IPPP2/443-472/09-4/KK - Opodatkowanie podatkiem VAT usług ściągania długów oraz faktoringu w ramach kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 3 czerwca 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/443-472/09-4/KK Opodatkowanie podatkiem VAT usług ściągania długów oraz faktoringu w ramach kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2009 r. (data wpływu 29 kwietnia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 maja 2009 r. (data wpływu 22 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług sekurytyzacji jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Spółka jest podmiotem celowym, którego celem będzie przeprowadzenie transakcji sekurytyzacyjnej ("sekurytyzacja"). W ramach planowanej sekurytyzacji, Strona jako nabywca wierzytelności, zawrze ze spółką leasingową mającą siedzibę na terytorium Polski ("Spółka Leasingowa") będąca tzw. inicjatorem sekurytyzacji umowę nabycia wierzytelności (głównie wierzytelności przyszłych) z umów leasingu.

Zgodnie z umową wnioskodawca będzie nabywać od spółki leasingowej wierzytelności wynikające z zawieranych przez nią, umów leasingu. Czynności wykonywane ramach Umowy, na rzecz spółki leasingowej obejmują szereg czynności mających na celu zapewnienie finansowania spółki leasingowej. Poza wspomnianym celem finansowym, transakcja sekurytyzacji zostanie przeprowadzona również w celu ograniczenia ryzyka nieściągalności wierzytelności po stronie spółki leasingowej. Spółka leasingowa nie jest powiązana kapitałowo ze Spółką. Zapewnienie finansowania nastąpi w drodze nabywania puli wierzytelności (głównie jeszcze nie wymagalnych) wynikających z umów leasingu (w szczególności wierzytelności o zapłatę czynszu inicjalnego, rat leasingowych, kwot wykupu przedmiotu leasingu). Wierzytelności, wyodrębnione w oparciu o kryteria wskazane w umowie, będą przenoszone na wnioskodawcę na podstawie umowy przelewu zdefiniowanej w art. 509 Kodeksu Cywilnego.

Jednocześnie spółka leasingowa będzie w dalszym ciągu świadczyć klientom usługi leasingu (pozostając stroną umów leasingu), a własność przedmiotów leasingu nie zostanie przeniesiona na wnioskodawcę. W zamian za nabywane wierzytelności Spółka będzie płaciła spółce leasingowej określone w umowie wynagrodzenie uwzględniające dyskonto od wartości nominalnej wierzytelności. Sekurytyzacja będzie miała charakter finansowania rewolwingowego (odnawialnego), oznacza to, że na podstawie umowy, w okresie jej trwania, spółka leasingowa będzie miała prawo w określonych w umowie datach składać oferty sprzedaży puli wierzytelności leasingowych. Jednocześnie wnioskodawca jest zobowiązany do ich nabycia po spełnieniu określonych warunków. Tym samym w ramach sekurytyzacji będzie zapewniał finansowanie umów leasingowych istniejących na dzień zawarcia umowy, jak również umów leasingowych które zostaną zawarte w trakcie trwania umowy.

Środki niezbędne do zapłaty spółce leasingowej wynagrodzenia za nabyte wierzytelności (czyli kwota finansowania) zostaną pozyskane przez wnioskodawcę poprzez emisję dłużnych papierów wartościowych (obligacji) zabezpieczonych na nabytych przez Spółkę wierzytelnościach oraz rzeczach "będących przedmiotem umów leasingowych. Instrumenty te zostaną objęte przede wszystkim przez inwestorów finansowych (w tym możliwe, że również przez Europejski Bank Inwestycyjny). Refinansowanie będzie również pozyskiwane poprzez zaciągnięcie pożyczek m.in. od spółki będącej podmiotem celowym wykorzystywanym do pozyskiwania środków na finansowanie transakcji sekurytyzacyjnych poprzez emisję zabezpieczonych papierów dłużnych oferowanych głównie inwestorom na rynku europejskim lub i amerykańskim.

Podsumowując, usługę świadczoną w ramach sekurytyzacji na rzecz spółki leasingowej można zdefiniować jako nowoczesną technikę finansowania, w ramach której w zamian za wynagrodzenie zapewniające finansowanie działalności spółki leasingowej, określona pula aktywów (tutaj wierzytelności spółki leasingowej z tytułu umów leasingu) wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostaje wyodrębniona z przedsiębiorstwa spółki leasingowej i przeniesiona na wnioskodawcę. Spółka z kolei pozyskuje finansowanie zewnętrzne poprzez emisję atrakcyjnie oprocentowanych (ze względu na ograniczenie ryzyka związanego z finansowaniem wyłącznie do puli aktywów przeniesionych na podmiot emisyjny) instrumentów dłużnych lub na podstawie zawartych umów pożyczki (kredytu).

Należy również zaznaczyć, iż podmiotem, który zajmował się będzie obsługą nabytych przez Spółkę wierzytelności pozostanie spółka leasingowa (zbywca sekurytyzowanych wierzytelności). Podmiot ten pozostając stroną umów leasingowych, w oparciu o odrębną umowę, będzie zajmował się w szczególności przyjmowaniem płatności od dłużników z tyłu nabytych wierzytelności, przekazywaniem tych płatności Spółce, jak również ewentualną egzekucją należności od nierzetelnych dłużników. Wynagrodzeniem należnym wnioskodawcy w zamian za świadczoną usługę będzie różnica pomiędzy wartością nominalną nabytych przez Spółkę wierzytelności, a ceną zapłaconą za te wierzytelności (czyli dyskonto). Spółka otrzymywać będzie należności wpływające od klientów spółki leasingowej z tytułu wierzytelności nabytych w ramach sekurytyzacji (włączając w to dyskonto). Jednocześnie, Spółka zobowiązana będzie do wypłaty określonych świadczeń (odsetek lub podobnych), na rzecz podmiotów, które nabyły wyemitowane przez Spółkę dłużne papiery wartościowe lub które udzieliły Spółce pożyczki. Zatem czynności podejmowane przez Stronę wnioskującą w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz stanowią cześć szerszej usługi finansowej. Mają one bowiem charakter kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych oraz ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników.

Zdaniem Spółki, czynności, jakie wykonuje ona w ramach sekurytyzacji, polegające na zapewnieniu finansowania działalności jej kontrahenta, poprzez dostarczenie jej środków finansowych przed terminem wymagalności poszczególnych wierzytelności leasingowych, powinny być klasyfikowane (na podstawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 1997 r.) w grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00 "Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane". W oparciu o przedstawiony powyżej opis transakcji, Spółka zwróciła się do organów statystycznych z wnioskiem o klasyfikację świadczonych przez Spółkę usług. Do dnia złożenia niniejszego wniosku Spółka nie uzyskała jednak odpowiedzi Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Łodzi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy biorąc pod uwagę treść art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., cesja wierzytelności dokonana na rzecz Spółki w związku z sekurytyzacją podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Należy zaznaczyć, iż wierzytelności będące przedmiotem transakcji, która ma zostać dokonana przez Spółkę, stanowią prawa majątkowe w rozumieniu opisanego powyżej przepisu. W związku z tym, odpłatna cesja wierzytelności (taka z jaką mamy do czynienia w przypadku Sekurytyzacji, która ma zostać przeprowadzona z udziałem Spółki) co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako umowa sprzedaży praw majątkowych. Należy jednakże zwrócić uwagę, iż zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.

opodatkowania podatkiem od towarów i usług,

b.

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

*

umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość łub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

*

umowy spółki i jej zmiany,

*

umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że podatek od czynności cywilnoprawnych w założeniu nie jest nakładany, jeżeli dana czynność podlega opodatkowaniu VAT lub jest z tego podatku zwolniona. Z opodatkowania p.c.c. powinny zatem być wyłączone wszystkie te czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT lub są z tego podatku zwolnione - chyba, że ustawa o p.c.c. wprost stanowiłaby, iż wyłączenie to nie ma zastosowania wdanym przypadku W związku z tym, dla oceny, czy cesja wierzytelności dokonywana w ramach sekurytyzacji podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych konieczne jest rozstrzygnięcie, czy którakolwiek ze stron transakcji dokonuje jej w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu VAT (lub z tego podatku zwolnionej).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z kolei w związku z treścią ust. 3 tego przepisu, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Zdaniem Spółki, czynności podejmowane przez wnioskodawcę nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz stanowią cześć szerszej usługi finansowej. Czynności wykonywane przez nią w ramach sekurytyzacji mają charakter kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych oraz ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników, która powinna być klasyfikowana w Sekcji J PKWIU.

Zdaniem Spółki, świadczone przez nią usługi polegające na zapewnieniu finansowania działalności jej kontrahenta - Spółki Leasingowej, poprzez dostarczenie jej środków finansowych przed terminem wymagalności poszczególnych wierzytelności leasingowych, powinny być klasyfikowane (na podstawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 1997 r.) w grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00 "usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane". W oparciu o przedstawiony powyżej opis transakcji, Spółka wystąpiła do organów statystycznych z wnioskiem o potwierdzenie powyższej klasyfikacji świadczonych w ramach sekurytyzacji usług. Do dnia złożenia niniejszego wniosku Spółka nie uzyskała jednak odpowiedzi Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Łodzi.

W związku z tym, czynności dokonywane przez Spółkę mieszczą się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jednakże, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z treścią Załącznika Nr 4 do tej ustawy, usługi te są zwolnione z tego podatku Należy zaznaczyć, iż z punktu widzenia normy wynikającej z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. bez znaczenia pozostaje fakt, która ze stron czynności cywilnoprawnej (sprzedawca, czy też nabywca) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika bowiem, iż nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT lub z tego podatku zwolniona. Również zatem w przypadku, gdy to nabywca wierzytelności jest podmiotem świadczącym w związku z taką czynnością usługę, czynność taka nie może podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przedstawione powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w znanej Spółce praktyce organów podatkowych jak również sądów administracyjnych. Opodatkowania VAT usług świadczonych w ramach zawartej umowy sekurytyzacji, polegających na wykonywaniu za wynagrodzeniem czynności mających na celu zapewnienie finansowania działalności kontrahenta dotyczyło min. pismo Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z dnia 17 lipca 2007 r. (sygn. 1471/VUR11443-5 1/07/AP). W piśmie tym organ podatkowy wskazał, iż: zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. W pozycji Nr 3 załącznika Nr 4 do ustawy stanowiącego wykaz usług zwolnionych od podatku znajdują się usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67), Jednocześnie określone zostały usługi pośrednictwa finansowego, które nie korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług. Stwierdzić należy, że czynności sklasyfikowane jako "pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych" PKWiU 65.23.00-00.00 nie zostały wymienione w grupie usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze powyższe regulacje oraz przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, w szczególności załączoną klasyfikację Urzędu Statystycznego w Łodzi, stwierdzić należy, iż realizowane przez Spółkę na rzecz kontrahenta (firmy leasingowej) czynności w ramach procesu sekurytyzacji wierzytelności z tytułu umów leasingu, stanowią kompleksową usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług.

Analogiczne stanowisko wynika z pisma Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2007 r. (sygn. 1471/VUR2/443-3/07/SPC). Pismo to dotyczyło stanu faktycznego, w którym podatnik - fundusz sekurytyzacyjny zawarł umowę sekurytyzację wierzytelności bankowych. Ze wskazanego pisma wynika, iż: " (...) realizowane przez Podatnika na rzecz banku czynności w ramach procesu sekurytyzacji wierzytelności kredytowych stanowią kompleksową usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług".

Teza, zgodnie z którą usługa świadczona przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji jest usługą finansową znajduje odzwierciedlenie również w orzecznictwie sądowym. W orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lutego 2007. r. (sygn. III SA/Wa 3887/06), dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych, sąd podkreślił, iż " (..) istota sekurytyzacji polega na pozyskiwaniu środków finansowych przez emisję wierzycielskich papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, które są przedmiotem sekurytyzacji, np. wierzytelnościami. Oznacza to, że jeżeli wierzytelności Spółki były nabywane w celu sekurytyzacji, w celu ich wykorzystania do wykonania określonych operacji gospodarczych, to w badanej sprawie nie miała miejsca jak chcą tego organy podatkowe wyłącznie cesja wierzytelności, lecz cesja która była elementem świadczonej usługi finansowej".

W innym orzeczeniu, Naczelny Sąd Administracyjny odniósł się wprost do stosowania art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. w kontekście cesji wierzytelności (orzeczenie z dnia 3 października 2007 r., sygn. II FSK 1086/06), W orzeczeniu tym sąd wskazał, iż " (...) dla zastosowania omawianego wyłączenia nie ma znaczenia, która ze stron transakcji jest opodatkowana podatkiem VAT lub z tego podatku zwolniona. Z konstrukcji przedmiotu podatku VAT wynika wprawdzie, że w odniesieniu do umów zbycia, głównie sprzedaży, podatnikiem z zasady jest sprzedawca. Jednak ze względu na charakter transakcji może być inaczej, na przykład (jak w konkretnej sprawie) nabycie wierzytelności przez podmiot trudniący się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami będzie kwalifikowane jako odpłatne świadczenie usługi (pośrednictwa finansowego), tym samym na nabywcy będzie ciążył wspomniany obowiązek".

Z kolei w orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 29 maja 2007 r. (sygn. I SA/Wr 208/07) sąd wskazał, iż (...) nabycie wierzytelności danej firmy w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych zaliczana jest do usług pośrednictwa finansowego. Usługa ta mieści się w grupowaniu PKWiU 65.23.10 "usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane". W konsekwencji fakt zakupu wierzytelności w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania lub dalszej odsprzedaży, należy zakwalifikować jako usługę pośrednictwa finansowego na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej. Sprzedawca taki jest w opisanej sytuacji usługobiorcą on bowiem jest odbiorcą świadczenia ze strony nabywcy wierzytelności ". Również w tym wyroku sąd potwierdził, iż transakcje dotyczące wierzytelności, gdy nabywcą jest podmiot dokonujący ich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, iż stosownie do art. 1a pkt 7 ustawy o p.c.c., przez podatek od towarów i usług należy rozumieć zarówno podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jak również podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W opisywanym stanie faktycznym usługi polegające na zapewnieniu finansowania działalności Spółki Leasingowej, poprzez dostarczenie jej środków finansowych przed terminem wymagalności poszczególnych wierzytelności leasingowych świadczone przez wnioskodawcę (jako podmiot z siedzibą w Irlandii) w ramach sekurytyzacji, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT. W przypadku usług świadczonych przez podmioty z różnych państw kwestię miejsca opodatkowania reguluje art. 27 ustawy o VAT. Stosownie do ust. 3, w związku z ust. 4 pkt 4 tego przepisu, miejscem świadczenia usług finansowych jest baj siedziby usługobiorcy (tj. siedziba Spółki Leasingowej). Zasada ta stosowana jest w odniesieniu do przypadków, gdy nabywca jest podatnikiem mającym siedzibę na terytorium jednego z państw członkowskim. Należy zaznaczyć, że Spółka leasingowa jest podatnikiem VAT w związku z prowadzoną przez nią działalnością. Z drugiej strony usługę świadczoną przez Spółkę w ramach sekurytyzacji należy kwalifikować jako usługę finansową w rozumieniu art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT. W związku z tym, miejscem świadczenia tej usługi będzie Polska, jako kraj siedziby Spółki leasingowej. Usługa ta podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT (Jednocześnie zastosowanie będzie miało zwolnienie z podatku VAT).

Powyższe argumenty przemawiają za uznaniem, iż cesja wierzytelności na rzecz Spółki w ramach Sekurytyzacji, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym, mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Jednocześnie w ust. 3 ww. artykułu ustawodawca wskazuje, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 wynosi 22%.

Regulacja art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy zwalnia od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. W załączniku tym pod pozycją Nr 3 wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego o symbolu PKWiU Sekcja J ex (65-67), z wyłączeniem:

1.

działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,

2.

usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,

3.

usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),

4.

usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,

5.

usług ściągania długów i factoringu,

6.

usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

7.

usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

8.

transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,

9.

transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Stosownie do objaśnień zawartych w załącznikach do ustawy symbol ex oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Spółka ma zawrzeć umowę o charakterze odnawialnym o nabycie wierzytelności (głównie wierzytelności przyszłych) z umów leasingu (w szczególności wierzytelności o zapłatę czynszu inicjalnego, rat leasingowych, kwot wykupu przedmiotu leasingu). Wierzytelności te stanowią następnie zabezpieczenie dokonywanej przez Spółkę emisji dłużnych papierów wartościowych (obligacji). Jednocześnie Spółka Leasingowa będzie w dalszym ciągu świadczyć klientom usługi leasingu (pozostając stroną umów leasingu) a własność przedmiotów leasingu nie zostanie przeniesiona na wnioskodawcę. W zamian za nabywane wierzytelności będzie płacił Spółce Leasingowej określone w umowie wynagrodzenie uwzględniające dyskonto od wartości nominalnej wierzytelności. Środki niezbędne do zapłaty Spółce Leasingowej wynagrodzenia za nabyte wierzytelności (czyli kwota finansowania) zostaną pozyskane poprzez emisję dłużnych papierów wartościowych (obligacji) zabezpieczonych na nabytych przez Spółkę wierzytelnościach oraz rzeczach będących przedmiotem umów leasingowych. Refinansowanie będzie również pozyskiwane poprzez zaciągnięcie pożyczek oferowanych głównie inwestorom na rynku europejskim lub/i amerykańskim. W konsekwencji Spółka pozyska finansowanie zewnętrzne poprzez emisję atrakcyjnie oprocentowanych (ze względu na ograniczenie ryzyka związanego z finansowaniem wyłącznie do puli aktywów przeniesionych na podmiot emisyjny) instrumentów dłużnych lub na podstawie zawartych umów pożyczki (kredytu).

Należy wskazać, że usługi pośrednictwa finansowego, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z poz. 3 załącznika Nr 4 do ustawy VAT (Sekcja J ex 65-67). Oznaczenie ex uprawnia do stosowania zwolnień w zakresie ściśle określonym w ustawie, z wyłączaniem usług wymienionych w punktach od 1-9 tejże pozycji 3 ww. załącznika. W katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii (pkt 5 poz. 3 załącznika Nr 4 do ustawy o VAT).

Natomiast wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13 B (1) (d) Szóstej Dyrektywy 77/388/EWG Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. L 145 z 13 czerwca 1977 r. z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r., albowiem, stosownie do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347.1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. Należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności. Istota rozróżnienia usług (obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu) sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować także wówczas, gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w pojęciu szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

Odnosząc się do przedstawionej przez wnioskodawcę klasyfikacji, tutejszy organ informuje, iż zgodnie z przepisem art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. U. GUS z 2005 r., Nr 1, poz. 11) do zaklasyfikowania usług lub wyrobów zobowiązany jest odpowiednio usługodawca lub producent (importer) danego wyrobu. Również przepis pkt 7.3 Zasad Metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług stanowi, że zaliczenie określonego produktu do właściwego grupowania PKWiU należy do obowiązków producenta (względnie usługodawcy) tego produktu. Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi. Tutejszy organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikacji bądź do zmiany klasyfikacji statystycznej usług wymienionych we wniosku Strony.

Reasumując, zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie usługi świadczone przez wnioskodawcę w ramach umowy sekurytyzacji, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 65.23.10-00.00 "usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych", podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wymienione w art. 5 ustawy, stanowią usługę w myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy. Jednakże zgodnie z poz. Nr 3 załącznika Nr 4 do ustawy są wyłączone ze zwolnienia od podatku.

Jednocześnie tutejszy organ informuje, iż sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl