IPPP2/443-355/14-4/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2014 r. (data wpływu 14 kwietnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 15 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) w odpowiedzi na wezwanie z 2 maja 2014 r. nr IPPP2/443-355/14-2/MM o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku uznania za działalność gospodarczą odpłatnej działalności statutowej oraz zastosowania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za działalność gospodarczą odpłatnej działalności statutowej oraz zastosowania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług. Wskazany wniosek zawierał braki w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. W związku z tym tut. Organ podatkowy pismem z 2 maja 2014 r. znak IPPP2/443-355/14-2/MM wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o powyższe braki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Fundacja powstała, aby upowszechniać wiedzę o historii wśród dzieci i młodzieży oraz wspierać i rozwijać zainteresowania naukami humanistycznymi w najmłodszym pokoleniu Polaków. Fundację stworzyła grupa pasjonatów i miłośników historii, osób, dla których ogromne znaczenie ma poziom wykształcenia humanistycznego młodych Polaków. Idea Fundacji już od początku jej istnienia spotkała się z ogromnym poparciem społecznym. Fundacja zdobyła patronat wysokich instytucji państwowych takich jak Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Łódzki, Mazowiecki Kurator Oświaty, etc. Działania Fundacji cieszą się zainteresowaniem i uznaniem wśród nauczycieli, rodziców oraz samych zainteresowanych - dzieci i młodzieży.

Fundacja powstała pod koniec 2012 r. Działania Fundacji w roku 2013 były tak prężne i aktywne, że udało jej się dotrzeć z ofertą działań historycznych do kilku tysięcy młodych odbiorców.

Fundacja działa wielotorowo: organizuje zajęcia wykładowo-warsztatowe na wyższych uczelniach, prowadzi zajęcia w szkołach, organizuje dyżury korepetytorów dla uczniów mających problemy z historią i WOS, wydaje ogólnopolską bezpłatną gazetę (dwutygodnik) dla wszystkich uczniów zainteresowanych tematykę historyczną, organizuje zajęcia historyczne w ramach Lata w mieście oraz Zimy w mieście, organizuje prelekcje oraz spacery, których tematyką jest historia, włącza się jako partner lub patron w akcje o tematyce historycznej organizowane przez inne fundacje i instytucje.

Tylko dwie pierwsze spośród wszystkich aktywności fundacji prowadzone w ramach odpłatnej działalności statutowej. Są to wykłady prowadzone przez Fundację na uczelniach wyższych (w ramach programu Dziecięcy Uniwersytet Ciekawej Historii) oraz zajęcia prowadzone przez Fundację w szkołach podstawowych. Są one częściowo finansowane przez beneficjentów. Te wykłady i zajęcia są ogromnie kosztowne, jeśli chodzi o ich przygotowanie: Fundacja musi ponosić koszty najmu sal wykładowych (użyczanych co prawda przez uczelnie na preferencyjnych warunkach, jednakże nie za darmo), koszty wynajmu rekwizytów i pomocy na zajęcia (na każde zajęcia wykładowca ma do pokazania liczne artefakty, które pomagają uczniom zrozumień zagadnienie oraz inaczej spojrzeć na materię historyczną). Wykładowcami są osoby wybitne, profesjonaliści jeśli chodzi o wiedzę historyczną, pasjonaci danego okresu historycznego, a jednocześnie osoby wykwalifikowane w pracy z dziećmi. Fundacja opłaca ich pracę z pieniędzy otrzymanych od beneficjentów. Tak więc mimo, że organizacja zajęć (tzn. przygotowanie sal, przygotowanie materiałów informacyjnych, wyszukiwanie rekwizytów, zapewnienie bezpieczeństwa podczas zajęć etc.) jest prowadzona wolontarystycznie przez członków Fundacji jak również przez osoby zgłaszające się do bezpłatnej pomocy, koszty zajęć są bardzo duże. Dodać w tym miejscu należy, że zgłaszający się do Zainteresowanego uczniowie pozostający w trudnej sytuacji materialnej są zawsze przyjmowani na zajęcia nieodpłatnie. Tyczy to przede wszystkim zajęć w szkołach, gdzie w roku szkolnym 2013-2014 bezpłatnie uczestniczyło w zajęciach kilkadziesiąt uczniów. Co do wykładów na wyższych uczelniach podobnie - Fundacja rozpatruje pozytywnie wszystkie zgłoszenia rodziców wnoszących o zwolnienie lub zmniejszenie opłaty.

Odpłatność za zajęcia wnoszona przez beneficjentów jest całkowicie przeznaczona na organizację zajęć i na cele statutowe Fundacji. Otrzymane pieniądze wracają więc do społeczeństwa w postaci oferowanych przez Fundację bezpłatnie aktywności. Spośród nich szczególnym uznaniem cieszy się Ostry Dyżur Historyczny - są to darmowe korepetycje z historii i WOS oferowane uczniom Warszawy i okolic oraz"Najświeższe wiadomości z odległej przeszłości" - dwutygodnik historyczny, przeznaczony dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów z całej Polski. Bardzo wysoko oceniane są również organizowane przez Fundację Zima i Lato w mieście jak i inne jednorazowe spotkania i wycieczki.

Dodać w tym miejscu należy, że ustalenie odpłatności za zajęcia w ramach programów Dziecięcy Uniwersytet Ciekawej Historii oraz Wywołaj Ducha nie spotkało się nigdy ze społecznym sprzeciwem. Fundacja jest organizacją non - profit. Koszty, jakie muszą ponieść beneficjenci projektów są ustalone przez Fundację na najniższym możliwym poziomie. Kwoty te odbiegają znacząco od rynkowych cen tego typu zajęć, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższego poziomu merytorycznego.

Opodatkowanie 23% Vatem zajęć organizowanych w szkołach spotkałoby się z brakiem możliwości opłacania ich dla niektórych osób i Fundacja musiałaby zaprzestać ich organizować, a działać na innych płaszczyznach, ograniczyć wykłady.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności w ramach odpłatnej działalności statutowej nie można zakwalifikować do usług w zakresie kształcenia lub wychowania. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności w ramach odpłatnej działalności statutowej nie są usługami w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Wnioskodawca w zakresie odpłatnej działalności statutowej nie uzyskał akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty.

Fundacja działa na rzecz edukacji i rozwoju dzieci i młodzieży organizując zajęcia na najwyższym poziomie merytorycznym. Fundacja jest organizacją non-profit, nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie obejmuje Zainteresowanego artykuł 15 ust. 2 Ustawy o VAT, który mówi, iż działalności gospodarcza to działalność nastawiona na zysk. W przypadku Wnioskodawcy wpłaty od beneficjentów - w projektach przez nich finansowanych - są wykorzystywane tylko i wyłączenie na pokrycie kosztów zadań. Budżet tych projektów skalkulowany jest jednak tak, iż wpływy od beneficjentów oraz praca własna członków Fundacji a także wolontariuszy Fundacji równają się kosztom projektu. Konieczność odprowadzania podatku VAT podniesie znacząco koszty projektów, a w konsekwencji być może uniemożliwi ich realizację.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wobec przedstawionych faktów Fundacja może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego w podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wobec przedstawionego stanu faktycznego i zdarzeń przyszłych Wnioskodawca jest zdania, że nie jest to działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT tylko działalność statutowa i statutowa odpłatna częściowo.

Na razie Zainteresowany korzysta ze zwolnienia podmiotowego tj. do przekroczenia 150.000 zł art. 113 ustawy o VAT.

W związku z działalnością jaką się Wnioskodawca zajmuje, Fundacja powinna być przedmiotowo zwolniona z podatku VAT. Jednak w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT Zainteresowany nie znalazł punktu, pod którym można zaklasyfikować Fundację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z powołanych przepisów wynika, że dana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu wówczas, gdy podatnik - dokonując jej - będzie działał w takim charakterze (podatnika), to znaczy, gdy zostanie dokonana w okolicznościach pozwalających na przypisanie jej cech działalności gospodarczej, a zatem jeśli będzie miała ona charakter profesjonalny i ciągły. Posiadanie statusu podatnika podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT.

Tym samym należy stwierdzić, że podatnikiem dany podmiot będzie tylko w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które wykonywał będzie w ramach działalności gospodarczej. Wykonywanie określonych czynności - będących dostawą towarów czy też świadczeniem usług - niemające miejsca w ramach działalności gospodarczej, nie jest działaniem w charakterze podatnika, a w konsekwencji - nie podlega opodatkowaniu.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że zakres opodatkowania podatkiem VAT determinowany jest przez dwa czynniki:

* przedmiotowy - opodatkowaniu podlega wyłącznie dostawa towarów i świadczenie usług oraz

* podmiotowy - dostawa i świadczenie usług muszą być dokonane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Istotne jest to, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie.

Należy zwrócić uwagę, że zarówno na podstawie przepisów krajowych, jak i wspólnotowych aby dana czynność podlegała VAT, musi być dokonywana przez podatnika tego podatku działającego w tym charakterze (tekst jedn.: w ramach prowadzonej działalności gospodarczej). Nie każde więc działanie podatnika będzie czynnością opodatkowaną VAT. Problem ten ma szczególne znaczenie w przypadku działalności fundacji.

Zgodnie z przepisami ustawy o fundacjach (ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 z późn. zm.) fundacja to osoba prawna (art. 7 ust. 2 ww. ustawy) ustanowiona w celu realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami (art. 1).

Ponadto fundacje mogą prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji ich celów (art. 5 ust. 5). Co do zasady, na podstawie ww. przepisów działalność fundacji można więc podzielić na działalność statutową (związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową).

Odnosząc przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT do przepisów ustawy o fundacjach stwierdzić należy, że fundacja prowadząca działalność gospodarczą, staje się podatnikiem VAT na takich samych zasadach, jak każdy inny przedsiębiorca.

W myśl art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Należy zauważyć, że jak wcześniej wskazano definicja działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, różni się od definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Wskazać należy w tym miejscu, że definicja działalności gospodarczej wynikająca z ustawy o podatku od towarów i usług ma charakter autonomiczny i powinna być rozpatrywana niezależnie od innych przepisów regulujących działalność fundacji oraz organizacji pożytku publicznego. Wskazać należy ponadto, że definicja zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi wprost jakiego rodzaju czynności należy uznać za działalność gospodarczą, stąd też należy dokonać jej wykładni literalnej.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy o VAT, nie musi być - co do zasady - prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów innych niż zarobkowe. Tym samym, podatnikami VAT mogą być również podmioty typu non profit, realizujące np. zadania charytatywne, przy czym opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności wykonywane przez tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane pod tytułem odpłatnym. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.

Ponadto należy wskazać, że realizacja zadań fundacji, poza przypadkami prowadzenia przez nią działalności gospodarczej związanej z jej celami statutowymi (czynności odpłatne), ma z reguły charakter usługowy - nieodpłatny. Przy czym, należy zauważyć, że jej statutowe czynności podlegają opodatkowaniu, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jedynie wówczas, gdy są one realizowane za odpłatnością (odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług), natomiast, gdy są wykonywane nieodpłatnie - nie podlegają podatkowi od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Fundacja powstała, aby upowszechniać wiedzę o historii wśród dzieci i młodzieży oraz wspierać i rozwijać zainteresowania naukami humanistycznymi w najmłodszym pokoleniu Polaków. W skład odpłatnej działalności statutowej wchodzą wykłady prowadzone przez Fundację na uczelniach wyższych oraz zajęcia prowadzone przez Fundację w szkołach podstawowych. Odpłatność za zajęcia wnoszona przez beneficjentów jest całkowicie przeznaczona na organizację zajęć i na cele statutowe Fundacji. Otrzymane pieniądze wracają więc do społeczeństwa w postaci oferowanych przez Fundację bezpłatnie aktywności.

Z uwagi na opis przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że Fundacja prowadząc odpłatną działalność statutową polegającą na prowadzeniu wykładów w szkołach wyższych i podstawowych w zakresie tematyki historycznej i wiedzy o społeczeństwie jest usługodawcą i mieści się wśród podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Jak wynika z definicji określonej w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat tej działalności. Bez znaczenia zatem jest, że wynagrodzenie jakie Zainteresowany otrzymuje z tytułu realizacji tych czynności jest przeznaczane na cele statutowe Fundacji. Brak charakteru zarobkowego czynności wykonywanych przez Fundację nie może stanowić przesłanki wyłączającej ten podmiot z definicji podatnika określonej w powyższym przepisie.

W konsekwencji, w ocenie tut. Organu, w przedstawionej sprawie Fundacja prowadząc odpłatną działalność statutową wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT świadcząc usługi edukacyjne podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

- oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT zwalnia się również od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26.

oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności w ramach odpłatnej działalności statutowej nie można zakwalifikować do usług w zakresie kształcenia lub wychowania. Czynności te nie są również usługami w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.

Z uwagi na opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stoi na stanowisku, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi edukacyjne w ramach odpłatnej działalności statutowej podlegają, po przekroczeniu wartości sprzedaży 150 000 zł, opodatkowaniu podatkiem VAT z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%, ponieważ w żadnym przepisie ustawy o VAT nie wskazano, że ww. usługi korzystają ze zwolnienia lub podlegają opodatkowaniu z zastosowaniem preferencyjnej stawki podatku VAT.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.