń wykonuje usługi ubezpieczeniowe.

Z powołanych powyżej przepisów wynika więc, że jeżeli określone świadczenie stanowi element usługi objętej zwolnieniem, tworzy odrębną całość, jest właściwe i niezbędne dla wyświadczenia usługi objętej zwolnieniem (w tym przypadku usługi ubezpieczeniowej) i nie jest elementem usługi pośrednictwa, to świadczenie takie podlegać będzie zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Oczywiście, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wszystkie te warunki muszą być spełnione łącznie.

W przedmiotowej sprawie istotne jest, że z porównania unormowań zawartych w art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług z art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy Rady UE nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako Dyrektywa) wynika, że przepisy krajowe są bardziej rozbudowane. Zakres zwolnienia określony w treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT odpowiada zasadniczo przywołanemu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy. Natomiast art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, nie ma swojego odpowiednika w treści Dyrektywy. W zakresie zwolnienia określonego w art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy nie mieszczą się usługi stanowiące element usługi ubezpieczeniowej, stanowiące równocześnie odrębną całość i będące właściwymi oraz niezbędnymi dla świadczenia usługi ubezpieczeniowej.

W wyroku z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie Paola Faccini Dori v. Recreb Srl., C-91/92, ETS uznał, że sąd krajowy, wykonując obowiązek dokonywania wykładni prawa wewnętrznego w świetle brzmienia i celu dyrektywy, nie może wykraczać poza wyraźne brzmienie przepisu prawa wewnętrznego. Organy państwa członkowskiego w żadnym wypadku nie mogą powoływać się na bezpośrednią skuteczność dyrektywy wobec osób fizycznych i prawnych i nakładać na nie - przez stosowanie wykładni zgodnej z celami dyrektywy - obowiązków z niej wynikających, które jednak nie zostały określone lub zostały niewłaściwie określone w przepisach krajowych (orzeczenia ETS z dnia 19 stycznia 1982 r. w sprawie Ursula Becker, 8/81 i z dnia 8 października 1987 r. w sprawie Kolpinghuis Nijmegen, 80/86). Prawo do bezpośredniego stosowania dyrektywy z pominięciem przepisów krajowych nie może być wykorzystywane przez organy państwa w celu ograniczenia praw wynikających z przepisów krajowych; jeżeli podatnik stosuje niezgodne z dyrektywą przepisy krajowe, organy państwowe nie mogą tego kwestionować na podstawie dyrektywy (komentarz do powołanego orzeczenia ETS w sprawie Kolpinghuis Nijmegen J. Martiniego i Ł. Karpiesiuka: VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2005, s. 26).

Skoro przywołany powyżej przepis nie stanowi implementacji postanowień Dyrektywy, a ustawodawca krajowy rozszerzył w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zakres zwolnienia z opodatkowania, to przy jego wykładni należy posłużyć się powszechnie przyjętymi regułami wykładni językowej, które umożliwiają ścisłe wyznaczenie zakresu omawianego zwolnienia podatkowego.

W przedmiotowej sprawie istotne jest więc ustalenie, zgodnie z wykładnią językową, znaczenia przymiotnika "właściwe".

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego przymiotnik "właściwy" oznacza tyle co: "taki, jaki być powinien", "charakterystyczny dla kogoś lub czegoś", "zgodny z prawdą", "stanowiący najważniejszą część czegoś", "mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk", "uprawniony do działania". Skoro art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług łączy słowo "właściwe" z usługami opisanymi w art. 43 ust. 1 pkt 37, to należy stwierdzić, że w kontekście podanych wyżej znaczeń słowa "właściwe" istotne dla dokonania prawidłowej wykładni przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT będą miały tylko niektóre desygnaty tego pojęcia: "charakterystyczny dla kogoś lub czegoś", "stanowiący najważniejszą część czegoś", "mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk".

