IPPP2/443-342/13-2/MM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 28 maja 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/443-342/13-2/MM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2013 r. (data wpływu 16 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* podlegania opodatkowaniu świadczonych usług cesji wierzytelności (pyt. nr 1) - jest prawidłowe;

* rozliczenia podatku VAT przez usługobiorcę usługi cesji wierzytelności z tytułu importu usług (pyt. nr 2) - jest prawidłowe;

* zastosowania właściwej stawki podatku dla cesji niewymagalnych wierzytelności (pyt. nr 3) - jest nieprawidłowe;

* określenia właściwej podstawy opodatkowania w przypadku cesji wierzytelności niewymagalnej za cenę równą / wyższą od wartości nominalnej tej wierzytelności (pyt. nr 4) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 kwietnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu świadczonych usług cesji wierzytelności, rozliczenia podatku VAT przez usługobiorcę usługi cesji wierzytelności z tytułu importu usług, zastosowania właściwej stawki podatku dla cesji niewymagalnych wierzytelności oraz podstawy opodatkowania w przypadku cesji wierzytelności niewymagalnej za cenę równą / wyższą od wartości nominalnej tej wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka S.A. (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") udzieliła w grudniu 2010 r. pożyczki osobie fizycznej (dalej: "Pożyczkobiorca"). Zgodnie z umową pożyczki z dnia 7 grudnia 2010 r. Pożyczkobiorca zobowiązany był spłacić kwotę pożyczki (wraz z należnymi odsetkami) najpóźniej do dnia 31 grudnia 2012 r. Na podstawie dodatkowego porozumienia termin ten został jednak przedłużony do 31 grudnia 2013 r. Następnie, w dniu 25 września 2012 r. Spółka dokonała odpłatnego zbycia (cesji) przedmiotowej wierzytelności pożyczkowej wraz z roszczeniem o zapłatę odsetek naliczonych do dnia transakcji, jak i po tym dniu (do dnia spłaty) na rzecz spółki z siedzibą na terytorium Republiki Czeskiej, utworzonej zgodnie prawem czeskim i zarejestrowanej tam na VAT, nieposiadającej w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności (dalej: "Cesjonariusz"), za cenę przewyższającą wysokość kapitału pożyczkowego. Cena sprzedaży wierzytelności została oszacowana przez niezależnego biegłego wyznaczonego przez strony transakcji.

Przy tym na moment transakcji wycena przedmiotowej wierzytelności w księgach Spółki według prowadzonej przez nią polityki rachunkowości była wyższa niż wycena biegłego, a co za tym idzie, niż kwota należna od Cesjonariusza w związku z przelewem wierzytelności. Zapłata wynagrodzenia na rzecz Spółki za przedmiotową wierzytelność przybierze formę potrącenia z wierzytelnością przysługującą Cesjonariuszowi wobec Spółki z innego tytułu (opłacenia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Cesjonariusza).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w opisanym stanie faktycznym cesja wierzytelności dokonana na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: "VAT"), tj. mieściła się co zasady w przedmiotowym zakresie opodatkowania tym podatkiem.

W przypadku udzielenia na powyższe pytanie odpowiedzi twierdzącej, Spółka zwraca się z następującymi pytaniami dodatkowymi:

2.

Czy w opisanym stanie faktycznym świadczeniodawcą był Cesjonariusz, a w związku z tym to na Wnioskodawcy jako usługobiorcy ciąży obowiązek podatkowy w VAT z tytułu importu tej usługi. Jeżeli tak, to:

3.

Jaka stawka VAT jest właściwa dla tej usługi, mając na względzie niewymagalny charakter przedmiotowej wierzytelności oraz okoliczności / cele cesji.

4.

