IPPP2/443-727/09-4/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2009 r. (data wpływu 1 lipca 2009 r., uzupełniony pismem z dnia 20 sierpnia 2009 r. (data wpływu 24 sierpnia 2009 r.)) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym - jest prawidłowe.

W dniu 1 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny poza systemem bankowym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka, będąca podatnikiem VAT, zawarła w maju 2009 r., umowę pożyczki z udziałowcem Spółki - spółką V.I.H. B.V (dalej: pożyczkodawca).

Pożyczkodawca jest podatnikiem VAT posiadającym siedzibę na terytorium Holandii. Zarówno pożyczkodawca, jak i Spółka nie prowadzą działalności w zakresie pośrednictwa finansowego.

Pożyczka została udzielona w walucie obcej.

Udzielona Spółce pożyczka przeznaczona jest na finansowanie działalności Spółki.

Wynagrodzeniem dla pożyczkodawcy z tytułu pożyczki są określone w umowie odsetki.

Pożyczkodawca na chwilę obecną nie jest w stanie określić ilości transakcji, w ramach których będzie świadczył usługi pośrednictwa finansowego (udzielał pożyczek).

W dniu 14 sierpnia 2009 r. Spółka została wezwana do uzupełnienia przedstawionego w przedmiotowym wniosku opisu stanu faktycznego poprzez wskazanie klasyfikacji statystycznej przedmiotowych usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) oraz przedstawienia dokumentu potwierdzającego upoważnienie dla osoby, której dane widnieją pod wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualne, w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Ww. wezwanie skutecznie doręczono w dniu 19 sierpnia 2009 r. W wyznaczonym terminie przedmiotowe braki zostały uzupełnione.

W uzupełnieniu do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka informuje, że otrzymaną pożyczkę (usługę finansową) sklasyfikowała według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 1997) jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym" (kategoria 65.22.10), zaliczając ją do kategorii "usługi w zakresie pośrednictwa finansowego" (sekcja J PKWiU).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz innego podmiotu - osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 27 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług finansowych, w sytuacji gdy usługi te są świadczone na rzecz podatnika mającego siedzibę na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, jest miejsce gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji. Stąd należy zaznaczyć, iż udzielenie pożyczki jest usługą sklasyfikowaną w sekcji J Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) zaliczaną do usług pośrednictwa finansowego. W szczególności, w przedmiotowej sprawie udzielenie pożyczki należy zaklasyfikować jako "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, pozostałe".

Reasumując, w przedmiotowym stanie faktycznym usługa udzielenia pożyczki jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, a miejscem świadczenia tej usługi jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż dla opodatkowania tej usługi podatkiem od towarów i usług nie ma znaczenia:

Importem usług jest świadczenie usług z tytułu wykonywania których podatnikiem jest usługobiorca usług.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z importem usług mamy do czynienia, gdy usługi spełniają poniższe warunki:

* miejscem świadczenia usługi jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (niezależnie od tego czy jest zlokalizowany na terytorium Wspólnoty, czy też poza jej terytorium),

* usługobiorcą jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zobowiązana do rozliczenia z polskimi organami skarbowymi,

* usługodawca nie rozliczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatku należnego z tytułu wykonywanej usługi na rzecz usługobiorcy z Rzeczypospolitej Polskiej.

Reasumując, biorąc pod uwagę powyższe, uznać należy, iż Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług.

Obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług finansowych powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeżeli jej wykonanie powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez świadczącego usługę. Jeżeli faktura została wystawiona po upływie siedmiu dni licząc od dnia wykonania usługi, obowiązek podatkowy powstaje siódmego dnia od jej wykonania.

Zdaniem Spółki, za moment wykonania usługi udzielenia pożyczki należy uznać dzień, w którym odsetki od pożyczki stają się wymagalne, zgodnie z zawartą umową.

Natomiast w przypadku zapłaty odsetek przed ustalonym terminem, wykonanie usługi nastąpi w momencie spłaty odsetek.

Podstawą opodatkowania jest kwota odsetek od udzielonej pożyczki.

Udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę należy kwalifikować jako usługę finansową świadczoną poza systemem bankowym. Jednocześnie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, w powiązaniu z załącznikiem 4 ustawy o VAT, zwalnia od podatku usługi pośrednictwa finansowego (PKWiU sekcja J ex 65-67).

Zgodnie z powyższym, opisana w stanie faktycznym usługa udzielenia pożyczki, jako usługa pośrednictwa finansowego będzie usługą podlegającą wyżej wymienionemu zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 8 ust. 1 przywołanej ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jednocześnie w ust. 3 ww. artykułu ustawodawca wskazuje, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Wskazać również należy na treść przepisu art. 8 ust. 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przy określaniu miejsca świadczenia usług, o którym mowa w art. 27 i 28, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych, jeżeli dla tych usług przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Stosownie do art. 17 ust. 2 powołanej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyłączeniem świadczenia usług określonych w art. 27 ust. 3 lub art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 4 (art. 17 ust. 3 ww. ustawy).

Ogólną zasadę dotyczącą miejsca świadczenia usług, dla potrzeb podatku od towarów i usług, określa art. 27 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przesądzając, że w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 w związku z ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy usługi bankowe, finansowe i ubezpieczeniowe łącznie z asekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki, są świadczone na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Zatem w przypadku usług wymienionych w art. 27 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, świadczonych na rzecz podmiotów wymienionych w ust. 3 tego artykułu, podmiotem zobowiązanym do ich rozliczenia jest usługobiorca.

Tak więc zaciągnięcie przez Spółkę pożyczki od podmiotu zagranicznego, nie posiadającego zarówno siedziby, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, należy uznać za import usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, podlegający opodatkowaniu na terenie kraju. Spółka, jako usługobiorca tych usług będzie zobowiązana do ich rozliczenia.

Zasadą jest, że w sprawach klasyfikacji wyrobów i usług zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi) wg zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach. Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi. Organy podatkowe nie są więc uprawnione do dokonywania ww. klasyfikacji. W przypadku wątpliwości w tym zakresie, należy zwrócić się o dokonanie prawidłowej klasyfikacji do Urzędu Statystycznego w Łodzi, Ośrodka Interpretacji i Standardów Klasyfikacyjnych.

Ponieważ Spółka w opisie stanu faktycznego podała, iż przedmiotowe usługi mieszczą się w grupowaniu PKWiU 65.22.10 "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym", niniejsza interpretacja jest wydawana w oparciu o podaną przez Spółkę klasyfikację, bez rozstrzygania jednakże o jej poprawności. Tutejszy organ nie jest organem uprawnionym do dokonywania klasyfikacji towarów lub usług.

W myśl przepisu art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwolnione są od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pozycja nr 3 załącznika nr 4 do ustawy brzmi: "Sekcja J ex (65 - 67) - Usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Użycie przez ustawodawcę oznaczenia "ex" przy grupowaniu PKWiU oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

W poz. 3 tego załącznika w zamkniętym katalogu usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie znajdują się wymienione przez Spółkę usługi.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż przedmiotowe usługi, zaklasyfikowane przez Spółkę do usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.10), podlegają zwolnieniu z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, o ile Spółka wykonuje działalność usługową określoną w grupowaniu PKWiU 65-67 sekcja J i nie zachodzą wyłączenia wskazane w tej pozycji.

Reasumując uznać należy, że usługi świadczone przez podmiot zagraniczny na rzecz Spółki stanowią dla Spółki import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług tej transakcji obowiązana będzie Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług. Jednakże usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 powołanej ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Powyższa definicja wskazuje, iż w przypadku usług pośrednictwa finansowego, do jakich zalicza się udzielenie pożyczki, kwotą należną z tytułu sprzedaży są należne odsetki. Sama pożyczka nie stanowi wynagrodzenia pożyczkodawcy, a więc nie jest obrotem. A zatem faktura dokumentująca przedmiotową czynność, jako podstawę opodatkowania winna zawierać jedynie kwotę odsetek.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Natomiast treść ust. 7 tego artykułu stanowi, iż w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Na podstawie art. 19 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem m.in. ust. 4 i 5.

W myśl ust. 4 powołanego artykułu, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Przepisy ust. 1, 4, 5, 11, 13 pkt 1 lit. b) i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16 stosuje się odpowiednio do importu usług (art. 19 ust. 19 ww. ustawy).

Uwzględniając treść przytoczonych przepisów stwierdzić należy, iż obowiązek podatkowy przy pożyczkach finansowych świadczonych poza systemem bankowym powstaje z momentem wykonania usługi, tzn. zapłaty należnych odsetek lub z upływem terminu zapłaty należnych odsetek. Obowiązek ten będzie powstawał częściowo z momentem zapłaty każdej kwoty odsetek lub z upływem każdego terminu zapłaty odsetek. Jeżeli natomiast wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu licząc od dnia wykonania usługi (zapłaty odsetek lub upływu terminu zapłaty odsetek). Sposób fakturowania przedmiotowej usługi przez pożyczkodawcę pozostaje bez wpływu na powstanie obowiązku podatkowego u importera usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.