Oznacza to, że tylko te czynności w razie ich zlecenia podmiotowi zewnętrznemu, będą korzystały ze zwolnienia w podatku od towarów i usług, które są charakterystyczne dla usług ubezpieczeniowych, niosące w sobie ich istotne cechy.

Przedstawione w stanie faktycznym czynności, jak już wskazano powyżej mogą być traktowane jako dająca się wyodrębnić, całość. Równocześnie jest oczywiste, że każda z tych czynności odrębnie i wszystkie razem są niewątpliwie właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest skuteczne formalnie zawarcie umowy ubezpieczenia i wpłacenie składki przez ubezpieczonego. Dla prawidłowego wykonania umowy ubezpieczenia konieczne jest więc wykonanie czynności określonych w pkt 10 - 15 aneksu do umowy w tym m.in.

* realizowanie procedur związanych w wykonywaniem umów ubezpieczenia, w celu:

a.

zawierania aneksów do umów ubezpieczenia, w przypadku gdy w związku z nieprawidłowym zawarciem umowy ubezpieczenia zachodzi konieczność jej zmiany,

b.

uzyskiwania brakujących dokumentów, w szczególności polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia i innych dokumentów wymaganych na podstawie wytycznych i instrukcji, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X.,

c.

uzyskiwania brakujących polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X. a na rachunek bankowy X. wpłacono składkę z tytułu polis,

d.

uzyskiwania brakujących wpłat składki z tytułu umów ubezpieczenia potwierdzonych polisami, które zostały przekazane do rozliczenia do X.,

e.

nadzorowania terminów płatności składek ubezpieczeniowych oraz kontaktowania się z Ubezpieczającymi w celu realizacji wpłaty rat składki przez Ubezpieczających do X.,

f.

wparcia procesu wznowień umów ubezpieczenia, wysłanych przez X. bezpośrednio do Ubezpieczających.

Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie aneksu do wskazanej w stanie faktycznym umowy, związane są z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia, a nie ulega wątpliwości, że zarówno zawieranie jak i wykonywanie umów ubezpieczenia mieści się w pojęciu działalności ubezpieczeniowej.

Jednocześnie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT przewiduje zwolnienie z VAT dla usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej i nie precyzuje zakresu podmiotowego. Należy zatem uznać, że przepis ten dotyczy również usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających. Przyjęcie bowiem, że wspomniany przepis dotyczy jedynie ubezpieczycieli czyni jego wprowadzenie bezprzedmiotowym, co pozostaje w sprzeczności z założeniem o racjonalności ustawodawcy.

Przy dokonywaniu wykładni art. 43 ust. 13 ustawy o VAT istotne jest również, że Komisja Wspólnot Europejskich w dniu 28 listopada 2007 r. KOM (2007) 747 wersja ostateczna; 2007/0267 (CNS) przedstawiła wniosek Dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych. Głównymi celami wniosku są: zwiększenie pewności prawnej dla podmiotów gospodarczych oraz krajowych administracji podatkowych, zmniejszenie ciężaru administracyjnego związanego z prawidłowym stosowaniem przepisów dotyczących zwolnienia z VAT usług ubezpieczeniowych i finansowych oraz zmniejszenie wpływu ukrytego VAT-u na koszty podmiotów świadczących usługi ubezpieczeniowe i finansowe. Wspomniane cele mogą być zdaniem Komisji osiągnięte m.in. przez sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie z VAT w usługach ubezpieczeniowych lub finansowych. Powyższe znajduje również odzwierciedlenie w punkcie 4 preambuły projektowanej dyrektywy zgodnie z którym - "szczególna niepewność powstaje wówczas, gdy podmioty gospodarcze zlecają wykonanie określonych czynności niezależnym osobom lub łączą obszary działalności między podmiotami. W celu uniknięcia niepewności w tych przypadkach należy wyjaśnić, że działalności, które są częścią składową usługi ubezpieczeniowej lub finansowej, stanowiące odrębną całość i posiadające specyficzne cechy oraz istotne cechy danej zwolnionej usługi podlegają zwolnieniu na warunkach stosowanych dla danej usługi". Z uwagi na powyższe w projektowanej dyrektywie przewiduje się zmianę brzmienia art. 135 Dyrektywy oraz wprowadzenie m.in. ust. 1a), zgodnie z którym zwolnienie przewidziane w ust. 1 lit. a) - e) obejmuje świadczenie każdej części składowej usługi ubezpieczeniowej lub finansowej, stanowiącej odrębną całość i posiadającej specyficzne oraz istotne cechy danej usługi zwolnionej z opodatkowania. Prace nad wspomnianą nowelizacją Dyrektywy są kontynuowane, co wynika z dokumentu Rady UE z dnia 14 grudnia 2011 r. Nr 18650/11, FISC 170 (2007/0267 (CNS).