Co stanowi podstawę opodatkowania VAT tej usługi i jaka jest jej wartość.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

W opisanym stanie faktycznym cesja wierzytelności dokonana na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie przepisów ustawy o VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, dalej "ustawa o VAT") opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przy tym w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towarami na potrzeby VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 pkt ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, którego przedmiotem nie jest towar we wskazanym wyżej rozumieniu, i w wyniku którego nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania, powinno na potrzeby VAT być kwalifikowane jako świadczenie usług. Natomiast, aby uznać świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, na podstawie którego za wykonanie usługi należy się świadczącemu wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy usługą a przekazywanym w zamian za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że ze stosunku prawnego, na podstawie którego świadczona jest usługa, powinna wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz odbierającego usługę.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego, Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej: "k.c."). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Według art. 509 § 2 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa.

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 k.c. - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Nabycie wierzytelności niewymagalnej za cenę równą (lub wyższą) od jej wartości nominalnej, tj. w analizowanym przypadku wartości kapitału pożyczkowego, w celu uwolnienia się przez cedenta i przeniesienia na cesjonariusza (nabywcę) ryzyk gospodarczych z nią związanych, należy kwalifikować do kategorii usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Powyższa czynność wypełnia bowiem dyspozycję przywołanej regulacji, a w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemającą osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią w celu przeniesienia ryzyk związanych z udzielonym finansowaniem z punktu widzenia pierwotnego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani świadczeniem usług, lecz jednym ze sposobów ograniczenia ewentualnych ryzyk związanych z niewypłacalnością Pożyczkobiorcy. Natomiast czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnej po stronie zbywcy nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o VAT; nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu.

Zgodnie z powyższym należy zatem uznać, iż to nabywca wierzytelności (tu: Cesjonariusz) działając w charakterze podatnika świadczy na rzecz jej zbywcy (tu: Wnioskodawca) usługę, której celem jest uwolnienie Wnioskodawcy od potencjalnych ryzyk gospodarczych, jakie mogą wystąpić w przyszłości, w szczególności, gdy w dacie wymagalności wierzytelności nie nastąpi jej spłata. W zamian za przejęcie tych ryzyk Cesjonariusz nabywa prawo do odsetek, jakie narosną na kwocie kredytu udzielonego przez Wnioskodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy.

Intencją stron nie jest zatem dokonanie czynności przeniesienia wierzytelności pod tytułem darmym, lecz odpłatnie, czego dowodem są ustalenia stron w zakresie ceny przedmiotu transakcji. Co prawda umowa cesji wierzytelności nie przewiduje wynagrodzenia w postaci prowizji czy dyskonta, które powszechnie przyjmuje się w takich przypadkach za podstawę opodatkowania usługi, niemniej jednak Cesjonariusz w wykonaniu umowy cesji wierzytelności upatruje korzyści ekonomicznych, mogących wystąpić w przyszłości. Powyższe dotyczy przede wszystkim płatności odsetkowych, jakie Pożyczkobiorca będzie zobowiązany uiścić na podstawie zawartej umowy pożyczki, a które w związku z cesją wierzytelności będą należne Cesjonariuszowi.

Wnioskodawca pragnie jednocześnie zaznaczyć, iż ustawodawca dopuszcza sytuacje, w których wynagrodzenie w danej transakcji nie wynika wprost z umowy, co nie oznacza jeszcze, że do czynności podlegającej opodatkowaniu jako odpłatnej nie dochodzi. Powyższe można wywieść przykładowo z art. 29 ust. 9 ustawy o VAT, w którym wskazano, iż w przypadku czynności, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku. Zatem w przedmiotowym stanie faktycznym nieuzasadnionym byłoby twierdzenie, iż z uwagi na samo niewystąpienie / brak określenia wynagrodzenia Cesjonariusza, transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT.

W ocenie Wnioskodawcy w analizowanym stanie faktycznym nie znajdą natomiast zastosowania konkluzje wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 27 października 2011 r. w sprawie GFKL Financial Services AG (potwierdzonym następnie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie 7 sędziów z dnia 19 marca 2012 r., sygn. I FPS 5/11). W wyroku tym TSUE rozpatrywał sytuację, w której spółka GFKL na własne ryzyko nabywała trudne wierzytelności (wierzytelności wymagalne / przeterminowane, co do których istniała poważna wątpliwość, czy zostaną zaspokojone) po cenie niższej od ich wartości nominalnej.

