IPPP2/443-916/13-2/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 sierpnia 2013 r. (data wpływu 29 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 23% do opłat za korzystanie z mienia Spółdzielni przeznaczonego do wspólnego użytkowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 sierpnia 2013 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania prawidłowej stawki podatku VAT do opłat za korzystanie z mienia Spółdzielni przeznaczonego do wspólnego użytkowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W zasobach mieszkaniowych Spółdzielni znajdowały się mieszkalne domy jednorodzinne (tzw. zabudowa szeregowa). Domy zostały wybudowane w przeszłości na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa. Na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, art. 17.14 część tych lokali została przeniesiona w własność odrębną.

Zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Spółdzielnia obciąża właścicieli wyodrębnionych lokali (domów) opłatą z tytułu eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w tych budynkach, stosując stawkę VAT 23%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy do opłat za korzystanie z mienia Spółdzielni przeznaczonego do wspólnego użytkowania Spółdzielnia prawidłowo zastosowała stawkę VAT w wysokości 23%, czy też czynności te winny być zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 lub innego artykułu ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy,

W ocenie Spółdzielni pobieranie opłat z tytułu korzystania z mienia Spółdzielni nie wiąże się z wykonywaniem przez Spółdzielnię zadań przewidzianych przez ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych lecz jest związane z działalnością gospodarczą czyli świadczeniem usług. Wyodrębnione lokale (domy jednorodzinne) nie stanowią zasobów mieszkaniowych Spółdzielni. W związku z powyższym, usługa ta powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Podstawowa stawka podatku, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Na podstawie art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Jednakże przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Przywołany powyżej przepis art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. poz. 119 z późn. zm.) stanowi, iż:

* członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu;

* członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu;

* właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5;

* członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią.

Przywołana w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług regulacja wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywane jedynie na rzecz jednoznacznie określonej grupy podmiotów, tj. członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych. Zatem zwolnienie od podatku VAT odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni. Przy czym, osoby niebędące członkami spółdzielni muszą być właścicielami lokali mieszkalnych. W zakresie rodzaju czynności, za które spółdzielnia pobiera opłaty, ustawa o podatku od towarów i usług odsyła do art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Stąd też, zwolnienie od podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) związanych z lokalami mieszkalnymi.

W tej sytuacji konieczne jest określenie pojęcia lokalu mieszkalnego. Przy czym należy zwrócić uwagę, iż ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze, nie wskazują definicji "lokal mieszkalny". W związku z tym zasadnym jest posiłkowanie się definicjami zawartymi w prawie spółdzielczym. W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903). Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych domem jednorodzinnym w rozumieniu ustawy jest dom mieszkalny, jak również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego przeznaczona przede wszystkim do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Do domów jednorodzinnych stosuje się przepisy ustawy dotyczące lokali.

Natomiast w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.) samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej "lokalami", mogą stanowić odrębne nieruchomości. Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne. Stosownie do art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".

Reasumując stwierdzić należy, że analiza przepisu art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług a także art. 2 i art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 2 ustawy o własności lokali prowadzi do wniosku, że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych oraz osób niebędących członkami, jeżeli pobierane opłaty dotyczą lokali mieszkalnych w związku z eksploatacją i utrzymaniem lokali przez te spółdzielnie.

Wskazać należy, że na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych jeżeli w określonym budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości została wyodrębniona własność wszystkich lokali, po wyodrębnieniu własności ostatniego lokalu stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, niezależnie od pozostawania przez właścicieli członkami spółdzielni. Zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych właściciele lokali są obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu.

Z cyt. powyżej przepisów wynika, że w sytuacji, o której mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, gdy wszystkie lokale w danej nieruchomości zostały wyodrębnione, do praw i obowiązków właścicieli oraz zasad zarządzania nieruchomością wspólną znajdą wprost zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali i jednocześnie ustaje reżim zarządu i administrowania wynikający z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zauważyć równocześnie należy, iż cytowany wyżej przepis art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przesądza również o obowiązkach właścicieli lokali dotyczących mienia spółdzielni, w budynku, w którym została wyodrębniona własność wszystkich lokali - stanowiąc, iż obowiązani są oni uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonym budynku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w zasobach mieszkaniowych Spółdzielni znajdowały się mieszkalne domy jednorodzinne (tzw. zabudowa szeregowa). Domy zostały wybudowane w przeszłości na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa. Na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, art. 17.14 część tych lokali została przeniesiona w własność odrębną. Zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Spółdzielnia obciąża właścicieli wyodrębnionych lokali (domów) opłatą z tytułu eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w tych budynkach, stosując stawkę VAT 23%.

Wątpliwości Wnioskodawcy w przedmiotowym wniosku budzi kwestia prawidłowości zastosowanej stawki podatku VAT do opłat za korzystanie z mienia Spółdzielni przeznaczonego do wspólnego użytkowania.

W niniejszych okolicznościach tylko część lokali została przeniesiona w odrębną własność. Tym samym, pobieranie przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni nie odbywa się na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Przepis ten stanowi bowiem o obowiązkach właścicieli lokali dotyczących mienia spółdzielni, w budynku, w którym została wyodrębniona własność wszystkich lokali. W świetle przywołanych przepisów uznać zatem należy, że pobierane przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w tych budynkach wiążą się z wykonywaniem zadań przewidzianych przez ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych. Obowiązek pokrywania kosztów tych opłat przez właścicieli mieszkalnych domów jednorodzinnych wynika z art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Do ww. opłat za eksploatację mienia Spółdzielni Mieszkaniowej będą miały zatem zastosowanie przepisy art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Tym samym, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych są zwolnione od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów stwierdzić należy, że nieprawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, bowiem opłaty za korzystanie z mienia Spółdzielni pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Pomimo, że wyodrębnione lokale (domy jednorodzinne) nie stanowią zasobów Spółdzielni przepis art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wskazuje na obowiązek uczestniczenia przez właścicieli lokali w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach. W konsekwencji powyższego, nieprawidłowe jest stosowanie stawki podatku w wysokości 23% do opłat z tytułu eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w tych budynkach. Pobierane opłaty za eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni wnoszone przez właścicieli wyodrębnionych lokali, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez te osoby w związku z zamieszkiwaniem w przedmiotowych mieszkalnych domach jednorodzinnych korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.