Prezentowana powyżej wykładnia art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zgodna jest ze wskazanymi poniżej najnowszymi orzeczeniami Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego m. in:

* wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 maja 2012 r. sygn. I FSK 268/12,

* wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2012 r. sygn. III SA/Wa 2832/11,

* wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 lipca 2012 r. sygn. SA/Wa 2741/11,

* wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 25 października 2012 r. sygn. I SA/Rz 685/12,

* wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2012 r. sygn. I SA/Łd 356/12,

* wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. I SA/Bd 438/12.

Biorąc pod uwagę przedstawiony powyżej stan faktyczny oraz powołane orzecznictwo sądów administracyjnych wykonywane przez Wnioskodawcę czynności mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Natomiast w świetle art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. Urz. UE L Nr 347), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych. Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37). Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38). Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca ma zawartą umowę agencyjną z X Towarzystwem Ubezpieczeń, w ramach której świadczy na jego rzecz usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Wnioskodawca chce zawrzeć aneks do tej umowy, zgodnie z którym Wnioskodawca Polska będzie zobowiązana do wykonywania, w ramach czynności agencyjnych, działań zmierzających do zawierania przez Klientów umów ubezpieczenia z X., zapewnienia prawidłowego administrowania i wykonywania umów ubezpieczenia w powierzonym zakresie, a także do organizowania i nadzorowania czynności agencyjnych, a w tym m.in.:

* przekazywania po wstępnej weryfikacji, dokumentów ubezpieczeniowych do X. do rozliczenia zgodnie z zasadami określonymi w Instrukcji będącej Załącznikiem nr 5 do niniejszej Umowy,

* prowadzenia ewidencji wydania i wykorzystania druków ścisłego zarachowania, zgodnie z Instrukcją będącą Załącznikiem nr 5 do niniejszej Umowy,

* w przypadku zgłoszenia się Ubezpieczającego z informacją o zaistnieniu przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku, przekazywania zgłaszającemu odpowiedniego druku do zgłoszenia szkody i poinformowania go o toku dalszego jego postępowania,

* weryfikowania kompletności i terminowości przekazywania otrzymanych od Ubezpieczających zawiadomień i oświadczeń oraz zapewnienie właściwego obiegu informacji, na podstawie raportów z X.,

* realizowania procedur związanych w wykonywaniem umów ubezpieczenia, w celu:

* zawierania aneksów do umów ubezpieczenia, w przypadku gdy w związku z nieprawidłowym zawarciem umowy ubezpieczenia zachodzi konieczność jej zmiany,

* uzyskiwania brakujących dokumentów, w szczególności polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia i innych dokumentów wymaganych na podstawie wytycznych i instrukcji, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X.,

* uzyskiwania brakujących polis potwierdzających zawarcie umów ubezpieczenia, w przypadku gdy nie zostały przekazane w terminie do rozliczenia do X. a na rachunek bankowy X. wpłacono składkę z tytułu polis,

* uzyskiwania brakujących wpłat składki z tytułu umów ubezpieczenia potwierdzonych polisami, które zostały przekazane do rozliczenia do X.,

