IPPP2/443-540/11-5/JW - VAT w zakresie zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2011 r. (data wpływu 29 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 22 czerwca 2011 r.) nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 15 czerwca 2011 r. Nr IPPP2/443-540/11-3/JW, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 29 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Dom Pomocy Społecznej (DPS) działający na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), oraz związanymi przepisami prawa, świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem (Dział 87 PKWiU z 2008 r.). Usługi te są świadczone na podstawie decyzji wydawanych przez (na ogół) Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej. Z decyzji tych wynika między innymi iż: "opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu..." (art. 61 ustawy o pomocy społecznej). Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji i/lub ośrodki pomocy społecznej. Odpłatność zgodnie z ww. decyzjami uiszczana jest na konta bankowe. Przychody DPS z tego tytułu wyniosły:

* w roku 2010: 2 751 851 zł,

* w roku 2011 (do dnia 31 marca): 725 711 zł i są wyższe od 40 000 zł w roku.

Pozostaje bezsporne, że DPS zwolniony jest z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 (ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z późn. zm.).

W roku 2010 Domy Pomocy Społecznej objęte były zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (§ 2 oraz poz. 26 z załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania (Dz. U. Nr 224, poz. 1797)).Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 930), usługi w zakresie opieki społecznej tracą zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z dniem 30 kwietnia 2011 r., gdyż dział 87 PKWiU z 2008 r. nie jest wymieniony w załączniku do rozporządzenia.Liczba odbiorców jest większa od 20, a ilość transakcji realizowanych w ciągu roku jest większa niż 50, zatem nie mają zastosowania szczególne czynności wymienione w pozycji 34 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 930).Powyższe ustalenia stanowią przesłankę do wprowadzenia kasy rejestrującej w DPS.

Z drugiej strony (art. 43 ust. 1 pkt 22 oraz art. 111 ust. 1 i ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zauważyć należy, że kasy fiskalne służą do rejestracji obrotu i związanych z nim kwot podatku VAT. Stąd też, skoro DPS świadczył będzie wyłącznie usługi pomocy społecznej zwolnione od VAT, to w takiej sytuacji z tytułu tychże usług nigdy nie wystąpi kwota podatku związanego z obrotem, w związku z czym nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji z użyciem kasy. Zauważyć trzeba, że rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930) odnosi się jedynie do tych czynności, które, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 22 czerwca 2011 r.) Wnioskodawca wskazał, że Dom Pomocy Społecznej prowadzi pełną księgowość w oparciu o przepisy o rachunkowości. Opłaty za pobyt w Domu i świadczone usługi dokonywane są przez płatników wyłącznie przelewami bankowymi. Każdy mieszkaniec Domu ma założoną indywidualną kartotekę i założone odrębne konto bankowe.W kartotece ujawnia się imię i nazwisko mieszkańca, dane płatnika, naliczenie należnych opłat i każdy wpływ wpłaty na konto mieszkańca. Z ewidencji tej jednoznacznie wynika jaki jest tytuł opłaty i kogo transakcja dotyczy. Ewidencja prowadzona jest w systemie komputerowym. Przed dniem 1 stycznia 2011 r., Dom nie ewidencjonował świadczonych usług przy użyciu kas rejestrujących. Z dniem 1 stycznia 2011 r. zostały zlikwidowane kasy funkcjonujące dla bieżących wydatków Domu Pomocy Społecznej. Do dnia 31 grudnia 2010 r. prowadzony obrót gotówkowy obejmował wyłącznie zapisy za pośrednictwem raportów kasowych prowadzonych w formie wydruków z programu komputerowego i dotyczył działalności Domu z wyłączeniem odpłatności za pobyt mieszkańców. Od 2011 r. wszystkie należności regulowane są obrotem bezgotówkowym.

Dom Pomocy Społecznej jest samorządową jednostką budżetową i działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.), aktów wykonawczych do tej ustawy oraz na podstawie postanowień statutu nadanego Domowi mocą uchwały Nr 306/XXXV/2006 Rady Powiatu w Płocku z dnia 28 czerwca 2006 r. i postanowień regulaminu organizacyjnego nadanego Domowi mocą uchwały Nr 21/2005 Zarządu Powiatu w Płocku z dnia 21 lutego 2005 r. § 7 statutu stanowi, że organizację i zarządzanie Domem, zasady funkcjonowania i strukturę określa regulamin organizacyjny zatwierdzony i uchwalony przez Zarząd Powiatu. Dyrektor Domu zarządza jednoosobowo całokształtem działalności Domu i reprezentuje go na zewnątrz. Dyrektor działa samodzielnie, zgodnie z przepisami prawa podejmuje decyzje i ponosi za nie odpowiedzialność.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wpływy z tytułu odpłatności wnoszone przez osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej (podopiecznych i ich rodziny) tylko i wyłącznie na rachunki bankowe DPS należy rejestrować przy użyciu kas rejestrujących (kas lub drukarek fiskalnych), czy też na podstawie innych przepisów Wnioskodawca jest z takiej rejestracji wpływów zwolniony (rejestracja taka nie dotyczy Wnioskodawcy).

Stanowisko Wnioskodawcy, wszyscy mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej posiadają własne konta bankowe. Z tych kont na podstawie dyspozycji właściciela konta przelewana jest odpłatność za pobyt w DPS. Wobec tego nie ma miejsca obrót gotówkowy w postaci uiszczenia odpłatności za pobyt w domu (z dniem 1 stycznia 2011 r. została zlikwidowana kasa w Domu Pomocy Społecznej).Tym samym w ocenie Wnioskodawcy nie zachodzą warunki rejestracji odpłatności za pobyt w domu poprzez kasę rejestrującą, co potwierdza treść pozycji 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 ustawy. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. W art. 111 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (...).

Kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników w obecnym stanie prawnym, tj. od 1 stycznia 2011 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 930). Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności - zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia oraz wysokość obrotu - do określonej tym przepisem wysokości obrotów.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 a) ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania:

Z treści ww. załącznika wynika, że ze zwolnienia z ewidencji sprzedaży na kasie rejestrującej nie będą mogły korzystać już m.in. usługi w zakresie opieki społecznej, tak więc nowe grupy podatników (w tym Wnioskodawca), dla których przewidziano od 1 maja 2011 r. kasy fiskalne, będą mogły korzystać z obowiązującego obecnie zwolnienia tylko do końca kwietnia 2011 r.

W części II załącznika do rozporządzenia - sprzedaż dotycząca szczególnych czynności - w pozycji 37 wymieniono świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie dostawy zapłata dotyczyła2).Przy czym 2) oznacza, że zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych czynności przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Ponadto, w myśl § 3 ust. 1 pkt 2 tego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. również podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.

Należy również mieć na uwadze treść § 3 ust. 6 powołanego rozporządzenia, z którego wynika, iż zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Stosownie do § 3 ust. 8 rozporządzenia, zwolnień, o których mowa w ust. 1 oraz w § 2 ust. 1 pkt 2 lit. b) i c, nie stosuje się do:

Należy podkreślić, iż zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania pewnych czynności, nie ma wpływu na wielkość obrotu wyznaczającego obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Aby zatem Wnioskodawca miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 37 załącznika, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

* zapłata za świadczenie usług w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* Wnioskodawca prowadzi szczegółową ewidencję dowodów zapłaty, na podstawie której można ustalić również dane (w tym adres) osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego, na rzecz których dokonano świadczenia usług,

* Wnioskodawca nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Nie wystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Dom Pomocy Społecznej działając na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem. Usługi te są świadczone na podstawie decyzji wydawanych przez (na ogół) Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej. Z decyzji tych wynika między innymi iż: "opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu...". Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji i/lub ośrodki pomocy społecznej. Odpłatność zgodnie z ww. decyzjami uiszczana jest na konta bankowe. W roku 2010 Wnioskodawca objęty był zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797), zgodnie z § 2 w związku poz. 26 załącznika "Usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej". Na podstawie obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 930), usługi w zakresie opieki społecznej tracą zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z dniem 30 kwietnia 2011 r., gdyż dział 87 PKWiU z 2008 r. nie jest wymieniony w załączniku do rozporządzenia. Opłaty za pobyt w Domu Pomocy Społecznej i świadczone usługi dokonywane są przez płatników wyłącznie przelewami bankowymi. Każdy mieszkaniec Domu ma założoną indywidualną kartotekę i założone odrębne konto bankowe. W kartotece ujawnia się imię i nazwisko mieszkańca, dane płatnika, naliczenie należnych opłat i każdy wpływ wpłaty na konto mieszkańca. Ewidencja prowadzona jest w systemie komputerowym, z której jednoznacznie wynika jaki jest tytuł opłaty i kogo transakcja dotyczy. Jednocześnie Wnioskodawca oświadczył, iż przed dniem 1 stycznia 2011 r., nie ewidencjonował świadczonych usług przy użyciu kas rejestrujących. Z dniem 1 styczna 2011 r. zostały zlikwidowane kasy funkcjonujące dla bieżących wydatków Domu Pomocy Społecznej. Do dnia 31 grudnia 2010 r. prowadzony obrót gotówkowy obejmował wyłącznie zapisy za pośrednictwem raportów kasowych prowadzonych w formie wydruków z programu komputerowego i dotyczył działalności Domu Pomocy Społecznej z wyłączeniem odpłatności za pobyt mieszkańców. Od 2011 r. wszystkie należności regulowane są obrotem bezgotówkowym.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że Wnioskodawca świadczy usługi opieki społecznej zwolnione z ewidencjonowania na kasie rejestrującej do 30 kwietnia 2011 r. zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Z uwagi na to, że Strona spełnia łącznie wszystkie wymienione wyżej warunki określone w poz. 37 załącznika do powołanego rozporządzenia, tj. zapłata za świadczone usługi opieki społecznej następuje jak wskazał Wnioskodawca wyłącznie przelewami bankowym - wszyscy mieszkańcy posiadają własne konta bankowe, z których wg dyspozycji właściciela konta przelewana jest odpłatność za pobyt w Domu Pomocy Społecznej a pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji i/lub ośrodki pomocy społecznej, z ewidencji dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jaki jest tytuł opłaty oraz kogo konkretnie transakcja dotyczy jak również to, że Wnioskodawca przed dniem 1 stycznia 2011 r. nie prowadził ewidencji przedmiotowych usług na kasie rejestrującej.

Wobec powyższego, skoro Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki, tym samym świadczone przez niego usługi opieki społecznej korzystają ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących do dnia 31 grudnia 2012 r., na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, w powiązaniu z poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia, o ile w tym okresie nie wystąpią przesłanki ograniczające to prawo.

Zatem, Wnioskodawca nie ma obowiązku od 1 maja 2011 r. instalowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego z tytułu świadczenia usług opieki społecznej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Nadmienić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania przepis § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, gdyż jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego mu zwolnienia przedmiotowego określonego w § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w związku z poz. 37 załącznika do rozporządzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10 09-402 Płock.