IPPP2/443-7/11-2/IG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 15 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/443-7/11-2/IG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia wierzytelności własnych oraz prawa do odliczenia podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia wierzytelności własnych oraz prawa do odliczenia podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

W grudniu 1993 r. Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynku znajdującego się na przedmiotowym gruncie (dalej łącznie: "Nieruchomość").

W skład Nieruchomości wchodzą zatem:

a.

1 budynek;

b.

1 budowla - parking naziemny;

c.

prawo użytkowania wieczystego 1 działki gruntu,

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie wynajmu powierzchni handlowej znajdującej się w Nieruchomości. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a w związku z zakresem prowadzonej działalności ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Nieruchomość nie jest wyodrębniona organizacyjnie oraz finansowo z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, nie stanowi oddziału, zakładu, oddzielnej jednostki organizacyjnej, działu, itp., nie jest dla niej sporządzany bilans odrębny od bilansu dla całej spółki.

W przyszłości Wnioskodawca zamierza dokonać sprzedaży Nieruchomości na rzecz zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT.

Strony ustaliły w przedwstępnej umowie sprzedaży Nieruchomości, że po upływie okresu określonego w umowie sprzedaży Nieruchomości, w ramach odrębnej transakcji objętej osobną ceną, Spółka sprzeda i przeleje na nabywcę Nieruchomości wszelkie nieuregulowane wierzytelności należne i wymagalne od najemców, którzy nadal zajmują swoje lokale w Nieruchomości i którzy nie zostali uznani za niewypłacalnych; które to wierzytelności będą nieuregulowane przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące licząc od dnia określonego w umowie przedwstępnej sprzedaży Nieruchomości, w zamian za płatność równą 80% wartości takich wierzytelności.

Wszelkie niezapłacone należności od najemców, którzy nadal zajmują swoje lokale w Nieruchomości i którzy nie zostali uznani za niewypłacalnych, ale które w dniu określonym w umowie przedwstępnej sprzedaży Nieruchomości nieuregulowane są przez okres przekraczający 4 miesiące, zostaną przeniesione i przelane przez Wnioskodawcę na nabywcę Nieruchomości bez żadnego dodatkowego wynagrodzenia ponad to, które zostanie zapłacone w odniesieniu do wierzytelności nieuregulowanych przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące w stosunku do najemców, którzy nadal zajmują swoje lokale w Nieruchomości i którzy nie zostali uznani za niewypłacalnych.

Natomiast wszelkie niezapłacone należności, które w dniu określonym w umowie przedwstępnej sprzedaży Nieruchomości nieuregulowane są przez okres przekraczający 4 miesiące i które dotyczą najemców, którzy już nie zajmują swoich lokali w Nieruchomości lub wszelkie należności od najemców, którzy zostali uznani za niewypłacalnych lub wobec których ogłoszono upadłość, zostaną zatrzymane przez Spółkę i nie zostaną przelane na nabywcę Nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1.

Czy opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja przeniesienia przez Wnioskodawcę wierzytelności względem najemców pozostających w Nieruchomości (zarówno za wynagrodzeniem jak i bez wynagrodzenia) nie będzie stanowiła świadczenia usług przez Wnioskodawcę w rozumieniu Ustawy o VAT.

2.

W przypadku gdy przeniesienie na nabywającego wierzytelności (obejmujących zarówno wierzytelności nieuregulowane przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości, jak i tych, które pozostaną nieuregulowane przez okres dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości) będzie stanowiło świadczenie usług przez nabywającego na rzecz Wnioskodawcy w rozumieniu Ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT ze stawką podstawową, o której mowa w art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT, oraz w przypadku udokumentowania powyższej transakcji przez nabywcę fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku VAT, czy Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia powyższego podatku VAT zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad 1. Opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja przeniesienia przez Wnioskodawcę wierzytelności względem najemców pozostających w Nieruchomości (zarówno za wynagrodzeniem jak i bez wynagrodzenia) nie będzie stanowiła świadczenia usług przez Wnioskodawcę w rozumieniu Ustawy o VAT.