* nadzorowania terminów płatności składek ubezpieczeniowych oraz kontaktowania się z Ubezpieczającymi w celu realizacji wpłaty rat składki przez Ubezpieczających do X.,

* wparcia procesu wznowień umów ubezpieczenia, wysłanych przez X. bezpośrednio do Ubezpieczających,

* natychmiastowego przekazywania na każde żądanie X. wszelkich informacji i dokumentacji związanej z wykonywaniem niniejszej Umowy, w tym udzielanie na każde żądanie X. informacji i wyjaśnień.

Zgodnie z postanowieniami przedmiotowego aneksu ww. obowiązki Agenta dotyczą umów, przy zawieraniu, których Agent nie pośredniczył, ale wobec których wykonuje czynności agencyjne za swoją zgodą i za wynagrodzeniem.

W myśl art. 43 ust. 13 ustawy, ze zwolnienia korzystają także niektóre usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych. Jednakże dla zastosowania zwolnienia od podatku w przypadku usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych istotne jest to, aby określona usługa stanowiła element usługi ubezpieczeniowej oraz stanowiąc odrębną całość, zmierzała (była niezbędna) do realizacji zasadniczych funkcji usługi ubezpieczeniowej objętej zwolnieniem oraz była właściwa dla usługi głównej. Warunkiem objęcia danej usługi zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy jest więc łączne spełnienie następujących kryteriów, tj. dana usługa musi:

1.

stanowić element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37-41 ustawy;

2.

stanowić odrębną całość;

3.

być właściwą i niezbędną do świadczenia usługi ubezpieczeniowej (wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37-41 ustawy).

Nadmienić należy, że również orzecznictwo TSUE w jasny sposób określa zakres zwolnień dla czynności stanowiących część składową usług ubezpieczeniowych, wykonywanych przez podmioty zewnętrzne w ramach tzw. outsourcingu. Zwolnienie takie jest możliwe przy spełnieniu określonych warunków, nie ma zatem charakteru nieograniczonego.

W wyroku w sprawie C- 2/95 SDC TSUE podkreślił, iż aby usługi pomocnicze dla zwolnionej usługi głównej mogły również korzystać ze zwolnienia "muszą, w szerokim ujęciu, tworzyć odrębną całość, spełniając w efekcie szczególne, zasadnicze funkcje opisanej usługi (...). Usługę zwolnioną z podatku na podstawie przepisów dyrektywy należy odróżnić od zwykłej fizycznej lub technicznej dostawy, takiej jak udostępnienie bankowi systemu obsługi danych" (pkt 66 wyroku). Mając powyższe na względzie, zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, uwzględniając przywołane wyżej orzecznictwo TSUE, uznać należy, że zwolnieniu od podatku nie podlegają usługi stanowiące element (odrębną część składową) usługi ubezpieczeniowej, które nie są dla tej usługi właściwe, czyli specyficzne.

Zauważyć należy, że zgodnie z celowościową wykładnią przepisów art. 43 ust. 13 ustawy, uwzględniającą orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwolnieniu od podatku nie podlegają także usługi stanowiące element (część składową) usługi ubezpieczeniowej, które nie są dla danej ubezpieczeniowej właściwe - w znaczeniu: specyficzne (specyficzny - właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska).

W takim kontekście trudno uznać za specyficzne dla transakcji ubezpieczeniowej np.: czynności przekazywania po wstępnej weryfikacji dokumentów ubezpieczeniowych do X. do rozliczenia, prowadzenia ewidencji wydania i wykorzystania druków ścisłego zarachowania, przekazywania zgłaszającemu odpowiedniego druku do zgłoszenia szkody i poinformowania go o toku dalszego jego postępowania w przypadku zgłoszenia się Ubezpieczającego z informacją o zaistnieniu przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku, weryfikowania kompletności i terminowości przekazywania otrzymanych od Ubezpieczających zawiadomień i oświadczeń oraz zapewnienie właściwego obiegu informacji, realizowania procedur związanych w wykonywaniem umów ubezpieczenia czy też natychmiastowego przekazywania na każde żądanie X. wszelkich informacji i dokumentacji związanej z wykonywaniem Umowy, w tym udzielanie na każde żądanie X. informacji i wyjaśnień.