TSUE uznał, iż w takiej sytuacji cesjonariusz wierzytelności nie otrzymywał żadnego wynagrodzenia od cedenta, co oznacza, iż nie dokonywał on czynności z zakresu działalności gospodarczej, ani też nie świadczył usługi w rozumieniu Dyrektywy VAT. Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży (tekst jedn.: dyskonto) nie stanowiła bezpośredniego wynagrodzenia z tytułu usługi świadczonej przez nabywcę cedowanych wierzytelności, lecz odzwierciedlała wyłącznie rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która była uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużnika.

W ocenie Wnioskodawcy wyrok TSUE zapadł na tle ściśle określonych okoliczności, które w istotny sposób odróżniają charakter nabycia wierzytelności dokonanego przez spółkę GFKL od nabycia wierzytelności dokonanego przez Cesjonariusza. Wyrok TSUE dotyczył bowiem nabycia wierzytelności wymagalnych, których stan zaległości w zapłacie czynił wątpliwą perspektywę ich spłaty, podczas gdy wierzytelność nabyta od Wnioskodawcy była niewymagalna, a perspektywa spłaty jak najbardziej realna. Potwierdza to w szczególności fakt, że w przypadku transakcji dokonanej pomiędzy Wnioskodawcą a Cesjonariuszem cena nabycia, ustalona z wykorzystaniem biegłego, została określona na poziomie wyższym od wartości nominalnej wierzytelności (a więc odwrotnie niż w sytuacji rozpatrywanej przez TSUE). Nie ma tu przy tym znaczenia, iż wycena przedmiotowej wierzytelności w księgach Wnioskodawcy, według ustalonej polityki rachunkowości, była wyższa niż wycena biegłego, a co za tym idzie niż kwota należna od Cesjonariusza w związku z przelewem wierzytelności. Wycena ta została bowiem dokonana na potrzeby wewnętrzne Spółki i jako taka jest irrelewantna z punktu widzenia VAT.

Jak wynika z interpretacji indywidualnych wydanych po wyroku GFKL także same organy podatkowe zawężają zakres zastosowania wyroku TSUE, zwracając uwagę na szczególne okoliczności, w jakich został on wydany. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 19 marca 2012 r. (sygn. IBPP2/443-1290/11/WN) argumentował następująco:

"Odnosząc się z kolei do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku TSUE C-93/10 należy zauważyć, że orzeczenie to dotyczy trudnych wierzytelności. Z okoliczności sprawy wynika, iż odzyskanie wierzytelności zajmie około trzech lat zaś udzielenie sprzedającemu przez nabywcę kredytu spowoduje, że po odliczeniu odsetek wartość umowna wierzytelności będzie znacznie niższa od wartości nominalnej. Zatem wskazane zostały dodatkowe okoliczności. Natomiast w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca jak już wcześniej wyjaśniono oprócz pojawiających się wątpliwości co do ich zaspokojenia nie wskazał dodatkowych okoliczności, z których wynikałoby, że są to "wierzytelności trudne". Tym samym rozstrzygnięcie wynikające z powołanego orzeczenia C-93/10 nie wpływa na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie."

Analogicznie wnioski wynikają z analizy interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 marca 2012 r. (sygn. ILPP2/443-1634/11-2/EN).

Mając na względzie powyższe należy uznać, iż czynność przewidziana umową cesji wierzytelności, jaka zawarta została między Wnioskodawcą a Cesjonariuszem, wypełnia dyspozycję art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Na jej podstawie, w zamian za spodziewane przyszłe korzyści w postaci przychodów z odsetek, Cesjonariusz przejął finansowanie Pożyczkobiorcy w okresie pozostałym do daty spłaty pożyczki, uwalniając tym samym Spółkę od zawiązanych z tym ciężarów i ryzyk.