Ad 2. Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli transakcja przeniesienia na nabywającego wierzytelności (obejmujących zarówno wierzytelności nieuregulowane przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości, jak i tych, które pozostaną nieuregulowane przez okres dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości) będzie stanowiła świadczenie usług przez nabywającego na rzecz Wnioskodawcy w rozumieniu Ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT ze stawką podstawową wynikającą z art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT oraz w przypadku udokumentowania powyższej transakcji przez nabywcę fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku VAT, Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia należnego podatku VAT o VAT naliczony przy zbyciu wierzytelności i zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad1.

W opinii Wnioskodawcy, transakcja przeniesienia opisanych w zdarzeniu przyszłym wniosku wierzytelności względem najemców (obejmujących wierzytelności dotyczące najemców pozostających w Nieruchomości, zarówno tych, których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy, w zamian za płatność równą 80% wartości takich wierzytelności, jak i tych, których opóźnienie w terminie płatności przekracza 4 miesiące, bez żadnego dodatkowego wynagrodzenia ponad to, które zostanie zapłacone w odniesieniu do wierzytelności nieuregulowanych przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące) nie będzie stanowiła świadczenia usług przez Wnioskodawcę na rzecz nabywcy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem VAT, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się, zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Jednocześnie wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego.

W opinii Wnioskodawcy, w omawianym przypadku podmiotem świadczącym usługę jest nabywca przedmiotowych wierzytelności (dotyczących najemców pozostających w Nieruchomości, a których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy). Wynika to z okoliczności, iż tego typu transakcja powoduje "uwolnienie przedsiębiorcy (zbywcy wierzytelności) od ciężaru egzekwowania wierzytelności we własnym zakresie oraz dostarczenie mu niezbędnych środków finansowych.

Powyższa interpretacja została potwierdzona w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 sierpnia 2010 r. o sygn. IBPP2/443-432/10/ICz, w której wskazano iż: "w sytuacji gdy Wnioskodawca (jako cesjonariusz) w wyniku zawartej umowy cesji, nabywa od cedenta (zbywcy) jego wierzytelność to świadczy on tym samym, na rzecz zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania."

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 14 października 2009 r., sygn. IBPP2/443-570/09/ICz, który wskazał, iż: "Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych. W konsekwencji fakt zakupu wierzytelności w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania, czy też dalszej odsprzedaży, należy zakwalifikować jako usługę na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej."

Co więcej w odniesieniu do transakcji przeniesienia wierzytelności (dotyczących najemców pozostających w Nieruchomości, a których opóźnienie w terminie płatności przekracza 4 miesiące), bez odrębnego przypisania do nich jakiejkolwiek części wynagrodzenia, również nie będzie stanowiło świadczenia usług przez Wnioskodawcę. Przeniesienie na nabywcę Nieruchomości tych wierzytelności będzie następowało w kontekście transakcji sprzedaży Nieruchomości, jednakże z tytułu przeniesienia tych wierzytelności, Spółka nie uzyska żadnego świadczenia. W rezultacie nie sposób jest zatem uznać Wnioskodawcę za usługobiorcę usług świadczonych przez nabywcę Nieruchomości.

W konsekwencji, ponieważ do przedmiotowych wierzytelności względem najemców pozostających w Nieruchomości, których opóźnienie w terminie płatności przekracza 4 miesiące nie będzie przypisana żadna cena, jaką nabywca uiści Spółce, dlatego przeniesienie na nabywcę wierzytelności względem najemców pozostających w Nieruchomości, których opóźnienie w terminie płatności przekracza 4 miesiące nie będzie stanowiło świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.

Ad2.

W opinii Wnioskodawcy, przedmiotowa usługa będzie świadczona przez nabywcę wierzytelności dotyczących najemców pozostających w Nieruchomości, a których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy i będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT (w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia wniosku), zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji nr 3 przedmiotowego załącznika (obowiązującego do końca 2010 r.) określono jako zwolnione usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

1.

działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki;

2.

usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej;

3.

usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20);

4.

usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń;

5.

usług ściągania długów oraz factoringu;

6.

usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy;

7.

usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy;

8.

transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności;

9.

transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Natomiast zgodnie z Ustawą o VAT, która będzie obowiązywała po 1 stycznia 2011 r., zwalnia się z podatku: < Art. 43 ust. 1 pkt 40 >: usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług; < Art. 43 ust. 15 >. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Na podstawie powyższej regulacji usługi pośrednictwa finansowego (po 1 stycznia 2011 r. "usługi w zakresie długów"), co do zasady, korzystają (oraz po 1 stycznia 2011 r. będą korzystały) ze zwolnienia od podatku VAT. W opinii Wnioskodawcy zakup wierzytelności przez nabywcę w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego (oraz będzie po 1 stycznia 2011 r. mieściło się w pojęciu "usług w zakresie długów"). W takim bowiem przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Jednakże w katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się (oraz nie będzie się stosowało po 1 stycznia 2011 r.) zwolnień, o których mowa powyżej, wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych.

Co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. W opinii Wnioskodawcy cechami, które wyróżniają faktoring jest to, iż oprócz pełnienia przez nabywcę wierzytelności funkcji finansowania zbywcy wierzytelności, pełni on również względem zbywcy wierzytelności szereg funkcji administracyjnych (mogą to być przykładowo funkcje techniczne związane z księgowaniem, dokonywaniem rozliczeń transakcji bezgotówkowych, sporządzanie wyciągów z kont, dokonywanie zestawień obrotów itp.), a także może - w zależności od ukształtowania umowy - pełnić funkcję przejęcia ryzyka polegającą na zakupie wierzytelności zbywcy z wyłączeniem prawa regresu.

Natomiast, w ocenie Wnioskodawcy istotą usługi "ściągania długów" nie jest samo nabycie wierzytelności, ale podejmowanie na rzecz wierzyciela czynności prawnych (np. wniesienie pozwów sądowych itp.) lub faktycznych (np. negocjacje z dłużnikiem) mających na celu wyegzekwowanie wierzytelności od dłużników.

W ocenie Wnioskodawcy, opisana w zdarzeniu przyszłym wniosku transakcja przeniesienia wierzytelności (dotyczących najemców pozostających w Nieruchomości, a których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy) nie stanowi w swojej istocie ani usługi faktoringu, ani też usług ściągania długów. Nabywca nie nabywa przedmiotowych wierzytelności w celu ich wyegzekwowania na rzecz Wnioskodawcy. Nabywcy nie będzie przysługiwało prawo regresu (powrotnego zbycia wierzytelności w przypadku niewypłacalności dłużników) zaś nieściągnięcie wierzytelności (które w przypadku zakwalifikowania przedmiotowej transakcji jako usługi "ściągania długów" oznaczałoby niewykonanie usługi) nie wpłynie na kwotę wynagrodzenia nabywcy (dyskonta).

W konsekwencji, do opisanej w zdarzeniu przyszłym transakcji przeniesienia wierzytelności (dotyczących najemców pozostających w Nieruchomości, a których opóźnienie w terminie płatności nie przekracza 4 miesięcy) nie będzie miało zastosowanie wyłączenie ze zwolnienia przewidzianego w załączniku nr 4 do Ustawy VAT (a po 1 stycznia w art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT), a w konsekwencji nabywca tych wierzytelności będzie zobowiązany udokumentować nabycie fakturą VAT z zastosowaniem zwolnienia z podatku VAT.

Jeżeli transakcja przeniesienia wierzytelności (obejmujących zarówno wierzytelności nieuregulowane przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości, jak i tych, które pozostaną nieuregulowane przez okres dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości) będzie stanowiła świadczenie usług przez nabywającego na rzecz Wnioskodawcy i byłaby opodatkowana stawką podstawową podatku wynikającą z art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT, to Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia należnego podatku VAT o VAT naliczony przy zbyciu wierzytelności i zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego nad podatkiem VAT należnym zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, kluczowym dla rozstrzygnięcia o jego prawie do obniżenia podatku VAT należnego o VAT naliczony przy przeniesieniu przedmiotowych wierzytelności, zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT jest stwierdzenie, czy przeniesienie tych wierzytelności będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT według właściwej stawki.