Ww. usługi wykonywane w ramach usług ubezpieczeniowych nie mogą zostać uznane za specyficzne dla sektora ubezpieczeniowego, mogą one bowiem występować w innych niż ubezpieczenia dziedzinach życia, które to usługi np. stanowią czynności o charakterze czysto technicznym, w związku z tym nie są objęte zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy - niezależnie od tego, czy są świadczone w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń, czy też podmiotów niebędących zakładami ubezpieczeń.

Aby uznać usługę za właściwą i specyficzną musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi głównej, podlegającej zwolnieniu. W przedmiotowej sprawie, czynności będące przedmiotem zapytania Wnioskodawcy tj. wymienione w pkt 10-15 świadczone przez Wnioskodawcę wykonującego czynności agencyjne nie są specyficzne dla sektora ubezpieczeniowego, bowiem mogą one występować w innych dziedzinach życia. Wykonywane przez Stronę czynności w tym zakresie mają czysto techniczny charakter.

Jak wskazano w złożonym wniosku, aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest skuteczne formalnie zawarcie umowy ubezpieczenia i wpłacenie składki przez ubezpieczonego a dla prawidłowego wykonania umowy ubezpieczenia konieczne jest więc wykonanie czynności określonych w pkt 10 - 15.

Odnosząc się natomiast do warunku zawartego w art. 43 ust. 13 ustawy wskazującego, iż usługa stanowiąca element usługi ubezpieczeniowej podlega zwolnieniu, gdy jest niezbędna dla świadczenia usługi ubezpieczeniowej, stwierdzić należy, iż fakt, że dana usługa jest rzeczywiście niezbędna do wykonania usługi głównej, nie przesądza jeszcze, że ma do niej zastosowanie zwolnienie od podatku, bowiem "Sam fakt, że jakiś istotny element jest niezbędny do zakończenia transakcji zwolnionej z podatku, nie daje podstaw do konkluzji, że usługa, którą dany element reprezentuje, jest zwolniona z podatku" - wyrok w sprawie C-2/95 SDC (pkt 65).

Analiza przedstawionej przez Zainteresowanego sytuacji w kontekście powołanych powyżej przepisów oraz ww. orzeczeń TSUE prowadzi do wniosku, iż, świadczeń wykonywanych przez Wnioskodawcę określonych w pkt 10-15 nie można uznać za usługi stanowiące elementy usługi ubezpieczeniowej, korzystające ze zwolnienia. Wskazać należy, iż usługi powyższe ograniczają się do aspektów pomocniczych i technicznych, nie obejmując specyficznych i istotnych elementów czynności ubezpieczeniowych korzystających ze zwolnienia od podatku.

Reasumując, wymienione w pkt od 10 - 15 czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w odniesieniu do umów przy zawieraniu których Wnioskodawca nie pośredniczyła ale wobec których wykonuje czynności agencyjne za swoją zgodą i wynagrodzeniem - nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, wobec czego będą opodatkowane podatkiem VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej, która wynosi 23%.

Odnosząc się do powołanych przez Stronę wyroków sądów NSA i WSA - wskazać należy, że przedmiotem wskazanych orzeczeń były w głównej mierze czynności nie ograniczające się do wykowywana czynności administracyjno-technicznych, tylko stanowiące części składowe usługi ubezpieczeniowej, stanowiącej odrębną całość, posiadającą specyficzne oraz istotne cechy dla usługi ubezpieczeniowej. Tym samym wskazane orzeczenia nie mogą mieć wpływu na niniejszą sprawę.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl