IPPP2/443-729/09-2/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2009 r. (data wpływu 8 lipca 2008 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług pośrednictwa świadczonych na rzecz kontrahenta posiadającego siedzibę poza terytorium kraju - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług pośrednictwa świadczonych na rzecz kontrahenta posiadającego siedzibę poza terytorium kraju.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. W dniu 1 grudnia 2008 r. podpisał umowę współpracy (List Prowizyjny) z firmą niemiecką M. GmbH W., posiadającą siedzibę i miejsce prowadzenia działalności na terenie Niemiec. Firma ta posiada NIP do transakcji VAT. Dla firmy tej Wnioskodawca zobowiązał się prowadzić w Polsce działalność akwizycyjną polegającą na pozyskiwaniu polskich przedsiębiorstw do współpracy.

Aneksem Wnioskodawca zobowiązał się do rozszerzenia współpracy pomiędzy firmą niemiecką a firmą Z. Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce (pomoc w podpisaniu nowej umowy agencyjnej). Jako wynagrodzenie za pracę przewidziano 25% honorarium uzyskanego z nowych wpływów dla firmy niemieckiej. Zaliczkę w wysokości 1.500,00 EURO, (6.574,05 PLN) Wnioskodawca otrzymał w dniu 8 kwietnia 2009 r. W tym samym dniu wystawił fakturę VAT na kwotę 6.574,05, bez stawki VAT - nie podlega. W opisie zdarzenia Wnioskodawca napisał - zaliczka za pośrednictwo w podpisaniu nowej umowy agencyjnej z firmą Z. Sp. z o.o. Usługa wykonana w Polsce. W uwagach zaś, iż zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego jest nabywca usługi. Tak wystawioną uproszczoną fakturę Wnioskodawca wykazał w rejestrze sprzedaży VAT za miesiąc IV/2009 typ dostawy: wewnątrzwspólnotowa, stawka VAT - nie podlega. Oryginał Wnioskodawca oddał firmie niemieckiej.

W dniu 7 maja 2009 r. Wnioskodawca otrzymał prowizję za pośrednictwo w wysokości 4.211,70 PLN. Wystawił kolejną uproszczoną (bez VAT - n.p.) fakturę VAT. Wykazał ją w rejestrze sprzedaży VAT. Postąpił identycznie jak z pierwszą prowizją.

Usług tych Wnioskodawca nie wykazał w deklaracji VAT-7 za m-c IV, V/2009 ze względu na to, że w rejestrze zakupu VAT za m-c IV, V/2009 nie wykazał żadnych kosztów związanych z wykonaną usługą. Nie odliczał podatku naliczonego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 27 ust. 3 ustawy o VAT, świadczona przez Wnioskodawcę działalność akwizycyjna na rzecz kontrahenta niemieckiego nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce, oraz za miejsce jej świadczenia należy uznać kraj, w którym nabywca posiada siedzibę, czyli Niemcy. W rozumieniu Wnioskodawcy oznacza to, że VAT za świadczone przez niego usługi powinien być płacony przez nabywcę usługi w Niemczech.

W myśl art. 28 ust. 6 ustawy o VAT, nabywca podał Wnioskodawcy numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym zgodnie z ust. 5 ma miejsce świadczenia usługa, miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer.

A ze względu na nieodliczanie podatku naliczonego związanego z tymi usługami, Wnioskodawca nie ma obowiązku wykazywać tych transakcji w poz. 21 deklaracji VAT-7.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika zasada, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatne świadczenie usług, w sytuacji, gdy miejscem świadczenia (określonym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 powołanej ustawy - rozumie się terytorium RP. Podatek od towarów i usług jest podatkiem o charakterze terytorialnym. Opodatkowaniu w danym państwie podlegają tylko te czynności, które zostały wykonane w tym państwie, tj. te czynności, które zostały uznane za wykonane w danym miejscu.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zatem dla określenia miejsca opodatkowania transakcji należy, w świetle wymienionej ustawy o podatku od towarów i usług, ustalić miejsce świadczenia usług.

Ogólną zasadę dotyczącą miejsca świadczenia usług, dla potrzeb podatku od towarów i usług, określa art. 27 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Od powyższej zasady wprowadzono szereg wyjątków, określających inne niż wynikające z zasady ogólnej, miejsce świadczenia usług zawartych w przepisach art. 27 ust. 2-6 i art. 28 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

I tak, w myśl art. 27 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. Przepis art. 27 ust. 4 ww. ustawy, zawiera listę usług, które są opodatkowane w miejscu siedziby nabywcy usługi (m.in. usługi agentów, pośredników działających w imieniu i na rzecz innej osoby, jeżeli uczestniczą w zapewnieniu świadczenia usług, o którym mowa w pkt 1-9 i 11 - pkt 11 cyt. przepisu).

Ponadto art. 28 ust. 5 pkt 2 lit. c) ww. ustawy stanowi, iż w przypadku usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, związanych bezpośrednio z dostawą towarów - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce dokonania dostawy towarów - z zastrzeżeniem ust. 6.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują i nie wskazują, jak należy rozumieć pojęcie "w imieniu i na rzecz". Przyjęcie w ustawie takiej konstrukcji prowadzi do wniosku, że zwrot ten, zgodnie z regułami wykładni literalnej, powinien być interpretowany według ogólnych zasad języka polskiego.

Odwołując się do językowego rozumienia tych zwrotów wskazać należy, iż zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, określenie "w imieniu" oznacza działanie "ze względu na kogoś, dla czyjegoś dobra, odwołując się do kogoś". Natomiast określenie "na rzecz" oznacza tyle, co działanie "na czyjąś korzyść, dla kogoś, dla czyjegoś dobra". Dlatego też, z uwagi na brak w ustawie specyficznych definicji legalnych komentowanych zwrotów, powinny być one interpretowane szeroko, zgodnie z ich potocznym rozumieniem i znaczeniem na gruncie języka polskiego. Określonych wskazówek odnośnie interpretacji ww. zwrotów dostarcza również ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Przepisy ww. Kodeksu odnoszą się zarówno do kwestii działania w czyimś imieniu, jak i na czyjąś rzecz. W art. 95 ust. 1 i 2 Kodeksu cywilnego wskazano, iż czynności prawnej można dokonać przez przedstawiciela działającego w imieniu osoby, którą reprezentuje, a czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Tym samym, przedstawiciel, stosownie do postanowienia art. 95 Kodeksu, działa w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy, przez co rozumieć należy, iż wszelkie skutki faktyczne i prawne jego działania dotyczą bezpośrednio jego mocodawcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi w Polsce działalność akwizycyjną polegającą na pozyskiwaniu polskich przedsiębiorstw do współpracy z firmą z kraju Unii Europejskiej, tj. Niemiec.

Biorąc pod uwagę treść powołanych wyżej przepisów oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż w związku z art. 27 ust. 3 pkt 2, art. 27 ust. 4 pkt 11 oraz art. 28 ust. 5 pkt 2 lit. c) ww. ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem świadczenia wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności akwizycyjnej, będzie terytorium kraju kontrahenta na rzecz którego świadczona jest usługa, tj. terytorium Niemiec. W konsekwencji świadczenie tych usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

W zakresie obowiązku wystawiania faktur przez podatników świadczących usługi na rzecz podatników mających siedzibę na terytorium Wspólnoty, ale innym niż terytorium kraju, obowiązują odpowiednio przepisy art. 106 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 25 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 112, poz. 1337).

Stosownie do art. 106 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z § 25 ust. 1 ww. rozporządzenia, przepisy § 5, 7-21 i 24 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze. Faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem (ust. 2 powołanego artykułu).

W przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 27 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, innym niż terytorium kraju, oraz informację, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi.

Zgodnie z przepisem art. 99 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z za¬strzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Przepis art. 86 ust. 8 pkt 1 przywołanej ustawy stanowi, iż podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami. W myśl postanowień rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 211, poz. 1333), przedmiotowe usługi świadczone przez Wnioskodawcę wykazuje się w poz. 21 deklaracji VAT-7 (VAT-7K).

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca jest podatnikiem z tytułu usług świadczonych na rzecz podatni¬ków posiadających siedzibę poza terytorium kraju.

Wobec powyższego, pomimo, iż z tytułu dokonanej transakcji (opodatkowanej na terytorium kraju kontrahenta innego niż terytorium kraju) nie powstanie zobowiązanie podat¬kowe, nie uprawnia to Wnioskodawcy do rezygnacji ze składania deklaracji, o jakiej mowa w cytowanym art. 99 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż przepisy nie zawierają zwolnienia od tego obowiązku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.