IPPP2/443-751/09-2/SAP - Możliwość zawiadomienia dłużnika drogą elektroniczną o zamiarze korekty podatku należnego w przypadku wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2009 r. (data wpływu 6 lipca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, drogą elektroniczną - jest prawidłowe.

W dniu 6 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, drogą elektroniczną.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka świadczy usługi telekomunikacyjne w zakresie telefonii komórkowej jako operator sieci. Zgodnie z przepisami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT), usługi świadczone przez Spółkę dokumentowane są fakturami VAT. Spółka odprowadza do urzędu skarbowego podatek należny z tytułu świadczonych usług. Zdarzają się przypadki, że kontrahenci Spółki nie regulują płatności wynikających z faktur wystawionych przez Spółkę (wierzytelność nieściągalna) lub spóźniają się z zapłatą należności mimo upływu 180 dni od terminu płatności określonego na fakturze (wierzytelność, której nieściągalność została uprawdopodobniona). W związku z tym Spółka rozważa skorzystanie z rozwiązań przewidzianych w art. 89a i 89b ustawy o VAT, które w wyniku spełnienia szeregu przewidzianych w nich warunków, dają Spółce możliwość zmniejszenia kwoty podatku należnego w przypadku wierzytelności nieściągalnych lub których nieściągalność została uprawdopodobniona (dalej: ulga lub ulga na złe długi). Stosownie do art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, w celu skorzystania z ulgi, konieczne jest zawiadomienie dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego. Spółka rozważa możliwość doręczania tych zawiadomień w formie elektronicznej. Forma ta będzie stosowana jako pomocnicza w stosunku do doręczania korespondencji przez pocztę. Doręczanie zawiadomień drogą elektroniczną usprawniłoby proces wysyłania korespondencji. Zaletą stosowania tej formy doręczeń jest również jej niski koszt. Na etapie nawiązywania współpracy z kontrahentem Spółka ma możliwość dokonania weryfikacji, czy dysponuje on bezpiecznym podpisem elektronicznym. W przypadku kontrahentów posiadających bezpieczny podpis elektroniczny, planuje porozumieć się z nimi w celu dostarczania im korespondencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Kontrahenci zaś będą wskazywać Spółce adres swojej poczty elektronicznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka może doręczać zawiadomienia o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, drogą elektroniczną...

Spółka stoi na stanowisku, iż istnieje możliwość doręczania zawiadomień o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, drogą elektroniczną. Doręczenie nastąpi w dniu podpisania poświadczenia odbioru zawiadomienia przez dłużnika przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego. Stosownie do art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, możliwość skorzystania z ulgi uzależniona jest m.in. od uprzedniego zawiadomienia dłużnika o zamiarze skorzystania z tej możliwości. Zgodnie z art. 89a ust. 3 ustawy o VAT, podatnik może skorzystać z ulgi poprzez korektę kwoty podatku należnego pod warunkiem nieuiszczenia należności przez dłużnika w terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia. Korekta może nastąpić nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia. Co za tym idzie, kluczowe jest ustalenie momentu doręczenia zawiadomienia wysyłanego dłużnikom przez wierzyciela. Artykuł 89b ust. 5 ustawy o VAT wskazuje, że do zawiadomień o zamiarze skorzystania z ulgi stosuje się odpowiednio przepisy Ordynacji podatkowej o doręczeniach, tj. przepisy Działu IV Rozdziału 5 Ordynacji Podatkowej. Pojęcie odpowiedniego stosowania przepisów nie jest zdefiniowane ani w ustawach podatkowych, ani w innych aktach normatywnych. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego określenie "odpowiednio" oznacza "w sposób spełniający wymagane warunki, najlepiej nadający się do czegoś; właściwie, stosownie, należycie". Ze względu na ogólny charakter tej definicji, wskazówek do tego, jak w praktyce powinno być interpretowane to pojęcie, poszukać należy w orzecznictwie oraz doktrynie. Zasadniczo, w orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że odpowiednie stosowanie przepisów może przybrać następujące formy:

Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują następujące formy dokonywania doręczeń:

Dopuszczalność dokonywania doręczeń drogą elektroniczną uzależniona jest od spełnienia dodatkowych warunków. Stosownie do art. 144a § 1 Ordynacji podatkowej, organ może doręczać pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej wyłącznie w przypadku, gdy osoby wymienione w tym przepisie wystąpiły do organu podatkowego o doręczanie pism drogą elektroniczną Zatem o możliwości doręczania pism w tej formie decyduje wola strony. Organ nie może skutecznie doręczać pism tą drogą, jeśli adresaci nie wyrażą woli otrzymywania pism w formie elektronicznej. Doręczanie pism, stosownie do treści powołanego przepisu, następuje na adres poczty elektronicznej strony, jej przedstawiciela lub pełnomocnika. Stosownie do treści art. 144a § 2 Ordynacji podatkowej, w sprawie sporządzania struktury pism w formie dokumentów elektronicznych oraz warunków organizacyjno-technicznych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie. Zgodnie z art. 391 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), doręczenie może nastąpić za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną, jeżeli strona wystąpiła do organu administracji publicznej o doręczenie albo wyraziła zgodę na doręczenie jej pism za pomocą tych środków.

Dodatkowe warunki odnośnie doręczenia pism drogą elektroniczną wynikają z treści rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 27 listopada 2006 r. w sprawie sporządzania i doręczania pism w formie dokumentów elektronicznych (Dz. U. Nr 227, poz. 1664; dalej: rozporządzenie). Podstawowym warunkiem wynikającym z treści rozporządzenia jest konieczność posiadania przez adresata bezpiecznego podpisu elektronicznego. Zgodnie bowiem z § 4 ust. 3 rozporządzenia, po prawidłowo zakończonym procesie autoryzacji adresat pisma potwierdza jego odebranie poprzez opatrzenie urzędowego poświadczenia odbioru bezpiecznym podpisem elektronicznym. System teleinformatyczny wykorzystywany do doręczania pism w formie dokumentu elektronicznego uzależnia zapoznanie się przez odbiorcę z treścią pisma od złożenia bezpiecznego podpisu elektronicznego na urzędowym potwierdzeniu odbioru (§ 5 ust. 1 rozporządzenia). Doręczenie pisma drogą elektroniczną nastąpi jedynie pod warunkiem aktywnego udziału adresata w tym procesie. Jest on bowiem zobowiązany do autoryzacji swojej osoby oraz do potwierdzenia odbioru pisma za pomocą poświadczenia odbioru złożonego przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego (§ 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia). Doręczenie pisma następuje z momentem podpisania poświadczenia odbioru (§ 5 ust. 5 rozporządzenia). Istotny warunek ograniczający stosowanie doręczeń elektronicznych znajduje się również w art. 152 § 3 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z nim, w przypadku doręczenia pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej, doręczenie jest skuteczne, jeżeli w terminie 2 dni od dnia wysłania pisma organ podatkowy otrzyma w formie elektronicznej potwierdzenie doręczenia pisma. W razie nieotrzymania takiego potwierdzenia organ podatkowy doręcza pismo w sposób określony w art. 144 Ordynacji podatkowej. W ocenie Spółki, w analizowanym stanie faktycznym zachodzi drugi ze wskazanych w punkcie 1 powyżej przypadków "odpowiedniego stosowania przepisów", tj. przepisy Ordynacji podatkowej mogą być stosowane po dokonaniu niewielkich ich modyfikacji. Wniosek taki uzasadniają następujące przesłanki. Po pierwsze, z treści przepisu art. 89b ust. 5 ustawy o VAT wynika, że doręczanie zawiadomień do dłużnika może odbywać się w każdej formie przewidzianej w przepisach Ordynacji podatkowej, w tym drogą elektroniczną Wskazany przepis nie wyłącza tej formy doręczeń. Należy uznać, że gdyby ustawodawca chciał wyłączyć możliwość doręczania zawiadomień drogą elektroniczną wprowadziłby stosowne zastrzeżenie w treści art. 89b ust. 5 ustawy o VAT. Wobec braku takiego zastrzeżenia, nie ma podstaw do uznania, że doręczenia, o których w nim mowa, nie mogą być dokonywane drogą elektroniczną. Co więcej, przepis ten ma na celu umożliwienie podatnikom VAT skuteczne korzystanie z ulgi. Brak możliwości stosowania przepisów Ordynacji Podatkowej spowodowałby ograniczenie prawa do skorzystania z ulgi na złe długi. Po drugie, w analizowanej sprawie nie zachodzi przesłanka bezprzedmiotowości ani sprzeczności przepisów Ordynacji podatkowej o doręczeniach z art. 89a i 89b ustawy o VAT. Nie mamy więc do czynienia z trzecim ze wskazanych w punkcie 1 powyżej przypadków "odpowiedniego stosowania przepisów". Po trzecie, w celu zapewnienia możliwości funkcjonowania przepisów Ordynacji podatkowej o doręczeniach w odniesieniu do doręczeń dokonywanych przez wierzyciela, niezbędne jest jedynie dokonanie ich modyfikacji w zakresie określenia podmiotu dokonującego doręczeń, adresata oraz przedmiotu doręczenia. W praktyce oznacza to, że w treści powyższych przepisów Spółka (tj. wierzyciel) zajmie miejsce organu podatkowego, a dłużnik miejsce strony (adresata). Równocześnie słowo "zawiadomienie" zastąpi pojęcie "pisma" stosowane w przepisach Ordynacji Podatkowej. Po czwarte, charakter przedstawionych powyżej w punkcie 2 warunków koniecznych dla wdrożenia mechanizmu elektronicznego doręczania dokumentów wskazuje, że możliwe jest ich spełnienie w ramach relacji między partnerami biznesowymi, w tym między wierzycielem a dłużnikiem. Tym samym, nie istnieją formalne przeszkody uniemożliwiające stosowanie przepisów w sprawie doręczeń elektronicznych w odniesieniu do zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

W konkluzji, Spółka pragnie zauważyć, że wskazane powyżej warunki konieczne do dokonywania doręczeń w sposób elektroniczny zostaną w analizowanym przypadku spełnione:

W oparciu o powyższe argumenty, Spółka stoi na stanowisku, ż przysługuje jej prawo doręczania zawiadomień, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT, do dłużników drogą elektroniczną, zaś doręczenie nastąpi w dniu podpisania poświadczenia odbioru zawiadomienia przez dłużnika przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego. Od tego momentu liczony będzie 14-dniowy termin, w którym dłużnik może uregulować wierzytelność.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.