IPPP2-443-626/10-4/AK - Określenie sposobu rozliczania otrzymanych zaliczek w przypadku zmiany stawki podatku VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2010 r. (data wpływu 24 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 października 2010 r. (data wpływu 14 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczania otrzymanych zaliczek w przypadku zmiany stawki podatku VAT - jest prawidłowe.

W dniu 24 sierpnia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczania otrzymanych zaliczek w przypadku zmiany stawki podatku VAT. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 października (data wpływu 14 października 2010 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu Nr IPPP2-443-626/10-2/AK z dnia 20 września 2010 r. (data doręczenia 5 października 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej buduje i sprzedaje lokale mieszkalne i użytkowe. W trakcie trwania budowy Spółka zawiera przedwstępne umowy sprzedaży lokali wraz z udziałami w częściach wspólnych, w których nabywcy zobowiązują się do uiszczenia wpłat na poczet ceny sprzedaży lokalu. Po uzyskaniu prawomocnego pozwolenia na użytkowanie budynku, lokale przekazywane są protokołami zdawczo-odbiorczymi kupującym. Następnie, po zapłaceniu całej kwoty sprzedaży, sporządzany jest akt notarialny przenoszący własność lokalu.

Wnioskodawca wyjaśnił, iż zmiana stawki, o której mowa w wniosku może być związana ze zmianą przepisów (nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług) w zakresie stawek podatku VAT, jak również nie obowiązywaniem od 1 stycznia 2011 r. 7% stawki podatku na sprzedaż lokali mieszkalnych bez względu na ich metraż, zgodnie z § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2009 r. Nr 224, poz. 1799).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jaki sposób rozliczyć otrzymane wpłaty (zaliczki) na poczet ceny, gdy zostały wystawione na nie faktury VAT w przypadku, w którym po otrzymaniu zaliczki, a przed przekazaniem lokalu nabywcy oraz przeniesieniu własności następuje zmiana stawki VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zmiana stawki podatku dla dostarczonego towaru lub świadczonej usługi po otrzymaniu zaliczki (skutkującej powstaniem obowiązku podatkowego), a przed wydaniem tego towaru lub wykonaniem usługi nie powoduje obowiązku dokonania korekty zarówno stawki podatku, jak i kwoty netto oraz wystawiania faktury korygującej.

Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Stosownie do § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą. W myśl § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powoduje obowiązek rozliczenia podatku według stawek obowiązujących w dniu wykonania tych czynności. Określony w przepisach moment powstania obowiązku podatkowego wskazuje na termin rozliczenia przez podatnika podatku z tytułu wykonanej czynności.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż w przypadku otrzymania części należności, podatek należny podlega rozliczeniu w miesiącu jej otrzymania i według stawek podatku obowiązujących w tym dniu. Jednocześnie należy zauważyć, iż w ocenie Spółki zmiana stawek podatku, jest niezależna w żaden sposób od podatnika, jest natomiast skutkiem prowadzonej przez państwo polityki ekonomicznej i jest możliwa dopiero po przeprowadzeniu odpowiedniego procesu legislacyjnego, a w konsekwencji powyższego nie zostają wypełnione przesłanki określone w § 13 i § 14 powołanego wyżej rozporządzenia, co skutkuje tym, iż powyższe przepisy rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r. nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Jednym z podstawowych obowiązków, nałożonych przez ustawodawcę na podatników podatku od towarów i usług jest, zgodne z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz przepisami wykonawczymi do tej ustawy, dokumentowanie czynności dokonywanych w obrocie gospodarczym.

Podstawowym dokumentem, potwierdzającym zaistnienie określonych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest faktura VAT wystawiana przez podatników podatku VAT w trybie art. 106 ust. 1 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Zgodnie z art. 19 ust. 4 cyt. ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Zgodnie z art. 19 ust. 11 cyt. ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Na podstawie art. 106 ust. 1 cyt. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 106 ust. 3 cyt. ustawy, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

W myśl art. 106 ust. 4 cyt. ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Jak wynika z przytoczonych przepisów, art. 106 ust. 1, 3 i 4 cyt. ustawy, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno - prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług lub też otrzymania zaliczki.

Zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Stosownie do § 14 ust. 1 cyt. rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

W myśl § 14 ust. 2 cyt. rozporządzenia, faktura korygująca dotycząca podwyższenia ceny powinna zawierać co najmniej:

Faktura korygująca wystawiana w przypadku pomyłek, o których mowa w ust. 1, zawiera dane określone w ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a), kwoty podane w omyłkowej wysokości oraz kwoty w wysokości prawidłowej, na co wskazuje § 14 ust. 3 cyt. rozporządzenia.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej buduje i sprzedaje lokale mieszkalne i użytkowe. W trakcie trwania budowy Spółka zawiera przedwstępne umowy sprzedaży lokali wraz z udziałami w użytkowaniu wieczystym oraz części wspólnych, w których nabywcy zobowiązują się do uiszczenia wpłat na poczet ceny sprzedaży lokalu. Po uzyskaniu prawomocnego pozwolenia na użytkowanie budynku, lokale przekazywane są protokołami zdawczo-odbiorczymi kupującym. Następnie, po zapłaceniu całej kwoty sprzedaży, sporządzany jest akt notarialny przenoszący własność lokalu. Wątpliwości Zainteresowanego dotyczą sposobu, w jaki jest on zobowiązany rozliczyć otrzymane wpłaty (zaliczki) na poczet ceny, gdy zostały wystawione na nie faktury VAT w przypadku, w którym po otrzymaniu zaliczki, a przed przekazaniem lokalu nabywcy oraz przeniesieniu własności następuje zmiana stawki VAT.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy iż w przedmiotowym przypadku nie zaistniały przesłanki określone w § 13 oraz § 14 cyt. rozporządzenia, bowiem faktury wystawiono w sposób prawidłowy, nastąpiła zmiana stawki podatku VAT, co jest zdarzeniem niezależnym od Podatnika, a zatem nie może wpływać na jego rozliczenie podatkowe, a tym samym nie może nakładać na niego obowiązku wystawienia faktur korygujących. Opodatkowanie zaliczek na poczet ceny nastąpiło bowiem zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w momencie powstania obowiązku podatkowego dla przedmiotowych zaliczek na poczet dostawy nieruchomości.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz powołane w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ stwierdza, że w sytuacji gdy Spółka otrzymała zaliczkę przed przekazaniem lokalu nabywcy oraz przeniesieniu własności, to obowiązek podatkowy powstał - zgodnie art. 19 ust. 11 cyt. ustawy - w momencie otrzymania tej zaliczki. Zatem rozliczenie podatku winno nastąpić według stawek obowiązujących w dacie otrzymania tych wpłat (zaliczek) przez Wnioskodawcę.

Należy jednak zauważyć, że dokonując ostatecznego rozliczenia transakcji Wnioskodawca winien mieć na uwadze obowiązujące w tym momencie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, nie natomiast przepisy obowiązujące w dacie zawarcia umowy czy otrzymania zaliczek. Strona ma bowiem obowiązek zastosowania stawki podatku VAT obowiązującej w dacie dokonania tego rozliczenia, bez konieczności wystawiania faktur korygujących VAT, dotyczących otrzymanych uprzednio zaliczek na poczet ceny sprzedaży.

Zatem, w sytuacji kiedy nastąpi zmiana stawki podatku VAT dla dostawy lokali mieszkalnych i użytkowych, Wnioskodawca będzie obowiązany wystawić fakturę końcową zawierającą stawkę podatku VAT właściwą dla dostarczanego towaru (na dzień wystawienia faktury) z jednoczesnym skorygowaniem in minus sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z tytułu przyjęcia zaliczek.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w sytuacji gdy zostaną ustanowione przepisy przejściowe regulujące przedmiotową kwestię, Wnioskodawca będzie zobowiązany do ich zastosowania.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.