Ad. 2

W opisanym stanie faktycznym, ponieważ usługodawcą jest Cesjonariusz, to na Wnioskodawcy jako podatniku VAT ciąży obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu importu przedmiotowej usługi na terytorium kraju (Polski).

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Stosownie do tego przepisu podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Jakkolwiek z zacytowanych przepisów to wprost nie wynika, to na ich podstawie, w sytuacji gdy dochodzi do świadczenia usługi na terytorium kraju (Polski) przez podatnika nieposiadającego tu siedziby / miejsca zamieszkania ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, a odbiorcą usługi jest polski podatnik VAT, podmiotem obowiązanym do rozliczenia transakcji na potrzeby VAT w Polsce jest usługobiorca. Z tego punktu widzenia kluczowe znaczenie - poza statusem podatkowym stron czynności (który został przedstawiony w stanie faktycznym) - ma ustalenie miejsca świadczenia analizowanej usługi.

Mając na uwadze jej finansowy charakter (polegający na przejęciu przez Cesjonariusza od Wnioskodawcy finansowania pożyczkobiorcy) oraz, że dotyczyła ona przeniesienia praw majątkowych, w ocenie Wnioskodawcy miejsce świadczenia tej usługi powinno być ustalone zgodnie z regułą określoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju, na terytorium którego usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Zgodnie bowiem z ww. przepisem miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia ich na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

W analizowanym przypadku oznacza to, że miejscem świadczenia usługi przez Cesjonariusza, a co za tym idzie jej opodatkowania VAT, jest Polska jako kraj, na terytorium którego Wnioskodawca posiada siedzibę. Skoro jednocześnie, jak była o tym wyżej mowa, Cesjonariusz nie posiada w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności, to na Spółce jako podatniku VAT z siedzibą w Polsce ciąży obowiązek podatkowy z tytułu importu tej usługi; innymi słowy jest ona podatnikiem obowiązanym do rozliczenia tej transakcji na potrzeby VAT w Polsce.

Ad. 3

Zdaniem Spółki, w opisanym stanie faktycznym usługa Cesjonariusza polegająca na nabyciu niewymagalnej wierzytelności za cenę nie niższą od jej wartości nominalnej jest zwolniona z VAT, jako usługa związana z długiem, niebędąca ściąganiem długów, ani factoringiem.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku m.in. usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (pkt 40). Stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 40, nie mają zastosowania do:

* czynności ściągania długów, w tym factoringu;

* usług doradztwa;

* usług w zakresie leasingu.

Należy zauważyć, iż wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i factoringu ze zwolnienia od podatku stanowi implementację do polskiego prawa podatkowego przepisu art. 138 (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. I z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Zgodnie z nim Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych Przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom, transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu. Jednocześnie zgodnie z art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., zastępując ww. dyrektywę z 17 maja 1977 r., państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności,

Pojęcia "czynności ściągania długów" i "factoring" nie zostały zdefiniowane - ani w ustawie o VAT, ani na gruncie ww. dyrektyw, w związku z czym powstaje wątpliwość, czy obejmują one również obrót wierzytelnościami (a jeżeli tak, to czy w każdym przypadku, bez względu na cele transakcji, w ramach której dochodzi do cesji). Należy zatem zauważyć, że usługi ściągania długów oraz factoringu należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto stanowiące obok ewentualnie innych należności (tekst jedn.: prowizja) - wynagrodzenie faktora. Warunkiem uznania cesji za usługę factoringu lub ściągania długów jest wystąpienie (określenie w umowie) dodatkowych czynności, do których w związku z cesją zobowiązuje się faktor. Faktoring nie jest zatem tożsamy z jedynie cesją wierzytelności, obejmuje bowiem różne dodatkowe czynności / świadczenia. Dwie podstawowe cechy factoringu to: cesja wierzytelności i umowa o świadczenie usług. Z kolei w przypadku ściągania długów, z reguły podmiot profesjonalnie zajmujący się ich ściągnięciem finalnie nie ponosi ryzyka niewypłacalności dłużnika, a ewentualny przelew nań wierzytelności ma charakter powierniczy i służy poprawie efektywności usługi windykacyjnej (ma zatem charakter podporządkowany i nie stanowi celu samego w sobie).

W kontekście powyższych uwag, w ocenie Wnioskodawcy należy zwrócić uwagę na literalne brzmienie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie czynności ściągania długów, "w tym factoringu". Przede wszystkim należy zaznaczyć, iż poprzez użycie sformułowania "w tym factoringu" ustawodawca uznaje, iż przedmiotowe usługi mieszczą się w sformułowaniu "czynności ściągania długów". Oznacza to, iż opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu.

W analizowanym stanie faktycznym cesja wierzytelności pożyczkowej służy innemu celowi, tj. uwolnieniu Wnioskodawcy od ciężarów związanych z finansowaniem pożyczkobiorcy i ich przeniesieniu oraz związanych z tym ryzyk, ale i pożytków, na Cesjonariusza. Zamiarem stron nie był zatem transfer ciężarów związanych z windykacją należności (ściąganiem długów), o czym świadczy m.in. fakt, iż przedmiotowa wierzytelność (prawo majątkowe) nie było wymagalne w dacie przeniesienia. Oznacza to, iż na dzień zawarcia umowy i dokonania cesji nie było ani podstaw, ani potrzeby podejmowania przez nabywcę wierzytelności czynności windykacyjnych względem Pożyczkobiorcy. Co więcej, na ten dzień nie istniały żadne obiektywne przesłanki, które uprawniałyby do twierdzenia, iż konieczność prowadzenia działań windykacyjnych wystąpi w przyszłości. Opisana w stanie faktycznym umowa nie przewiduje także świadczenia na rzecz Spółki jakichkolwiek dodatkowych czynności / usług przez Cesjonariusza, w całości przenosząc ryzyka i ciężary związane z osobą Pożyczkobiorcy na Cesjonariusza. Tym samym, jako że nie stanowi o ściąganiu długów, w tym faktoringu, nie kwalifikuje się ona do czynności wyłączonych ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji należy uznać, iż w opisanym przypadku cesji wierzytelności niewymagalnej za cenę nie niższą od jej wartości nominalnej, ze względu na wskazane wyżej cele, których realizacji cesja ta posłużyła, zastosowanie ma zwolnienie z VAT przewidziane dla usług związanych z długami, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, i jednocześnie nie ma zastosowania wyłączenie, o którym mowa w ust. 15 tego artykułu.

Ad. 4

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku takim jak opisany w stanie faktycznym, tj. cesji wierzytelności niewymagalnej za cenę równą / wyższą od jej wartości nominalnej, podstawa opodatkowania wynosi "0".

Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa dla usługi polegającej na nabyciu (cesji) wierzytelności podstawę opodatkowania stanowi dyskonto rozumiane jako różnica między wartością nominalną wierzytelności a ceną należną od nabywcy (tu: Cesjonariusza). Mając na uwadze, że w rozpatrywanym przypadku kwota należna Spółce od Cesjonariusza za cedowaną wierzytelność przewyższa jej wartość nominalną, oznacza to, że podstawa opodatkowania VAT jest równa 0 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy przepisy ustawy o VAT, w tym art. 8 ust. 1, wymagają jedynie do uznania świadczenia usług za czynność podlegającą opodatkowaniu, aby miała ona charakter odpłatny, co nie jest tożsame ze stanem, iż podstawa opodatkowania jest wyższa od "0". Jakkolwiek w analizowanym przypadku Cesjonariusz obowiązany jest zapłacić kwotę przewyższającą nawet wartość nominalną wierzytelności, w efekcie czego bezpośrednio z tytułu dokonania tej transakcji nie wystąpi po jego stronie żadna (choćby potencjalna) nadwyżka (dochód), to jednak kwota przyszłych przychodów z tytułu odsetek, które w momencie realizacji czynności nie były jeszcze w całości naliczone ani wymagalne, lecz staną się z upływem okresu, na jaki pożyczka została udzielona, pokrywa wspomnianą wyżej "nadpłatę" i odpowiada ryzykom, jakie przyjmuje na siebie Cesjonariusz w związku z przejęciem wierzytelności. Ustalenie zatem podstawy opodatkowania na poziomie "0" nie oznacza więc, że usługa Cesjonariusza, w ramach której doszło na nabycia przedmiotowej wierzytelności, świadczona jest nieodpłatnie.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. ILPP2/443-1274/11-3/AD), w której wskazał on, że: "jeśli Wnioskodawca zakupi przedmiotową wierzytelność po cenie nominalnej, wówczas podstawa opodatkowania wyniesie "0". (...)". Analogiczne stanowisko zaprezentował także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2010 r. (sygn. IPPP1-443-1059/09-2/JB) czy z dnia 28 grudnia 2012 r. (sygn. IPPP3/443-1034/12-2/IG).

Mając na względzie powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż podstawa opodatkowania, którą w przypadku czynności takiej jak opisana stanowi dyskonto rozumiane jako różnica między wartością nominalną wierzytelności a ceną należną od Cesjonariusza, wynosi "0".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w zakresie podlegania opodatkowaniu świadczonych usług cesji wierzytelności (pyt. nr 1);

* prawidłowe - w zakresie rozliczenia podatku VAT przez usługobiorcę usługi cesji wierzytelności z tytułu importu usług (pyt. nr 2);

* nieprawidłowe - w zakresie zastosowania właściwej stawki podatku dla cesji niewymagalnych wierzytelności (pyt. nr 3);

* prawidłowe - w zakresie określenia właściwej podstawy opodatkowania w przypadku cesji wierzytelności niewymagalnej za cenę równą / wyższą od wartości nominalnej tej wierzytelności (pyt. nr 4).

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności, cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych. Stanowi zatem świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zakup wierzytelności stanowi usługi polegające na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca udzielił w grudniu 2010 r. pożyczki osobie fizycznej (dalej: "Pożyczkobiorca"). Zgodnie z umową pożyczki z dnia 7 grudnia 2010 r. Pożyczkobiorca zobowiązany był spłacić kwotę pożyczki (wraz z należnymi odsetkami) najpóźniej do dnia 31 grudnia 2012 r. Na podstawie dodatkowego porozumienia termin ten został jednak przedłużony do 31 grudnia 2013 r. Następnie, w dniu 25 września 2012 r. Spółka dokonała odpłatnego zbycia (cesji) przedmiotowej wierzytelności pożyczkowej wraz z roszczeniem o zapłatę odsetek naliczonych do dnia transakcji, jaki po tym dniu (do dnia spłaty) na rzecz spółki z siedzibą na terytorium Republiki Czeskiej, utworzonej zgodnie prawem czeskim i zarejestrowanej tam na VAT, nieposiadającej w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności (dalej: "Cesjonariusz"), za cenę przewyższającą wysokość kapitału pożyczkowego. Cena sprzedaży wierzytelności została oszacowana przez niezależnego biegłego wyznaczonego przez strony transakcji.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż w sytuacji przedstawionej we wniosku czynność nabycia wierzytelności niewymagalnych przez Cesjonariusza należy uznać za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, bowiem w wyniku tej transakcji dochodzi do przeniesienia prawa majątkowego od wymagalnych w przyszłości wierzytelności. Pomimo, że brak jest dyskonta tj. różnicy pomiędzy ceną nabytych wierzytelności, a ich wartością nominalną, odpłatność usługi sprowadza się do dodatkowych zysków z cedowanych wierzytelności w postaci m.in. odsetek.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Ad. 2

W przypadku świadczenia usługi polegającej na uwolnieniu cedenta od potrzeby dochodzenia wierzytelności w sytuacji określonej w niniejszym wniosku istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1.

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a.

podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b.

osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.

podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Należy zauważyć, że co do zasady, w stosunku do usług świadczonych na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT miejsce świadczenia usług przenosi się do miejsca, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, chyba, że usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej - wówczas miejscem świadczenia jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (art. 28b ust. 2 ustawy o VAT).

Przez import usług, zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, rozumie się przez to świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o VAT przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

Co do zasady, usługi świadczone przez podatnika (usługodawcę) nie posiadającego ani siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski na rzecz podatnika (usługobiorcy) mającego miejsce siedziby działalności bądź stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce, podlegają opodatkowaniu w Polsce.

W świetle powyższych uregulowań, w opisanym stanie faktycznym usługa związana z nabyciem wierzytelności jest świadczona przez spółkę z siedzibą na terytorium Republiki Czeskiej (nie posiadająca ani siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski) na rzecz Wnioskodawcy posiadającego w Polsce swoją siedzibę, zatem rozliczenie podatku VAT wynikające z wykonania usługi cesji wierzytelności spoczywa, zgodnie z art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, na Zainteresowanym.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Ad. 3

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT wynika, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu,

2.

usług doradztwa,

3.

usług w zakresie leasingu.

Należy zauważyć, iż wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom, transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Natomiast istota rozróżnienia usług obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów.

A zatem usługę świadczoną przez Cesjonariusza polegającą na nabyciu na podstawie cesji wierzytelności własnej przysługującej Zainteresowanemu i uwolnieniu go od obowiązku egzekwowania tych wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż czynność polegająca na nabyciu przez Cesjonariusza wierzytelności własnej przysługującej Zainteresowanemu, spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" Wnioskodawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa, od tego na czyją rzecz dług zostaje ściągnięty ani od tego w jaki sposób zostaną pozyskane środki na finansowanie nabycia wierzytelności. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej (vide: pkt 77 i 78 wyroku w sprawie C-305/01).

Tym samym należy stwierdzić, że przedmiotowa czynność nabycia wierzytelności stanowi usługę polegającą na uwolnieniu od długu Zainteresowanego przez nabywcę wierzytelności (Cesjonariusza), a zatem transakcja ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, lecz jest opodatkowana według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanej w uzasadnieniu przez Zainteresowanego interpretacji indywidualnej z dnia 28 grudnia 2012 r. znak IPPP3/443-1034/12-2/IG w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego dla usługi cesji wierzytelności niewymagalnych tut. Organ podatkowy stwierdza, że została osadzona ona na tle odmiennego stanu faktycznego, a mianowicie zawarcia konsorcjum pomiędzy bankami w celu wspólnego finansowania klientów.

Ad. 4

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany dokonał zbycia wierzytelności pożyczkowej na rzecz spółki mającej siedzibę na terytorium Republiki Czeskiej po cenie równej / wyższej od jej wartości nominalnej. Należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż w przypadku transakcji nabywania wierzytelności, za obrót dla celów VAT należy uznać różnicę pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością którą nabywca zapłacił wierzycielowi (dyskonto). Różnica ta stanowi bowiem wynagrodzenie za wykonanie usługi.

Zatem w świetle wyżej cyt. art. 29 ustawy o VAT podstawą opodatkowania czynności nabycia wierzytelności, będzie kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku, czyli dyskonto tj. różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością zapłaconą za przejęcie wierzytelności, pomniejszona o wartość podatku VAT.

Odnosząc powyższe do sytuacji przedstawionej we wniosku, stwierdzić należy, że w przypadku zakupu wierzytelności za kwotę równą bądź wyższą od ich wartości nominalnej, podstawa opodatkowania z tytułu cesji wierzytelności jest równa "0".

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4 należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl