IPPP2/443-796/13-2/RR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2013 r. (data wpływu 1 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zastosowania zwolnienia dla czynności związanych z przejęciem zgłoszenia szkody, udzielenia ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia oraz sprawdzeniem prawidłowości wykonywanych usług przez podwykonawców wykonywanych w ramach usług likwidacji szkód, szacowania strat w ubezpieczonym mieniu oraz oceny ryzyka na potrzeby ubezpieczenia - jest nieprawidłowe,

* zastosowania zwolnienia dla czynności sprawdzenia uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 1 sierpnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności związanych z procesem likwidacji szkód.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa świadczy zakładom ubezpieczeń za wynagrodzeniem usługi w zakresie likwidacji szkód, szacowaniu strat w ubezpieczonym mieniu oraz ocenie ryzyka na potrzeby ubezpieczenia. Spółka wykonuje czynności związane z przyjęciem zgłoszenia szkody, udzieleniem ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzeniem uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania, sprawdzaniem prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców.

Proces likwidacji obejmuje czynności i działania organizacyjne podejmowane przez Spółkę dla zapewnienia ubezpieczycielowi pomocy, przy czym - sama pomoc (w postaci konkretnych czynności, opisanych w punktach następnych) jest wykonywana również przez podmioty trzecie, na podstawie odrębnych umów zawartych przez Spółkę z tymi podmiotami. Spółka, jak też podwykonawcy, wykonują lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i przyczyny zdarzenia ubezpieczeniowego istotnego z punktu widzenia umowy ubezpieczenia. Wszystkie powyżej wymienione ogólne i szczegółowe czynności wykonywane są w różnym zakresie, w zależności od treści zlecenia.

W przypadku lustracji i likwidacji szkód czynności te - z punktu widzenia relacji z ubezpieczonym - wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela. W związku z tym ubezpieczyciel udzielił Spółce odpowiedniego pełnomocnictwa. Ubezpieczyciel wyraził przy tym zgodę na realizację przez Spółkę przedmiotu umowy (w zakresie omawianych tu czynności) przy pomocy podwykonawców, udzielając jednocześnie zgody, aby Spółka udzielała podwykonawcom dalszych pełnomocnictw, zgodnie z którymi zarówno Spółka, jak i podwykonawcy, działają na rzecz i w imieniu ubezpieczyciela. Z cywilnoprawnego punktu widzenia, Spółka występuje wobec ubezpieczonych jako wykonujący czynności "za ubezpieczyciela".

Wnioskodawca jest podmiotem gospodarczym, który jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Złożył zgłoszenia rejestracyjne dla podatku od towarów i usług oraz składa deklaracje właściwe dla rozliczeń z tytułu tego podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wskazane we wniosku usługi świadczone na rzecz ubezpieczycieli będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 5a ustawy o VAT towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 ww. ustawy stawka podatku wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1i 13, art. 109 ust. 2i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a także zwolnień od podatku.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego Spółka świadczy usługi na rzecz Zakładów Ubezpieczeń, w szczególności są to usługi w zakresie likwidacji szkód, szacowania strat w ubezpieczonym mieniu oraz ocenie ryzyka na potrzeby ubezpieczenia. Spółka wykonuje czynności związane z przyjęciem zgłoszenia szkody, udzieleniem ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzeniem uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania, sprawdzaniem prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców. Spółka wykonuje również lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i przyczyny zdarzenia ubezpieczeniowego istotnego z punktu widzenia umowy ubezpieczenia. Wszystkie powyżej wymienione ogólne i szczegółowe czynności wykonywane są w różnym zakresie, w zależności od treści zlecenia.

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym Spółka spełnia dyspozycje przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Opisany powyżej zakres świadczonych przez Spółkę usług stanowi element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 37 (usługi ubezpieczeniowe oraz usługi reasekuracyjne), który sam stanowi całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia zwolnionej usługi.

