IPPP2/443-196/11-2/KG - Prawo do zwolnienia podmiotowego z tytułu wynajmu nieruchomości stanowiącej własność wspólną małżonków – podmiot zagraniczny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2011 r. (data wpływu 15 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwolnienia podmiotowego z tytułu wynajmu nieruchomości stanowiącej własność wspólną małżonków - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 lutego 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwolnienia podmiotowego z tytułu wynajmu nieruchomości stanowiącej własność wspólną małżonków.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z małżonką (obywatele Wielkiej Brytanii) od września 2010 r. wynajmują dom. Umowa najmu została zawarta przez obydwoje małżonków. Miesięczny przychód z najmu wynosi 14.000 zł. Umowa najmu przewiduje możliwość prowadzenia przez Najemcę działalności gospodarczej w wynajmowanym domu. Wnioskodawca wraz z małżonką zadeklarował, że dochód z najmu będzie opodatkowany podatkiem zryczałtowanym. Całość przychodów z najmu, zgodnie z oświadczeniem będzie rozliczana przez jednego z małżonków tj. małżonkę Wnioskodawcy. Wnioskodawca i jego małżonka nie prowadzą działalności gospodarczej w zakresie najmu oraz nie są czynnymi podatnikami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przepis dotyczący zwolnienia podmiotowego z podatku VAT dotyczy odrębnie każdego z małżonków uzyskujących przychód z najmu będącego przedmiotem wspólności majątkowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się z podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym dla 2011 r. kwoty 150.000 zł. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, ustawa nie wymienia więc małżonków jako odrębnej kategorii podatników.

W konsekwencji, podatnikiem podatku VAT jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeśli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Umowa najmu zawarta przez oboje małżonków powoduje, że każdy z małżonków uwzględnia 50% należności wynikającej z tej czynności. Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania przychodów z najmu w całości przez jednego z małżonków nie przesądza o tym, komu przysługuje przymiot bycia podatnikiem VAT. Biorąc pod uwagę powyższe, małżonkowie, o ile każdy z osobna nie przekroczy limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego z tytułu najmu domu na cele inne niż mieszkalne.

Potwierdzenie takiego stanowiska przewidują interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 lutego 2010 r., nr IPPP1-443-1153/09-6/MP oraz z dnia 24 sierpnia 2009 r. nr IPPP1-443-602/09-2/JB.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że usługa najmu nieruchomości wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3. Podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne (art. 96 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 113 ust. 1 powołanej ustawy o VAT, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Natomiast w myśl art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 podatnikiem jest ich usługobiorca, oraz podatników niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 146a, zgodnie z którym w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział obniżenie, w drodze rozporządzenia (art. 146d ustawy VAT), stawek podatku do wysokości: 8%, 5% i 0%.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.

I tak zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Mając na uwadze powyżej powołany przepis stwierdzić należy, iż w przypadku gdy wynajmowana przez Wnioskodawcę nieruchomość przeznaczona będzie na cele mieszkaniowe, będzie on miał prawo do zastosowania zwolnienia z podatku VAT w stosunku do świadczonej usługi najmu. Jeżeli natomiast wynajmowana nieruchomość służyć będzie wykonywaniu działalności gospodarczej, usługa taka opodatkowana będzie przy zastosowaniu podstawowej stawki VAT.

Zgodnie z cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy stwierdzić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że o tym, kto jest podatnikiem VAT z tytułu najmu decyduje treść zawartej umowy najmu. Jeżeli zatem przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (tj. który jest stroną czynności prawnej). Umowa najmu zawarta przez oboje małżonków powoduje, iż podatnikiem VAT z tego tytułu jest każdy ze współmałżonków, który podpisał umowę.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca (obywatel Wielkiej Brytanii) wraz z małżonką od września 2010 r. wynajmują dom. Umowa najmu została zawarta przez obydwoje małżonków. Umowa najmu przewiduje możliwość prowadzenia przez Najemcę działalności gospodarczej w wynajmowanym domu. Wnioskodawca wraz z małżonką zadeklarował, że dochód z najmu będzie opodatkowany podatkiem zryczałtowanym. Całość przychodów z najmu, zgodnie z oświadczeniem będzie rozliczana przez jednego z małżonków tj. małżonkę Wnioskodawcy. Wnioskodawca i jego małżonka nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie najmu oraz nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Odnosząc powołane wyżej przepisy prawa podatkowego do przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, że skoro umowę najmu nieruchomości zawarło obydwoje małżonków tj. Wnioskodawca oraz jego małżonka, podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu zawartej umowy najmu jest każdy z małżonków w swojej części.

Mając natomiast na uwadze fakt, iż Wnioskodawca jest obywatelem Wielkiej Brytanii stwierdzić należy, iż powołany art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy wyklucza w przedmiotowym przypadku zastosowanie zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 113 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym Zainteresowanemu nie będzie przysługiwało prawo do zastosowania podmiotowego zwolnienia z podatku od towarów i usług, a co za tym idzie zobowiązany będzie dokonać rejestracji jako podatnik VAT zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy w tym miejscu dodać, iż złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów z najmu w całości przez jednego z małżonków, bądź jego brak, nie rozstrzyga o tym, któremu z małżonków przysługuje przymiot bycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem, fakt, iż to właśnie Wnioskodawca na mocy złożonego oświadczenia rozlicza w całości przychody z tytułu umowy najmu w podatku dochodowym, nie przesądza o tym, że tylko on staje się podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu czynności wykonywanych przez obojga małżonków.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, iż Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Z tych też względów, z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego, niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie o obowiązkach i uprawnieniach Wnioskodawcy. Zatem, nie wywołuje ona skutków prawnych dla żony Wnioskodawcy, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.