IPPP2-443-422/11-2/IZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2011 r. (data wpływu 4 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi windykacyjnej - jest prawidłowe,

w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla usługi pośrednictwa finansowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi pośrednictwa finansowego oraz usługi windykacyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy o świadczenie usług pomiędzy R. SA (dalej: Spółka) a O. Sp. z o.o. (dalej jako "O."), Spółka od 2006 r. świadczy na rzecz O. usługę obsługi i administrowania wierzytelnościami leasingowymi, sprzedanymi O. na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy stronami. Wierzytelności te wynikają z umów leasingu zawartych przez Spółkę z klientami-korzystającymi.

Na usługi świadczone w ramach tej umowy składają się dwa rodzaje usług: usługi pośrednictwa finansowego oraz usługi windykacyjne.

W stosunku do każdego rodzaju usług Spółka otrzymuje odrębne wynagrodzenie.

Szczegółowy zakres czynności wykonywanych w ramach każdej z usług przedstawia się następująco:

A. Usługi pośrednictwa finansowego obejmują:

* przyjmowanie należności od korzystających,

* przyporządkowywanie otrzymanych należności do właściwych faktur,

* przekazywanie otrzymanych kwot do O. lub zgodnie ze zleceniem O.,

* wysyłanie wezwań do dobrowolnej zapłaty (bez nakładania kar),

* obliczanie odsetek za zwłokę i wysyłanie informacji o należnych odsetkach za zwłokę,

* administrowanie wierzytelnościami sprzedanymi O. przez Spółkę,

* monitorowanie umów leasingowych będących źródłem sprzedanych wierzytelności,

* modyfikowanie umów leasingowych (bez restrukturyzacji umów leasingu z powodu braku płatności od korzystającego); nie dotyczy to umów, które zostały przedterminowo rozwiązane z powodu braku płatności.

B. Usługi windykacyjne obejmują:

* czynności zmierzające do odzyskania należnych kwot za pomocą poczty i telefonicznie,

* odzyskiwanie przedmiotów leasingu,

* rozpoczynanie postępowań sądowych, instrukcje dla i współpraca z windykatorem w odniesieniu do niezapłaconych rat leasingowych,

* wypowiadanie umów leasingu w związku z brakiem płatności ze strony klienta.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki, opisane w pkt A usługi pośrednictwa finansowego świadczone na rzecz O. są zwolnione z opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej:, ustawa o VAT"), usługi w zakresie depozytów pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług są zwolnione od podatku VAT. Jednocześnie, w świetle art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41,który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W ocenie Spółki, przedstawione powyżej w punkcie A czynności wykonywane na rzecz O. stanowią element właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi w zakresie długów zwolnionej z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Usługi w zakresie długu zwolnione z opodatkowania VAT, które świadczy O., polegają w szczególności na zapewnieniu finansowania przyszłych wierzytelności leasingowych. Jednocześnie, usługi świadczone przez O. nie są usługami ściągania długów, gdyż takie czynności świadczy Spółka w ramach usług windykacyjnych opisanych w pkt B powyżej.

Przy usłudze, którą świadczy O. na rzecz Spółki kluczowym i niezbędnym jest obsługa i administrowanie nabytymi wierzytelnościami. Ten obszar działalności w całości przejęła Spółka na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług. Wskazana powyżej w pkt A usługa świadczona przez Spółkę jest usługą kompleksową ściśle powiązaną niezbędną i kluczową do świadczenia przez O. usług zwolnionych z opodatkowania VAT. Spółka pragnie podkreślić, że powyższa usługa świadczona przez Spółkę od 2006 r. na gruncie przepisów ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 r., korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 co zostało potwierdzone w interpretacji prawa podatkowego wydanej na rzecz Spółki przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 29 czerwca 2006 r. sygn. 1471/NUR2/443-133/1/06/JP (kopia w załączeniu).

W świetle powyższego należy uznać iż usługi wymienione w pkt 1 litera A niniejszego wniosku wykonywane przez Spółkę na rzecz O. są zwolnione z opodatkowania VAT.

Zdaniem Spółki, opisane w pkt B usługi windykacyjne są opodatkowane VAT według stawki 23%.

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienia o których mowa w ust. 1 pkt 7 12 i 37 41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

W ocenie Spółki usługi ściągania długów wymienione w pkt 1 obejmują usługi windykacyjne świadczone przez Spółkę, co oznacza, że nie korzystają one ze zwolnienia z VAT. Usługi te nie zostały wymienione także w katalogu usług, które mogą korzystać z opodatkowania stawką VAT niższą niż podstawowa.

Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Spółki usługi windykacyjne świadczone na rzecz O. powinny być opodatkowane podatkiem VAT według stawki 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla usługi pośrednictwa finansowego oraz za prawidłowe w zakresie opodatkowania usługi windykacyjnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 5a ww. ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (...).

Ustawodawca przewidział również dla niektórych czynności zwolnienie z podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2011 r.).

W myśl natomiast art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Ze złożonego wniosku wynika, iż Spółka od 2006 r. świadczy na rzecz O. usługę obsługi i administrowania wierzytelnościami leasingowymi, sprzedanymi O. na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy stronami. Wierzytelności te wynikają z umów leasingu zawartych przez Spółkę z klientami - korzystającymi.

Na usługi świadczone w ramach tej umowy składają się dwa rodzaje usług: usługi pośrednictwa finansowego oraz usługi windykacyjne.

W stosunku do każdego rodzaju usług Spółka otrzymuje odrębne wynagrodzenie.

A. Usługi pośrednictwa finansowego obejmują:

* przyjmowanie należności od korzystających

* przyporządkowywanie otrzymanych należności do właściwych faktur,

* przekazywanie otrzymanych kwot do O. lub zgodnie ze zleceniem O.,

* wysyłanie wezwań do dobrowolnej zapłaty (bez nakładania kar),

* obliczanie odsetek za zwłokę i wysyłanie informacji o należnych odsetkach za zwłokę,

* administrowanie wierzytelnościami sprzedanymi O. przez Spółkę,

* monitorowanie umów leasingowych będących źródłem sprzedanych wierzytelności,

* modyfikowanie umów leasingowych (bez restrukturyzacji umów leasingu z powodu braku płatności od korzystającego); nie dotyczy to umów, które zostały przedterminowo rozwiązane z powodu braku płatności.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie nie definiują pojęcia pośrednictwa.

Mając na uwadze, iż przedmiotowa sprawa dotyczy kwestii podatkowych tut. Organ posłuży się definicją "pośrednictwa" sformułowana przez ETS.

W sprawie C-453/05 ETS stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegająca na pośredniczeniu, które może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową."

Natomiast w sprawie C-235/00, Trybunał przyjął, że pojęcie pośrednictwa należy także rozumieć w połączeniu z pojęciem negocjacji. W wyroku tym wskazano, iż znaczenia słowa "negocjacje", w kontekście art. 13B (d) (5), "odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem."

Z powyższego wynika, że nie stanowi pośrednictwa w przedmiotowym zakresie gdy zaistnieją następujące przesłanki:

* podmiot "pośredniczący" przyjmuje rolę którejkolwiek ze stron umowy,

* działalność "pośrednika" polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy dotyczącej produktu finansowego,

* działalność "pośrednika" polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów.

Ponadto, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z niżej wymienionych czynności:

* wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy,

* uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

* prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

* nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Powyższe oczywiście nie oznacza, iż pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest aby wywoływały lub miały na celu wywołania skutku dla wszystkich stron transakcji; innymi słowy konieczne jest aby skutek tych czynności odnalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

W świetle powyższego nie można uznać świadczonej przez Stronę usługi polegającej na przyjmowaniu należności od korzystających, przyporządkowywaniu otrzymanych należności do właściwych faktur, przekazywaniu otrzymanych kwot do O. lub zgodnie ze zleceniem O., wysyłaniu wezwań do dobrowolnej zapłaty (bez nakładania kar), obliczaniu odsetek za zwłokę i wysyłanie informacji o należnych odsetkach za zwłokę, administrowaniu wierzytelnościami sprzedanymi O. przez Spółkę, monitorowaniu umów leasingowych będących źródłem sprzedanych wierzytelności, modyfikowaniu umów leasingowych, za usługę pośrednictwa w zakresie długów. Działania podejmowane przez Stronę nie noszą znamion pośrednictwa, ani negocjacji istotnych z punktu dokonania oceny prawnopodatkowej świadczonej usługi. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę maja jedynie charakter administracyjno-techniczny w stosunku do usługi świadczonej przez kontrahenta Wnioskodawcy.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż przedmiotowe usługi świadczone przez Wnioskodawcę, jako nieujęte w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 40 nie korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług przewidzianego w tym przepisie.

W ocenie Wnioskodawcy przedmiotowe usługi, świadczone na rzecz kontrahenta, stanowią element właściwy oraz niezbędny do świadczenia usług w zakresie długów.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Z analizy wyżej powołanego art. 43 ust. 13 ustawy, wynika, iż zastosowanie zwolnienia z podatku możliwe jest także w odniesieniu do usług stanowiących element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 37-41 pod warunkiem, iż

* stanowią one odrębną całość

* są właściwe oraz

* niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej.

Należy przy tym podkreślić, iż aby dana czynność mogła skorzystać ze zwolnienia od podatku musi posiadać łącznie wszystkie cechy przewidziane w ww. przepisie.

Odnosząc powyższe do okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę stwierdzić należy, iż świadczone przez Stronę usługi nie spełniają przesłanek wskazanych w powyższym przepisie.

Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Z uwagi na powyższe, w przedmiotowej sprawie usługi polegające na przyjmowaniu należności od korzystających, przyporządkowywaniu otrzymanych należności do właściwych faktur, przekazywaniu otrzymanych kwot do O. lub zgodnie ze zleceniem O., wysyłaniu wezwań do dobrowolnej zapłaty (bez nakładania kar), obliczaniu odsetek za zwłokę i wysyłanie informacji o należnych odsetkach za zwłokę, administrowaniu wierzytelnościami sprzedanymi O. przez Spółkę, monitorowaniu umów leasingowych będących źródłem sprzedanych wierzytelności, modyfikowaniu umów leasingowych (bez restrukturyzacji umów leasingu z powodu braku płatności od korzystającego); nie dotyczy to umów,które zostały przedterminowo rozwiązane z powodu braku płatności),nie można uznać za usługi właściwe, gdyż pomimo iż stanowią, obok usługi w zakresie długów świadczonej przez kontrahenta Strony, odrębną całość, jednakże nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla tej usługi. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są również niezbędne do świadczenia usługi w zakresie długów świadczonych przez kontrahenta Strony - usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają jedynie charakter administracyjno - techniczny ułatwiający sprawne świadczenie przez kontrahenta usługi w zakresie długów.

Zatem świadczona przez Wnioskodawcę usługa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W związku z powyższym świadczona przez Wnioskodawcę usługa określona w pkt A przedmiotowego wniosku podlega opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 23%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowym zakresie uznać należy za nieprawidłowe.

Ze złożonego wniosku wynika ponadto, iż Strona otrzymuje wynagrodzenie za świadczenie usługi windykacyjnej na rzecz kontrahenta.

Usługi windykacyjne obejmują:

* czynności zmierzające do odzyskania należnych kwot za pomocą poczty i telefonicznie,

* odzyskiwanie przedmiotów leasingu,

* rozpoczynanie postępowań sądowych,

* instrukcje dla i współpraca z windykatorem w odniesieniu do niezapłaconych rat leasingowych,

* wypowiadanie umów leasingu w związku z brakiem płatności ze strony klienta.

Dokonując analizy przedstawionego stanu faktycznego w kontekście wyżej powołanego art. 43 ust. 15 ustawy, stwierdzić należy, iż usługi windykacyjne świadczone przez Wnioskodawcę wypełniają dyspozycję art. 43 ust. 15 pkt 1, a zatem wyłączone są ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, zgodzić należy się z Wnioskodawcą, iż podlegają one opodatkowaniu podstawową stawką podatku w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.