W przepisach ustaw podatkowych brak jest definicji związanych, określających specyfikacje usług ubezpieczeniowych oraz reasekuracyjnych, w związku z powyższym należy odnieść się do uregulowań przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych. Jednocześnie, stosownie do art. 3 ust. 6 cyt. ustawy zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie ww. czynności innym podmiotom, w zakresie w jakim czynności te wykonywane są w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej szczegółowo opisuje zasady tzw. postępowania likwidacyjnego. Postępowanie likwidacyjne jest terminem wypracowanym przez praktykę prawa ubezpieczeniowego używanym dla określenia czynności ubezpieczyciela zmierzających do ustalenia odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia. Postępowanie likwidacyjne stanowi szereg czynności pomiędzy zgłoszeniem roszczenia a wypłatą odszkodowania. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej definiuje te czynności jako postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia. W ocenie Spółki likwidacja szkody jest bez wątpienia odrębnym, właściwym i niezbędnym elementem usługi ubezpieczeniowej. O odrębności usługi likwidacji szkody świadczy przede wszystkim wyodrębnienie formalno-prawne. Ustawodawca przewidział bowiem odrębne regulacje prawne dla tych czynności w przepisach powszechnie obowiązujących (Kodeks cywilny i ustawa o działalności ubezpieczeniowej). Niewątpliwym jest, że usługa ubezpieczeniowa to w rzeczywistości zespół czynności powiązanych ze sobą funkcjonalnie, gdzie każda z poszczególnych czynności warunkuje wykonanie następnej. Każde z ogniw jest odrębną częścią całego łańcucha czynności zmierzających ku realizacji głównego celu jakim jest zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej. Nie ma zatem przeszkód, aby uznać przedmiotową usługę za element głównej usługi ubezpieczeniowej zwłaszcza, że w samej ustawie o działalności ubezpieczeniowej dopuszczono także możliwość wydzielania i zlecenia tych czynności podmiotom zewnętrznym. Jednocześnie fakt, że stanowi ona element usługi głównej nie stoi na przeszkodzie uznania jej za pewną odrębną całość. Skoro bowiem możliwe jest jej wydzielenie do wyspecjalizowanego podmiotu zewnętrznego, to z pewnością stanowi ona odrębną całość.

Nie ma także wątpliwości, że przedmiotowe usługi są niezbędne i właściwe do świadczenia usługi ubezpieczeniowej. Trudno bowiem wyobrazić sobie prawidłową realizację usługi ubezpieczeniowej, bez ustalenia przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, czy też ustalenia wysokości szkody oraz rozmiaru odszkodowań. Wycena szkód dokonywana jest tylko na potrzeby głównej czynności tj. wypłaty świadczenia ubezpieczonemu. W ocenie Wnioskodawcy jest zatem właściwa dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej z podatku VAT. Wypłata odszkodowania nie byłaby możliwa bez poprzedzającej jej czynności likwidacji szkód zmierzającej do ustalenia okoliczności i przyczyny szkody i określenia jej wysokości. Z tego punktu widzenia jest ona zatem niezbędna dla usługi ubezpieczeniowej. Z drugiej strony w praktyce nie występują czynności likwidacji szkód świadczone jako cel sam w sobie w oderwaniu od głównej usługi. Taka usługa nie może funkcjonować samodzielnie, z jej istoty wynika bowiem, że jest nierozerwalnie związana z usługą ubezpieczeniową sensu stricte. Niewątpliwie jest ona zatem elementem głównego świadczenia.

Należy też zwrócić uwagę na ewolucję usług ubezpieczeniowych, która doprowadziła do tego, że zakłady ubezpieczeń zaczęły zlecać wykonywanie niektórych elementów całej usługi wyspecjalizowanym podmiotom. Gdyby ubezpieczyciel nie zlecał czynności likwidacyjnej innemu podmiotowi a wykonywał je sam z pewnością nie byłoby wątpliwości, że czynności takie korzystają ze zwolnienia jako czynności ubezpieczeniowe Odmówienie prawa do zwolnienia z tytułu wykonywania tych samych czynności tylko dlatego, że zostały zlecone innemu podmiotowi stanowiłoby nieuzasadnioną dyskryminację podatników. Nie ulega bowiem wątpliwości, że zwolnienie o jakim mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z ust. 13 tego przepisu ma charakter przedmiotowy a nie podmiotowy. Nie ma zatem znaczenia kto świadczy wskazane usługi a liczy się jedynie ich charakter.

Polskie przepisy ustawy o VAT wskazane powyżej stanowią próbę implementacji do krajowego porządku przepisów wspólnotowych, przewidzianych w art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112. Unijne przepisy przewidują art. 135 ust. 1 lit. a przewidują zwolnienie dla transakcji ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Należy jednakże zauważyć, że ustawodawstwo polskie przewiduje szerszy zakres zwolnienia z podatku VAT w stosunku do przepisów dyrektywy. Unijne uregulowania wskazują dla zastosowania zwolnienia konieczność wystąpienia dwóch elementów usług: przedmiotowy - musi być to usługa pokrewna do usługi ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, i podmiotowy - usługa musi być świadczona przez brokera lub agenta ubezpieczeniowego. Natomiast zwolnienie określone w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT dotyczy usług scharakteryzowanych jedynie cechami przedmiotowymi jako spełniające trzy kryteria:

Zatem zwolnienie wynikające z krajowych przepisów jest zwolnieniem o szerszym zakresie. Oznacza to, że zwolnienie w ustawie o VAT może obejmować usługi, które w świetle Dyrektywy 112 zwolnione nie są.

W ocenie Spółki wykonywane przez nią usługi lustracji i likwidacji szkód mogą być traktowane jako pewna, dająca się wyodrębnić, całość. Równocześnie jest oczywiste, że każda z tych czynności odrębnie i wszystkie razem są niewątpliwie właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody i wysokości świadczenia itp. (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 20 grudnia 2011 r., sygn. I SA/Łd 1228/11 potwierdzona następnie przez wyrok NSA z 4 marca 2013 r. sygn. I FSK 577/12, oddalający skargę kasacyjną od wyroku WSA w Łodzi).

Zgodnie z oceną NSA sformułowanie zawarte w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT" (...) jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41", należy rozpatrywać zgodnie ze słownikowym znaczeniem słowa właściwy. Według "Uniwersalnego słownika języka polskiego" PWN, W-wa 2003, właściwy to: "taki, jaki być powinien, spełniający konieczne warunki; odpowiedni, stosowny, należyty", natomiast według "Słownika poprawnej polszczyzny" pod. red. prof A. Markowskiego, PWN, W-wa 2010 właściwy to także "charakterystyczny, typowy". Zatem biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że proces likwidacji szkód jest właściwy dla usługi ubezpieczeniowej stanowi bowiem cechę charakterystyczną usługi ubezpieczeniowej. Jak wskazuje NSA "Przeprowadzenie procesu likwidacyjnego określonego w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest bowiem obowiązkiem ubezpieczyciela (który może powierzyć innym podmiotom - art. 3 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), stanowiąc jedno ze świadczeń do jakich zobowiązany jest ubezpieczyciel w ramach stosunku ubezpieczenia".

Zatem z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że usługi świadczone przez Spółkę opisane w stanie faktycznym wypełniają dyspozycję art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Niewątpliwie są to usługi stanowiące element usługi ubezpieczeniowej stanowiący odrębną całość oraz jednocześnie są właściwe i niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej.

Reasumując stwierdzić należy, że skoro Spółka świadczy usługi, o których mowa we wniosku na rzecz zakładu ubezpieczeń, to usługi te podlegają zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* nieprawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia dla czynności związanych z przejęciem zgłoszenia szkody, udzielenia ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia oraz sprawdzeniem prawidłowości wykonywanych usług przez podwykonawców wykonywanych w ramach usług likwidacji szkód, szacowania strat w ubezpieczonym mieniu oraz oceny ryzyka na potrzeby ubezpieczenia

oraz

* prawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia dla czynności sprawdzenia uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Co do zasady stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Należy nadmienić, iż zgodnie z treścią art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jednocześnie ustawodawca w art. 43 ust. 13 ustawy wskazał, iż zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37- 41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Spółka świadczy na rzecz zakładów ubezpieczeń za wynagrodzeniem usługi w zakresie likwidacji szkód, szacowania strat w ubezpieczonym mieniu oraz ocenie ryzyka na potrzeby ubezpieczenia. Spółka wykonuje czynności związane z przyjęciem zgłoszenia szkody, udzieleniem ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzeniem uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania, sprawdzaniem prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców. Proces likwidacji obejmuje czynności i działania organizacyjne podejmowane przez Spółkę dla zapewnienia ubezpieczycielowi pomocy, przy czym - sama pomoc jest wykonywana również przez podmioty trzecie, na podstawie odrębnych umów zawartych przez Spółkę z tymi podmiotami. Spółka, jak też podwykonawcy, wykonują lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i przyczyny zdarzenia ubezpieczeniowego istotnego z punktu widzenia umowy ubezpieczenia. W przypadku lustracji i likwidacji szkód czynności te wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela. W związku z tym ubezpieczyciel udzielił Spółce odpowiedniego pełnomocnictwa. Z cywilnoprawnego punktu widzenia, Spółka występuje wobec ubezpieczonych jako wykonujący czynności "za ubezpieczyciela". Wnioskodawca jest podmiotem gospodarczym, który jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Złożył zgłoszenia rejestracyjne dla podatku od towarów i usług oraz składa deklaracje właściwe dla rozliczeń z tytułu tego podatku.

Wątpliwości Wnioskodawcy w przedstawionych okolicznościach sprowadzają się do możliwości objęcia zwolnieniem od podatku od towarów i usług przedmiotowych usług wymienionych we wniosku.

W przepisach prawa krajowego nie istnieje prawna definicja czynności wykonywanych w ramach procesu likwidacji szkód. O ile bowiem z przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.) - w szczególności z art. 16 ustawy - wywieść można, że postępowanie likwidacyjne podejmowane przez ubezpieczyciela w przypadku zajścia zdarzenia losowego objętego ochroną ubezpieczeniową wiąże się z podjęciem przez niego czynności zmierzających do ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, o tyle brak jest w przepisach bezpośredniego odniesienia do czynności "likwidacji szkód". W praktyce, za usługi likwidacji szkód ubezpieczeniowych uznawane są czynności wykonywane w ramach ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, a także ustalania wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z tyt. umów ubezpieczenia.

Czynności te, zgodnie z przepisem art. 3 ust. 5 pkt 1 i 2 w związku z ust. 6 ww. ustawy o działalności ubezpieczeniowej, są traktowane jako czynności ubezpieczeniowe w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Za czynność wykonywaną w ramach likwidacji szkód uznaje się również wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych w tytułu umów ubezpieczenia, która zgodnie z art. 3 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy również stanowi czynność ubezpieczeniową.

W świetle utrwalonej linii orzeczniczej TSUE, przewidziane w dyrektywie 2006/112/WE zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, których celem jest uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT, i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wyroki w sprawach: C-169/04 Abbey National pkt 38, C-472/03 Arthur Andersen pkt 25, C-240/99 Skandia pkt 23 i inne).

Dlatego też interpretacji zwolnień od podatku należy dokonywać w pierwszej kolejności w oparciu o regulacje dyrektywy 2006/112/WE w kontekście celu tych zwolnień i przy uwzględnieniu orzecznictwa TSUE. Wprawdzie dyrektywa 2006/112/WE nie zawiera definicji zwolnionych transakcji ubezpieczeniowych, jednak kwestia ta była przedmiotem orzecznictwa TSUE, z którego wynika że: "(...) istotą transakcji ubezpieczeniowej jest, w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki." (wyroki w sprawach: C-8/01 Taksatorringen pkt 39, C-349/96 CPP pkt 17, C-240/99 Skandia pkt 37). Ponadto, "transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym" (wyrok w sprawie C-8/01 Taksatorringen, pkt 41).

W tym kontekście, świadczone przez Wnioskodawcę dla towarzystw ubezpieczeniowych czynności polegające na przyjęciu zgłoszenia szkody, dokumentowaniu rozmiaru szkody i podejmowaniu działań zmierzających do jej zmniejszenia oraz sprawdzeniu prawidłowości wykonywanych usług przez podwykonawców, są co prawda związane z procesem likwidacji szkód, nie mogą być jednak uznane za usługi ubezpieczeniowe podlegające zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w rozumieniu TSUE, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Spółka nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do wykonania świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta towarzystwa ubezpieczeniowego. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi są w rezultacie czynnościami pomocniczymi, polegającymi m.in. na świadczeniu usług w zakresie likwidacji szkód, szacowaniu strat w ubezpieczonym mieniu oraz ocenie ryzyka na potrzeby ubezpieczenia, w których ubezpieczycielem jest zakład ubezpieczeń a nie Wnioskodawca.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisu sprawy wynika, iż między Wnioskodawcą oraz ubezpieczonymi nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia. Zainteresowany nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Spółka nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez firmę ubezpieczeniową lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, ww. czynności wykonywane na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych, nie stanowią usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych, ani też usług pośrednictwa w świadczeniu usług reasekuracyjnych i ubezpieczeniowych korzystających ze zwolnienia od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Odnosząc się do możliwości objęcia ww. usług świadczonych w ramach likwidacji szkód zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług nadmienić należy, że orzecznictwo TSUE w jasny sposób określa zakres zwolnień dla czynności stanowiących część składową usług finansowych i ubezpieczeniowych, wykonywaną przez podmioty zewnętrzne w ramach tzw. outsourcingu. Zwolnienie takie jest możliwe przy spełnieniu określonych warunków, nie ma zatem charakteru nieograniczonego.

W reprezentatywnym dla problematyki outsourcingu usług wyroku w sprawie C-2/95 SDC TSUE podkreślił, iż aby usługi pomocnicze dla zwolnionej usługi głównej mogły również korzystać ze zwolnienia "muszą, w szerokim ujęciu, tworzyć odrębną całość, spełniając w efekcie szczególne, zasadnicze funkcje opisanej usługi (...). Usługę zwolnioną z podatku na podstawie przepisów dyrektywy należy odróżnić od zwykłej fizycznej lub technicznej dostawy, takiej jak udostępnienie bankowi systemu obsługi danych" - (pkt 66 wyroku).

Warunek wypełniania specyficznych i istotnych funkcji usługi głównej przez usługę pomocniczą, uprawniający tę ostatnią do zwolnienia od podatku, był wielokrotnie przywoływany również w innych wyrokach TSUE, np.: w sprawach C-235/00 CSC (pkt 25), C-169/04 Abbey National (pkt 70 i 71), C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj (pkt 24 i 27).

Uwzględniając zatem przywołane wyżej orzecznictwo TSUE, uznać należy, że zwolnieniu od podatku nie podlegają usługi stanowiące element (część składową) usługi finansowej lub ubezpieczeniowej, które nie są dla danej usługi finansowej lub ubezpieczeniowej właściwe w znaczeniu specyficzne (właściwe wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska).

W tym kontekście, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności związane z przyjęciem zgłoszenia szkody, dokumentowaniem rozmiarów szkody i podejmowaniem działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzaniem prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców i udzielenie ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy - trudno jest uznać za specyficzne dla sektora ubezpieczeniowego, mogą one bowiem występować w innych niż ubezpieczenie dziedzinach życia. Wymienione powyżej usługi stanowią czynności o charakterze technicznym, zmierzają do założenia i prowadzenia odpowiedniej dokumentacji i sporządzenia charakterystyki powstałej szkody i jej wysokości. Wymienione usługi nie są usługami właściwymi do usług ubezpieczeniowych świadczonych przez towarzystwa ubezpieczeniowe.

Wymienione czynności nie są także czynnościami wchodzącymi w zakres czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach pośrednictwa ubezpieczeniowego, bowiem co do istoty, stanowią obsługę umów ubezpieczenia w trakcie ich trwania. Innymi słowy nie zmierzają one do zawarcia umowy pomiędzy klientem a towarzystwem ubezpieczeniowym, a stanowią wyłącznie wtórne czynności dotyczące uprzednio zawartych umów ubezpieczenia. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że wyżej wymienione czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie mogą korzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowe czynności opodatkowane będą podstawową 23% stawką podatku.

Niektóre z czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach procesu likwidacji szkód, takie jak: sprawdzenie uprawnień ubezpieczonych do uzyskania odszkodowania - odnoszą się w istocie do weryfikacji informacji wynikających z dokumentacji dotyczącej zaistniałego zdarzenia objętego ubezpieczeniem z zapisami polisy ubezpieczeniowej i podejmowania decyzji merytorycznych w sprawach szkodowych. Czynności te wymagają posiadania pełnego obrazu zobowiązań umownych oraz stosowanych w danej umowie standardów ubezpieczeniowych. Na tej podstawie dokonywana jest weryfikacja, czy dana szkoda mieści się w zakresie ryzyka objętego polisą i czy ubezpieczyciel będzie zobowiązany do pokrycia szkody i w jakiej wysokości, czy też zachodzą przypadki wyłączające odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń. Czynności takie mieszczą się w pojęciu "rozpatrywania roszczeń" i wymagają pewnego rodzaju upoważnienia do podejmowania decyzji w imieniu towarzystwa ubezpieczeniowego oraz dostępu do dokumentacji konkretnej umowy ubezpieczeniowej.

Powyższe czynności spełniają warunki upoważniające do zastosowania zwolnienia od podatku wymienionego w art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, stanowią bowiem element usługi ubezpieczeniowej, mają odrębny charakter ale są też niezbędne i właściwe do jej wykonania.

Odnosząc się do powołanego przez Spółkę orzecznictwa sądowego, nie negując powołanych orzeczeń jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy jednak wskazać, iż z wyroków tych nie należy wyciągać wniosku o ukształtowaniu się określonej linii orzeczniczej. Kształtowanie się orzecznictwa jest procesem rozłożonym w czasie i co do zasady wymaga większej liczby wyroków poszczególnych składów orzekających.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.