W odniesieniu do sposobu opodatkowania przedmiotowej transakcji podatkiem VAT, nabywca wierzytelności występuje o interpretację organów podatkowych w zakresie sposobu opodatkowania tej transakcji. Jeżeli zdaniem organu wydającego interpretację na wniosek nabywcy wierzytelności (obejmujących zarówno wierzytelności nieuregulowane przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości, jak i tych, które pozostaną nieuregulowane przez okres dłuższy niż 4 miesiące przez najemców pozostających w Nieruchomości), przedmiotowa transakcja będzie stanowiła podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT przez nabywcę na rzecz Spółki i nie będzie objęta zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT, to zdaniem Spółki ma ona prawo do odliczenia podatku VAT z wystawionej faktury.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem VAT i spełnia ustawową definicję podatnika zawartą w art. 15 Ustawy o VAT. Ponadto przeniesione wierzytelności związane są z działalnością w zakresie najmu, czyli działalnością opodatkowaną podatkiem VAT. Również sprzedaż Nieruchomości, z którą nabyta usługa jest związana w sposób bezpośredni, jest transakcją opodatkowaną podatkiem VAT według stawki podstawowej. Warunek związku nabytej usługi z działalnością opodatkowaną, określony w art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, jest więc spełniony.

W świetle powyższego - zdaniem Spółki - po dokonaniu przedmiotowej transakcji przeniesienia wierzytelności i otrzymaniu faktury VAT (z wykazaną kwotą podatku VAT) potwierdzającej jej dokonanie, będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o VAT naliczony przy przeniesieniu wierzytelności. W myśl art. 86 ust. 10 pkt 1 i ust. 11 Ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego powstanie w rozliczeniu za okres, w którym Wnioskodawca otrzyma od nabywcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową transakcję lub w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Jednocześnie - zdaniem Wnioskodawcy - jeżeli przedmiotowa transakcja podlegałaby opodatkowaniu stawką podstawową podatku VAT wynikającą z art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT, nie zajdą okoliczności, o których mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik nie jest uprawniony do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona z podatku VAT.

Podsumowując, biorąc pod uwagę fakt, iż w przypadku gdy przedmiotowa transakcja stanowić będzie odpłatne świadczenie usług przez nabywcę wierzytelności w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT udokumentowane fakturą VAT zawierającą kwotę podatku VAT (zgodnie z interpretacją organów podatkowych otrzymaną przez nabywcę wierzytelności) i jednocześnie, nie będzie mieścić się w katalogu transakcji określonych w art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT oraz nie zajdą okoliczności wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT - zdaniem Wnioskodawcy - będzie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o VAT naliczony związany ze przeniesieniem przedmiotowych wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za prawidłowe.

Ad. 1.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca zamierza dokonać przeniesienia wierzytelności na rzecz nabywcy. Wierzytelności stanowiące przedmiot sprzedaży są wierzytelnościami własnymi Spółki, tj. wierzytelnościami powstałymi w ramach prowadzonej przez nią działalności polegającej na najmie lokali w Nieruchomości.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności własnych nie stanowi dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT. W takiej sytuacji to nabywca wierzytelności świadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na uwolnieniu jej od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia.

Ad. 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego, na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast stosownie do treści art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca dokona zbycia wierzytelności. Jak wskazano powyżej, zbycie wierzytelności własnych nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W przedmiotowej sprawie warunek ten zostanie spełniony, bowiem nabyta usługa będzie związana z działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Reasumując, w sytuacji gdy Wnioskodawca otrzyma fakturę VAT dokumentującą nabycie przedmiotowej usługi, zawierającą podatek VAT, Podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia wskazanej usługi.

Zatem należy uznać stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Końcowo wskazać należy, iż w niniejszej interpretacji nie odniesiono się do kwestii opodatkowania zakupu wierzytelności przez Kontrahenta Spółki, bowiem nie było to przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl